Bệnh Tay Chân Miệng Ở Trẻ Em – Mối Nguy Hiểm Tiềm Ẩn

Dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng ở trẻ

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em xuất hiện nhiều triệu chứng khác nhau tùy vào từng giai đoạn. Trung bình thời gian ủ bệnh từ 3 – 6 ngày. Thời gian khởi phát bệnh bắt đầu với các triệu chứng dễ nhận biết:

• Trẻ bị sốt nhẹ (37,5 – 38 độ C), mệt mỏi và có thể bị sốt cao (38,5 – 39 độ C).
• Đau họng khi nuốt.
• Đặc biệt là tổn thương, đau rát ở răng miệng.
• Chảy nước bọt nhiều.
• Chán ăn, ăn không ngon.
• Có thể tiêu chảy vài lần trong ngày.

Thời gian toàn phát (sau 1 – 2 ngày bệnh khởi phát), trẻ bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nặng hơn, điển hình:

• Trẻ bị phát ban dạng bỏng nước (mụn nước) ở lòng bàn tay, đầu gối và mông.
• Xuất hiện các bọng nước có đường kính 2 – 3 mm ở niêm mạc má, lợi và lưỡi gây lở loét.
• Đối với trẻ sơ sinh trên mông sẽ xuất hiện các mụn lở và rộp da.
• Dấu hiệu toàn thân ở trẻ là rối loạn tri giác, mê sảng, co giật.

Hình ảnh có nội dung gây shock!! Cân nhắc trước khi xem
Click để xem

Trẻ bị bệnh tay chân miệng do EV71 gây ra nên cực kỳ nguy hiểm. Vì thế, khi thấy các triệu chứng trên, bố mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám ngay lập tức để được chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị hiệu quả.

Vì sao trẻ bị bệnh tay chân miệng?

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em là dạng bệnh lây nhiễm, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh do virus Entero với nhiều chủng loại như Coxsackie, Echo,… gây nên. Bệnh có 2 thể:

Bên cạnh Virus Coxsackie A16 và Enterovirus typ 71, một số chủng virus nhóm A khác như Coxsackie A4 – A7, A9, A10 hoặc virus Coxsackie nhóm B (B1 – B3, và B5) cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em lây lan như thế nào?

Virus tay chân miệng có khả năng lây lan rất nhanh, nó có thể lây trực tiếp từ người sang người thông qua đường miệng, qua các chất tiết từ miệng, mũi, phân hoặc nước bọt của trẻ đang bệnh. Trẻ bị bệnh có thể phát tán virus lây bệnh trong tuần đầu tiên (giai đoạn ủ bệnh). Các con đường lây lan bệnh tay chân miệng ở trẻ em gồm có:

• Tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh.
• Lây gián tiếp bằng việc hít, nuốt phải các dịch tiết, nước bọt của người bệnh khi ăn uống chung hay sử dụng chung đồ, ho, hắt hơi và nói chuyện.
• Tiếp xúc trực tiếp với dịch của mụn nước, bọng nước, phân của người bệnh.
• Trẻ lành cầm nắm đồ chơi, chạm vào các vật dụng của trẻ bệnh.
• Lây qua bàn tay người chăm sóc trẻ.

Các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra ở trẻ bị tay chân miệng

Tình trạng mất nước không chỉ gặp ở trẻ bị tiêu chảy, mà nó còn xảy ra khi trẻ bị tay chân miệng. Vì bệnh có thể gây lở loét miệng, đau họng dẫn đến việc trẻ khó nuốt và lười uống nước. Bên cạnh đó là những biến chứng nghiêm trọng dù rất hiếm xảy ra khi trẻ không được điều trị bệnh kịp thời, ví dụ như:

• Viêm màng não do Virus: Đây là tình trạng nhiễm trùng hiếm gặp do viêm màng não và dịch não tủy bao quanh não và tủy sống.
• Viêm não: Đây là bệnh nguy hiểm và có khả năng đe dọa đến tính mạng do virus gây viêm não. Bệnh viêm não thường rất hiếm gặp.
• Viêm cơ tim: Cũng có thể xảy ra nhưng biến chứng này hiếm khi xảy ra.

Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà như thế nào đúng cách và giúp trẻ mau bình phục? Làm sao để giúp bé phòng tránh hiệu quả là thắc mắc chung của nhiều bậc phụ huynh khi mùa dịch bệnh tay chân miệng ở trẻ em hoành hành. Nếu bạn cũng đang muốn tìm giải pháp cho những vấn đề trên, vậy thì đừng bỏ qua nội dung dưới đây nhé! Sẽ rất hữu ích với bạn đấy!

Chẩn đoán bệnh tay chân miệng

Có thể chẩn đoán lâm sàng bệnh tay chân miệng ở trẻ em dựa trên triệu chứng và dịch tễ học:

• Yếu tố dịch tễ: Căn cứ vào vùng lưu hành bệnh, mùa, độ tuổi, số trẻ mắc bệnh trong cùng một khoảng thời gian.
• Lâm sàng: Phỏng nước điển hình ở lòng bàn chân, bàn tay, miệng, mông, gối kèm theo triệu chứng sốt hoặc không.

Chẩn đoán xác định: Bác sĩ có thể lấy mẫu phân hoặc mẫu trong cổ họng để gửi đến phòng thí nghiệm. Xét nghiệm RT-PCR hoặc phân lập có virus gây bệnh.

Bác sĩ cần phân biệt được bệnh tay chân miệng bằng việc đánh giá các yếu tố như sau:

• Độ tuổi của người mắc bệnh.
• Triệu chứng và dấu hiệu đặc trưng của bệnh.
• Hình dạng của vết loét hoặc các vùng phát ban.

Kiến thức chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà

Do tính chất của bệnh tay chân miệng ở trẻ em rất dễ lây lan và việc phát tán mầm bệnh là khá dễ khi có sự tiếp xúc với nguồn bệnh cũng như khu vực phát bệnh. Vì vậy, việc chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà nếu không được thực hiện đúng cách sẽ khiến tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn.

Theo chia sẻ của các bác sĩ chuyên nhi khoa, đối với bệnh tay chân miệng ở trẻ em thể nhẹ, sau khi thăm khám có thể chăm sóc tại nhà như sau:

Về chế độ dinh dưỡng

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em thường khiến cho trẻ mệt mỏi, chán ăn do các vết loét ở miệng gây đau đớn. Vì thế, mẹ nên chia nhỏ bữa ăn của con. Đồng thời cho con uống nhiều nước mát.

Thức ăn cho trẻ cần được chế biến mềm, mịn, lỏng, dễ tiêu hóa và đặc biệt là đủ chất dinh dưỡng.

Không cho trẻ ngậm ti giả (nhựa), ăn thức ăn thô cứng, đăc biệt là các loại thức ăn có vị chua, cay vì điều này sẽ khiến trẻ đau miệng và đau họng hơn.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng cần lưu ý thêm trẻ bị tay chân miệng nên ăn gì và trẻ bị tay chân miệng kiêng gì đã được Phòng khám Đa khoa Phương Nam chia sẻ trong những bài viết khác.

Sử dụng thuốc

Chỉ cho trẻ dùng thuốc hạ sốt (Paracetamol) và thuốc theo đơn của bác sĩ đã kê.

Thường xuyên cho trẻ uống nhiều nước hơn khi bị sốt.

Tại vị trí vết loét ngoài da, mẹ có thể bôi các dung dịch sát khuẩn để tránh bội nhiễm.

*** Lưu ý: Khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào bố mẹ cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Thực hiện vệ sinh cách ly

Cách ly trẻ bị bệnh với các trẻ khác ở chung nhà. Người lớn khi tiếp xúc, chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà nên đeo khẩu trang y tế cho mình và cả trẻ. Sau đó nên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng để hạn chế lây nhiễm khi tiếp xúc với trẻ khác.

Tắm rửa, vệ sinh nhẹ nhàng cho trẻ hàng ngày bằng nước sạch để tránh tình trạng bội nhiễm. Bên cạnh đó thường xuyên hướng dẫn trẻ súc miệng bằng nước muối loãng.

Các vật dụng cá nhân của trẻ như quần áo, tã lót phải được ngâm dung dịch sát khuẩn hoặc luộc lại nước sôi trước khi giặt sạch sẽ bằng xà phòng.

Đối với dụng cụ ăn uống của trẻ như bình sữa, cốc uống nước, chén ăn cơm,… cần được luộc sôi kỹ và sử dụng riêng biệt.

Ngoài việc chăm sóc trẻ tay chân miệng tốt thì bố mẹ cần theo dõi thật kỹ tình trạng bệnh của con, để phát hiện kịp thời dấu hiệu bất thường.

Khi trẻ có một trong các dấu hiệu sau: Sốt cao 39 độ C trở lên hoặc sốt cao kéo dài, quấy khóc, bứt rứt, nôn nhiều, ngủ lịm, dễ giật mình, hoảng hốt, run tay chân, chới với, đi loạng choạng, mạch nhanh, thở khó/thở nhanh, da nổi vằn,… thì phải nhập viện ngay.

Cách phòng tránh bệnh tay chân miệng cho trẻ

Để giảm nguy cơ mắc bệnh chân tay miệng ở trẻ em bác sĩ nhi khoa khuyên bố mẹ cần thực hiện những điều sau:

– Thường xuyên rửa tay cho trẻ bằng xà phòng và nước ấm. Hãy tạo thói quen này cho trẻ làm hàng ngày.

– Hãy đảm bảo chế độ ăn chín, uống sôi, cho trẻ ăn khoa học, không để trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm đồ. Mọi đồ dùng của trẻ cần phải sạch sẽ và hợp vệ sinh.

– Giặt, rửa sạch đồ chơi, những bề mặt trẻ tiếp xúc hàng ngày để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm bệnh.

– Nghi ngờ có mầm bệnh hoặc nơi có mầm bệnh không cho trẻ tiếp xúc.