Hotline:
1800 2222
Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 3 5, 2025
Bác sĩ tư vấn Y khoa
Mục Lục Bài Viết
Bệnh về mắt là hiện tượng mắt gặp khó khăn khi thực hiện chức năng nhìn, và trong một số trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến mất thị lực hoàn toàn. Người mắc bệnh về mắt thường gặp nhiều triệu chứng đặc trưng như mờ mắt, chảy nước mắt, tăng độ nhạy cảm với ánh sáng, và giảm hoặc mất thị lực.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây ra bệnh về mắt, bao gồm các yếu tố từ bên ngoài và bên trong cơ thể như: Virus, vi khuẩn, tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, phản ứng dị ứng hoặc các nguồn ánh sáng có hại khác hay ăn uống không hợp lý.
Trong xã hội hiện đại ngày nay, các bệnh về mắt đang có xu hướng gia tăng do nhiều yếu tố, đặc biệt là sự tiếp xúc thường xuyên với các thiết bị điện tử và tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng. Các bệnh về mắt thường gặp bao gồm:
Mỏi mắtTình trạng mỏi mắt thường xảy ra khi bạn thực hiện các hoạt động yêu cầu tập trung cao độ trong thời gian dài như đọc sách, làm việc trên máy tính hay lái xe đường dài, khiến mắt phải hoạt động quá mức. Mặc dù gây cảm giác khó chịu, nhưng mỏi mắt không phải là vấn đề nghiêm trọng và các triệu chứng thường giảm đáng kể sau khi nghỉ ngơi đầy đủ.
Đỏ mắtĐỏ mắt là hiện tượng phổ biến xuất hiện khi các mạch máu nhỏ nằm giữa màng cứng và kết mạc bị giãn nở do kích thích hoặc nhiễm trùng. Tình trạng này thường đi kèm với nhiều dấu hiệu khó chịu khác như mắt rát, ngứa, khô, đau, tiết dịch, chảy nước mắt, nhìn mờ và tăng độ nhạy cảm với ánh sáng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau mắt đỏ như: thức khuya, thiếu ngủ, phản ứng dị ứng, căng thẳng kéo dài, viêm kết mạc, tổn thương mắt do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và các loại chấn thương mắt khác. Nếu sử dụng thuốc nhỏ mắt và nghỉ ngơi mà tình trạng đau mắt không cải thiện, bạn nên đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Mắt lười (nhược thị)Nhược thị (mắt lười) là tình trạng giảm thị lực ở một hoặc cả hai mắt do não bộ ưu tiên xử lý hình ảnh từ mắt khỏe hơn, dẫn đến mắt còn lại không phát triển thị lực bình thường. Nhược thị có thể xuất hiện ở nhiều đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ em cho đến người lớn, và hiếm khi xảy ra tình trạng mắt lười ở cả hai mắt cùng một lúc.
Nếu phát hiện và điều trị sớm từ khi còn nhỏ, mắt lười không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm đeo kính điều chỉnh thị lực, sử dụng kính áp tròng phù hợp, và đặc biệt là sử dụng băng dính che mắt để mắt lười hoạt động nhiều hơn và cải thiện thị lực.
Mắt lácMắt lác, hay còn được gọi là mắt cá chình, là tình trạng hai mắt không cùng hướng khi nhìn về một điểm, gây khó khăn trong việc tập trung và điều tiết thị giác. Có nhiều phương pháp khác nhau có thể áp dụng như liệu pháp thị lực để tăng cường sức khỏe và phối hợp giữa hai mắt, hoặc can thiệp phẫu thuật để chỉnh sửa trong những trường hợp cần thiết.
Mù màuMù màu là tình trạng rối loạn khả năng nhận biết màu sắc, thường gặp nhất là khó phân biệt màu đỏ và xanh lá cây. Trong những trường hợp hiếm gặp và nghiêm trọng, người bệnh chỉ có thể nhìn thấy các sắc thái xám. Nguyên nhân gây mù màu là do sự thiếu hụt hoặc hoạt động bất thường của các tế bào nón trong võng mạc, vốn có chức năng nhận diện màu sắc.
Hầu hết các trường hợp mù màu là do di truyền (bẩm sinh), tuy nhiên một số người có thể mắc phải do tác dụng phụ của thuốc hoặc do bệnh lý. Nam giới có nguy cơ mắc mù màu cao hơn nữ giới. Lưu ý, mù màu bẩm sinh không có phương pháp điều trị, nhưng kính áp tròng đặc biệt có thể giúp người bệnh phân biệt được một số màu sắc.
Viêm màng bồ đàoViêm màng bồ đào là tình trạng viêm ảnh hưởng đến mống mắt, thể mi và hắc mạc của mắt. Bệnh có thể gây tổn thương các mô mắt và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí gây mù lòa. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như người mắc AIDS, viêm khớp dạng thấp hoặc viêm loét đại tràng, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Lão thịLão thị là tình trạng suy giảm khả năng nhìn rõ các vật thể ở gần và các chi tiết nhỏ, trong khi thị lực xa vẫn bình thường. Tình trạng này thường bắt đầu xuất hiện sau tuổi 40, khiến bạn cần phải để sách hoặc tài liệu ở xa mắt hơn để đọc dễ dàng. Để cải thiện thị lực gần, có thể sử dụng kính đọc sách hoặc kính áp tròng.
Ruồi bay“Ruồi bay” là một thuật ngữ dân gian mô tả hiện tượng xuất hiện các đốm đen, sợi nhỏ hoặc hình dạng kỳ lạ trôi nổi trong tầm nhìn của bạn. Trong nhãn khoa, hiện tượng này được gọi là “vẩn đục dịch kính”.
Dịch kính là một chất gel trong suốt lấp đầy khoang sau của nhãn cầu, giúp duy trì hình dạng của mắt và hỗ trợ võng mạc. Khi dịch kính bị thoái hóa, các sợi collagen trong dịch kính có thể vón cục lại, tạo thành các vẩn đục. Những vẩn đục này sẽ di chuyển theo chuyển động của mắt, và bạn sẽ thấy chúng như những “con ruồi” bay lơ lửng trong tầm nhìn.
Khô mắtHội chứng khô mắt xảy ra khi tuyến lệ không sản xuất đủ nước mắt hoặc nước mắt có chất lượng kém, dẫn đến không đủ độ ẩm bôi trơn bề mặt mắt. Các phương pháp điều trị bao gồm sử dụng nước mắt nhân tạo hoặc sử dụng nút bịt điểm lệ để làm chậm quá trình thoát nước mắt. Hai nguyên nhân chính gây khô mắt bao gồm:
Các triệu chứng thường gặp của khô mắt bao gồm: cảm giác khô rát, cộm xốn như có dị vật trong mắt, đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều (do phản ứng của cơ thể) và suy giảm thị lực. Bệnh khô mắt tuy không đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, có thể tiến triển thành khô mắt mạn tính, dẫn đến suy giảm thị lực nghiêm trọng theo thời gian.
Chảy nước mắtTình trạng chảy nước mắt xảy ra khi mắt sản xuất lượng nước mắt nhiều hơn bình thường. Các nguyên nhân có thể bao gồm: mắt nhạy cảm với các yếu tố thời tiết như gió, ánh nắng mặt trời hoặc thay đổi nhiệt độ, nhiễm trùng mắt hoặc tắc nghẽn ống dẫn lệ.
Tăng nhãn ápBệnh tăng nhãn áp (hay còn gọi là cườm nước) xảy ra khi áp lực của thủy dịch trong nhãn cầu tăng cao, gây áp lực lên mắt, làm tổn thương dây thần kinh thị giác và có thể dẫn đến mù lòa. Bệnh được chia thành 4 loại chính: tăng nhãn áp góc mở, góc đóng, bẩm sinh và thứ cấp.
Các triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp bao gồm: đau mắt, nhìn mờ, thấy quầng sáng xung quanh nguồn sáng và buồn nôn. Điều đáng lo ngại là bệnh tăng nhãn áp thường không được phát hiện cho đến khi đã gây tổn thương không thể phục hồi đến dây thần kinh thị giác. Nếu không được xử lý kịp thời, bệnh có thể dẫn đến mù hoàn toàn.
Đục thủy tinh thểĐục thủy tinh thể (còn gọi là đục nhân mắt hoặc cườm đá) là tình trạng thủy tinh thể trong mắt trở nên mờ. Thủy tinh thể là một loại thấu kính trong suốt có hai mặt lồi, nằm phía sau mống mắt. Khi thủy tinh thể bị đục, ánh sáng không thể đi qua và hội tụ tại võng mạc, dẫn đến hình ảnh trở nên mờ. Lão hóa tự nhiên là nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng này.
Ngoài lão hóa, nhiều yếu tố khác cũng gây ra đục thủy tinh thể như: stress, tia tử ngoại, vi khuẩn, ô nhiễm môi trường, viêm mắt, nhiễm trùng mắt và chấn thương. Triệu chứng của bệnh đục thủy tinh thể thường phát triển chậm và không gây đau, bắt đầu với hiện tượng ruồi bay, chấm đen hay đốm đen xuất hiện trước mắt.
Khi bệnh đục thủy tinh thể tiến triển, người bệnh sẽ thấy mắt nhìn mờ, khó nhìn và mỏi mắt khi tập trung vào tivi hay đọc sách báo. Trong trường hợp bệnh tiếp tục phát triển, có thể cần phẫu thuật để khôi phục lại thị lực.
Viêm kết mạc (đau mắt đỏ)Viêm kết mạc, hay còn gọi là đau mắt đỏ, là tình trạng viêm lớp màng trong suốt bao phủ lòng trắng mắt và mặt trong của mí mắt (kết mạc). Đây là một bệnh lý về mắt phổ biến, dễ lây lan và gây khó chịu.
Viêm kết mạc (đau mắt đỏ) thường do virus, vi khuẩn hoặc các tác nhân gây dị ứng như bụi, lông thú, phấn hoa, hoặc thuốc gây ra. Các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân, bao gồm: mắt đỏ, ngứa mắt, chảy nước mắt, cảm giác cộm xốn trong mắt, tiết dịch mắt (có thể dính, màu vàng hoặc vàng xanh ở khóe mắt), chảy nước mắt nhiều, rát mắt, ngứa mắt, và có thể kèm theo nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi.
Phương pháp điều trị viêm kết mạc phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Viêm kết mạc do virus thường tự khỏi trong vòng vài ngày mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, viêm kết mạc do vi khuẩn cần được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Rối loạn võng mạcVõng mạc là một lớp mô thần kinh mỏng nằm ở phía sau nhãn cầu, có chức năng thu nhận hình ảnh và truyền tín hiệu đến não bộ. Rối loạn võng mạc là một thuật ngữ chung để chỉ các bệnh lý gây ra bởi sự bất thường trong hoạt động của võng mạc.
Nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến rối loạn võng mạc và ảnh hưởng đến thị lực. Việc điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa mù lòa. Hai trong số những bệnh rối loạn võng mạc phổ biến nhất là bong võng mạc và bệnh võng mạc do tiểu đường.
Bệnh mí mắtCác bệnh lý liên quan đến mí mắt thường gây ra các triệu chứng như: đau, ngứa, chảy nước mắt và tăng nhạy cảm với ánh sáng. Ngoài ra, người bệnh có thể bị co giật mí mắt khi chớp hoặc viêm ở mép ngoài mí mắt gần lông mi. Các phương pháp điều trị thường bao gồm vệ sinh mắt đúng cách, sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật.
Bệnh giác mạcGiác mạc là lớp mô trong suốt hình vòm nằm ở phía trước của mắt, có chức năng bảo vệ mắt và giúp hội tụ ánh sáng vào võng mạc. Bệnh giác mạc là tình trạng giác mạc bị tổn thương hoặc viêm nhiễm, gây ảnh hưởng đến thị lực.
Viêm giác mạc có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm nhiễm virus (ví dụ: Herpes, Zona, Adenovirus), rối loạn chức năng tuyến lệ, hở mi hoặc nhiễm độc. Đây là một bệnh lý nguy hiểm vì có thể gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho mắt như sẹo giác mạc, thủng nhãn cầu, và thậm chí dẫn đến mất một phần hoặc toàn bộ thị lực.
Các triệu chứng của viêm giác mạc có thể bao gồm: mỏi mắt, cảm giác có vật lạ trong mắt, đau nhức âm ỉ, nóng rát mắt, chói mắt, sợ ánh sáng, chảy nước mắt nhiều, đỏ mắt, nhìn mờ, đục giác mạc (với các đốm trắng thường xuất hiện ở vùng trung tâm), sưng nề mi mắt và khó mở mắt.
Điều trị viêm giác mạc cần được tiến hành càng sớm càng tốt để giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến thị lực trong tương lai. Thông thường, bệnh có thể được điều trị bằng thuốc, nhưng trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể cần đến phẫu thuật.
Thoái hóa điểm vàngThoái hóa điểm vàng (AMD) là một bệnh lý về mắt ảnh hưởng đến điểm vàng, vùng trung tâm của võng mạc, nơi chịu trách nhiệm cho thị lực sắc nét, chi tiết. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực ở người lớn tuổi.
Bệnh thoái hóa điểm vàng có thể gây suy giảm nghiêm trọng khả năng đọc, lái xe và nhận biết màu sắc. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây mất thị lực trên toàn thế giới, chiếm đến 50% các trường hợp khiếm thị.
Thoái hóa điểm vàng được chia làm hai loại chính: thể khô và thể ướt. Thể khô chiếm phần lớn các ca bệnh (85-90%), trong khi thể ướt tuy chỉ chiếm 10-15% nhưng lại tiến triển nhanh hơn và gây suy giảm thị lực đột ngột, nghiêm trọng hơn.
Các bệnh về mắt rất đa dạng, từ những bệnh thông thường đến những bệnh nguy hiểm có thể gây mù lòa. Dưới đây là một số bệnh về mắt phổ biến, nguyên nhân và cách khắc phục:
Nguyên nhân
Có bốn nhóm nguyên nhân chính gây ra các bệnh về mắt:
Cách khắc phục
Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào sau đây, có thể bạn đang gặp vấn đề về mắt và cần đi khám:
Khi gặp các dấu hiệu sau, bạn cần đi khám bác sĩ nhãn khoa ngay vì có thể là dấu hiệu của bệnh lý mắt nghiêm trọng:
Quy trình chẩn đoán các bệnh về mắt thường bao gồm các bước sau:
Các phương pháp điều trị các bệnh về mắt phổ biến rất đa dạng, tùy thuộc vào từng loại bệnh và mức độ nghiêm trọng. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
Lưu ý: Luôn tuân thủ theo chỉ dẫn và hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào cho các bệnh về mắt.
Phòng ngừa các bệnh về mắt là rất quan trọng để bảo vệ thị lực của bạn. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
Lối sống
Để có đôi mắt khỏe mạnh và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh về mắt, bạn nên duy trì lối sống lành mạnh bằng cách kiểm soát cân nặng, tập thể dục thường xuyên (ít nhất 30 phút mỗi ngày), không hút thuốc, và nhớ cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 20 phút sử dụng các thiết bị điện tử.
Dinh dưỡng
Để nuôi dưỡng và bảo vệ đôi mắt, hãy tăng cường bổ sung các dưỡng chất quan trọng như vitamin A, C, E, axit béo Omega-3, Lutein và kẽm thông qua chế độ ăn uống hàng ngày. Các thực phẩm tốt cho mắt bao gồm cà rốt, cá hồi, dầu đậu nành và nhiều loại thực phẩm khác.
Bảo vệ mắt
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn tham khảo: Top causes of eye problems. (2016, August 31). WebMD. https://www.webmd.com/eye-health/common-eye-problems
Đa khoa Phương Nam I Thương hiệu thăm khám và chữa bệnh uy tín, chất lượng với đội ngũ và kiến thức y khoa hiện đại, cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến. Vì cuộc sống là vô giá, chúng tôi đề cao triết lý “đón mừng cuộc sống”, đồng hành cùng với gia đình trong việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân
Hotline
