Giải Đáp: Tại Sao Phải Xét Nghiệm Máu Trước Khi Truyền? 

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Cử nhân Trương Thị Thanh Hương

Cử nhân Xét nghiệm I Đa khoa Phương Nam

Đặt lịch Xem hồ sơ

Tại sao phải xét nghiệm máu trước khi truyền?

Để giải đáp thắc mắc tại sao phải xét nghiệm máu trước khi truyền, chúng ta hãy cùng tham khảo những thông tin dưới đây:

Trước khi truyền máu phải xét nghiệm để kiểm tra nhóm máu

Truyền máu là hình thức đưa một lượng máu vào cơ thể của bệnh nhân. Việc làm này được thực hiện nhằm mục đích bồi hoàn lượng máu đã bị mất, góp phần ổn định nồng độ huyết sắc tố có trong máu, đảm bảo cơ thể nhận đủ oxy cũng như bồi hoàn những yếu tố đông máu thiếu hụt dẫn đến tình trạng xuất huyết. Trong việc truyền máu, nguyên tắc hàng đầu là người nhận và người cho phải có nhóm máu giống nhau hoặc sở hữu hai nhóm máu thích hợp.  

Xét nghiệm máu sẽ đảm bảo an toàn về mặt miễn dịch cho bệnh nhân. Cụ thể, nó giúp nhóm máu hòa hợp, hạn chế tối đa nguy cơ sản sinh kháng thể bất thường chống lại tiểu cầu, bạch cầu, hồng cầu và những kháng thể khác. Kỹ thuật xét nghiệm máu giúp bạn biết bản thân thuộc nhóm máu nào, có thể nhận từ ai và truyền cho ai. Nhờ đó sẽ tìm được người cho máu nhanh chóng nếu chẳng may cần truyền máu.

ABO và Rh là 2 hệ nhóm máu phổ biến. Bạn có thể tham khảo sơ đồ dưới đây để hiểu được nguyên tắc truyền máu nếu sở hữu nhóm máu thuộc hệ ABO:

Trong trường hợp thuộc nhóm máu hiếm Rh thì chỉ có thể truyền máu cho nhau (cùng nhóm máu). Lấy ví dụ như tiến hành truyền nhóm máu Rh+ cho Rh- thì sẽ dẫn đến tình trạng tan máu, gây trụy tim mạch, suy thận, sốc, thậm chí tử vong. Đó là một trong những lý do tại sao phải xét nghiệm máu trước khi truyền. Lúc này, xét nghiệm máu sẽ giúp phòng ngừa những tai biến có khả năng xảy ra. Đồng thời đảm bảo việc truyền máu được hiệu quả và an toàn. 

Xét nghiệm máu trước khi truyền còn giúp kiểm tra mầm bệnh

Máu người cho không được có mầm bệnh là nguyên tắc thứ hai trong truyền máu nhằm mục đích đảm bảo hiệu quả chữa trị bệnh. Không được truyền máu cho người khác nếu có những tác nhân gây bệnh như virus HBV, HIV, CMV, HCV, giang mai,… vì sẽ dẫn đến tình trạng lây truyền bệnh. Tiến hành sàng lọc những căn bệnh lây lan qua đường máu sẽ giúp đảm bảo an toàn cho cả người bệnh và nhân viên y tế.

Bạn sẽ biết được những mầm bệnh đang tồn tại trong cơ thể cũng như nhóm máu của mình thông qua việc xét nghiệm. Điều này sẽ làm gia tăng cơ hội sống sót trong trường hợp nguy cấp cần có nguồn máu phù hợp. Với người cho máu am hiểu vấn đề này, bạn có thể sẽ góp phần cứu sống ai đó. Thắc mắc tại sao phải xét nghiệm máu trước khi truyền đã được Đa khoa Phương Nam giải đáp. Vậy khi truyền máu cần tuân thủ nguyên tắc nào?

Các nguyên tắc truyền máu an toàn

Bên cạnh việc tìm hiểu tại sao phải xét nghiệm máu trước khi truyền. Chúng ta cần biết các nguyên tắc truyền máu an toàn. Có một số nguyên tắc cần lưu ý khi truyền máu với những nhóm máu của cùng hệ thống nhóm máu. Bệnh nhân chỉ có thể nhận máu nếu không có kháng thể kháng hồng cầu của người hiến máu. Cụ thể như sau:

• Người có nhóm máu A: Có thể cho và nhận máu của người sở hữu cùng nhóm máu với mình. Bên cạnh đó, có thể nhận máu từ người sở hữu nhóm máu O.
• Người có nhóm máu B: Có thể cho và nhận máu từ người sở hữu cùng nhóm máu. Bên cạnh đó, có thể nhận máu từ người sở hữu nhóm máu O.
• Người có nhóm máu AB: Có thể nhận tất cả các nhóm máu. Thế nhưng chỉ có thể hiến máu cho người sở hữu cùng nhóm máu AB.
• Người có nhóm máu O: Có thể hiến máu cho tất cả những nhóm máu còn lại. Thế nhưng chỉ nhận được máu của người sở hữu cùng nhóm máu O.

Điều gì sẽ xảy ra khi bất đồng nhóm máu?

Khi tiến hành truyền máu, máu của người cho phải tương thích và phù hợp với máu người nhận. Vì sẽ xuất hiện những phản ứng bất lợi dưới đây nếu không truyền máu cùng nhóm:

• Có thể gặp phản ứng tán huyết cấp trong quá trình truyền máu hoặc trong vòng 24 giờ đầu sau khi truyền máu.
• Vị trí truyền máu bị nóng.
• Cảm thấy sốt, ớn lạnh, đau lưng, hai bên sườn,…
• Những phản ứng có liên quan đến hầu hết các tán huyết nội mạch.
• Hồng cầu của máu truyền vào bị kháng thể từ người nhận phá hủy ngay trong lòng mạch máu.
• Những phản ứng đồng loạt có thể gây sốc và nhanh chóng dẫn đến tử vong.

Vì thế để đảm bảo an toàn khi truyền máu, túi máu phải trùng với nhóm máu ABO và Rh. Tiếp theo, tiến hành trộn mẫu máu nhỏ của người cho và người nhận với nhau. Sau đó đợi một khoảng thời gian ngắn rồi quan sát mẫu máu được trộn dưới kính hiển vi. Nếu không xuất hiện tình trạng vón cục thì chứng tỏ túi máu đó an toàn để truyền.