Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng Mười 31, 2022
Phế cầu khuẩn có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm. Không chỉ có trẻ em, mà người lớn cũng có khả năng mắc phải. Đặc biệt là người lớn tuổi hoặc đối tượng đang mắc bệnh mạn tính, suy yếu miễn dịch,… Do đó, tiêm vắc xin (cụ thể là Prevenar 13) cho người lớn là việc làm vô cùng cần thiết. Hãy cùng Đa khoa Phương Nam tìm hiểu về lịch tiêm phế cầu 13 cho người lớn trong bài viết này nhé!
Mục Lục Bài Viết
Trước khi tìm hiểu về lịch tiêm phế cầu 13 cho người lớn, chúng ta hãy cùng xem vắc xin phế cầu giúp phòng bệnh gì nhé. Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) thường cư trú trong vùng mũi họng, kể cả ở người mạnh khỏe. Nó có thể gây ra một vài bệnh lý nguy hiểm dưới đây:
Bệnh viêm phổi là một trong những nguyên nhân cướp đi sinh mạng của trẻ nhỏ nhiều nhất. Ước tính trong năm 2018 có hơn 800.000 trẻ em tử vong vì bệnh viêm phổi. Tỷ lệ tử vong do viêm phổi lên đến 15% ở trẻ dưới 5 tuổi. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 2,9 triệu trẻ bị bệnh viêm phổi. Bên cạnh đó, khoảng 4.000 trẻ không qua khỏi vì căn bệnh này.
Phế cầu khuẩn có ở vùng hầu họng của bệnh nhân và cả người chưa phát bệnh – thể thường trú. Nó sẽ phát tán ra môi trường và xâm nhập vào cơ thể trẻ nhỏ hay người khác khi nói chuyện với bệnh nhân hoặc khi người bệnh hắt hơi, ho,… Với người trưởng thành, vi khuẩn phế cầu không quá nguy hiểm. Nhưng với trẻ nhỏ, phế cầu khuẩn dễ gây viêm phổi, nhiễm khuẩn hô hấp do sức đề kháng yếu.
Viêm phổi do phế cầu khuẩn không chỉ khiến trẻ nhỏ gặp nguy hiểm mà nó còn là nguyên nhân gây tử vong nhanh ở người lớn tuổi, mắc bệnh mạn tính, bị suy giảm sức đề kháng,… Nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời, bệnh có thể diễn biến nhanh, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
Vi khuẩn phế cầu là nguyên nhân gây ra bệnh viêm tai giữa nhiều nhất, chiếm từ 40 – 50% ở trẻ em dưới 5 tuổi. Thế giới mỗi năm có trên 350 triệu ca bệnh viêm tai giữa cấp ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và đa phần là trẻ dưới 2 tuổi. Hơn ⅓ trong số này bị nhiễm trùng lặp đi lặp lại nhiều lần, thậm chí phải tiến hành phẫu thuật.
Không chỉ riêng trẻ nhỏ, người lớn cũng có thể bị bệnh viêm tai giữa do vi khuẩn phế cầu. Nếu không được chẩn đoán và kịp thời chữa trị, người bệnh có khả năng gặp biến chứng nguy hiểm, ví dụ như viêm xương chũm, viêm màng não, áp xe não, liệt mặt, giảm thính lực, thủng màng nhĩ,…
Viêm màng não do vi khuẩn phế cầu là tác nhân gây ra 11% trên tổng số ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi. Nó là căn bệnh nặng, khiến cho tủy sống và màng não bị viêm. Bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể gặp bệnh lý này. Nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời, nó có khả năng dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như tê liệt chân tay, động kinh, điếc, mù, phù não, hôn mê, thậm chí là tử vong.
Ước tính khoảng 20% trẻ nhỏ tử vong do bệnh nhiễm trùng huyết. Tỷ lệ nhiễm bệnh ở người lớn cũng tương đối cao. Đặc biệt, tỷ lệ này ở người lớn tuổi cao gấp 13 lần người trẻ, vì hệ miễn dịch đã suy yếu, dễ bị phế cầu khuẩn tấn công vào máu gây ra tình trạng nhiễm khuẩn.
Nhiễm trùng huyết là bệnh lý do vi khuẩn xâm nhập vào máu, sản sinh ra độc tố khiến bệnh nhân nhiễm độc. Nhiễm trùng huyết sẽ khiến các cơ quan như thận, gan,… bị tổn thương, khiến sức khỏe người bệnh suy giảm mạnh.
Ngoài ra, nhiễm trùng huyết còn làm rối loạn đông máu, làm giảm lưu lượng máu di chuyển đến tay, chân và các cơ quan khác, khiến cơ thể bị thiếu oxy, dưỡng chất. Nhiễm trùng huyết có thể gây ra chứng sốc nhiễm khuẩn hoặc hạ huyết áp, dẫn đến tình trạng suy đa tạng ở trẻ nhỏ, khiến người lớn tuổi tử vong.
Tóm lại, khi chủng ngừa vắc xin phế cầu có thể giúp phòng chống 4 bệnh lý nguy hiểm: Viêm màng não, viêm tai giữa, viêm phổi và nhiễm trùng huyết do phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae gây ra.
Vi khuẩn phế cầu không chỉ gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm mà nó còn có khả năng kháng được nhiều loại kháng sinh. Do đó, khi mắc bệnh phải dùng kháng sinh liều cao, thậm chí cần phối hợp với nhiều loại kháng sinh khác nhau. Điều này cũng khiến chi phí chữa trị tăng lên, kéo dài thời gian mà còn chưa chắc đáp ứng tốt. Thế nên để phòng chống những bệnh lý do phế cầu, trẻ em dưới 6 tuần tuổi và người lớn (nhất là người cao tuổi, mắc bệnh mạn tính) nên chủng ngừa vắc xin đầy đủ.
Vắc xin phế cầu 13 (Prevenar 13) là loại vắc xin mới giúp ngăn ngừa bệnh viêm màng não, viêm tai giữa, viêm phổi và nhiễm trùng huyết do vi khuẩn phế cầu gây ra. Vắc xin Prevenar 13 đã được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn Pfizer (Mỹ).
Vắc xin Prevenar 13 chứa 13 chủng phế cầu khuẩn khác nhau. Có thể tiêm phế cầu 13 cho người lớn và trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên. Đặc biệt, Prevenar 13 sử dụng được cho trẻ lớn đã quá tuổi tiêm vắc xin Synflorix, người bị bệnh mạn tính như phổi tắc nghẽn mạn tính, tiểu đường hay suy giảm miễn dịch,…
Vắc xin phế cầu 13 hoạt động bằng cơ chế kích thích hệ miễn dịch tự chống lại vi khuẩn. Khi được chủng ngừa loại vắc xin này, hệ thống miễn dịch sẽ có khả năng nhận dạng những bộ phận của phế cầu khuẩn, tạo ra kháng thể nhanh hơn khi tiếp xúc với vi khuẩn.
Phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae có rất nhiều loại. Trong vắc xin Prevenar 13 có chứa huyết thanh của 13 loại vi khuẩn phế cầu, cụ thể là 1, 3, 4, 5, 6A. 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 23F. Như vậy, khi chủng ngừa vắc xin, cơ thể sẽ sản sinh ra kháng thể giúp chống lại 13 loại phế cầu khuẩn kể trên.
Dưới đây là lịch tiêm phế cầu 13 cho người lớn và trẻ em:
Phác đồ tiêm vắc xin phế cầu cho trẻ em từ 2 – 6 tháng tuổi
Lịch tiêm cơ bản:
Lịch tiêm nhắc lại: Chủng ngừa khi trẻ được 11 – 15 tháng tuổi. Lưu ý, tiêm nhắc lại cách mũi 3 ít nhất là 2 tháng.
Phác đồ tiêm vắc xin phế cầu cho trẻ em từ 7 – 11 tháng tuổi
Lịch tiêm cơ bản:
Lịch tiêm nhắc lại: Chủng ngừa khi trẻ trên 1 tuổi. Lưu ý, mũi 3 chủng ngừa cách mũi 2 ít nhất 2 tháng.
Phác đồ tiêm vắc xin phế cầu cho trẻ từ 12 – 23 tháng tuổi
Phác đồ tiêm vắc xin phế cầu cho người lớn và trẻ từ 24 tháng tuổi trở lên
Prevenar 13 là vắc xin tiêm bắp, tại những vị trí thích hợp như:
Có thể gặp phải một vài tác dụng phụ sau tiêm nhưng không đáng kể như:
Những phản ứng phụ thường xuất hiện thoáng qua và sẽ hết sau 1 – 2 ngày. Bên cạnh đó, cần lưu ý tránh sử dụng thuốc hạ sốt đồng thời hoặc cùng ngày chủng ngừa tiêm vắc xin Prevenar 13.
Các trường hợp không nên tiêm vắc xin Prevenar 13 đó là:
Chúng ta vừa tìm hiểu xong lịch tiêm phế cầu 13 cho người lớn và những thông tin có liên quan. Mọi người hãy tuân thủ lịch tiêm để nhận được hiệu quả tối ưu. Đừng quên chủng ngừa ở cơ sở y tế uy tín nhé. Nếu còn thắc mắc khác cần tư vấn thêm, bạn vui lòng liên hệ với Phòng khám Đa khoa Phương Nam qua Hotline 0868 666 968 hoặc 1900 633 698!
Đa khoa Phương Nam I Thương hiệu thăm khám và chữa bệnh uy tín, chất lượng với đội ngũ và kiến thức y khoa hiện đại, cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến. Vì cuộc sống là vô giá, chúng tôi đề cao triết lý “đón mừng cuộc sống”, đồng hành cùng với gia đình trong việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân
Hotline
