Xét Nghiệm Bệnh Dại Như Thế Nào? Xem Ngay Sẽ Rõ!

Trang chủ > Chuyên khoa > Nội khoa > Bệnh truyền nhiễm > Xét Nghiệm Bệnh Dại Như Thế Nào? Xem Ngay Sẽ Rõ!

Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng mười 1, 2022

Bệnh dại vô cùng nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối khi phát bệnh. Vì thế tiến hành phòng ngừa, thăm khám từ sớm khi bị động vật cắn là việc làm cần thiết và quan trọng. Trong đó, xét nghiệm bệnh dại là hình thức tầm soát được nhiều bạn đọc quan tâm. Hãy cùng Phòng khám Đa khoa Phương Nam tìm hiểu cụ thể hơn nhé!

Bệnh dại là gì? Lây lan như thế nào?

Bệnh dại là bệnh nhiễm virus dại cấp tính Rhabdovirus. Nó sẽ gây độc hệ thần kinh trung ương, lây lan từ động vật sang người thông qua chất tiết, thường là nước bọt. Đa phần các ca bệnh đều xuất phát từ vết cắn, liếm của động vật dại. Rất ít trường hợp nhiễm bệnh qua việc tiếp xúc với khí dung hay ghép tổ chức mới, phẫu thuật.

Bệnh dại là gì? Lây lan như thế nào?
Bệnh dại là bệnh nhiễm virus dại cấp tính Rhabdovirus

Các giai đoạn của bệnh dại

Sau khi lây truyền, bệnh dại sẽ tiến triển theo những giai đoạn dưới đây:

Giai đoạn tiền triệu chứng

Giai đoạn này sẽ kéo dài từ 1 – 4 ngày với những triệu chứng như sốt, mệt mỏi, đau đầu, có biểu hiện sợ hãi, đau và tê tại vết thương.

 Giai đoạn viêm não 

Người bệnh có biểu hiện mất ngủ, gia tăng cảm giác kích thích như sợ gió, ánh sáng, tiếng động,… Ngoài ra có thể bị rối loạn thần kinh thực vật như tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, giãn đồng tử, hạ huyết áp, xuất tinh tự nhiên. Căn bệnh thường kéo dài từ 2 – 6 ngày. Nếu đã lên cơn dại thì kể cả người hay động vật đều sẽ tử vong, không thể chữa trị. 

Ở châu Phi và châu Á, chó là nguồn gây bệnh dại chủ yếu. Mỗi năm số người tử vong vì mắc bệnh dại rất cao. Riêng ở Trung Quốc năm 2000 có đến 226 người tử vong vì bệnh dại. Con số này đã tăng lên đến 3300 người trong năm 2007. Tại các quốc gia Đông Nam Á, tỷ lệ tử vong do bệnh dại vào mỗi năm cũng rất cao. Tỷ lệ này đặc biệt tăng từ năm 2004 đến nay.

Theo thống kê ở Việt Nam, bệnh dại lây lan và phát triển ở khắp các tỉnh thành trên cả nước. Trung bình mỗi năm có khoảng 350 – 500 ca tử vong trong giai đoạn 1990 – 1995. Đến năm 1996, số ca tử vong đã giảm đáng kể khi Chính phủ ban hành Chỉ thị tăng cường phòng chống bệnh dại.

Các giai đoạn của bệnh dại
Bệnh dại sẽ tiến triển ngày càng nghiêm trọng

Xét nghiệm virus dại

Ở người khi các triệu chứng chưa xuất hiện thì không thể phát hiện được virus dại từ sớm. Nhìn chung, xét nghiệm bệnh dại trên người ít được áp dụng và chủ yếu tiến hành với những trường hợp đã có triệu chứng lâm sàng. Xét nghiệm virus dại bao gồm hai loại:

Xét nghiệm bệnh dại ở người

Những phương pháp xét nghiệm thường được áp dụng gồm có:

  • Xét nghiệm máu: Bạch cầu thường tăng cao. Tỷ lệ bạch cầu đa nhân trung tính cũng tăng. 
  • Xét nghiệm nước tiểu: Tăng bạch cầu niệu và Protein niệu.
  • Xét nghiệm dịch não tủy: Có kết quả như viêm màng não, viêm não với biểu hiện gia tăng áp lực nhẹ, chủ yếu là tăng bạch cầu đơn nhân. 
  • Chẩn đoán hình ảnh: Chụp CT hoặc MRI mang đến kết quả thay đổi không đặc hiệu.

Bên cạnh đó, còn có một số hình thức xét nghiệm chẩn đoán bệnh ít được áp dụng nhưng mang đến kết quả chính xác như:

  • Tiến hành làm xét nghiệm virus dại trong bệnh phẩm (sinh thiết da gáy, dịch não tủy, huyết thanh, nước bọt,…) bằng hình thức xét nghiệm kháng thể miễn dịch huỳnh quang trực tiếp (IFA) hay tiến hành phân lập bệnh phẩm tìm virus dại bằng kỹ thuật nuôi cấy tế bào (hoặc nuôi cấy trên chuột). 
  • Xét nghiệm dịch não tủy và máu nhằm mục đích kiểm tra xem cơ thể đã sở hữu kháng thể kháng dại hay chưa.
  • Sinh thiết mảnh da gáy để tìm ra kháng nguyên của virus dại.
  • Những kỹ thuật mới cũng có khả năng tìm ra ARN của virus dại bằng các phản ứng Real Time – PCR hay PCR. 

Xét nghiệm bệnh dại ở động vật

Hình thức xét nghiệm bệnh dại ở động vật chủ yếu được thực hiện với chó. Hiện tại không có cách xét nghiệm chính xác bệnh dại ở động vật đang sống. Chỉ có thể xét nghiệm khi con vật đã chết. Để tiến hành làm xét nghiệm cần lấy não của động vật và gửi đến phòng thí nghiệm nhằm mục đích xác định xem một người có nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh dại sau khi bị mèo, chó cắn hay không. 

Một khi phát bệnh dại thì chắc chắn sẽ tử vong, không thể chữa trị. Do đó, xét nghiệm bệnh dại có vai trò rất quan trọng đối với người mới bị động vật cắn, đối mặt với nguy cơ nhiễm bệnh cao. Việc làm này giúp chúng ta phòng chống bệnh dại hiệu quả, tránh trường hợp phát bệnh không thể chữa trị. 

Xét nghiệm virus dại
Xét nghiệm bệnh dại chủ yếu tiến hành với trường hợp đã có triệu chứng lâm sàng

Điều trị sau chẩn đoán bệnh dại thế nào?

Nếu đã phát bệnh dại thì chắc chắn sẽ tử vong, không thể chữa trị được. Cho đến nay vẫn chưa tìm được phương pháp điều trị bệnh dại nào mang đến hiệu quả. Những phương pháp chữa trị chỉ giúp kéo dài diễn biến của bệnh. Nghĩa là thời gian sống của bệnh nhân chỉ kéo dài tối đa 3 tuần, không có khả năng điều trị khỏi.

Điều trị tại vết thương

Cần tiến hành rửa thật kỹ tất cả các vết cắn, cào trong 15 phút ngay sau khi bị động vật cắn bằng xà phòng, nước sạch. Sau đó dùng cồn 45 – 70 độ hoặc cồn iod sát khuẩn. Điều này giúp làm giảm và tiêu diệt bớt hàm lượng virus dại lây truyền thông qua vết cắn. Bạn cũng có thể dùng những chất khử trùng thông thường như rượu, dầu tằm, cồn, xà phòng các loại,…

Lưu ý không khiến vết thương bị dập nát, tránh làm tổn thương rộng hơn. Bên cạnh đó, không nên khâu kín vết thương ngay. Trong trường hợp phải khâu thì cần trì hoãn vài giờ đến 3 ngày. Bạn nên khâu ngắt quãng sau khi chủng ngừa huyết thanh kháng dại. Tùy vào từng vết cắn và tình trạng của bệnh nhân mà có thể sử dụng kháng sinh hay tiêm phòng uốn ván.

Điều trị huyết thanh kháng dại

Những trường hợp bị nặng như vết thương sâu rộng, bị cắn ở cổ, tay, mặt, đầu hoặc con vật đã có biểu hiện của bệnh dại thì cần chữa trị huyết thanh kháng dại khẩn cấp. Chủng ngừa càng sớm thì hiệu quả phòng chống bệnh càng cao. Nên tiến hành điều trị huyết thanh kháng dại trước khi tiêm vắc xin. Hiện đang có 2 loại huyết thanh kháng bệnh dại là: 

  • Huyết thanh kháng dại khác chủng, được lấy từ ngựa miễn dịch cao. Tiến hành tiêm huyết thanh miễn dịch 1 lần duy nhất và có thể chủng ngừa quanh vết cắn. Nên tiêm theo phương pháp Besredka để tránh gặp tai biến sốc phản vệ. Vì liều tiêm có thể lên đến 40UI/kg. Theo đó, cần tiêm 0,1 ml rồi chờ khoảng 30 phút. Tiếp theo tiêm 0,24 ml rồi chờ 30 phút. Nếu không xuất hiện phản ứng thì tiêm hết liều còn lại. Kết hợp sử dụng thuốc kháng Histamin tổng hợp và chỉ tiêm ở trung tâm phòng chống dại.
  • Globulin miễn dịch đồng chủng, đặc hiệu kháng dại: Tiêm bắp ở mông duy nhất 1 liều 20UI/kg. Globulin không gây ra tình trạng tai biến nhưng có chi phí khá cao.
Điều trị sau chẩn đoán bệnh dại thế nào?
Cần điều trị tại vết thương do động vật cắn đúng cách

Chi phí xét nghiệm bệnh dại

Sau khi bị động vật cắn việc đầu tiên bạn cần quan tâm là phải xử lý vết thương đúng cách. Tiếp theo nhanh chóng đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám. Thông qua tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ xem xét và chỉ định hình thức xét nghiệm bệnh dại phù hợp. Người bệnh cũng có thể được tư vấn chủng ngừa vắc xin dại càng sớm càng tốt. 

Chi phí chủng ngừa vắc xin dại trung bình ở mức từ 300.000 VNĐ trở lên tùy vào từng loại. Giá xét nghiệm bệnh dại cũng không có định mức cụ thể. Vì mỗi hình thức xét nghiệm sẽ có chi phí khác nhau. Khi đến cơ sở y tế bạn sẽ được tư vấn và báo giá chi tiết hơn.

Xét nghiệm bệnh dại ở đâu?

Để nhận được kết quả xét nghiệm bệnh dại chính xác, bạn nên thực hiện ở cơ sở y tế uy tín, đáp ứng những tiêu chí dưới đây:

  • Cung cấp dịch vụ xét nghiệm bệnh dại an toàn, mang đến kết quả chính xác và nhanh chóng.
  • Quy tụ đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, trực tiếp thăm khám và chỉ định thực hiện xét nghiệm.
  • Cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, đáp ứng nhu cầu thực hiện các hình thức xét nghiệm phức tạp.
  • Chi phí phù hợp, niêm yết, công khai với bệnh nhân.

Tóm lại, xét nghiệm bệnh dại là hình thức được bác sĩ chỉ định thực hiện trong trường hợp cần thiết. Tuy nhiên, để ngăn ngừa bệnh lý này một cách tối ưu chúng ta cần chủ động tiêm vắc xin từ sớm. Nếu chẳng may bị động vật cắn cần bình tĩnh tiến hành sơ cứu và đến cơ sở y tế thăm khám ngay. Để được tư vấn thêm, bạn vui lòng liên hệ với Đa khoa Phương Nam qua Hotline 0868 666 968 hoặc 1800 2222 nhé!

Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

  • 1/ Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
    2/ Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ