Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng năm 5, 2020
Mục Lục Bài Viết
Siêu âm tuyến giáp là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có thể được thực hiện định kỳ nhằm phát hiện sớm các tổn thương ở tuyến giáp, từ đó theo dõi và có biện pháp can thiệp sớm. Bên cạnh đó, siêu âm tuyến cũng có thể được thực hiện nếu bác sĩ chọc hút tuyến giáp bằng kim nhỏ (FNA) hoặc lấy mẫu mô xung quanh tuyến giáp để xét nghiệm.
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết lớn trong cơ thể, tiết ra hormone như: Thyroxine, Tri-iodo-thyroxine. Tuyến giáp thường nằm trước cổ và có hình dạng như một con bướm. Cơ quan này gồm có thùy trái và thùy phải nối bởi eo tuyến giáp. Tuyến giáp có vai trò quan trọng trong việc tăng cường hoạt động của não và thần kinh, duy trì lượng canxi trong máu và tác động lên tuyến sữa hay tuyến sinh dục,…
Siêu âm tuyến giáp được khuyến khích sử dụng trong việc tầm soát bệnh lý tuyến giáp. Đặc biệt, siêu âm giúp phát hiện sớm các bất thường, bao gồm cả tình trạng hình thành khối u tuyến giáp. Phương pháp này mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng có một số hạn chế nhất định, cụ thể:
Tuyến giáp sản xuất và bài tiết hormon tuyến giáp (thyroxin), đóng vai trò chính trong kiểm soát quá trình trao đổi chất và cách cơ thể sử dụng năng lượng. Khoảng 5-10% người lớn có những nốt nhỏ trong tuyến giáp, có thể được phát hiện qua khám sức khỏe. Nếu nốt có kích thước quá nhỏ, không thể sờ thấy thì siêu âm sẽ giúp phát hiện chúng. Hầu hết các nốt tuyến giáp là lành tính và không gây hại, chỉ một phần nhỏ là ung thư nên cần được chẩn đoán và điều trị.
Mặc dù siêu âm có thể phát hiện ra các khối u trong tuyến giáp, nhưng nó không thể phân biệt chính xác một khối u là lành tính hay ác tính. Để xác định bản chất của khối u, thường cần phải thực hiện sinh thiết bằng kim nhỏ và kiểm tra mô dưới kính hiển vi.
Siêu âm chỉ cung cấp hình ảnh về cấu trúc của tuyến giáp, tức là nó cho biết tuyến giáp có kích thước, hình dạng như thế nào, có u, nang hay không. Tuy nhiên, siêu âm không thể cho biết tuyến giáp có hoạt động tốt hay không, có sản xuất đủ hormone hay quá nhiều hormone. Để xác định chức năng của tuyến giáp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm định lượng hormone tuyến giáp hoặc xét nghiệm hấp thu iốt phóng xạ.
Siêu âm tuyến giáp thường được bác sĩ chỉ định nhằm mục đích:
Những đối tượng cần tầm soát định kỳ để phát hiện và điều trị sớm bệnh tuyến giáp:
Ngoài ra, các trường hợp cần chủ động thực hiện siêu âm tuyến giáp:
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng bất thường nào liên quan đến tuyến giáp, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và chỉ định siêu âm. Thông thường, quá trình siêu âm tuyến giáp mất khoảng 20 đến 30 phút để hoàn thành.
Người bệnh nằm trên bàn khám và bác sĩ có thể yêu cầu nằm nghiêng hai bên hoặc nằm úp để có hình ảnh rõ nét nhất. Bác sĩ sẽ bôi một lớp gel trong suốt lên vùng cổ và đầu dò siêu âm để đảm bảo sự tiếp xúc an toàn, đồng thời loại bỏ không khí giữa đầu dò và da – yếu tố có thể cản trở sóng siêu âm. Sau đó, bác sĩ sẽ di chuyển đầu dò qua lại trên vùng cổ cần được kiểm tra.
Có thể thấy, siêu âm tuyến giáp là phương pháp chẩn đoán an toàn, nhanh chóng và không gây đau. Kỹ thuật có thể được thực hiện định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về tuyến giáp, bao gồm cả ung thư tuyến giáp ở giai đoạn đầu. Nếu kết quả siêu âm tuyến giáp phát hiện bất thường, bác sĩ sẽ tư vấn và hướng dẫn cụ thể về việc khám chuyên khoa hoặc theo dõi thường xuyên.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.