Xét Nghiệm ADN Ông Cháu Và Những Điều Cần Biết

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Cử nhân Trương Thị Thanh Hương

Cử nhân Xét nghiệm I Đa khoa Phương Nam

Đặt lịch Xem hồ sơ

Có thể xét nghiệm ADN ông cháu không?

Xét nghiệm ADN ông cháu là hình thức xét nghiệm giúp xác định quan hệ huyết thông thông qua kỹ thuật phân tích trình tự ADN. Theo quy luật di truyền học, nam giới trong 1 dòng họ mang nhiễm sắc thể di truyền Y (Y-STR). Vì thế, tiến hành phân tích nhiễm sắc thể Y trong mẫu ADN sẽ giúp xác định được mối quan hệ cháu trai – ông nội.

Hình thức xét nghiệm ADN ông cháu thường được tiến hành khi không có mẫu của người bố. Chỉ cần có mẫu xét nghiệm của cháu trai và ông nội là có thể tiến hành xét nghiệm được. 

Xét nghiệm ADN ông bà và cháu dùng mẫu gì?

Tương tự như những hình thức xét nghiệm ADN huyết thống khác, khi tiến hành làm xét nghiệm ADN ông bà và cháu có thể dùng một trong các loại sinh phẩm sau. Lưu ý, chọn mẫu theo thứ tự ưu tiên: Lấy dễ, không gây đau đớn, đảm bảo độ chính xác. Cụ thể gồm có các mẫu:

• Mẫu tế bào niêm mạc miệng.
• Mẫu máu khô hoặc tươi.
• Mẫu móng chân, móng tay.
• Mẫu tóc có chân (gốc chân tóc).

Xét nghiệm ADN ông cháu có chính xác không?

Xét nghiệm ADN ông cháu là hình thức so sánh và phân tích những đoạn gen chứa trong nhiễm sắc thể từ tế bào của mẫu thu thập được. Từ đó cho ra kết quả xác định người cháu có phải là cháu ruột hay không. Xét nghiệm ADN ông cháu sẽ mang đến kết quả như sau:

• Chính xác 100% nếu không có quan hệ huyết thống hoặc không cho nhận những alen giữa người cháu và người ông giả định.
• Chính xác 99,99999998% nếu có quan hệ huyết thống hay có nhận những alen giữa người cháu và người ông giả định.

Nguyên tắc của xét nghiệm ADN ông cháu: Tách chiết, nhân ADN và dùng những thiết bị để phân tích, giải mã gen chứa trong nhiễm sắc thể của tế bào từ mẫu đã thu thập. Sau đó tiến hành so sánh và đưa ra kết quả.

Đối tượng xét nghiệm:

• Ông giả định – cháu.
• Ông giả định – cháu – mẹ.

Tốt nhất nên để cả mẹ cùng tham gia làm xét nghiệm ADN ông cháu. Độ tin cậy của kết quả xét nghiệm sẽ gia tăng rất nhiều. Lý do là vì sẽ có thêm trình tự di truyền để so sánh. Thế nhưng vẫn có thể làm xét nghiệm ADN ông cháu mà không cần dùng mẫu của người mẹ.

Quy trình xét nghiệm ADN ông cháu

Dưới đây là quy trình xét nghiệm ADN ông cháu:

Bước 1: Thu thập mẫu và cung cấp cho trung tâm xét nghiệm

Có thể thu những loại mẫu đa dạng để xét nghiệm ADN ông cháu, ví dụ như: Mẫu cuống rốn, móng chân/tay, tóc, niêm mạc miệng, máu,…

Hai loại mẫu thu tại trung tâm

Dưới đây là 2 loại mẫu được thu ở trung tâm xét nghiệm, cụ thể bao gồm:

Mẫu máu

Các bước thu thập mẫu tại nhà như sau:

• Trước khi thu mẫu: Chuẩn bị đôi găng tay sạch, bông cồn 70 độ, phong bì sạch, tăm bông khô sạch, kim chích máu. Sau đó đeo găng tay vào và tiến hành sát khuẩn tại vị trí lấy mẫu.
• Tiến hành thu mẫu: Tiến hành bấm đầu kim vào đầu ngón tay rồi lấy máu. Tiếp theo nặn 1 giọt máu nhỏ rồi lấy đầu tăm bông ấn vào và để khô. Để đầu tăm bông vào bên trong phong bì rồi dán lại. Dùng tâm bông cồn sát khuẩn vị trí lấy mẫu trên đầu ngón tay. 
• Điền thông tin đầy đủ lên phong bì, cụ thể bao gồm: Họ tên và loại mẫu. Sau đó gửi cho cơ sở xét nghiệm.

Mẫu tế bào niêm mạc miệng

Dưới đây là những bước giúp thu thập mẫu tế bào niêm mạc tại miệng:

• Trước khi thu mẫu: Chuẩn bị 1 cốc nước sạch, phong bì, tối thiểu 3 – 4 tăm bông khô sạch đã cắt đi 1 đầu. Với người lớn, hãy dùng nước sạch súc miệng trong 10 – 20 giây hoặc uống 1 ngụm nước. Với trẻ nhỏ thì cần cho uống 1 ngụm nước sạch.
• Tiến hành thu mẫu: Đầu tiên, yêu cầu người lấy mẫu há miệng rồi đưa tăm bông vào bên trong miệng. Lưu ý, cần đưa vào sát má của người cho mẫu. Xoáy tăm bông liên tục 5 vòng xuôi, 5 vòng ngược hoặc đưa lên xuống sao cho phần đầu tăm bông luôn chạm vào phần má của người tham gia xét nghiệm. Cho tăm bông vào bên trong phong bì sạch rồi dán lại. 
• Điền thông tin đầy đủ lên phong bì, cụ thể bao gồm: Họ tên và loại mẫu. Sau đó gửi cho cơ sở xét nghiệm.

Ba loại mẫu thu thập tại nhà

Dưới đây là 3 loại mẫu có thể tự thu thập tại nhà, cụ thể bao gồm:

Mẫu tóc

Các bước thu mẫu tại nhà gồm có:

• Trước khi thu mẫu: Chuẩn bị 1 chiếc chíp, 1 tờ giấy trắng sạch, phong bì. Tiến hành rửa đầu nhíp để đảm bảo không còn dính tóc/lông hay bị bẩn. 
• Tiến hành thu mẫu: Nhổ sợi tóc phải còn chân bằng nhíp. Mỗi mẫu lấy từ 3 – 5 sợi tóc. Cho sợi tóc đã nhổ lên trên tờ giấy trắng sạch và tiến hành gói lại. Đưa mẫu vào phong bì rồi dán lại.
• Điền thông tin đầy đủ lên phong bì, cụ thể bao gồm: Họ tên và loại mẫu. Sau đó gửi cho cơ sở xét nghiệm.

Mẫu móng tay/chân

Các bước thu mẫu tại nhà gồm có:

• Trước khi thu mẫu: Chuẩn bị bấm móng tay, 1 tờ giấy trắng sạch, phong bì. Trước khi lấy mẫu hãy rửa sạch chân/tay.
• Tiến hành thu mẫu: Lấy mẫu móng tay/chân của người tham gia trên tờ giấy trắng. Thu thập khoảng 3 – 5 mẫu rồi gói lại. Cho mẫu vào phong bì sau đó dán lại.
• Điền thông tin đầy đủ lên phong bì, cụ thể bao gồm: Họ tên và loại mẫu. Sau đó gửi cho cơ sở xét nghiệm.

Mẫu cuống rốn

Các bước thu mẫu tại nhà gồm có:

• Trước khi thu mẫu: Chuẩn bị 1 chiếc khăn/tờ giấy trắng sạch.
• Tiến hành thu mẫu: Cho cuống rốn của trẻ sơ sinh vào khăn sạch. Tiến hành gấp khăn hay gói tờ giấy lại rồi cho vào bên trong phong bì rồi dán kín.
• Điền thông tin đầy đủ lên phong bì, cụ thể bao gồm: Họ tên và loại mẫu. Sau đó gửi cho cơ sở xét nghiệm.

Bước 2: Bảo quản và vận chuyển mẫu đến phòng xét nghiệm

Năm loại mẫu kể trên đều có thể được bảo quản trong nhiệt độ thường. Mẫu sau khi thu thập sẽ được gửi đến phòng Lab. Tiếp theo đó, chuyên gia sẽ tiến hành thực hiện các bước xét nghiệm.

Bước 3: Tiến hành phân tích trình tự ADN, so sánh

Chuyên gia sẽ tiến hành tách chiết, khuếch đại đoạn ADN từ mẫu thu thập được. Các trình tự ADN và nhiễm sắc thể sẽ được phân tích để xác định mối quan hệ ông – cháu. Các mẫu có trình tự ADN càng gần nhau thì nhiều khả năng là có quan hệ huyết thống.

Bước 4: Đợi kết quả được trả về từ phòng xét nghiệm

Hội đồng cố vấn cấp cao của cơ sở y tế sẽ tiến hành thẩm định và kết luận kết quả. Nếu không có quan hệ huyết thống, độ chính xác là 100%. Tỷ lệ này là 99,9% phần trăm nếu có quan hệ huyết thống. Kết quả sẽ được gửi theo đường bưu điện hoặc online.

Lưu ý khi xét nghiệm ADN ông cháu

Bạn đừng bỏ qua những lưu ý dưới đây để thu được kết quả xét nghiệm ADN ông cháu chính xác:

• Với ông/cháu có bệnh về máu như thiếu máu thường xuyên phải truyền máu, ghép tủy trong 3 – 6 tháng gần đây: Không tự lấy mẫu tại nhà. Hãy đến cơ sở xét nghiệm để được hỗ trợ.
• Khi thu mẫu: Lấy mẫu riêng biệt cho từng người. Bỏ ngay mẫu vừa thu thập vào phong bì rồi điền thông tin đầy đủ để tránh làm chất lượng mẫu bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, việc làm này còn giúp các mẫu không bị nhầm lẫn. Để tránh nhiễm khuẩn, tránh để mẫu chạm vào vật khác khi lấy.
• Thời gian bảo quản mẫu: Mẫu niêm mạc miệng và máu (< 2 tháng), móng chân/tay (< 1 năm), tóc có chân (< 6 tháng), cuống rốn (< 10 năm).

Địa chỉ xét nghiệm ADN ông cháu uy tín, chính xác?

Bạn cần làm xét nghiệm ADN ông cháu tại cơ sở y tế uy tín, đáp ứng những tiêu chí dưới đây:

• Sở hữu công nghệ xét nghiệm hiện đại. Quy trình thực hiện đúng theo khuyến cáo của cơ quan y tế về giám định ADN. 
• Cơ sở y tế được chứng nhận đáp ứng đủ tiêu chuẩn để triển khai dịch vụ xét nghiệm ADN.
• Quy tụ đội ngũ chuyên gia hàng đầu có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. 
• Thời gian trả kết quả nhanh chóng, chi phí phải chăng.