Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng mười hai 27, 2024
Mục Lục Bài Viết
Sau khi tiêm vacxin có hiến máu được không phụ thuộc vào từng loại vắc xin được tiêm và tình trạng sức khỏe của người được tiêm. Đối với mỗi loại vắc xin, sẽ có một khoảng thời gian quy định cụ thể mà người tiêm cần đợi trước khi có thể tham gia hiến máu. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của từng người hiến máu để xác định xem họ có đủ điều kiện để hiến máu hay không.
Thông tư 26/2013/TT-BYT hướng dẫn hoạt động truyền máu
Người hiến máu là người có đủ tiêu chuẩn về tuổi, sức khỏe và các điều kiện khác, cụ thể như sau:
a) Người có cân nặng ít nhất là 42 kg đối với phụ nữ, 45 kg đối với nam giới được phép hiến máu toàn phần; người có cân nặng từ 42 kg đến dưới 45 kg được phép hiến không quá 250 ml máu toàn phần mỗi lần; người có cân nặng 45 kg trở lên được phép hiến máu toàn phần không quá 09 ml/kg cân nặng và không quá 500ml mỗi lần.
b) Người có cân nặng ít nhất là 50 kg được phép hiến các thành phần máu bằng gạn tách; người hiến máu có thể hiến một hoặc nhiều thành phần máu trong mỗi lần gạn tách, nhưng tổng thể tích các thành phần máu hiến không quá 500 ml; Người có cân nặng ít nhất là 60 kg được phép hiến tổng thể tích các thành phần máu hiến mỗi lần không quá 650 ml.
c) Không mắc các bệnh mạn tính hoặc cấp tính về thần kinh, tâm thần, hô hấp, tuần hoàn, tiết niệu, tiêu hoá, gan mật, nội tiết, máu và tổ chức tạo máu, bệnh hệ thống, bệnh tự miễn, tình trạng dị ứng nặng; không mang thai vào thời điểm đăng ký hiến máu (đối với phụ nữ); không có tiền sử lấy, hiến, ghép bộ phận cơ thể người; không nghiện ma tuý, nghiện rượu; không có khuyết tật nặng và khuyết tật đặc biệt nặng theo quy định tại Luật Người khuyết tật; không sử dụng một số thuốc được quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này; không mắc các bệnh lây truyền qua đường máu, các bệnh lây truyền qua đường tình dục tại thời điểm đăng ký hiến máu;
d) Lâm sàng:
Tỉnh táo, tiếp xúc tốt;
Huyết áp tâm thu trong khoảng từ 100 mmHg đến dưới 160 mmHg và tâm trương trong khoảng từ 60 mmHg đến dưới 100 mmHg;
Nhịp tim đều, tần số trong khoảng từ 60 lần đến 90 lần/phút;
Không có một trong các biểu hiện sau: gày, sút cân nhanh (trên 10% cân nặng cơ thể trong thời gian 6 tháng); da xanh, niêm mạc nhợt; hoa mắt, chóng mặt; vã mồ hôi trộm; hạch to xuất hiện nhiều nơi; sốt; phù; ho, khó thở; tiêu chảy; xuất huyết các loại; có các tổn thương, dấu hiệu bất thường trên da.
đ) Xét nghiệm:
– Đối với người hiến máu toàn phần và hiến các thành phần máu bằng gạn tách: nồng độ hemoglobin phải đạt ít nhất bằng 120 g/l; nếu hiến máu toàn phần thể tích trên 350 ml phải đạt ít nhất 125 g/l.
– Đối với người hiến huyết tương bằng gạn tách: nồng độ protein huyết thanh toàn phần phải đạt ít nhất bằng 60g/l và được xét nghiệm trong thời gian không quá 01 tháng;
– Đối với người hiến tiểu cầu, bạch cầu hạt, tế bào gốc bằng gạn tách: số lượng tiểu cầu phải lớn hơn hoặc bằng 150´109/l.
Dù đã đáp ứng các tiêu chuẩn chung, việc được hiến máu còn phụ thuộc vào kết quả khám sàng lọc. Bác sĩ sẽ xem xét tình trạng sức khỏe cụ thể và quyết định có cho phép hiến máu hay không.
Để đảm bảo an toàn cho người hiến máu cũng như chất lượng đơn vị máu và tùy theo cơ chế tác động phòng bệnh của từng loại vắc xin, mỗi loại vắc xin sẽ có thời gian trì hoãn hiến máu khác nhau. Việc trì hoãn này cũng giúp phát huy tốt nhất tác dụng của vắc xin sau tiêm.
Để đảm bảo an toàn cho cả người hiến và người nhận máu, bạn cần tuân thủ các quy định về thời gian chờ và thông báo cho nhân viên y tế về lịch sử tiêm chủng của mình.
Các chuyên gia cho biết, sau khi tiêm vắc xin, cơ thể cần khoảng 2-4 tuần để hệ miễn dịch tạo ra kháng thể đặc hiệu, giúp bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm. Do đó, nếu người tiêm vắc xin đi hiến máu ngay lập tức, lúc này cơ thể chưa kịp tạo ra kháng thể để bảo vệ khỏi các virus và vi khuẩn gây bệnh nguy hiểm.
Mặc dù nguồn máu là rất quý hiếm, nhưng việc truyền máu cần tuân thủ một số nguyên tắc nhất định. Những nguyên tắc này vừa giúp đảm bảo chất lượng máu hiến, góp phần cứu chữa cho người bệnh; đồng thời, cũng giữ sự an toàn về mặt sức khỏe và tính pháp lý cho người truyền máu. Theo thông tư số 26/2013/TT-BYT của Bộ Y tế trong về hướng dẫn hoạt động truyền máu, các đối tượng dưới đây cần trì hoãn hiến máu, bao gồm:
Người phải trì hoãn hiến máu trong 12 tháng kể từ thời điểm:
Người phải trì hoãn hiến máu trong 06 tháng kể từ thời điểm:
Người phải trì hoãn hiến máu trong 04 tuần kể từ thời điểm:
Người phải trì hoãn hiến máu trong 07 ngày kể từ thời điểm:
Quy định về hiến máu có liên quan đến nghề nghiệp và các hoạt động đặc thù của người hiến:
Những người làm một số công việc đặc thù hoặc tham gia các hoạt động đặc biệt chỉ được hiến máu vào ngày nghỉ, hoặc phải chờ ít nhất 12 giờ sau khi hiến máu mới được thực hiện các công việc.
Đối với những người không thuộc các nhóm đã liệt kê, việc có đủ điều kiện hiến máu hay cần hoãn sẽ được quyết định sau khi bác sĩ khám sàng lọc tuyển chọn người hiến máu xem xét.
Hiến máu không ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin. Hiến máu không làm giảm tác dụng của vắc xin. Vì sau khi tiêm, cơ thể sẽ kích thích hệ miễn dịch để tạo ra kháng thể đặc hiệu, giúp chống lại virus và vi khuẩn mà vắc xin hướng tới.
Kháng thể được sản xuất bởi các tế bào B (tế bào bạch cầu chuyên biệt) và lưu trữ trong máu, dịch mô và các cơ quan lympho như lách, hạch bạch huyết. Việc hiến máu chỉ lấy đi một phần nhỏ máu nên không làm giảm đáng kể lượng kháng thể trong cơ thể.
Việc tiêm vắc xin không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần quan trọng vào hoạt động hiến máu nhân đạo. Dưới đây là những lợi ích mà việc tiêm vắc xin mang lại cho người hiến máu:
Tăng nguồn máu an toàn cho người bệnh
An toàn truyền máu là một quy trình phức tạp, bao gồm nhiều bước từ tuyển chọn người hiến máu, khám sức khỏe, xét nghiệm, thu thập và bảo quản máu cho đến khi truyền cho người bệnh. Yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng và độ an toàn của sản phẩm máu chính là nguồn gốc từ tình nguyện viên hiến máu.
Việc tiêm vắc xin đầy đủ cho người hiến máu mang lại nhiều lợi ích kép. Không chỉ bảo vệ sức khỏe người tiêm khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như HPV, cúm, viêm gan B và nhiều bệnh khác, mà còn đảm bảo nguồn máu hiến tặng được an toàn và chất lượng cho người nhận.
Tăng cường sản sinh tế bào máu mới
Khi tình nguyện viên được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin, đặc biệt là những bệnh có thể lây truyền qua đường máu như viêm gan B và HPV, nguy cơ lây nhiễm cho người nhận máu sẽ giảm đáng kể. Điều này góp phần cứu sống nhiều người bệnh đang trong tình trạng nguy kịch.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc hiến máu có tác dụng kích thích cơ thể sản sinh tế bào máu mới. Trong vòng 48 giờ sau khi hiến máu, cơ thể sẽ bắt đầu quá trình tạo máu mới để bù đắp lượng máu đã mất. Nhờ đó, người hiến máu thường có sức khỏe ổn định, ít bệnh tật và có thể kéo dài tuổi thọ.
Hiến máu thường xuyên còn giúp duy trì cân bằng hàm lượng sắt trong cơ thể, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh như huyết sắc tố, tim mạch, hỗ trợ giảm cân, bảo vệ gan và thậm chí còn có thể giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư nguy hiểm.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.