Hình Ảnh Siêu Âm Thai Ngoài Tử Cung Như Thế Nào?

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Bác sĩ NGÔ THỊ VINH

Bác sĩ Sản khoa I Bệnh viện Đa khoa Phương Nam

Đặt lịch Xem hồ sơ

Thai ngoài tử cung là gì?

Thai ngoài tử cung là tình trạng trứng đã thụ tinh làm tổ, phát triển tại vị trí bên ngoài buồng tử cung. Ổ bụng, cổ tử cung, buồng trứng, vòi trứng là các vị trí có thể xuất hiện thai ngoài tử cung với tỷ lệ như sau:

Hình ảnh siêu âm thai ngoài tử cung

Dưới đây là một số hình ảnh siêu âm thai ngoài tử cung:

Ước tính 30% trường hợp thai ngoài tử cung có túi thai giả bên trong buồng tử cung. Túi thai thật sẽ có hai vòng đồng tâm chia ra bởi khoảng echo kém, xuất hiện viền hồi âm dày do màng rụng bao. Bên cạnh đó, túi thai sẽ nằm lệch một bên trong tử cung và dưới lớp nội mạc. Túi thai giả thì thường nằm ở giữa lớp nội mạc, hình ảnh quan sát được sẽ tùy vào buồng tử cung. Đường giữa nội mạc không nhìn thấy khi cắt dọc và chỉ có một lớp tế bào mỏng bao quanh túi. 

Nếu thai ngoài tử cung nằm ở cổ tử cung thì sẽ thấy lòng tử cung trống khi quan sát hình ảnh siêu âm. Lúc này, tử cung sẽ có hình đồng hồ cát, cổ tử cung phình tròn, túi thai xuất hiện bên dưới chỗ vào của động mạch tử cung. Có thể thấy mạch máu quanh túi thai và không có “dấu hiệu trượt”.

Những yếu tố nguy cơ dẫn đến thai ngoài tử cung là gì?

Chúng ta vừa tìm hiểu về hình ảnh siêu âm thai ngoài tử cung. Vậy có những yếu tố nguy cơ nào dẫn đến tình trạng thai ngoài tử cung? Dưới đây là một số nguy cơ làm gia tăng khả năng gặp tình trạng mang thai ngoài tử cung:

• Dùng biện pháp tránh thai nội tiết đường uống hoặc ngừa thai khẩn cấp thất bại.
• Bất thường ống dẫn trứng như Polyp, túi thừa,…
• Có tiền sử phẫu thuật ống dẫn trứng như tái tạo hoặc nối ống dẫn trứng sau triệt sản.
• Có tiền sử bị thai ngoài tử cung.
• Bị viêm sinh dục, nhất là nhiễm Chlamydia trachomatis.
• Người có dùng những biện pháp hỗ trợ sinh sản như chuyển phôi, thụ tinh ống nghiệm (IVF), kích thích rụng trứng. 

Triệu chứng của thai ngoài tử cung

Nếu phụ nữ trong độ tuổi sinh sản đã quan hệ tình dục gặp những triệu chứng dưới đây thì có thể nghĩ đến nguy cơ bị thai ngoài tử cung:

Bên cạnh đó, khi vỡ thai ngoài tử cung sẽ gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm khác, làm những dấu hiệu sinh tồn của bệnh nhân bị biến đổi như:

• Đau bụng dữ dội, đột ngột, da tái xanh, vã mồ hôi, niêm mạc nhợt nhạt.
• Xuất hiện triệu chứng mất máu cấp như tay chân lạnh, huyết áp tụt, mạch nhanh,… có thể đe dọa đến tính mạng nếu không xử trí kịp thời. 

Các phương pháp chẩn đoán thai ngoài tử cung

Khi nghi ngờ bệnh nhân bị thai ngoài tử cung, bên cạnh những dấu hiệu điển hình, bác sĩ sẽ chỉ định cho thực hiện thêm một số xét nghiệm để chẩn đoán chính xác hơn:

Định tượng nồng độ βhCG trong máu

Ở mẹ bầu, dù mang thai trong hay ngoài thì lượng βhCG trong máu cũng cao gấp nhiều lần so với bình thường. Lượng βhCG sẽ tăng nhanh trong khoảng thời gian đầu của thai kỳ. Nó sẽ đạt đỉnh sau 8 – 10 tuần lúc hàm lượng βhCG ở mức 6 – 10 nghìn UI/ml rồi giảm dần sau đó. Vào khoảng tuần 16 – 20, chỉ số này sẽ ở mức cực tiểu và duy trì ổn định đến lúc sinh.

Định lượng nồng độ Progesterone trong máu

Nồng độ Progesterone trong huyết thanh thấp cũng là chỉ điểm nghi ngờ thai ngoài tử cung. 

• Progesterone ≥ 25 ng/ml: Tỷ lệ mang thai đúng vị trí ở mức 70%.
• Progesterone ≤ 5 ng/ml: Có nguy cơ bị thai ngoài tử cung.

Siêu âm tử cung phần phụ

Siêu âm là phương tiện không thể thiếu để giúp chẩn đoán thai ngoài tử cung. Biện pháp này có thể thực hiện qua ngả âm đạo và đường bụng:

Siêu âm ổ bụng 

Được tiến hành bằng cách đặt đầu dò siêu âm lên ổ bụng của bệnh nhân. Đặc biệt là phần tiểu khung – hạ vị. Người bệnh cần uống nước để làm căng bàng quang trước khi siêu âm. Qua đó, hình ảnh nhận được sẽ dễ quan sát hơn. 

Nó không phải là biện pháp đặc hiệu để giúp chẩn đoán thai ngoài tử cung. Thế nhưng cách này giúp phát hiện túi thai không nằm bên trong lòng tử cung và cũng có thể quan sát vị trí túi thai lạc chỗ. Kết hợp với hình thức xét nghiệm hỗ trợ, bác sẽ sẽ chẩn đoán được thai ngoài tử cung. 

Siêu âm đầu dò âm đạo

Khi áp dụng phương pháp này, bác sĩ sẽ dùng một đầu dò cực nhỏ để quan sát vùng chậu thông qua thao tác đưa đầu dò qua ngả âm đạo. Hình ảnh của cơ quan sinh sản bên trong sẽ được thu lại và phát lên màn hình. Qua đó, bác sĩ có thể quan sát được vị trí làm tổ của trứng được thụ tinh là ở ngoài hay trong tử cung. Kỹ thuật siêu âm này cũng giúp quan sát được những hình ảnh khác gợi ý thai ngoài tử cung. 

Điều trị thai ngoài tử cung

Tùy thuộc vào vị trí, tình trạng, kích thước thai,… sản phụ sẽ được bác sĩ chỉ định những phương pháp điều trị khác nhau, cụ thể gồm có:

Điều trị nội khoa

Để làm chết những tế bào của phôi thai, Methotrexate sẽ được tiêm vào khối thai hoặc cơ thể. Sản phụ cần đáp ứng một số yêu cầu để dùng được phương pháp này:

• Hoạt động lưu thông máu ổn định.
• Nồng độ βhCG ≤ 5 nghìn UI/ml.
• Không phát hiện tình trạng chảy máu ổ bụng.
• Tim thai không hoạt động.
• Thai ngoài tử cung phải có kích thước nhỏ hơn 3 – 4 cm.

Điều trị ngoại khoa

Dùng biện pháp phẫu thuật mở hoặc nội soi. Khi khối thai ngoài tử cung chỉ mới rỉ máu hoặc chưa vỡ ra thì nên tiến hành mổ nội soi. Bệnh nhân cần được phẫu thuật ở cơ sở y tế uy tín, có bác sĩ giỏi, trang thiết bị hiện đại. Phương pháp này có ưu điểm là ít dính vùng bụng hơn và hạn chế để lại sẹo. Nếu khối thai có quá nhiều máu hoặc đã vỡ thì bắt buộc phải tiến hành làm phẫu thuật mở.