Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng mười một 6, 2024
Mục Lục Bài Viết
Siêu âm 4D hay còn gọi là siêu âm 4 chiều (gồm 3 chiều không gian và 1 chiều thời gian) là kỹ thuật siêu âm thai cung cấp những hình ảnh chuyển động thực tế của thai nhi tại thời gian tiến hành siêu âm.
Kỹ thuật siêu âm 4D sử dụng đầu dò truyền sóng âm di chuyển trên bụng mẹ để ghi lại hình ảnh và chuyển động của thai nhi, sau đó hiển thị trực tiếp trên màn hình dưới dạng video trực tiếp thông qua hệ thống xử lý. Ngoài ra, phương pháp siêu âm cho phép quan sát chi tiết các cơ quan nội tạng, khuôn mặt, các chi của thai nhi để phát hiện các dị tật bẩm sinh.
Hình ảnh sống động và chân thực mà siêu âm 4D cung cấp đã mang đến cho các bậc phụ huynh những trải nghiệm tuyệt vời khi được nhìn thấy con yêu của mình ngay từ trong bụng mẹ. Tuy nhiên, như mọi kỹ thuật khác, siêu âm 4D cũng có những ưu và nhược điểm riêng.
Siêu âm 4D cho phép bác sĩ quan sát thai nhi từ nhiều góc độ khác nhau, thay vì chỉ nhìn thấy hình ảnh phẳng như trên siêu âm 2D. Bác sĩ có thể nhìn rõ mặt, các bộ phận cơ thể, thậm chí là các chuyển động của thai nhi như đạp, nhảy, ngáp, mút tay. Ngoài ra, siêu âm 4D còn có thể sử dụng các phần mềm chuyên dụng để quan sát chi tiết cấu trúc xương, tim, não, thần kinh,…
Siêu âm 4D là công cụ hỗ trợ đánh giá hình thái thai nhi, thường được sử dụng kết hợp với siêu âm 2D và Doppler màu để đưa ra kết quả chính xác nhất. Bác sĩ thực hiện siêu âm 4D cần có trình độ chuyên môn cao, tuân thủ quy trình chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm thực tế để đảm bảo buổi siêu âm hiệu quả cho mẹ bầu.
So với siêu âm 2D, chi phí siêu âm 4D thường cao hơn do yêu cầu về máy móc, kỹ thuật và thời gian thực hiện. Chất lượng hình ảnh siêu âm 4D phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí của thai nhi, lượng nước ối, kỹ thuật của bác sĩ… Tuy nhiên, điều này không phải là vấn đề quá lớn đối với nhiều mẹ bầu. Bởi vì, việc được biết rõ tình trạng sức khỏe và sự phát triển của thai nhi là điều quan trọng.
Siêu âm 4D có thể được thực hiện trong suốt thai kỳ, tùy vào nhu cầu của mẹ và chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, có 3 mốc thời gian lý tưởng đó là tuần thai thứ 12, 22 và 30. Trong đó, siêu âm 4D vào tuần thứ 22 là bắt buộc. Theo đó, kỹ thuật siêu âm 4D có thể phát hiện 80-85% dị tật thai nhi.
Dưới đây là những mốc siêu âm 4D được bác sĩ khuyến cáo cho mẹ bầu theo dõi thai kỳ, cụ thể như sau:
Vào tuần thứ 12, là thời điểm quan trọng để đo độ mờ da gáy, giúp tầm soát nguy cơ hội chứng Down ở thai nhi. Mặc dù thời điểm đo lý tưởng là từ 11-14 tuần, nhưng các bác sĩ thường khuyến cáo mẹ bầu đi khám vào tuần thứ 12 để đồng thời kiểm tra các chỉ số quan trọng khác.
Lúc này, thai nhi đã có hình dạng hoàn chỉnh như một em bé, nhưng kích thước vẫn nhỏ, khoảng 55mm chiều dài, 50g cân nặng. Nhịp tim của bé khoảng 120-160 lần/phút và bé cũng đã bắt đầu cử động ngón tay, ngón chân. Bác sĩ cũng xác định được vị trí thai, số lượng thai, dự đoán ngày sinh, phát hiện dị tật tứ chi,… Bên cạnh đó, siêu âm cũng giúp đánh giá tình trạng sức khỏe của mẹ bầu.
Ở tuần thứ 12 của thai kỳ, việc siêu âm 4D thường chưa được khuyến cáo vì thai nhi còn nhỏ, các bộ phận chưa phát triển đầy đủ, hình ảnh thu được sẽ không rõ nét.
Siêu âm 4D là bắt buộc ở tuần thứ 22 để bác sĩ có thể quan sát toàn diện hình thái của thai nhi. Có rất nhiều dị tật thai nhi có thể phát hiện trong giai đoạn này thông qua siêu âm 3D hoặc 4D, cụ thể như sau:
Mặc dù siêu âm 3D cũng có thể cho hình ảnh rõ nét của thai nhi, nhưng siêu âm 4D được ưu tiên sử dụng do khả năng hiển thị hình ảnh động, giúp bác sĩ đánh giá chính xác hơn về sự phát triển và hoạt động của thai nhi.
Mốc siêu âm 4D ở tuần thứ 30-32 là thời điểm quan trọng để phát hiện những dị tật muộn, như bất thường hệ tiêu hóa, khiếm khuyết não, bất thường động mạch,… Hình ảnh siêu âm 4D thời điểm này còn giúp các bậc phụ huynh hình dung rõ nét về con yêu, tăng thêm tình cảm gắn kết giữa cha mẹ và con cái ngay từ khi còn trong bụng mẹ.
Để đảm bảo quá trình siêu âm diễn ra suôn sẻ và hình ảnh thu được rõ nét nhất, mẹ bầu nên chuẩn bị một số điều sau:
Mẹ bầu nên chọn quần áo rộng rãi, dễ dàng kéo lên để lộ vùng bụng và được nằm trên giường siêu âm với tư thế thoải mái nhất. Bác sĩ sẽ bôi gel chuyên dụng lên vùng bụng để tạo môi trường truyền sóng siêu âm, giúp hình ảnh rõ nét hơn.
Sau đó, bác sĩ đặt thiết bị đầu dò lên bụng và di chuyển nhẹ nhàng để thu được hình ảnh của thai nhi từ nhiều góc độ khác nhau. Hình ảnh của thai nhi sẽ được hiển thị trên màn hình, cho phép bạn và bác sĩ cùng quan sát.
Thời gian siêu âm 4D thường kéo dài từ 30-40 phút, có thể lâu hơn nếu thai nhi nằm không thuận lợi hoặc có bất thường cần kiểm tra kỹ lưỡng. Cuối cùng, bác sĩ sẽ giải thích kết quả siêu âm cho bạn, bao gồm các thông số về sự phát triển của thai nhi, hình dáng, kích thước của các bộ phận cơ thể và các dấu hiệu bất thường (nếu có).
Một số câu hỏi thường gặp của các bậc cha mẹ liên quan đến siêu âm 4D sẽ được bác sĩ chuyên khoa của Phòng khám Đa Khoa Phương Nam giải đáp dưới đây:
Siêu âm 4D tạo ra hình ảnh 3 chiều sống động, cho phép quan sát rõ nét khuôn mặt, các chi và chuyển động của thai nhi. Trong khi đó, siêu âm 2D chỉ cung cấp hình ảnh 2 chiều, đen trắng.
Thời điểm lý tưởng để thực hiện siêu âm 4D là từ tuần 26 đến tuần 32 của thai kỳ. Lúc này, lượng nước ối đã đủ nhiều, thai nhi đã phát triển khá hoàn thiện, giúp bác sĩ quan sát rõ nét các bộ phận trên cơ thể bé.
Siêu âm 4D sử dụng sóng âm để tạo hình ảnh, không sử dụng tia X nên hoàn toàn an toàn cho cả mẹ và bé. Chưa có nghiên cứu nào chứng minh rằng siêu âm 4D gây hại cho thai nhi.
Siêu âm 4D giúp phát hiện sớm nhiều dị tật bẩm sinh ở thai nhi, nhưng không phải tất cả. Một số dị tật có thể quá nhỏ hoặc nằm ở vị trí khó quan sát, cần kết hợp với các xét nghiệm khác để chẩn đoán chính xác.
Việc có nên làm siêu âm 4D hay không phụ thuộc vào quyết định của mẹ bầu và bác sĩ. Siêu âm 4D mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải là bắt buộc. Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn dựa trên tình trạng sức khỏe của mẹ và bé, cũng như các kết quả siêu âm trước đó.
Về mặt kỹ thuật, siêu âm 4D có thể làm nhiều lần trong quá trình mang thai. Tuy nhiên, các bác sĩ thường khuyên không nên siêu âm quá nhiều lần vì không cần thiết và có thể ảnh hưởng đến thai nhi.
*Lưu ý: Để có được những thông tin chính xác và chi tiết nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ sản khoa.
Chi phí siêu âm 4D dao động tùy thuộc vào cơ sở y tế, trang thiết bị, trình độ bác sĩ và chất lượng dịch vụ. Tại các bệnh viện tư, giá siêu âm 4D thường rơi vào khoảng 900.000 – 1.800.000 đồng.
*Lưu ý: Bảng giá này chỉ mang tính tham khảo, bạn nên liên hệ trực tiếp với bệnh viện để biết chi phí chính xác tại thời điểm sử dụng dịch vụ.
Độ chính xác của siêu âm 4D phụ thuộc rất nhiều vào địa chỉ mẹ bầu lựa chọn. Để đảm bảo kết quả chính xác nhất, bạn nên tìm đến những bệnh viện, cơ sở y tế uy tín, được trang bị thiết bị hiện đại và có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao. Điều này sẽ giúp bạn yên tâm hơn về tình trạng sức khỏe của cả mẹ và bé.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn tham khảo: Creatora. (2024, June 14). What is 4D sonography in pregnancy? – OMNI. OMNI Ultrasound & Gynaecological Care. https://www.omnigynaecare.com.au/what-is-4d-sonography-in-pregnancy.