Bệnh Giang Mai – Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chẩn Đoán & Cách Điều Trị

Trang chủ > Chuyên khoa > Trị liệu > Bệnh Da Liễu > Bệnh Giang Mai – Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chẩn Đoán & Cách Điều Trị

Tác giả: Hiền Vy Ngày đăng: Tháng 9 20, 2025

Mục Lục Bài Viết

Bệnh Giang Mai – Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chẩn Đoán & Cách Điều Trị

Bệnh giang mai là một trong những bệnh xã hội nguy hiểm, đứng hàng đầu trong nhóm bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs). Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hàng triệu ca mắc mới trên toàn cầu, trong đó nhiều trường hợp không được phát hiện và điều trị kịp thời dẫn đến biến chứng nặng nề. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức đầy đủ, chuyên sâu về bệnh giang mai: từ nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng cho đến cách chẩn đoán và điều trị, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.

Hình ảnh bệnh giang mai

Giới thiệu chung về bệnh giang mai

Giang mai là gì?

Giang mai là bệnh lây qua đường tình dục do một loại vi khuẩn hình xoắn ốc có tên Treponema pallidum gây ra. Bệnh đã được biết đến từ nhiều thế kỷ trước và từng được xem là “bệnh hoa liễu” nguy hiểm nhất của loài người. Đặc trưng của giang mai là tiến triển âm thầm, kéo dài nhiều năm, gây tổn thương toàn thân và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị.

Tác nhân gây bệnh giang mai – xoắn khuẩn Treponema pallidum

Treponema pallidum là vi khuẩn có hình dạng xoắn, di chuyển linh hoạt nhờ lông roi, rất khó quan sát dưới kính hiển vi thông thường. Đặc điểm đáng sợ của loại xoắn khuẩn này là khả năng tồn tại lâu dài trong cơ thể, xâm nhập qua da, niêm mạc, máu và lây nhiễm cho người khác ngay cả khi bệnh chưa biểu hiện rõ ràng.

Chia sẻ của chuyên gia: “Xoắn khuẩn giang mai có thể tồn tại trong cơ thể người bệnh nhiều năm mà không gây triệu chứng rõ rệt. Chính vì vậy, giang mai thường bị bỏ qua ở giai đoạn đầu, làm tăng nguy cơ biến chứng.” – Bác sĩ Trần Minh, chuyên khoa Da liễu.

Giang mai có nguy hiểm không?

Bệnh giang mai không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản mà còn đe dọa tính mạng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, giang mai có thể gây:

  • Tổn thương tim mạch, hệ thần kinh, não bộ.
  • Nguy cơ vô sinh – hiếm muộn.
  • Lây truyền từ mẹ sang con, gây dị tật bẩm sinh hoặc tử vong thai nhi.
  • Tăng nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh xã hội khác.

Do đó, nhận thức đúng và chủ động phòng ngừa, thăm khám là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe trước căn bệnh nguy hiểm này.

Nguyên nhân và đường lây truyền bệnh giang mai

Bệnh giang mai lây lan chủ yếu qua đường tình dục, nhưng cũng có thể truyền từ mẹ sang con hoặc qua máu. Dưới đây là những con đường phổ biến nhất:

Quan hệ tình dục không an toàn

Theo số liệu của CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ), hơn 80% ca mắc giang mai xuất phát từ quan hệ tình dục không an toàn. Vi khuẩn có thể xâm nhập qua vết xước nhỏ ở da, niêm mạc trong quá trình quan hệ bằng đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng.

Lây truyền từ mẹ sang con

Phụ nữ mang thai mắc giang mai có nguy cơ truyền bệnh cho thai nhi qua nhau thai hoặc trong quá trình sinh nở. Trẻ sơ sinh mắc giang mai bẩm sinh có thể bị dị tật, suy dinh dưỡng, hoặc tử vong ngay sau khi chào đời.

Lây qua đường máu và tiếp xúc gián tiếp

Mặc dù ít gặp hơn, nhưng giang mai vẫn có thể lây qua:

  • Truyền máu hoặc dùng chung kim tiêm với người bệnh.
  • Dùng chung vật dụng cá nhân có dính dịch tiết (dao cạo râu, bàn chải đánh răng).
  • Tiếp xúc trực tiếp với vết loét hoặc dịch tiết từ săng giang mai.

Triệu chứng bệnh giang mai qua từng giai đoạn

Triệu chứng giang mai thay đổi tùy theo giai đoạn phát triển của bệnh. Đặc biệt, có những giai đoạn bệnh gần như “im lặng”, khiến người bệnh nhầm tưởng rằng đã khỏi hoàn toàn.

Giai đoạn 1 – Xuất hiện săng giang mai

Trong khoảng 10 – 90 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh, người bệnh sẽ xuất hiện vết loét tròn gọi là săng giang mai. Đặc điểm:

  • Vết loét không đau, không ngứa, bờ cứng, đáy sạch.
  • Thường xuất hiện ở cơ quan sinh dục, miệng hoặc hậu môn.
  • Hạch bạch huyết lân cận sưng to.

Săng giang mai thường tự lành sau 3 – 6 tuần mà không để lại sẹo, nhưng điều này không có nghĩa bệnh đã khỏi. Vi khuẩn vẫn tồn tại và tiếp tục âm thầm phát triển.

Giai đoạn 2 – Phát ban, tổn thương da và niêm mạc

Sau khi săng giang mai biến mất, bệnh tiến triển sang giai đoạn 2 với những biểu hiện toàn thân:

  • Phát ban đối xứng khắp cơ thể, đặc biệt ở lòng bàn tay và bàn chân.
  • Xuất hiện sẩn, mảng niêm mạc hoặc tổn thương dạng loét ẩm ướt.
  • Triệu chứng kèm theo: sốt nhẹ, mệt mỏi, đau cơ, rụng tóc từng mảng.

Theo nghiên cứu của Viện Da liễu Quốc gia Việt Nam, có đến 60 – 70% bệnh nhân giang mai giai đoạn 2 có phát ban đặc trưng, giúp bác sĩ dễ dàng định hướng chẩn đoán.

Triệu chứng giang mai giai đoạn 2

 

Giai đoạn tiềm ẩn – Không triệu chứng rõ ràng

Sau giai đoạn 2, bệnh bước vào thời kỳ tiềm ẩn kéo dài nhiều năm. Trong giai đoạn này, người bệnh không có biểu hiện lâm sàng, cảm giác như đã khỏi bệnh. Tuy nhiên, xoắn khuẩn giang mai vẫn âm thầm tồn tại trong máu và có thể bùng phát trở lại bất cứ lúc nào.

Đặc biệt, giang mai tiềm ẩn vẫn có nguy cơ lây truyền qua quan hệ tình dục hoặc từ mẹ sang con. Đây chính là lý do bệnh được mệnh danh là “kẻ sát thủ thầm lặng”.

Giai đoạn 3 – Tổn thương tim mạch, thần kinh, cơ quan nội tạng

Nếu không được điều trị, khoảng 15 – 30% bệnh nhân sẽ tiến triển đến giang mai giai đoạn 3 sau 10 – 30 năm kể từ khi nhiễm bệnh. Các biến chứng nguy hiểm bao gồm:

  • Giang mai thần kinh: gây viêm màng não, đột quỵ, sa sút trí tuệ.
  • Giang mai tim mạch: phình động mạch chủ, hở van tim, suy tim.
  • Củ giang mai: khối viêm mạn tính ở da, xương, gan.

Đây là giai đoạn muộn, điều trị khó khăn và thường để lại di chứng nặng nề cho người bệnh.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh giang mai

Ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tim mạch

Giang mai muộn có thể gây viêm màng não, liệt toàn thân, mù lòa hoặc đột quỵ do tổn thương não bộ. Ngoài ra, xoắn khuẩn tấn công hệ tim mạch gây phình động mạch, hở van tim, thậm chí tử vong đột ngột.

Nguy cơ vô sinh – hiếm muộn

Cả nam và nữ giới mắc giang mai đều đối diện nguy cơ vô sinh do vi khuẩn phá hủy cơ quan sinh sản. Phụ nữ mang thai nhiễm giang mai còn dễ sảy thai hoặc sinh non.

Giang mai bẩm sinh ở trẻ sơ sinh

Trẻ sinh ra từ mẹ mắc giang mai có thể bị:

  • Dị tật xương, khiếm khuyết răng, mù lòa, điếc.
  • Bệnh lý gan, lách, tim mạch.
  • Tử vong ngay sau khi chào đời.

 

Tăng nguy cơ mắc các bệnh xã hội khác

Người bệnh giang mai dễ mắc thêm HIV, lậu, sùi mào gà do hệ miễn dịch suy yếu và có vết loét hở tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn xâm nhập.

Phương pháp chẩn đoán bệnh giang mai

Khám lâm sàng và khai thác tiền sử

Bác sĩ sẽ khai thác thông tin quan hệ tình dục, tiền sử mắc bệnh xã hội và kiểm tra tổn thương da, niêm mạc.

Các xét nghiệm giang mai thường dùng

Xét nghiệm máu (VDRL, RPR, TPHA)

Đây là các xét nghiệm huyết thanh học nhằm phát hiện kháng thể chống lại xoắn khuẩn giang mai. Độ chính xác lên đến 98% ở giai đoạn 2.

Xét nghiệm dịch tiết từ săng

Mẫu dịch loét được soi kính hiển vi nền đen để phát hiện trực tiếp xoắn khuẩn. Phương pháp này có giá trị cao trong giai đoạn sớm.

Xét nghiệm PCR phát hiện xoắn khuẩn

Kỹ thuật PCR giúp khuếch đại DNA của Treponema pallidum, cho kết quả nhanh và chính xác, đặc biệt trong trường hợp khó chẩn đoán.

Thời điểm cần đi xét nghiệm giang mai

Bạn nên đi xét nghiệm khi:

  • Có quan hệ tình dục không an toàn với nhiều bạn tình.
  • Xuất hiện vết loét bất thường ở bộ phận sinh dục hoặc miệng.
  • Phụ nữ mang thai để tầm soát sức khỏe thai nhi.

Phương pháp điều trị bệnh giang mai hiện nay

Điều trị bằng thuốc kháng sinh

Thuốc lựa chọn hàng đầu là Penicillin G. Đây là loại kháng sinh đặc hiệu có khả năng tiêu diệt xoắn khuẩn giang mai. Trường hợp dị ứng Penicillin, bác sĩ có thể thay thế bằng Doxycycline hoặc Azithromycin.

Lưu ý trong quá trình điều trị

  • Người bệnh cần tuân thủ phác đồ, không tự ý ngưng thuốc.
  • Tránh quan hệ tình dục cho đến khi bác sĩ xác nhận khỏi bệnh.
  • Khám lại định kỳ để theo dõi đáp ứng điều trị.

Thời gian điều trị và khả năng khỏi bệnh

Nếu phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ, giang mai có thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, các tổn thương giai đoạn muộn thường không hồi phục, chỉ kiểm soát được sự tiến triển.

Trường hợp giang mai kháng thuốc

Mặc dù hiếm, nhưng đã ghi nhận một số chủng xoắn khuẩn kháng kháng sinh. Lúc này, bác sĩ sẽ phối hợp nhiều phác đồ khác nhau để đạt hiệu quả tối ưu.

Điều trị bệnh giang mai

Cách phòng ngừa bệnh giang mai hiệu quả

Quan hệ tình dục an toàn

Sử dụng bao cao su đúng cách giúp giảm nguy cơ lây nhiễm giang mai và các bệnh xã hội khác.

Xét nghiệm định kỳ và khám sức khỏe sinh sản

Đặc biệt cần thiết đối với người có nhiều bạn tình hoặc phụ nữ mang thai để kịp thời phát hiện và điều trị.

Tránh tiếp xúc với máu và dịch tiết

Không dùng chung kim tiêm, dao cạo râu, bàn chải đánh răng để hạn chế nguy cơ lây nhiễm.

Chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ mang thai

Xét nghiệm tầm soát giang mai ngay từ giai đoạn sớm của thai kỳ, nhằm bảo vệ thai nhi và phòng ngừa giang mai bẩm sinh.

Giang mai và những câu hỏi thường gặp (FAQ)

Bệnh giang mai có chữa khỏi hoàn toàn không?

Có. Nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ, bệnh giang mai có thể khỏi hoàn toàn.

Giang mai có tái phát không?

Nếu điều trị đúng cách, bệnh sẽ không tái phát. Tuy nhiên, người bệnh có thể bị lây nhiễm lại nếu tiếp xúc với nguồn bệnh mới.

Người mắc giang mai có được mang thai không?

Có thể. Tuy nhiên, cần điều trị dứt điểm trước khi mang thai để tránh lây truyền sang con.

Giang mai khác gì so với các bệnh xã hội khác?

Khác với lậu hay sùi mào gà, giang mai có tiến triển chậm, âm thầm và gây tổn thương toàn thân ở giai đoạn muộn.

Kết luận – Khi nào cần đến bác sĩ?

Bệnh giang mai là căn bệnh xã hội nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, khi có dấu hiệu nghi ngờ hoặc từng quan hệ tình dục không an toàn, bạn nên đến cơ sở y tế uy tín để được xét nghiệm và điều trị càng sớm càng tốt.

Phòng khám Đa khoa Phương Nam với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giỏi, thiết bị hiện đại, luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong quá trình phòng ngừa và điều trị bệnh giang mai. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng ngay hôm nay!

Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ