Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng Năm 26, 2021
Mục Lục Bài Viết
Bệnh quai bị là tình trạng viêm nhiễm, nhiễm trùng cấp tính do virus thuộc dòng Paramyxoviridae gây ra. Bệnh rất dễ lây lan qua đường hô hấp, khi tiếp xúc trực tiếp, khi nói chuyện. Do đó, quai bị thường có thể bùng phát thành dịch khi không có biện pháp phòng ngừa. Những người chưa tiêm vắc xin và chưa mắc quai bị lần nào đều có nguy cơ lây nhiễm quai bị.
Thường thì biểu hiện của bệnh quai bị ở trẻ em trai và gái đều sẽ giống nhau với các triệu chứng cụ thể như:
Hầu hết mọi người đều có nguy cơ mắc bệnh quai bị nhưng trẻ em lại là đối tượng dễ nhiễm bệnh nhất. Bệnh quai bị ở trẻ em có tỉ lệ lên đến 80%, trong đó bao gồm trẻ em dưới 15 tuổi và đặc biệt là trẻ từ 6 – 10 tuổi.
Đặc biệt, bé trai có khả năng mắc bệnh quai bị cao hơn bé gái và khả năng gặp phải biến chứng cũng cao hơn. Theo thống kê thì tỉ lệ trẻ em trai gặp phải biến chứng viêm tinh hoàn do quai bị gây ra dao động trong khoảng 20 – 30%, trong đó tỉ lệ bé gái bị viêm buồng trứng do quai bị chỉ ở mức 7%.
Bệnh quai bị ở trẻ em trai và gái thường không khác nhau là mấy, tuy nhiên, để giúp phụ huynh có cái nhìn tổng quan hơn về căn bệnh này, chúng tôi sẽ đưa ra so sánh điểm giống và khác nhau khi bé trai và gái mắc bệnh quai bị, hãy cùng tìm hiểu nhé!
Thường thì khi mắc quai bị, các triệu chứng của bệnh giữa bé trai và gái sẽ giống nhau, cụ thể như sau:
Giai đoạn ủ bệnh: Giai đoạn này sẽ không có biểu hiện cụ thể mà sẽ mất khoảng 17 – 21 ngày ủ bệnh.
Giai đoạn khởi phát: Vào giai đoạn khởi phát, trẻ sẽ xuất hiện triệu chứng sốt cao trên 38 độ, đau nhức toàn thân, kén ăn, ngủ kém. Đi kèm với đó có thể bị đau mang tai.
Giai đoạn toàn phát: Sau khi phát bệnh từ 1 – 2 ngày, bệnh sẽ bước vào giai đoạn toàn phát. Lúc này trẻ sẽ xuất hiện biểu hiện sưng tuyến mang tai. Có thể sưng 1 bên hoặc cả 2 bên, nhưng thường sưng 2 bên sẽ phổ biến hơn. Tình trạng sưng khiến khuôn mặt trẻ bị biến dạng, 2 má căng bóng, đỏ, sờ không đau. Tuy nhiên nó sẽ khiến trẻ đau vùng xương hàm, khó khăn khi ăn nhai.
Giai đoạn hết bệnh: Sau khoảng 3 – 4 ngày trẻ bắt đầu hết sốt, 8 – 10 ngày thì mang tai hết sưng. Trẻ sẽ tự khỏi bệnh và vùng mặt trở lại bình thường.
Mặc dù triệu chứng bệnh của cả bé trái và gái đều giống nhau nhưng nếu trường hợp xảy ra biến chứng thì sẽ không giống nhau. Cụ thể như sau:
Bé trai | Bé gái | |
Biến chứng | Trường hợp quai bị không chữa trị đúng cách có thể khiến bé trai bị viêm tinh hoàn.
Có đến 20% bé trai bị viêm tinh hoàn do mắc quai bị và 0,5 trường hợp bị teo tinh hoàn, gây vô sinh hiếm muộn về sau. Hiện nay, viêm tình hoàn thường gặp ở lứa tuổi dậy thì còn trẻ em thì ít hơn. Và tỉ lệ viêm 2 bên cũng cực kỳ thấp. Tình trạng viêm tinh hoàn ở trẻ sẽ xuất hiện sau khi tuyến nước bọt bị viêm khoảng 5 – 7 ngày, lúc này tinh hoàn sẽ bị sưng, đau, sờ vào thấy chắc, da bìu thì bị phù nề, căng, đỏ bóng, một số trường hợp còn bị viêm mào tinh hoàn hay viêm thừng tinh hoàn. Viêm tinh hoàn có thể kéo dài 3 – 5 ngày sẽ chỉ thực sự hết sưng đau sau 3 – 4 tuần. Nếu bé trai chỉ bị teo 1 bên tinh hoàn thì sẽ không cần quá lo lắng, bởi bên còn lại sẽ hoạt động bù vào. Khi gặp phải tình trạng viêm tinh hoàn, phụ huynh cần cho trẻ mặc quần lót chặt để treo tinh hoàn, nhanh chóng đến cơ sở y tế thăm khám và chỉ sử dụng thuốc theo chỉ định từ bác sĩ. |
Bệnh quai bị có thể khiến các bé gái bị viêm buồng trứng nếu không phát hiện và điều trị đúng cách.
Tỉ lệ bé gái viêm buồng trứng do bệnh quai bị thường dao động ở mức 7%. Dấu hiệu viêm buồng trứng là đau bụng dưới, đau âm ỉ, ra nhiều khí hư, sốt. Viêm buồng trứng một khi không điều trị có thể gây ra u nang buồng trứng, viêm nhiễm vùng chậu, tắc vòi trứng, dính buồng trứng, giảm chất lượng trứng… Làm ảnh hưởng đến khả năng mang thai và sinh con về sau của bé gái. |
Bệnh quai bị ở trẻ em trai nếu không sớm phát hiện cũng như có biện pháp điều trị hỗ trợ tích cực, phù hợp có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm như:
Để tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra với trẻ cũng như giúp trẻ nhanh khỏe mạnh hơn thì mẹ nên lưu ý cách chăm sóc trẻ bị quai bị như sau: