Một người khỏe mạnh có thể rụng từ 50 đến 100 sợi tóc/ngày. Nếu tóc mỏng và rụng nhiều hơn bình thường, có thể là dấu hiệu hói đầu. Phần lớn mọi người rụng tóc khi già đi do quá trình lão hóa tự nhiên nhưng một số trường hợp khác hói đầu do mắc bệnh tiềm ẩn. Vậy, hói có di truyền không? Hói đầu di truyền có chữa được không?
Hói đầu di truyền thường biểu hiện theo các kiểu hình đặc trưng, có thể dự đoán được như hói đầu kiểu nam (MPB) hoặc hói đầu kiểu nữ (FPB). Tình trạng rụng tóc do nội tiết tố androgen (Androgenetic alopecia), tên gọi y khoa của MPB và FPB, là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng hói đầu.
Tình trạng rụng tóc do nội tiết tố androgen (Androgenetic alopecia), tên gọi y khoa của MPB và FPB, là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng hói đầu.
Hói đầu kiểu nam (MPB):
Vùng tóc mỏng lan rộng hơn, hình thành chữ M ở trán.
Hói đầu do di truyền thường bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi 20 hoặc 30.
Đến 80 tuổi, khoảng 80% nam giới sẽ bị hói đầu kiểu nam (MPB).
Quá trình hói đầu di truyền tiến triển theo các giai đoạn, từ rụng tóc nhẹ đến hói hoàn toàn.
Mức độ hói đầu kiểu nam (MPB) có thể khác nhau giữa các cá nhân, ngay cả khi họ cùng một gia đình.
Hói đầu kiểu nữ (FPB):
Hói đầu kiểu nữ (FPB) thường bắt đầu xuất hiện sau thời kỳ mãn kinh.
Diễn tiến theo mô hình Ludwig, với đường rẽ tóc ngày càng rộng ra.
Khoảng một nửa số phụ nữ sẽ trải qua tình trạng hói đầu kiểu nữ (FPB) vào độ tuổi 80.
Ít nghiêm trọng hơn hói đầu kiểu nam (MPB) và hiếm khi gây ra tình trạng hói đầu hoàn toàn.
Yếu tố di truyền đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc quyết định kiểu hình hói đầu và mức độ rụng tóc ở mỗi người. Điều này được chứng minh qua các nghiên cứu trên các cặp song sinh, cho thấy di truyền chiếm đến 80% nguyên nhân gây ra hội chứng hói đầu kiểu nam (MPB).
Các gen di truyền có ảnh hưởng trực tiếp đến độ nhạy cảm của nang tóc với hormone dihydrotestosterone (DHT) – một hormone được biết đến như tác nhân chính gây rụng tóc. Yếu tố di truyền còn quyết định cả vị trí và số lượng nang tóc nhạy cảm với hormone DHT này.
Hói có di truyền không?
Hói có di truyền không? Câu trả đơn giản là CÓ. Di truyền là nguyên nhân chính khiến hói đầu ở nam giới. Nếu trong gia đình có người hói thì nguy cơ cao các thế hệ nam giới sau hói tóc.
Các gen di truyền ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng nang tóc, tuổi thọ của nang tóc và đặc biệt là mức độ nhạy cảm của nang tóc với hormone dihydrotestosterone (DHT) – hormone đóng vai trò chính trong quá trình rụng tóc.
Tuy nhiên, di truyền không phải là yếu tố duy nhất gây ra chứng hói. Nhiều yếu tố môi trường và lối sống như stress, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, việc sử dụng thuốc men và một số bệnh lý khác cũng có thể gây rụng tóc. Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù hói thường được coi là vấn đề của nam giới, nhưng thực tế nó có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai không phân biệt giới tính.
Ông ngoại hói có di truyền không?
Mặc dù có quan niệm phổ biến rằng gen hói đầu ở nam giới được thừa hưởng từ ông ngoại. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn chính xác. Thực tế, cơ chế di truyền của hội chứng hói đầu kiểu nam (MPB) vẫn còn nhiều điều bí ẩn chưa được giải mã. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng MPB là một bệnh lý đa gen, nghĩa là được hình thành từ sự kết hợp của nhiều gen khác nhau.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng MPB là một bệnh lý đa gen, nghĩa là được hình thành từ sự kết hợp của nhiều gen khác nhau.
Con người có tổng cộng 23 cặp nhiễm sắc thể, chứa đựng toàn bộ thông tin di truyền quy định mọi đặc điểm của cơ thể, từ màu mắt cho đến chiều cao. Trong số đó, hai nhiễm sắc thể X và Y đóng vai trò quyết định giới tính: nữ giới có hai nhiễm sắc thể X, trong khi nam giới có một nhiễm sắc thể X (được nhận từ mẹ) và một nhiễm sắc thể Y (được nhận từ cha).
Gen AR nằm trên nhiễm sắc thể X đóng vai trò quan trọng trong hói đầu kiểu nam (MPB). Một nghiên cứu quy mô lớn trên 12.806 nam giới châu Âu, kết quả cho thấy những người mang gen AR có nguy cơ mắc MPB cao gấp hai lần so với những người không mang gen này.
Tuy nhiên, gen AR không phải là yếu tố duy nhất quyết định tình trạng hói đầu. Theo một nghiên cứu tổng quan được công bố vào năm 2017, các nhà khoa học đã xác định được tổng cộng 63 gen tiềm ẩn có liên quan đến MPB, trong đó chỉ có sáu gen nằm trên nhiễm sắc thể X.
Các yếu tố khác gây tình trạng hói đầu
Bên cạnh yếu tố di truyền, nhiều yếu tố khác cũng có thể gây rụng tóc và hói đầu ở cả nam và nữ. Cụ thể như sau:
Căng thẳng: Căng thẳng kéo dài về thể chất hoặc tinh thần có thể gây ra tình trạng tóc mỏng đi tạm thời.
Thay đổi nội tiết tố: Ở phụ nữ, rụng tóc có thể xảy ra do thay đổi nội tiết tố sau mãn kinh, sinh nở hoặc trong quá trình mang thai. Bên cạnh đó, cả nam và nữ đều có thể bị rụng tóc do sự thay đổi nồng độ hormone tuyến giáp;
Rụng tóc từng mảng (Alopecia areata): Rụng tóc từng mảng có thể là do tình trạng tự miễn dịch gây ra;
Hội chứng nghiện giật tóc (Trichotillomania): Rối loạn tâm lý có thể dẫn đến hành vi bứt tóc của chính mình, gây rụng tóc;
Các bệnh lý khác: Nhiễm trùng nấm da đầu (Ringworm), sẹo da đầu (Cicatricial alopecia), chấn thương vùng da đầu (Traumatic alopecia);
Kiểu tóc gây áp lực cho da đầu: Các kiểu tóc buộc chặt như đuôi ngựa có thể gây rụng tóc do kéo giật (Traction alopecia) vì tạo áp lực lên nang tóc.
Thuốc và thực phẩm bổ sung: Một số loại thuốc điều trị các bệnh như trầm cảm, tim mạch, gout, huyết áp cao, ung thư và viêm khớp có thể gây ra tác dụng phụ là rụng tóc. Ngoài ra, việc ngừng sử dụng thuốc tránh thai cũng có thể gây ra tình trạng rụng tóc tạm thời.
Xạ trị: Những người điều trị bằng hóa trị hoặc xạ trị có thể gặp tình trạng tóc không mọc lại như trước, hoặc mọc lại nhưng yếu và dễ rụng.
Thiếu hụt dinh dưỡng: Thiếu hụt protein hoặc các chất dinh dưỡng thiết yếu như kẽm có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của tóc.
Chấn thương thể chất: Các vấn đề nghiêm trọng như tai nạn, phẫu thuật, giảm cân hoặc bệnh nặng có thể làm gián đoạn chu kỳ mọc tóc, dẫn đến rụng tóc hoặc thậm chí hói đầu. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, tóc sẽ mọc lại sau 2-6 tháng.
Chế độ ăn uống kém khoa học: Việc thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu, đặc biệt là các vitamin (D, E, A) và khoáng chất (sắt, kẽm, selen) do chế độ ăn uống không hợp lý, có thể làm suy yếu sức khỏe tóc, dẫn đến tình trạng gãy rụng nhiều.
Sử dụng nhiều chất kích thích: Lạm dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích như trà, cà phê có thể gây thay đổi nội tiết tố, làm gián đoạn chu trình phát triển của tóc và dẫn đến rụng tóc nhiều.
Hói đầu kiểu nam (MPB):
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
