Siêu Âm Chẩn Đoán Buồng Trứng Đa Nang Là Gì?

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Bác sĩ NGÔ THỊ VINH

Bác sĩ Sản khoa I Bệnh viện Đa khoa Phương Nam

Đặt lịch Xem hồ sơ

Triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang được xem là một dạng rối loạn nội tiết tố. Căn bệnh này dễ gặp ở mọi đối tượng phụ nữ nhưng phổ biến hơn ở những trường hợp nữ giới đang trong độ tuổi sinh sản. Kỹ thuật siêu âm chẩn đoán buồng trứng đa nang khá phổ biến hiện nay. Bạn cần phải đi thăm khám ngay nếu cơ thể có một số dấu hiệu sau:

• Kinh nguyệt thay đổi thất thường, chu kỳ không đều: Hiện tượng này dẫn đến một số rối loạn từ quá trình rụng trứng khiến cho niêm mạc tử cung bong ra chậm hơn, không theo chu kỳ.

• Lông tóc của bệnh nhân phát triển quá mức: Hầu hết bệnh nhân mắc hội chứng buồng trứng đa nang đều gặp phải tình trạng này. Phần lông và tóc sẽ phát triển rậm rạp hơn do lượng Hormone nam trong cơ thể người bệnh tăng lên đáng kể.
• Thừa cân, béo phì.
• Da tiết nhiều dầu và mọc nhiều mụn trứng cá: Nội tiết tố Testosterone tăng lên nhanh khiến cho làn da của chị em tiết nhiều dầu và mọc mụn nhiều hơn, nhất là những vùng lưng, mặt, ngực,…
• Sạm da: Hội chứng buồng trứng đa nang còn có sự thay đổi về màu sắc của da. Cụ thể là những vùng da xuất hiện nhiều nếp gấp như da dưới vú, dưới cổ, vùng bẹn sẽ sạm hơn bình thường.
• Thay đổi khác: Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng gặp các tình trạng khác như nhức đầu, dễ mất cân bằng nội tiết tố. Người mắc buồng trứng đa nang thường khó chịu ở vùng chậu, vùng bụng và lưng dưới.

Nguyên nhân gây hội chứng buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang do nhiều nguyên nhân dẫn đến, cụ thể như sau:

Tình trạng kháng Insulin

Hơn 70% trường hợp bệnh nhân mắc đa nang buồng trứng kèm theo biểu hiện kháng Insulin. Hay nói cách khác là những tế bào ở bên trong cơ thể bệnh nhân thường có xu hướng sử dụng Insulin một cách bất thường khiến cho lượng đường trong máu tăng lên và cơ thể sản xuất nhiều Insulin hơn. Điều này làm tăng tình trạng kích hoạt buồng trứng sản xuất Hormone nam cũng như gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình rụng trứng.

Di truyền

Các nhà khoa học đã tìm ra mối liên hệ giữa gen với hội chứng này. Nếu trong gia đình có mẹ, chị em gái mắc buồng trứng đa nang thì bạn cũng dễ mắc bệnh cao hơn so với những đối tượng khác.

Chính vì vậy các bạn nữ cần phải đi thăm khám vùng tử cung thường xuyên nếu gia đình có ai mắc phải hội chứng đa nang buồng trứng. 

Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống cũng là một trong những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Đặc biệt là thói quen ăn uống thiếu khoa học có thể dẫn đến rối loạn nội tiết tố và làm tăng nguy cơ bị bệnh. 

Siêu âm có phát hiện buồng trứng đa nang không?

Nhiều chị em cũng thắc mắc “Siêu âm chẩn đoán buồng trứng đa nang không?”. Câu trả lời ở đây là “có”. Để có được hình ảnh chính xác nhất, bệnh nhân nên thực hiện đồng thời cả thủ thuật đầu dò và ổ bụng.

• Siêu âm ổ bụng: Đây là kỹ thuật giúp bác sĩ quan sát, phát hiện những bất thường về cấu trúc bên trong ổ bụng. Phương pháp này không xâm lấn, an toàn và dễ thực hiện.

• Siêu âm đầu dò âm đạo: Đây là phương pháp siêu âm có độ chính xác cao vì cho kết quả hình ảnh buồng trứng rõ nét. Đó cũng là lý do tại sao nó được ứng dụng rộng rãi trong thăm khám hiện nay.

Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện thêm một số xét nghiệm sinh hóa và nội tiết.

Cách chẩn đoán buồng trứng đa nang trên siêu âm

Bác sĩ sử dụng siêu âm chẩn đoán buồng trứng đa nang dựa trên các chẩn đoán sau đây:

• Trên siêu âm xuất hiện hình ảnh buồng trứng đa nang, có đến 12 nang kích thước từ 2 – 9 mm và tăng thể tích buồng trứng > 10 cm3, xét nghiệm máu thì LH > 10, tỷ lệ LH/FSH > 2, Androgen (Testosterone) > 2,5 nmol/l hay > 1,5 ng/ml.
• Nữ giới bị hội chứng buồng trứng đa nang dễ dẫn đến một số vấn đề kèm theo như: Đái tháo đường loại II, đái tháo đường trong thai kỳ, cao huyết áp, bệnh lý liên quan động mạch vành, ung thư nội mạc tử cung,…

Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm

Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm sẽ cho kết quả như sau:

• Nếu phát hiện có 1 nang > 10 mm trên buồng trứng hãy tiến hành siêu âm lại vào chu kỳ sau.
• Thời điểm thực hiện siêu âm nên ở vào ngày thứ 3 – 5 của chu kỳ kinh đều. Các trường hợp có kinh thưa hay vô kinh thực hiện thủ thuật vào bất kỳ thời điểm nào hoặc vào ngày 3 – 5 sau khi gây ra huyết âm đạo bằng Progestin.

Chỉ một buồng trứng thỏa mãn một trong những yêu cầu trên thì bác sĩ sẽ nghi ngờ về khả năng bệnh nhân mắc buồng trứng đa nang. Nếu phụ nữ sử dụng thuốc ngừa thai hay kích thích buồng trứng 3 tháng trước đó thì không nên sử dụng thăm khám để đánh giá hội chứng này.

Những tiêu chuẩn chẩn đoán buồng trứng đa nang

Bác sĩ đánh giá một số tiêu chuẩn từ kết quả siêu âm chẩn đoán buồng trứng đa nang để đưa ra kết luận cuối cùng. Những yếu tố cụ thể bao gồm:

• Tiêu chuẩn 1: Kinh thưa hoặc vô kinh, chu kỳ kinh > 35 ngày, vô kinh > 6 tháng.
• Tiêu chuẩn 2: Cường Androgen với biểu hiện rậm lông, mụn trứng cá.
• Tiêu chuẩn 3: Buồng trứng đa nang trên siêu âm, thủ thuật vào ngày thứ 2 – 5 của chu kỳ kinh hoặc thứ 3 của chu kỳ nhân tạo là có 12 nang kích thước từ 2 – 9 mm và tăng thể tích buồng trứng > 10 cm3, biểu hiện tối thiểu ở một buồng trứng.

Nếu có 2/3 tiêu chuẩn trên thì bác sĩ sẽ kết luận bệnh nhân mắc hội chứng buồng trứng đa nang.

Hội chứng buồng trứng đa nang có nguy hiểm không?

Nếu cơ thể xuất hiện những dấu hiệu bất ổn thì chị em không nên chủ quan mà nên đi thăm khám sớm để được các bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán, đưa ra hướng xử lý kịp thời. Một số trường hợp mắc hội chứng buồng trứng đa nang không phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến các hậu quả sau đây:

• Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của người bệnh: Đây là căn bệnh có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng ở phụ nữ. Nếu tình trạng này kéo dài thì người bệnh dễ bị suy giảm khả năng sinh sản. Do đó hội chứng đa nang buồng trứng chính là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng hiếm muộn, vô sinh.

• Hội chứng ngưng thở lúc ngủ: Hội chứng đa nang buồng trứng kéo theo tình trạng thừa cân béo phì và làm tăng nguy cơ mắc chứng ngưng thở khi ngủ. 
• Hội chứng chuyển hóa: Phụ nữ mắc buồng trứng đa nang kèm theo một số hội chứng chuyển hóa như tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, huyết áp, tim mạch,…
• Ung thư nội mạc tử cung: Tình trạng niêm mạc tử cung chậm bong và dày lên đáng kể so với bình thường làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.
• Thay đổi về tâm lý: Bệnh nhân mắc hội chứng buồng trứng đa nang thường sẽ thay đổi về tâm lý, dễ cáu gắt vô cớ. Nếu không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến trầm cảm.

Điều trị hội chứng buồng trứng đa nang

Điều trị hội chứng buồng trứng đa nang hiện nay vẫn chưa có phương thức đặc hiệu và cách giải quyết hiện nay là điều trị chứng cường Androgen hoặc vô sinh.

Không phải điều trị vô sinh

Bác sĩ có thể cho bệnh nhân sử dụng một số thuốc điều trị nội tiết để làm giảm các triệu chứng như chu kỳ kinh không đều, rậm lông,… hoặc ngăn chặn một số nguy cơ dễ xuất hiện lâu dài sau này. Tuy nhiên, nếu ngưng dùng thì những dấu hiệu trên sẽ trở lại.

Trường hợp điều trị vô sinh

Hội chứng buồng trứng đa nang gây rối loạn phóng noãn, không rụng trứng dẫn đến tình trạng vô sinh, nên mục đích điều trị là cần phải phóng noãn được. Có nhiều cách thực hiện cụ thể như sau:

• Giảm cân đối với người bị béo phì, giảm mỡ hoặc đề kháng Insulin.
• Sử dụng những loại thuốc kích thích sự phát triển nang noãn.
• Làm giảm nồng độ Androgen trong máu, cải thiện chu kỳ kinh từ đó tăng khả năng có thai.
• Phẫu thuật nội soi đốt điểm trên bề mặt buồng trứng. Đây là phương pháp mới và tỷ lệ gây rụng trứng cao, làm chu kỳ kinh nguyệt đều cũng như phóng noãn được sau phẫu thuật. 

Buồng trứng đa nang có tự khỏi được không?

Chắc hẳn đọc đến đây nhiều chị em sẽ thắc mắc rằng buồng trứng đa nang tự khỏi được không. Theo các bác sĩ chuyên khoa cho biết bệnh này hiếm khi hết mà cần phải điều trị. Phát hiện và sớm đưa ra hướng xử lý thì khả năng chữa khỏi càng cao. Bạn cần gặp ngay bác sĩ để có kế hoạch điều trị phù hợp. Đừng chỉ vì sợ lo tốn kém mà bỏ qua các triệu chứng ban đầu cũng như thời điểm vàng điều trị bạn nhé!