Siêu Âm Khớp Vai Có Ý Nghĩa Gì Trong Chẩn Đoán Bệnh Lý?

Siêu âm khớp vai là gì?

Siêu âm khớp vai hiện đang là một trong những chẩn đoán hình ảnh có giá trị chẩn đoán cao trong các bệnh lý liên quan đến chấn thương mô mềm, gân cơ (bong, rách).

Kỹ thuật siêu âm ứng dụng sóng âm tần số cao để khảo sát, tái tạo hình ảnh khớp vai của người bệnh. Bệnh nhân khi thực hiện phương pháp này thường ngồi ở tư thế thấp hơn bác sĩ. Ngoài ra, họ cũng có thể được yêu cầu làm thêm một số động tác trong quá trình siêu âm, nhằm mang lại kết quả chuẩn xác nhất.

Bác sĩ siêu âm sẽ sử dụng thiết bị đầu dò phát ra sóng âm tần số cao để khảo sát cả hai bên vai, bắt đầu từ khu vực lành hoặc có ít triệu chứng hơn. Siêu âm vùng khớp vai giúp bác sĩ thấy được toàn cảnh gân chóp xoay, ngoài chóp xoay (bao gồm khớp cùng vai – đòn, khớp ức đòn, khớp ổ chảo – cánh tay) và các dây chằng ổ khớp.

Đối tượng chỉ định siêu âm khớp vai

Bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện siêu âm khớp vai nhằm chẩn đoán các vấn đề:

• Đau nhức ở vùng vai: Tần suất các đơn đau tăng dần, đau nhói khó chịu, nhất là khi thời tiết thay đổi.
• Khớp vai bị sưng phù.

• Khi va chạm hoặc vận động vùng vai xuất hiện cảm giác đau nhói.
• Cử động cánh tay có nhiều bất tiện.
• Bị teo cơ hoặc co rút ở quanh khớp vai.
• Chấn thương vùng khớp vai.
• Theo dõi kết quả điều trị ngay sau khi người bệnh phẫu thuật khớp vai.
• Kiểm tra vấn đề liên quan đến hình dạng khớp vai như bị dị dạng hoặc bị tật bẩm sinh.
• Kiểm tra các bất thường của phần dây chằng quanh khớp.
• Trường hợp nghi ngờ xuất hiện điểm bất thường như: Tràn dịch ổ khớp, có khối u, lắng đọng tinh thể hoặc xuất hiện dị vật.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể được yêu cầu thực hiện siêu âm khớp gối với mục đích trị bệnh, cụ thể như sau:

• Hỗ trợ điều trị tình trạng viêm vùng khớp vai hoặc bị chấn thương.
• Hỗ trợ cho bác sĩ khi cần chọc hút dịch từ ổ khớp hoặc sinh thiết.
• Điều trị dưới can thiệp siêu âm cho những căn bệnh như: Viêm bao khớp, viêm bao hoạt dịch, viêm gân,…

Vai trò của siêu âm khớp vai

Ảnh chụp siêu âm khớp vai giúp bác sĩ kiểm tra, đánh giá được các tình trạng bệnh lý và chấn thương vai phổ biến như sau:

Viêm khớp vai: Viêm khớp là tập hợp nhiều bệnh lý, tình trạng khác nhau gây ra chứng đau vai. 3 loại viêm khớp vai thường gặp là:

• Viêm khớp do thoái hóa khớp: Xảy ra khi lớp sụn bảo vệ ở cuối xương bị thoái hóa, mòn đi và khiến cho xương vai, xương cánh tay cọ sát vào nhau gây nên tình trạng đau vai, cứng vai, xuất hiện cảm giác khó chịu ở khớp.
• Viêm khớp do nhiễm trùng: Xảy ra khi vết thương hở do chấn thương vai không được sơ cứu kỹ, hay bệnh lý nền khiến hệ miễn dịch vị suy yếu và tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công khớp vai gây đau nhức.
• Viêm khớp do thấp khớp: Tình trạng này xảy ra khi hệ miễn dịch cho rằng “khớp vai” là “vật thể lạ” và tấn công nó. Thấp khớp thường xảy ra ở cả 2 bên vai, gây khó khăn khi chuyển động, tạo phản ứng sưng viêm. Đây là một căn bệnh mạn tính.

Viêm cơ chóp xoay: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng đau vai, thường gặp ở những bệnh nhân có tiền nghề nghiệp khuân vác vật nặng hay vận động viên phải dùng các động tác tay phải lặp đi lặp lại, đẩy áp lực lên ổ vai.

Viêm bao hoạt dịch: Bao hoạt dịch là các túi nhỏ chứa chất lỏng có chức năng đệm giữa xương, gân và cơ. Khi những túi dịch này bị viêm sẽ gây ra một số triệu chứng như sưng, đau, đỏ, nóng, tê cứng quanh vai, đôi khi kèm theo đó là sốt.

Viêm dính bao khớp – viêm cơ rút khớp vai: Những căn bệnh này có thể làm suy giảm khả năng xoay ngoài của khớp vai, chỉ xuất hiện khi bạn xoay vai ra ngoài như lúc mặc áo khoác, với tay đóng chưa, lấy đồ từ phía sau.

Rách bao hoạt dịch, gãy xương, trật khớp: Các chấn thương quá nặng do tai nạn giao thông, tai nạn lao động và tai nạn thể thao có thể khiến bao hoạt dịch, ổ khớp, xương vai bị vỡ hoặc gãy. Đây là những tình huống khẩn cấp bắt buộc bạn phải nhập viện cấp cứu để được siêu âm khớp vai càng sớm càng tốt.

Rách cơ chóp xoay vai: Bốn nhóm cơ bao quanh khớp vai tạo nên cơ chóp xoay vai. Xương cánh tay phụ thuộc vào chóp xoay này để gắn vào vai. Chấn thương vùng này có thể gây ra những cơn đau âm ỉ, đau sâu ở trong vai, cánh tay yếu dần, khó vươn người ra trước hay sau.

Siêu âm khớp vai giúp bác sĩ có cái nhìn vừa tổng thể vừa chi tiết tất cả các bệnh lý phổ biến xảy ra ở khớp vai. Từng vết mẻ sụn hoặc rách cơ nhỏ đều được nhìn thấy rõ ràng trên hình ảnh siêu âm khớp vai. Dựa trên kết quả đó bác sĩ sẽ đưa ra được chẩn đoán, hướng điều trị kịp thời nếu phát hiện bệnh lý.

Ưu, nhược điểm của siêu âm khớp vai

Giống như những phương pháp thăm khám khác, siêu âm khớp vai cũng có ưu và nhược điểm, cụ thể như sau:

Ưu điểm

Các phương pháp siêu âm hiện nay có vai trò rất lớn trong chẩn đoán về chấn thương mô mềm, tình trạng rách hoặc bong gân, cơ. Việc ứng dụng sóng âm để giúp tái tạo hình ảnh những cấu trúc bên trong cơ thể đã và đang hỗ trợ đắc lực trong việc thăm khám, điều trị bệnh. Siêu âm khớp vai có các ưu điểm:

• Cung cấp hình ảnh rõ nét: Nhờ ứng dụng độ phân giải cao nên phương pháp này giúp cung cấp kết quả siêu âm rõ nét, cho phép bác sĩ xác định chính xác những tổn thương ở mô mềm quanh khớp, đánh giá được kích thước, vị trí của các cấu trúc quanh khớp. Từ đó phát hiện ra các trường hợp sai lệch, bị dị dạng, sưng, tấy,…
• Giúp phân biệt được nhiều triệu chứng khác nhau như: Dịch tụ dưới các lớp dây chằng, độ dày mỏng của túi hoạt dịch, tụ dịch quanh đầu dây gân nhị đầu,… để bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh.
• Chi phí siêu âm khớp vai không quá cao.

• Không xâm lấn, không gây đau và an toàn toàn với sức khỏe người bệnh.
• Bệnh nhân không cần chuẩn bị gì trước khi siêu âm.
• Siêu âm khớp vai là phương pháp hướng dẫn can thiệp sâu để điều trị bệnh lý.

Nhược điểm

Mặc dù siêu âm vùng khớp vai có nhiều ưu điểm là thế, nó vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định như:

• Sóng siêu âm không thể xuyên qua xương nên khó đánh giá chính xác điểm bất thường ở sâu bên trong sương hoặc ở nơi xương bị che khuất.
• Kỹ thuật này yêu cầu bác sĩ phải có kiến thức về giải phẫu khớp vai và kinh nghiệm thực tế.
• Bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện thêm một số kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác như chụp cộng hưởng từ MRI hoặc CT để thu thập thêm dữ liệu.

Quy trình siêu âm khớp vai

Quy trình siêu âm khớp vai bao gồm các bước sau đây:

Chuẩn bị

Đây là thủ thuật đơn giản, bệnh nhân không cần chuẩn bị bất cứ thứ gì trước ngày diễn ra siêu âm. Sau đây là một vài mẹo bạn có thể tham khảo:

• Mặc trang phục thoải mái, rộng rãi, bạn có thể được yêu cầu tháo bớt quần áo hoặc thay đồng phục y tế của bệnh viện.

• Hạn chế đeo trang sức vì những vật dụng này có thể khiến cho hình ảnh siêu âm không chính xác.
• Thông báo với bác sĩ nếu bạn dị ứng với mủ cao su để họ không sử dụng thiết bị đầu dò dùng chất liệu này.

Siêu âm

• Bác sĩ bôi một loại gel gốc nước lên khớp vai của bệnh nhân. Điều này cho phép thiết bị di chuyển qua lại dễ dàng để chụp ảnh đồng thời ngăn chặn được các bong bóng khí sẽ làm nhiễu sóng siêu âm.
• Bác sĩ liên tục di chuyển thiết bị để thu được hình ảnh rõ nét nhất.
• Kết thúc buổi thủ thuật, bác sĩ sẽ lau sạch toàn bộ gel trên khớp vai bệnh nhân.

Sau khi siêu âm

• Thời gian trả kết quả siêu âm khớp vai phụ thuộc vào mục đích cũng như kết quả thăm khám. Nhanh nhất sẽ có sau buổi thủ thuật, bệnh nhân đã có hình ảnh siêu âm và chậm nhất là vài ngày.
• Bác sĩ có thể hẹn một cuộc họp để giải thích về kết quả, hẹn tái khám nếu tình hình bệnh nhân nghiêm trọng.

Siêu âm khớp vai bao nhiêu tiền

Siêu âm khớp vai có mức giá dao động từ 50,000 – 500,000 tùy thuộc vào bệnh viện, cơ sở y tế thăm khám. Mức giá cuối cùng bạn phải trả phụ thuộc vào:

• Cơ sở siêu âm: Mỗi cơ sở siêu âm sẽ có mức phí siêu âm khác nhau.
• Trình độ bác sĩ: Bác sĩ thực hiện kỹ thuật siêu âm là chuyên gia đầu ngành, có trình độ chuyên môn, thâm niên,… thì chi phí sẽ cao hơn một chút.
• Chi phí khác: Một số trường hợp có thể phát sinh thêm các chi phí như dịch vụ siêu âm theo yêu cầu, lưu trú qua đêm, siêu âm ngoài giờ hành chính,…

Đây chỉ là giá tham khảo để có mức chi phí chính xác bạn cần liên hệ đến cơ sở mình muốn thăm khám để đặt lịch và tư vấn.