Bệnh khô mắt của dân văn phòng: Nguyên nhân, cách phòng tránh

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Minh Quyên

Bác sĩ Nhãn khoa

Đặt lịch Xem hồ sơ

Bệnh khô mắt là gì?

Bệnh khô mắt là một tình trạng phổ biến xảy ra khi nước mắt không đủ để bôi trơn và bảo vệ bề mặt mắt. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu như mắt đỏ, rát, cộm, và ảnh hưởng đến thị lực.

Màng phim nước mắt bao gồm 3 lớp: lớp mỡ, lớp nước và lớp nhầy, mỗi lớp đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mắt. Lớp mỡ ngăn nước mắt bốc hơi, lớp nước cung cấp oxy, sát trùng nhẹ và loại bỏ bụi bẩn, lớp nhầy phân bố đều nước mắt trên giác mạc. Cả ba lớp cùng hoạt động để bảo vệ mắt khỏi những tác động xấu từ môi trường.

Nguyên nhân gây bệnh khô mắt của dân văn phòng

Dân văn phòng thường phải đối mặt với tình trạng khô mắt do đặc thù công việc đòi hỏi làm việc nhiều giờ trước màn hình máy tính. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra bệnh khô mắt ở nhóm người này:

Nhấp nháy mắt ít hơn

Nghiên cứu cho thấy 60% nhân viên văn phòng mắc các vấn đề về mắt, chủ yếu là khô mắt. Nguyên nhân chính là do họ dành 70% thời gian làm việc trước máy tính. Tập trung cao độ vào màn hình trong thời gian dài khiến tần suất chớp mắt giảm đáng kể (tần suất bình thường là 12-14 lần mỗi phút), làm cho màng phim nước mắt mất ổn định hoặc bị phá hủy, dẫn đến khô mắt.

Không gian máy lạnh 

Làm việc trong môi trường máy lạnh suốt 8 tiếng là một nguyên nhân phổ biến gây khô mắt cho nhân viên văn phòng. Máy lạnh khiến nhiệt độ phòng thấp và không khí khô hơn, ảnh hưởng đến việc sản xuất dầu của tuyến meibomius, khiến nước mắt bốc hơi nhanh chóng, dẫn đến khô mắt.

Đeo kính áp tròng

Để tăng sự tự tin và cải thiện ngoại hình, nhiều nhân viên văn phòng đã sử dụng kính áp tròng. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy kính áp tròng là một trong những nguyên nhân gây khô mắt.

Khi đeo kính áp tròng, màng nước mắt bị chia thành hai phần, một ở trước và một ở sau ống kính. Sự tiếp xúc giữa kính áp tròng và bề mặt giác mạc gây cảm giác khó chịu và làm mắt khô nhanh hơn.

Tập trung làm việc trên màn hình máy tính

Khi tập trung vào công việc, chẳng hạn như nhìn vào màn hình máy tính hoặc giấy tờ, số lần chớp mắt giảm xuống dưới 30% so với bình thường. Điều này khiến mắt không được cung cấp đủ độ ẩm, dẫn đến tình trạng khô mắt và thiếu ẩm.

Sử dụng thiết bị điện tử

Sử dụng các thiết bị công nghệ như máy tính, iPad, điện thoại trong thời gian dài mà không cho mắt nghỉ ngơi là nguyên nhân gây khô mắt. Ngoài ra, thói quen nhìn vào một điểm cố định trong khoảng cách gần, chẳng hạn như ngồi trước máy tính làm việc, tập trung nhìn vào tài liệu, cũng góp phần gây khô mắt.

Trang điểm 

Trang điểm mắt, mặc dù phổ biến trong văn phòng, lại có thể là nguyên nhân gây khô mắt. Mascara và bút kẻ mắt có thể cản trở tuyến nước mắt trên mí mắt, khiến bụi bẩn và vi khuẩn không được loại bỏ, gây đau và sưng.

Thêm vào đó, nhiều loại mỹ phẩm trang điểm mắt tiếp xúc với màng phim nước mắt có thể làm giảm chất lượng của nước mắt, khiến màng phim mỏng đi và nước mắt bay hơi nhanh hơn.

Triệu chứng khô mắt

Bệnh khô mắt là một tình trạng phổ biến, đặc biệt ở những người thường xuyên làm việc với máy tính hoặc sống trong môi trường khô. Khi mắc bệnh này, bạn có thể gặp phải một số triệu chứng sau:

• Nhìn mờ sau khi chớp mắt
• Chảy nước mắt liên tục
• Ra ghèn trắng ở hai hốc mắt
• Cảm giác khô rát, như có cát trong mắt
• Mắt đỏ hoặc nóng
• Dễ chảy nước mắt
• Nhạy cảm với ánh sáng
• Đau đầu do căng thẳng
• Giảm thị lực, khó khăn khi nhìn trong sinh hoạt hàng ngày.

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng trên và chúng không cải thiện sau khi tự điều trị tại nhà, hãy đến khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra mắt và có thể yêu cầu bạn làm một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây khô mắt.

Cách phòng ngừa bệnh khô mắt của dân văn phòng

Để bảo vệ đôi mắt và nâng cao hiệu quả làm việc, những bạn làm văn phòng có thể áp dụng một số biện pháp phòng ngừa sau đây:

Điều chỉnh môi trường làm việc

• Tăng độ ẩm: Sử dụng máy tạo ẩm nhỏ trong phòng làm việc để tăng độ ẩm không khí, giúp giảm tình trạng khô mắt.
• Điều chỉnh ánh sáng: Điều chỉnh độ sáng màn hình máy tính phù hợp, tránh ánh sáng quá mạnh hoặc quá yếu.
• Nghỉ ngơi thường xuyên: Cứ 20-30 phút, nên dành vài phút để nhìn xa hoặc nhắm mắt lại để thư giãn mắt.
• Vệ sinh màn hình: Nên lau chùi màn hình ít nhất 1-2 lần/tuần, đặc biệt là khi màn hình bị bám nhiều bụi bẩn, dấu vân tay hoặc các vết bẩn khác.

Chăm sóc mắt hàng ngày

• Nhấp nháy mắt thường xuyên: Mỗi lần nhấp nháy, nước mắt sẽ được trải đều lên bề mặt nhãn cầu, giúp giữ cho mắt luôn ẩm ướt và trơn tru.
• Sử dụng nước mắt nhân tạo: Nếu mắt quá khô, có thể sử dụng nước mắt nhân tạo theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Đeo kính bảo hộ: Khi làm việc với máy tính trong thời gian dài, nên đeo kính bảo hộ có chức năng chống ánh sáng xanh.
• Khám mắt định kỳ: Qua các lần khám, bác sĩ sẽ theo dõi sự thay đổi của thị lực, từ đó đưa ra những lời khuyên phù hợp để bảo vệ mắt.

Chế độ sinh hoạt lành mạnh

• Uống đủ nước: Mang một bình nước lớn (1-1,5 lít) đặt cạnh bàn làm việc, sử dụng ứng dụng nhắc nhở uống nước trên điện thoại hoặc màn hình laptop.
• Ngủ đủ giấc: Khi ngủ đủ 8 tiếng, mắt được nghỉ ngơi và phục hồi sau một ngày làm việc căng thẳng. Các cơ mắt được thư giãn, giúp giảm mỏi mắt và khô mắt.
• Chế độ ăn uống cân bằng: Bổ sung các loại thực phẩm giàu omega-3, vitamin A, C và E rất tốt cho thị lựa của bạn.
• Hạn chế các chất kích thích: Tránh hút thuốc, uống quá nhiều cà phê. Thay vào đó, bạn có thể uống trà thảo mộc, nước ép trái cây.

Bài tập cho mắt

• Nhìn xa gần: Nhìn vào một vật ở gần trong vài giây, sau đó chuyển tầm mắt nhìn vào một vật ở xa.
• Xoay tròn mắt: Ngồi thẳng lưng, thả lỏng vai và cổ. Nhắm mắt lại và xoay tròn mắt theo chiều kim đồng hồ khoảng 10-15 vòng.
• Massage nhẹ nhàng vùng quanh mắt: Dùng các đầu ngón tay massage nhẹ nhàng xung quanh mắt.

Sử dụng nước mắt nhân tạo

Hầu hết các loại nước mắt nhân tạo không chứa chất bảo quản đều an toàn cho mắt và có thể sử dụng thường xuyên để giữ ẩm và phòng ngừa khô mắt do gió, điều hòa, sử dụng máy tính. Tuy nhiên, do không có chất bảo quản, loại nước mắt nhân tạo đóng thành tép nhỏ sẽ dễ bảo quản hơn và tiện lợi cho nhân viên văn phòng mang đi làm.

Nước mắt nhân tạo thường có hai loại:

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.