Tham vấn y khoa: Bác sĩ Ngô Thị Vinh | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng tư 14, 2021
Mục Lục Bài Viết
Hiện nay, dị tật hệ thần kinh ở thai nhi đã trở nên vô cùng phổ biến, chỉ đứng sau dị tật về tim. Việc dị tật hệ thần kinh sẽ ảnh hưởng đến khả năng vận động, sự phát triển nhận thức thần kinh của trẻ về sau, hơn nữa còn có thể gây tử vong cao, để lại di chứng suốt đời. Nên việc đánh giá hệ thần kinh trung ương của thai nhi tước khi sinh là vô cùng quan trọng. Điều này sẽ giúp bác sĩ theo dõi và đưa ra lời khuyên hữu ích hơn cho mẹ bầu trong việc chăm sóc và điều trị. Và phương pháp tốt nhất để kiểm tra tình trạng hệ thần kinh thai nhi đó là tiến hành siêu âm hệ thần kinh thai nhi.
Siêu âm hệ thần kinh thai nhi là kỹ thuật sử dụng phương pháp siêu âm để đánh giá tình trạng hệ thần kinh của thai nhi, từ đó, giúp đưa ra chẩn đoán chính xác hơn về dị tật hệ thần kinh trung ương của thai nhi trong thời kỳ trước sinh. Siêu âm hệ thần kinh thai nhi có thể thực hiện đối với thai nhi ở bất kỳ độ tuổi nào.
Việc quan trọng của việc siêu âm hệ thần kinh thai nhi đó là xác định xem hệ thần kinh của thai nhi có phát triển tượng ứng với sự tăng trưởng của một phôi thai bình thường hay không để làm nền tảng chẩn đoán dị tật hay những bất thường trong thần kinh.
Ngoài siêu âm tim thai, hệ thần kinh thai nhi thì siêu âm hệ tiêu hóa thai nhi là siêu âm không thể bỏ qua giúp bác sĩ theo dõi và đưa ra lời khuyên kịp thời giúp mẹ và bé có một thai kỳ khỏe manh.
Những người tham gia đánh giá tình trạng thần kinh thai nhi phải là những bác sĩ giàu kinh nghiệm và am hiểu về giải phẫu thần kinh và phôi thai học mới có thể đưa ra chẩn đoán chính xác nhất.
Siêu âm hệ thần kinh thai nhi giúp đánh giá não bộ và cột sống của thai nhi, nó thường được chỉ định thực hiện cho mẹ bầu vào cuối tuần tam cá nguyệt đầu tiên cũng như đầu tam cá nguyệt thứ 2, tức là khi mẹ mang thai ở tuần thứ 13 – 16 của thai kỳ.
Tuy nhiên, bác sĩ vẫn khuyến khích mẹ bầu nên thực hiện siêu âm thần kinh cho thai vào khoảng thời gian trong tuần tam cá nguyệt thứ hai, tức là khi đã mang thai được 20 tuần.
Hơn nữa, để đảm bảo kết quả chính xác và tránh được những tổn thương xuất hiện trong tam cá nguyệt thứ ba thì bác sĩ chỉ chỉ định mẹ bầu thực hiện siêu âm hệ thần kinh thai kỳ khi mang thai từ tuần thứ 28 – 32.
Ngoài ra, có một số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định mẹ bầu thực hiện siêu âm hệ thần kinh thai nhi sớm và nhiều lần hơn nếu:
Kết quả siêu âm hệ thần kinh thai nhi sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn về tình trạng dị tật hệ thần kinh. Cụ thể như sau:
Tức là hình dạng, chỉ số sinh trắc sinh học, cấu trúc nhu mô não, não thât bên, lều não, hỗ não sau, khe nứt liên bán cầu, đám rối màng mạch… đều ở trạng thái bình thường, phù hợp với sự phát triển và tăng trường của thai nhi.
Những đánh giá cơ bản về hệ thần kinh của thai nhi thường được thực hiện trong 3 tháng giữa thai kỳ bằng đầu dò xuyên qua bụng. Kỹ thuật này sẽ áp dụng để tầm soát hệ thần kinh trung ương của thai nhi trong 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ và sẽ sử dụng cho những trường hợp có nguy cơ thấp. Độ nhạy của phương pháp siêu âm hệ thần kinh thai nhi có thể lên đến 80%, giúp phát hiện dị tật và những vấn đề bất thường liên quan đến não, cột sống hay hệ thần kinh thai nhi.
Thông thường, khi đánh giá siêu âm cơ bản, sẽ cần phải quét trên 3 mặt cắt hộp sọ của thai nhi gồm tiểu não, não thất và đồi thị. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ đánh giá cấu trúc bao gồm:
Bên cạnh những đánh giá cơ bản, bác sĩ cũng sẽ thực hiện thêm những đánh giá chi tiết về siêu âm hệ thần kinh thai nhi khi được nghi ngờ bị dị tật thần kinh. Lúc này, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra hệ thần kinh thai nhi dựa trên nguyên tắc phân tích đa chiều cấu trúc não qua những mặt cắt cơ bản thu đươc nhờ cách định vị đầu dò qua thóp sọ và khe sọ.