Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng Ba 21, 2022
Mục Lục Bài Viết
Lần đầu tiên định nghĩa về hậu Covid-19 được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chính thức công bố vào đầu tháng 10/2021. Theo đó, hậu Covid-19 xảy ra ở người có tiền sử nhiễm SARS-CoV-2, thường là 3 tháng tính từ lúc bắt đầu mắc bệnh với các triệu chứng và kéo dài tối thiểu 2 tháng mà không thể giải thích bằng những chẩn đoán thay thế.
TS Trần Văn Giang (Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết: “Về mặt lâm sàng, các triệu chứng sau Covid-19 được chia thành 2 giai đoạn. Những triệu chứng kéo dài từ 4 – 12 tuần sau khi mắc bệnh gọi là Covid-19 kéo dài. Trường hợp các triệu chứng kể từ khi nhiễm Covid-19 kéo dài hơn 3 tháng gọi là hậu Covid-19.”
Theo WHO, hậu Covid-19 có thể khiến sức khỏe bệnh nhân bị suy giảm kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng quay lại làm việc cũng như tham gia vào cuộc sống xã hội thường nhật. Sức khỏe tinh thần của họ sẽ bị ảnh hưởng, có thể gây ra hậu quả kinh tế đáng kể cho bản thân, gia đình và xã hội. WHO ước tính có khoảng 10 – 20% bệnh nhân Covid-19 trải qua những triệu chứng kéo dài trong nhiều tháng sau khi nhiễm bệnh. Vậy biểu hiện của Covid kéo dài, hậu Covid là gì? Những ai nên đi khám hậu Covid?
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng có khoảng 55 – 200 triệu chứng xấu hiện sau khi khỏi Covid-19. Triệu chứng phong phú và biểu hiện trên nhiều cơ quan. BS Nguyễn Trung Cấp – Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết: “Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy 70 – 80% bệnh nhân mắc Covid-19 có ít nhất một vấn đề về hậu Covid dù trong giai đoạn dương tính họ mắc bệnh ở mức độ nhẹ hay nặng.” Một vài biểu hiện Covid kéo dài, hậu Covid phải kể đến là:
PGS.TS Trần Minh Điển – Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Biểu hiện hậu Covid-19 ở trẻ có tiền sử đã nhiễm Covid hay tiếp xúc với người bệnh hoặc sống trong vùng dịch là ho kéo dài, khó thở, sốt nhẹ, đau cơ, mệt mỏi, nổi ban đỏ, tim đập nhanh hoặc xung huyết giác mạc.” Một số trường hợp khác có thể bị ảnh hưởng đến trí nhớ, rối loạn tiêu hóa, rối loạn giấc ngủ. Cá biệt xuất hiện dấu hiệu rối loạn đông máu, sốc, tổn thương thận cấp,… Vậy những ai nên đi khám hậu Covid-19? Ai dễ bị Covid kéo dài hay hậu Covid-19?
Theo PGS.TS Nguyễn Đình Tiến – Bệnh viện 108: “Không giống những hội chứng hậu bệnh lý khác chỉ xuất hiện ở người bị nặng, hậu Covid sẽ xảy ra với bất kỳ ai đã từng nhiễm Covid-19, ngay cả khi chỉ xuất hiện triệu chứng nhẹ. Thậm chí trong lúc mắc bệnh không xuất hiện triệu chứng thì vẫn có thể bị hậu Covid-19.”
Các chuyên gia của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể bị hậu Covid-19, kể cả trẻ em. Tuy nhiên, ở trẻ em triệu chứng hậu Covid-19 và trong lúc nhiễm bệnh đều ít và nhẹ hơn người trưởng thành. Biến chứng hậu Covid đáng lo ngại nhất ở trẻ nhỏ là hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C), tổn thương mạch máu, thận, phổi, tim,…
Người mắc Covid-19 mức độ nặng/nguy kịch, phải can thiệp y tế nhiều như nhập vào khoa cấp cứu, hồi sức tích cực thì các vấn đề hậu Covid cũng trầm trọng và nhiều hơn. Với người bị bệnh nền tiểu đường, tim mạch, nhất là viêm phế quản mạn tính, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính,… Covid-19 có thể khiến những tổn thương vốn có trở nên nặng hơn. Vậy những ai nên đi khám hậu Covid-19?
PGS.TS Hoàng Thị Phượng – Phó chủ nhiệm bộ môn Nội, Trường Đại học Y dược thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết: “Dù nhiều người gặp triệu chứng hậu Covid-19 thế nhưng không có nghĩa tất cả bệnh nhân đều cần đi khám hậu Covid, như vậy sẽ rất lãng phí.”
Theo khuyến cáo của bác sĩ Phượng, nhóm F0 bị viêm phổi, có nằm viện, điều trị ICU nên tái khám định kỳ 4 tuần, 8 tuần. Còn với nhóm F0 nhẹ chỉ cần đi khám hậu Covid khi có triệu chứng. Theo BS Đinh Thế Tiến – Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, nhóm F0 dưới đây khi âm tính cần lưu ý đến việc khám hậu Covid:
Với trẻ em, PGS.TS Trần Minh Điển – Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương khuyên phụ huynh phải đưa con đi khám khi cháu xuất hiện những triệu chứng như mệt mỏi, khó thở, đỏ da. Thế chúng ta nên đi khám hậu Covid ở đâu?
Ở phía Nam mọi người có thể đến một số bệnh viện để thăm khám hậu Covid-19 như: Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, Bệnh viện Thống Nhất, Viện Y dược dân tộc TP.HCM, Bệnh viện Nhi đồng 1,… Tại Hà Nội, bạn có thể đến một số cơ sở y tế như: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu Nghị, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương,… Nếu bạn đang ở Đà Lạt, hãy đến Phòng khám Đa khoa Phương Nam nhé.
Xem video bên dưới để tìm hiểu thêm những thông tin hữu ích về khám sức khỏe hậu Covid:
BS Trần Văn Giang – Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương khẳng định: “Tiêm vaccine là cách phòng Covid-19 tốt nhất. Tiêm vaccine sẽ làm giảm khả năng nhập viện, tử vong và giúp những vấn đề hậu Covid diễn ra nhẹ nhàng hơn. Bác sĩ Giang cũng cho biết: “Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Y khoa uy tín The Lancet, nồng độ kháng thể kháng virus Covid-19 thấp có thể làm gia tăng nguy cơ xuất hiện triệu chứng hậu Covid.”