Siêu âm Doppler là gì?

Trang chủ > Chuyên khoa > Chẩn đoán > Vô tuyến học > Siêu âm Doppler là gì?

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng chín 7, 2020

Siêu âm Doppler là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh sử dụng hiệu ứng Doppler để hiển thị dòng chảy của máu trong mạch máu, bổ sung thông tin mà siêu âm thông thường không thể cung cấp.  Kỹ thuật giúp đánh giá chức năng tim và các tổn thương mạch máu. 

Siêu âm Doppler là gì?

Siêu âm Doppler là một kỹ thuật hình ảnh được sử dụng để khảo sát dòng chảy bên trong cơ thể người. Kỹ thuật này dựa trên hiệu ứng Doppler, trong đó một chùm tia siêu âm phát đi gặp một vật sẽ bị phản hồi âm. Tần số của chùm siêu âm phản hồi sẽ thay đổi so với tần số của chùm phát đi nếu khoảng cách giữa nguồn phát và vật thay đổi.

Siêu âm doppler là phương pháp phổ biến trong chẩn đoán bệnh lý tim mạch
Siêu âm doppler là phương pháp phổ biến giúp chẩn đoán bệnh lý tim mạch

Vai trò của siêu âm doppler

Siêu âm Doppler được ứn dụng phổ biến trong việc chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý liên quan đến tim mạch, cụ thể như sau:

  • Siêu âm Doppler giúp đánh giá tuần hoàn nuôi dưỡng thai nhi, tầm soát sức khỏe thai, theo dõi tuần hoàn tử cung-nhau và tầm soát tiền sản giật.
  • Có thể phát hiện các bất thường về mạch máu như hẹp động mạch, suy giãn tĩnh mạch và huyết khối động tĩnh mạch.
  • Kiểm tra cấu trúc và chức năng tim, từ đó phát hiện các vấn đề như hở van tim, thông liên thất và thông liên nhĩ.
  • Siêu âm Doppler được sử dụng để kiểm tra tình trạng xơ vữa động mạch.
  • Kỹ thuật đánh giá tuần hoàn của các khối u mạch máu ở chân.
  • Hỗ trợ việc đánh giá các tạng được ghép như gan, thận.

Cách loại siêu âm doppler phổ biến hiện nay

Siêu âm Doppler ra đời năm 1966, được phát minh bởi Don Baker, Dennis Watkins và John Reid với mục đích ban đầu là hiển thị hình ảnh máu chảy trong lòng mạch. Kể từ năm 1970, kỹ thuật siêu âm Doppler liên tục được nâng cấp và phát triển hiện đại.

Sự ra đời của nhiều dòng máy siêu âm Doppler đã đáp ứng nhu cầu siêu âm trên nhiều bộ phận của cơ thể người, cụ thể: 

Siêu âm Doppler tim: Phương pháp được chỉ định rộng rãi cho những bệnh nhân có dấu hiệu gợi ý bệnh lý tim mạch, như tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, bất thường van tim, dị tật tim bẩm sinh,…

Siêu âm Doppler mạch máu: Đây là kỹ thuật giúp bác sĩ kiểm tra dòng chảy máu trong cơ thể, từ đó phát hiện những bất thường trong mạch máu như: hẹp tắc động mạch, tĩnh mạch do huyết khối hoặc mảng xơ vữa, giãn phình động mạch, bóc tách động mạch, suy tĩnh mạch, huyết khối tĩnh mạch,…

Siêu âm Doppler thai: Bác sĩ sẽ đo lưu lượng máu trong một số bộ phận quan trọng của thai nhi như động mạch não giữa, dây rốn, ống tĩnh mạch, động mạch tử cung,… Kết quả siêu âm giúp bác sĩ đánh giá sự phát triển của thai nhi.

Siêu âm Doppler thai thường được chỉ định khi thai phụ mắc các bệnh lý tim mạch, bệnh gan, thận hoặc trong các trường hợp sàng lọc thai kỳ.

Siêu âm Doppler xuyên sọ: Thường được sử dụng để khảo sát các bệnh lý mạch máu ở vòng Willis và hệ thống đốt sống thân nền, bao gồm: hẹp tắc mạch máu, theo dõi điều trị tan huyết khối, chẩn đoán và theo dõi co thắt mạch trong trường hợp xuất huyết dưới nhện, bệnh lý xoang tĩnh mạch màng cứng, đánh giá não úng thủy và áp lực nội sọ.

Kỹ thuật Doppler xuyên sọ thường được chỉ định sau khi thực hiện phẫu thuật não, hoặc khi bệnh nhân có tiền sử hoặc nghi ngờ bị tai biến mạch máu não.

Siêu âm Doppler trong phụ khoa: Bác sĩ đánh giá tình trạng cấp cứu như xoắn u nang, xoắn buồng trứng, đồng thời đánh giá mạch máu nuôi các khối u ở tử cung và phần phụ. Hình ảnh siêu âm giúp bác sĩ phát hiện những bất thường ở tử cung, buồng trứng, từ đó đưa ra biện pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.

Khi nào cần làm siêu âm doppler?

Bác sĩ sẽ chỉ định bạn làm siêu âm Doppler khi có những nghi ngờ về bệnh lý liên quan đến hệ tuần hoàn. Dưới đây là một số trường hợp cần làm siêu âm Doppler, cụ thể:

Kiểm tra bệnh lý về tim mạch

Khi nghi ngờ bệnh lý về tim hoặc mạch máu, bác sĩ thường chỉ định siêu âm Doppler để xác định chính xác tình trạng bệnh. Trong khám tổng quát, nếu phát hiện bất thường về tim mạch, bạn cũng nên được khuyến cáo thực hiện thêm siêu âm Doppler.

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như mệt mỏi, khó thở, thở mệt, sưng phù ở chân hoặc bụng, hãy đến bệnh viện để được siêu âm Doppler sớm, tránh những biến chứng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.

Xuất hiện bất thường về sức khỏe

Ngoài bệnh lý về tim mạch, siêu âm Doppler được áp dụng trong một số trường hợp cụ thể khác như:

  • Bệnh lý động mạch có thể biểu hiện qua cơn đau buốt ở chân khi đi lại (đi lặc cách hồi), mạch khó bắt, và tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh đái tháo đường, tăng lipid máu.
  • Bệnh lý tĩnh mạch thường biểu hiện qua các triệu chứng như giãn tĩnh mạch, biến đổi màu da, xơ cứng da, loét, đau buốt, kích thích da và cảm giác nặng chân.

Đọc kết quả siêu âm Doppler

Siêu âm Doppler được thực hiện bởi bác sĩ chẩn đoán hình ảnh chuyên về siêu âm Doppler mạch, sau khi phân tích hình ảnh, bác sĩ sẽ trích xuất dữ liệu và báo cáo kết quả cho bác sĩ chỉ định. Bệnh nhân sẽ được tư vấn về tình trạng sức khỏe của mình và được điều trị bằng phương pháp phù hợp nhất.

Kết quả siêu âm Doppler bình thường

  • Mạch máu không có dấu hiệu hẹp tắc.
  • Tĩnh mạch không có cục máu đông, các tĩnh mạch hoạt động bình thường.
  • Siêu âm thai cho thấy lưu lượng máu ổn định, đủ cung cấp dưỡng chất cho thai nhi.

Kết quả siêu âm Doppler bất thường

  • Siêu âm Doppler sóng liên tục có thể phát hiện sự chênh lệch lưu lượng máu giữa hai bên cơ thể. Khi động mạch bị tắc hẹp, âm thanh phát ra từ vị trí đó sẽ cao hoặc hỗn loạn. Điều này cho phép bác sĩ xác định mức độ hẹp tắc, nguyên nhân gây tắc nghẽn và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
  • Kết quả siêu âm Doppler cho thấy tĩnh mạch hoạt động bất thường, có thể là suy tĩnh mạch.
  • Lưu lượng máu qua các mạch cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi có sự thay đổi bất thường, có thể tăng hoặc giảm so với mức bình thường.

Lưu ý khi siêu âm Doppler

Để quá trình siêu âm Doppler diễn ra thuận lợi và hiệu quả, bạn cần lưu ý một số điều sau:

  • Mặc trang phục thoải mái, dễ dàng cởi bỏ khu vực cần siêu âm.
  • Cởi bỏ mọi loại trang sức ở khu vực cần siêu âm.
  • Không hút thuốc lá, thuốc lào hay sản phẩm chứa nicotin trong ít nhất 2 giờ trước khi siêu âm.
  • Nếu siêu âm Doppler bụng, cần nhịn ăn ít nhất 6 tiếng trước khi làm xét nghiệm.
  • Siêu âm Doppler vùng chậu cần uống nhiều nước để làm đầy bàng quang trước khi xét nghiệm.
  • Nếu siêu âm Doppler chi dưới, chi trên, động mạch cảnh thì người bệnh không cần nhịn ăn.

Có thể thấy, siêu âm doppler đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chẩn đoán các bệnh tim mạch nguy hiểm. Để bảo vệ sức khỏe, chúng ta nên thực hiện khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện sớm các bệnh lý từ đó có phác đồ điều trị kịp thời.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn tham khảo: Pietrangelo, A. (2018, September 29). Doppler ultrasound exam of arm or leg. Healthline. https://www.healthline.com/health/doppler-ultrasound-exam-of-an-arm-or-leg#purpose

5/5 - (1 bình chọn)
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

  • 1/ Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
    2/ Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ