Hotline:
1800 2222
Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 3 12, 2025
Bác sĩ tư vấn Y khoa
Mục Lục Bài Viết
Ruồi bay là hiện tượng quan sát những bóng mờ, sợi chỉ ngoằn ngoèo hoặc mảnh mạng nhện treo lơ lửng, di chuyển trước mắt khi mắt đứng yên. Khi gặp những hình ảnh này, người bệnh thường có phản xạ tập trung để nhìn rõ, nhưng những bóng mờ không chỉ không đứng yên mà còn di chuyển nhanh khi mắt được đảo. Đặc biệt, người bệnh không thể dùng tay nắm bắt được, chúng trở nên rõ ràng nhất khi người bệnh nhìn vào những nền sáng như bầu trời quang đãng vào ban ngày.
Ruồi bay thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng người trẻ cận thị cũng có thể gặp phải. Đa phần, ruồi bay là vô hại và không ảnh hưởng đến thị lực. Tuy nhiên, nếu tình trạng vẩn đục dịch kính nghiêm trọng, người bệnh có thể bị mờ mắt.
Cần lưu ý là bất kỳ thay đổi nào về ruồi bay, đặc biệt là khi xuất hiện nhiều đốm hơn hoặc kèm theo ánh chớp, cần được kiểm tra chuyên khoa ngay lập tức. Bởi lẽ, khoảng 2% những thay đổi đột ngột này có thể là dấu hiệu sớm của bong võng mạc, một tình trạng cần được xử lý khẩn cấp thay vì chỉ theo dõi.
Cần phân biệt hiện tượng ruồi bay (các đốm mờ di chuyển theo chuyển động mắt nhưng không cố định) với việc nhìn thấy những đốm đen cố định trước mắt, chỉ di chuyển khi ta đảo mắt. Tình trạng đốm đen cố định này là một bệnh lý khác của mắt, liên quan đến giác mạc hoặc thủy tinh thể mà không phải bệnh của dịch kính.
Dịch kính là một khối gelatin vô sắc và trong suốt của nhãn cầu, chiếm toàn bộ không gian giữa thủy tinh thể và võng mạc. Hiện tượng ruồi bay xuất phát từ những đốm vẩn đục tích tụ bên trong dịch kính, với các đặc điểm thay đổi về kích thước, hình dáng, độ đặc, chỉ số khúc xạ và mức độ di động. Những hình ảnh ruồi bay mà mắt nhìn thấy được tạo ra bởi các đốm này, sinh ra các bóng tối trên võng mạc hoặc do sự khúc xạ của ánh sáng khi đi qua chúng.
Điều quan trọng cần hiểu là hiện tượng ruồi bay không phải là ảo ảnh thị giác. Chúng là những hiện tượng có thật bên trong mắt, gây ra bởi các đốm vẩn đục thực sự tồn tại trong dịch kính.
Có hai nhóm nguyên nhân chính dẫn đến sự tích tụ các đốm vẩn đục trong dịch kính:
Hiện tượng ruồi bay trước mắt (còn gọi vẩn đục dịch kính) là một hiện tượng khá phổ biến và thường không nghiêm trọng, nhưng có thể liên quan đến một số tình trạng sức khỏe. Các yếu tố làm tăng nguy cơ xuất hiện ruồi bay trước mắt bao gồm:
Ruồi bay trước mắt đôi khi có thể liên quan đến các bệnh lý mắt nghiêm trọng như:
Việc điều trị ruồi bay trước mắt phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. Trong khi nhiều trường hợp vô hại và tự khỏi, những trường hợp nghiêm trọng có thể đe dọa sức khỏe thị giác. Nếu ruồi bay gây ảnh hưởng đến thị lực và sinh hoạt hàng ngày, bạn có thể cân nhắc các phương pháp điều trị sau:
Phớt lờ chúngKhi bị hiện tượng ruồi bay trước mắt, biện pháp điều trị tốt nhất đôi khi là không can thiệp gì cả. Não bộ có khả năng thích nghi và tự điều chỉnh, dần dần học cách phớt lờ các đốm ruồi bay. Đây là cách tự nhiên để xoa dịu sự khó chịu từ bệnh đục dịch kính, và nhiều chuyên gia nhãn khoa coi đây là phương pháp an toàn nhất cho sức khỏe mắt.
Trong trường hợp số lượng đốm đen tăng lên đáng kể hoặc thị lực bắt đầu suy giảm, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đánh giá lại phương pháp điều trị. Sự thay đổi này có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng hơn cần được can thiệp y tế.
Chuyển động mắt nhanhMột mẹo đơn giản để tạm thời giảm sự chú ý đến các đốm ruồi bay là thay đổi nhanh tầm nhìn của bạn. Bằng cách chuyển động mắt lên trên, xuống dưới và sang hai bên một cách luân phiên, bạn có thể làm giảm độ mờ của các vết ruồi bay và tạm thời cải thiện thị lực.
Phẫu thuật cắt dịch kínhPhẫu thuật loại bỏ dịch kính là một thủ thuật xâm lấn có thể giúp loại bỏ các đốm đen, xám gây khó chịu trong tầm nhìn. Trong quá trình này, bác sĩ nhãn khoa sẽ thực hiện một vết mổ nhỏ để loại bỏ dịch kính – chất trong suốt giống gel giúp duy trì hình dạng của mắt.
Sau khi loại bỏ dịch kính, bác sĩ sẽ thay thế bằng một chất khác để giữ nguyên hình dạng của nhãn cầu. Theo thời gian, cơ thể sẽ dần dần sản xuất dịch kính mới để thay thế chất này, giúp mắt khôi phục trạng thái bình thường.
Tuy nhiên, mặc dù hiệu quả, phẫu thuật cắt dịch kính không phải lúc nào cũng loại bỏ hoàn toàn ruồi bay trước mắt và chúng có thể tái phát, đặc biệt nếu thủ thuật gây chảy máu hoặc chấn thương. Do đó, phẫu thuật này thường chỉ được cân nhắc khi các triệu chứng của ruồi bay trở nên nghiêm trọng.
Trị liệu bằng laserLiệu pháp laser sử dụng các tia laser nhắm trực tiếp vào các đốm ruồi bay, với mục đích làm vỡ chúng ra và giảm sự xuất hiện của chúng. Tuy nhiên, có một rủi ro là nếu tia laser không được nhắm chính xác, có thể gây tổn thương cho võng mạc.
Liệu pháp này vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và không được xem là phương pháp điều trị ưu tiên. Mặc dù nó có thể hiệu quả trong một số trường hợp, một số người lại không thấy sự cải thiện nào, và thậm chí có thể làm tình trạng ruồi bay trở nên tồi tệ hơn. Do đó, bạn nên thảo luận với bác sĩ về lựa chọn của mình trước khi quyết định điều trị bằng phương pháp này.
Mặc dù không phải tất cả các bệnh về mắt đều có thể phòng ngừa được, nhưng có một số biện pháp chung bạn có thể thực hiện để bảo vệ và duy trì sức khỏe thị lực của bản thân.
Khám mắt định kỳNhiều người hiện nay thường xem nhẹ việc khám mắt định kỳ và chỉ tìm đến bác sĩ nhãn khoa khi đã gặp vấn đề về thị lực. Đây là một thói quen không tốt có thể khiến các bệnh lý về mắt không được phát hiện sớm, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn khi điều trị.
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnhChế độ ăn uống hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe mắt. Các dưỡng chất như protein, axit béo, lutein và omega-3 không chỉ giúp phòng ngừa các vấn đề liên quan đến thị lực mà còn giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa điểm vàng – nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở người cao tuổi.
Để bảo vệ sức khỏe mắt, các chuyên gia nhãn khoa khuyến khích bổ sung nhiều rau xanh (như cải xoăn, rau bina), cá giàu omega-3 (như cá hồi, cá ngừ) và trái cây họ cam quýt vào thực đơn hàng ngày. Những thực phẩm này chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu, giúp cải thiện thị lực và ngăn ngừa các rối loạn về mắt.
Uống nhiều nướcUống đủ nước là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để duy trì sức khỏe mắt. Với hơn 70% cơ thể là nước, việc cung cấp đủ nước giúp loại bỏ độc tố – một trong những nguyên nhân có thể gây ra hiện tượng đốm đen trước mắt.
Đối với người bị đục dịch kính, tăng lượng nước uống hàng ngày có thể giúp cải thiện tình trạng, giảm khó chịu và nâng cao sức khỏe tổng thể của mắt.
Đeo kính bảo vệNếu bạn thường xuyên tham gia các hoạt động thể thao, hãy sử dụng kính bảo hộ để tránh chấn thương mắt. Tương tự, khi làm việc nhà, sửa chữa hoặc làm vườn, hãy bảo vệ mắt để giảm nguy cơ bụi bẩn và các mảnh vụn gây ảnh hưởng đến thị lực.
Tương tự, trong các hoạt động như sửa nhà hoặc làm vườn, việc đeo kính bảo hộ cũng rất quan trọng để phòng tránh bụi bẩn và mảnh vụn gây hại cho mắt, ngay cả khi bạn ở nhà.
Hãy để mắt nghỉ ngơiViệc tiếp xúc lâu dài với màn hình máy tính có thể gây mỏi mắt và làm suy giảm thị lực theo thời gian. Để giảm thiểu tác động này, hãy áp dụng quy tắc 20-20-20: cứ sau 20 phút làm việc, hãy nhìn vào một vật ở xa khoảng 6 mét (20 feet) trong 20 giây.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đa khoa Phương Nam I Thương hiệu thăm khám và chữa bệnh uy tín, chất lượng với đội ngũ và kiến thức y khoa hiện đại, cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến. Vì cuộc sống là vô giá, chúng tôi đề cao triết lý “đón mừng cuộc sống”, đồng hành cùng với gia đình trong việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân
Hotline
