Siêu âm đàn hồi – Giải pháp phát hiện sớm xơ gan hiệu quả và an toàn

Trang chủ > Chuyên khoa > Nội khoa > Khoa tiêu hoá > Siêu âm đàn hồi – Giải pháp phát hiện sớm xơ gan hiệu quả và an toàn

Tác giả: Hiền Vy Ngày đăng: Tháng mười một 21, 2025

Mục Lục Bài Viết

Siêu âm đàn hồi – Giải pháp phát hiện sớm xơ gan hiệu quả và an toàn

Siêu âm đàn hồi gan hiện nay được xem là bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh, giúp phát hiện sớm các tổn thương gan, đặc biệt là xơ gan – căn bệnh âm thầm nhưng cực kỳ nguy hiểm. Với khả năng đánh giá chính xác độ đàn hồi mô gan, phương pháp này giúp bác sĩ phát hiện tổn thương ngay từ giai đoạn đầu, mở ra cơ hội điều trị kịp thời, bảo vệ chức năng gan và sức khỏe người bệnh lâu dài.

Siêu âm đàn hồi là gì?

Khái niệm siêu âm đàn hồi mô gan

Siêu âm đàn hồi mô gan (Elastography) là kỹ thuật tiên tiến trong lĩnh vực siêu âm, cho phép đánh giá độ cứng (độ đàn hồi) của mô gan dựa trên sóng âm. Cụ thể, khi sóng siêu âm đi qua gan, máy sẽ đo tốc độ lan truyền của sóng – mô gan càng xơ, độ đàn hồi càng giảm và tốc độ sóng càng nhanh. Dựa vào kết quả này, bác sĩ có thể xác định mức độ tổn thương hoặc xơ hóa gan.

Khác với siêu âm thông thường chỉ cho thấy hình thái gan (kích thước, cấu trúc, khối u…), siêu âm đàn hồi cung cấp thêm dữ liệu định lượng về độ đàn hồi mô, giúp đánh giá chính xác tình trạng xơ gan mà không cần sinh thiết. Chính vì vậy, kỹ thuật này ngày càng được khuyến nghị trong tầm soát bệnh gan mãn tính.

Cơ chế hoạt động của công nghệ siêu âm đàn hồi

Về nguyên lý, siêu âm đàn hồi hoạt động dựa trên việc phát sóng âm cơ học vào gan để tạo ra rung động nhỏ. Cảm biến của đầu dò sẽ ghi nhận phản hồi từ mô gan, sau đó phần mềm chuyên dụng sẽ tính toán và hiển thị kết quả dưới dạng bản đồ màu hoặc chỉ số định lượng (kPa).

  • Màu xanh: mô gan mềm, đàn hồi tốt (bình thường).
  • Màu vàng – cam: mô gan bắt đầu xơ hóa nhẹ.
  • Màu đỏ: mô gan xơ hóa nặng hoặc có tổn thương nghiêm trọng.

Nhờ cơ chế này, siêu âm đàn hồi cho phép phát hiện các biến đổi mô gan trước khi có dấu hiệu lâm sàng, giúp bác sĩ can thiệp sớm và người bệnh chủ động trong việc điều trị.

So sánh siêu âm đàn hồi với siêu âm gan thông thường

Tiêu chí Siêu âm gan thông thường Siêu âm đàn hồi mô gan
Nguyên lý Chẩn đoán hình thái gan (kích thước, khối u…) Đo độ đàn hồi mô gan, phát hiện xơ hóa
Độ chính xác Phụ thuộc vào kinh nghiệm bác sĩ Định lượng bằng chỉ số kPa – khách quan, chính xác cao
Tính xâm lấn Không xâm lấn Không xâm lấn – thay thế được sinh thiết gan trong nhiều trường hợp
Khả năng phát hiện sớm xơ gan Khó nhận biết tổn thương giai đoạn đầu Phát hiện được xơ hóa nhẹ, ngay cả khi chưa có triệu chứng

BS chuyên khoa Tiêu hóa – Gan mật chia sẻ: “Siêu âm đàn hồi đang trở thành công cụ không thể thiếu trong tầm soát bệnh gan, bởi nó giúp chúng ta ‘đọc’ được những thay đổi mô học từ rất sớm, điều mà siêu âm truyền thống không làm được.”

Tại sao siêu âm đàn hồi giúp phát hiện sớm xơ gan?

Xơ gan là hậu quả của quá trình tổn thương và xơ hóa mô gan kéo dài, do nhiều nguyên nhân như viêm gan virus B/C, lạm dụng rượu bia, gan nhiễm mỡ không do rượu, hay tác dụng phụ của thuốc. Ở giai đoạn đầu, bệnh hầu như không có triệu chứng, khiến người bệnh chủ quan cho đến khi gan bị tổn thương nghiêm trọng. Vì vậy, phát hiện sớm là yếu tố quyết định để kiểm soát và điều trị hiệu quả.

Phát hiện xơ gan bằng siêu âm đàn hồi

Vai trò của độ đàn hồi mô gan trong chẩn đoán bệnh

Độ đàn hồi mô gan là thông số phản ánh mức độ cứng hoặc mềm của gan. Khi gan khỏe mạnh, mô gan đàn hồi tốt; ngược lại, gan bị viêm hoặc xơ hóa sẽ giảm đàn hồi và trở nên cứng hơn. Bằng việc đo chính xác độ đàn hồi này, bác sĩ có thể nhận định:

  • Mức độ tổn thương mô gan hiện tại.
  • Nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan.
  • Hiệu quả điều trị bệnh gan đang áp dụng.

Dấu hiệu gan tổn thương được phát hiện qua siêu âm đàn hồi

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 1 triệu người tử vong do bệnh xơ gan. Tuy nhiên, phần lớn có thể phòng tránh nếu được chẩn đoán sớm. Thông qua siêu âm đàn hồi, bác sĩ có thể nhận biết các dấu hiệu bất thường như:

  1. Độ đàn hồi tăng nhẹ (F1–F2): Gan bắt đầu có dấu hiệu viêm, xơ nhẹ.
  2. Độ đàn hồi cao (F3): Tổn thương lan rộng, có nguy cơ chuyển sang xơ gan.
  3. Độ đàn hồi rất cao (F4): Gan đã xơ hóa nặng, chức năng suy giảm.

Nhờ đó, việc tầm soát định kỳ bằng siêu âm đàn hồi giúp phát hiện tổn thương từ giai đoạn F1–F2, khi gan vẫn có khả năng phục hồi tốt.

Ưu điểm vượt trội so với sinh thiết gan truyền thống

Trước đây, để đánh giá mức độ xơ gan, người bệnh phải thực hiện sinh thiết gan – một thủ thuật xâm lấn, tiềm ẩn nhiều rủi ro như chảy máu, đau hoặc nhiễm trùng. Ngày nay, siêu âm đàn hồi trở thành lựa chọn thay thế an toàn, nhanh chóng và chính xác hơn. Dưới đây là một số ưu điểm nổi bật:

  • Không xâm lấn, không đau: Không cần kim sinh thiết, chỉ cần đầu dò đặt lên da.
  • Thời gian nhanh: Mỗi ca thực hiện chỉ mất khoảng 10–15 phút.
  • Độ chính xác cao: Kết quả định lượng rõ ràng, tái kiểm tra dễ dàng.
  • An toàn tuyệt đối: Có thể áp dụng cho mọi đối tượng, kể cả trẻ em và người cao tuổi.

Bác sĩ CKII Trần Thị Hạnh – Phòng khám Đa khoa Phương Nam chia sẻ: “Với ưu thế không xâm lấn và khả năng đánh giá định lượng mô gan, siêu âm đàn hồi là lựa chọn hàng đầu trong phát hiện sớm và theo dõi tiến triển xơ gan.”

Quy trình thực hiện siêu âm đàn hồi gan

Siêu âm đàn hồi gan là kỹ thuật đơn giản, an toàn, không cần gây mê hay chuẩn bị phức tạp. Tuy nhiên, để đảm bảo kết quả chính xác, người bệnh nên thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín, có trang thiết bị hiện đại và bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm như Phòng khám Đa khoa Phương Nam.

Quy trình siêu âm đàn hồi gan

Chuẩn bị trước khi siêu âm

  • Nhịn ăn từ 2–3 giờ trước khi thực hiện (để hạn chế ảnh hưởng của thức ăn lên sóng siêu âm).
  • Tránh sử dụng rượu bia, cà phê hoặc thuốc gây ảnh hưởng chức năng gan trước khi kiểm tra.
  • Mặc quần áo thoải mái, dễ dàng vén vùng bụng trên để siêu âm.

Các bước thực hiện cụ thể

  1. Bác sĩ yêu cầu người bệnh nằm ngửa, hít thở nhẹ nhàng.
  2. Thoa gel siêu âm lên vùng bụng phải (vị trí gan).
  3. Đặt đầu dò siêu âm lên da, phát sóng âm để đo độ đàn hồi.
  4. Kết quả hiển thị trên màn hình, bác sĩ sẽ ghi nhận giá trị trung bình (kPa).

Thời gian, cảm giác và độ chính xác khi siêu âm

Toàn bộ quá trình chỉ kéo dài khoảng 10–15 phút, hoàn toàn không gây đau hay khó chịu. Độ chính xác của kết quả đạt trên 90% nếu được thực hiện đúng kỹ thuật và thiết bị đạt chuẩn quốc tế.

Những lưu ý sau khi siêu âm

  • Kết quả được trả ngay sau khi thực hiện, người bệnh có thể về ngay không cần nghỉ ngơi.
  • Nếu kết quả độ đàn hồi cao, bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm máu hoặc men gan để đánh giá toàn diện.
  • Nên kiểm tra định kỳ 6–12 tháng/lần để theo dõi tình trạng gan.

Đối tượng nên thực hiện siêu âm đàn hồi

Không phải ai cũng cần làm siêu âm đàn hồi định kỳ, tuy nhiên, những người thuộc nhóm nguy cơ cao dưới đây được khuyến nghị nên kiểm tra sức khỏe gan bằng phương pháp này thường xuyên để phát hiện sớm tổn thương gan:

Người mắc bệnh gan mạn tính

Những bệnh nhân mắc viêm gan B, viêm gan C hoặc các bệnh lý gan kéo dài có nguy cơ cao dẫn đến xơ gan. Siêu âm đàn hồi giúp theo dõi mức độ xơ hóa và đánh giá hiệu quả điều trị, hỗ trợ bác sĩ điều chỉnh phác đồ phù hợp.

Người có lối sống không lành mạnh

Thói quen uống rượu bia thường xuyên, hút thuốc lá hoặc sử dụng thuốc điều trị dài ngày đều có thể gây tổn thương tế bào gan. Siêu âm đàn hồi là phương pháp giúp kiểm tra sức khỏe gan đơn giản, không xâm lấn, phát hiện sớm những biến đổi bất thường trước khi xuất hiện triệu chứng.

Người béo phì, tiểu đường, gan nhiễm mỡ

Đây là nhóm bệnh lý phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt trong độ tuổi trung niên. Gan nhiễm mỡ không do rượu là nguyên nhân chính dẫn đến xơ gan nếu không được kiểm soát. Siêu âm đàn hồi giúp đo độ cứng gan để đánh giá mức độ tổn thương và đưa ra hướng điều trị sớm.

Người từng nhiễm virus viêm gan B, C

Ngay cả khi virus đã được kiểm soát, người từng nhiễm viêm gan B, C vẫn có nguy cơ tái phát hoặc tiến triển thành xơ gan. Vì vậy, việc siêu âm đàn hồi định kỳ giúp theo dõi tình trạng gan hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như ung thư gan.

Ưu điểm của siêu âm đàn hồi trong phát hiện xơ gan sớm

So với các phương pháp chẩn đoán truyền thống, siêu âm đàn hồi gan mang lại nhiều lợi ích vượt trội, đáp ứng yêu cầu của một kỹ thuật hiện đại, an toàn và chính xác cao.

Không xâm lấn – Không đau – An toàn tuyệt đối

Không cần tiêm, không chọc kim hay gây mê, người bệnh chỉ cần nằm thư giãn 10–15 phút là có thể hoàn tất kiểm tra. Đây là phương pháp lý tưởng để tầm soát gan cho cả người lớn tuổi, phụ nữ mang thai và trẻ em.

Phát hiện xơ hóa gan ở giai đoạn đầu

Điểm nổi bật của siêu âm đàn hồi là khả năng phát hiện tổn thương mô gan ở mức rất nhẹ – khi chưa có biểu hiện lâm sàng. Việc điều trị ở giai đoạn này giúp gan có khả năng phục hồi gần như hoàn toàn.

Kết quả nhanh, hỗ trợ phác đồ điều trị sớm

Kết quả được hiển thị và phân tích ngay sau khi siêu âm, giúp bác sĩ lập kế hoạch điều trị kịp thời, theo dõi tiến triển bệnh qua từng lần kiểm tra mà không cần sinh thiết gan nhiều lần.

Theo dõi tiến triển bệnh dễ dàng

Siêu âm đàn hồi là công cụ hữu hiệu giúp so sánh mức độ xơ hóa gan qua từng lần kiểm tra, đánh giá hiệu quả điều trị và kiểm soát bệnh lâu dài. Điều này đặc biệt hữu ích đối với bệnh nhân viêm gan mạn tính hoặc đang điều trị thuốc kháng virus.

Kết quả siêu âm đàn hồi nói lên điều gì?

Kết quả siêu âm đàn hồi thường được thể hiện dưới dạng chỉ số kPa – đơn vị đo độ cứng của mô gan. Dưới đây là bảng tham khảo giúp người bệnh hiểu rõ hơn về kết quả:

Chỉ số (kPa) Mức độ xơ hóa Đánh giá tình trạng gan
Dưới 5.5 F0 Gan bình thường, chưa có dấu hiệu tổn thương
5.5 – 7.0 F1 Xơ nhẹ, cần theo dõi định kỳ
7.1 – 9.5 F2 Xơ hóa trung bình, gan bắt đầu tổn thương
9.6 – 12.5 F3 Xơ hóa nặng, chức năng gan suy giảm
Trên 12.5 F4 Xơ gan giai đoạn cuối, cần điều trị tích cực

Khi kết quả cho thấy chỉ số đàn hồi tăng cao, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu như men gan (AST, ALT), FibroTest hoặc HBsAg, Anti-HCV để đánh giá toàn diện hơn.

Chi phí siêu âm đàn hồi gan hiện nay

Mức giá trung bình tại Việt Nam

Tùy vào cơ sở y tế và trang thiết bị, chi phí siêu âm đàn hồi gan dao động trong khoảng 400.000 – 800.000 VNĐ/lần. Một số bệnh viện lớn hoặc phòng khám chuyên khoa có thể kèm theo gói tầm soát men gan, viêm gan B/C, giúp tiết kiệm chi phí tổng thể.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí

  • Công nghệ máy siêu âm (2D Shear Wave, FibroScan, ElastPQ…).
  • Trình độ và kinh nghiệm bác sĩ thực hiện.
  • Dịch vụ tư vấn, phân tích kết quả kèm theo.
  • Gói khám tổng quát hoặc chuyên sâu.

Chính sách hỗ trợ tại Phòng khám Đa khoa Phương Nam

Phòng khám Đa khoa Phương Nam luôn nỗ lực mang đến dịch vụ y tế chất lượng cao với chi phí hợp lý. Người bệnh được tư vấn miễn phí, trả kết quả nhanh chóng và có chính sách ưu đãi dành cho khách hàng kiểm tra định kỳ hoặc khám theo nhóm/doanh nghiệp.

Địa chỉ siêu âm đàn hồi gan uy tín tại Đà Lạt – Phòng khám Đa khoa Phương Nam

Với phương châm “Phục vụ từ trái tim”, Phòng khám Đa khoa Phương Nam là một trong những địa chỉ uy tín hàng đầu trong lĩnh vực siêu âm đàn hồi gan tại Đà Lạt. Nơi đây quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Gan Mật – Tiêu hóa nhiều năm kinh nghiệm cùng hệ thống thiết bị hiện đại đạt chuẩn quốc tế.

Trang thiết bị hiện đại – Công nghệ tiên tiến

Phòng khám trang bị máy siêu âm đàn hồi thế hệ mới (Shear Wave & FibroScan), cho phép đo độ đàn hồi gan chính xác, hiển thị kết quả trực quan và lưu trữ dữ liệu giúp so sánh qua từng lần kiểm tra.

Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm

Bác sĩ tại Phòng khám Phương Nam đều được đào tạo chuyên sâu về gan mật, có kinh nghiệm lâu năm trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý gan. Người bệnh được tư vấn tận tình, giải thích kết quả chi tiết và hướng dẫn chăm sóc gan đúng cách.

Dịch vụ khám và tư vấn tận tâm

Phòng khám hoạt động từ 7h00 – 18h00 (Thứ 2 – Chủ nhật), hỗ trợ đặt lịch nhanh qua tổng đài 1800 2222. Người bệnh không phải chờ đợi lâu, được đón tiếp chu đáo, tư vấn tận tình và nhận kết quả ngay sau khi thực hiện.

Giải đáp thắc mắc thường gặp về siêu âm đàn hồi

1. Siêu âm đàn hồi có cần nhịn ăn không?

Có, nên nhịn ăn ít nhất 2–3 giờ trước khi siêu âm để đảm bảo hình ảnh gan rõ nét và kết quả chính xác nhất.

2. Siêu âm đàn hồi có thể thay thế sinh thiết gan không?

Trong nhiều trường hợp, siêu âm đàn hồi hoàn toàn có thể thay thế sinh thiết gan, đặc biệt trong đánh giá mức độ xơ hóa. Tuy nhiên, nếu nghi ngờ ung thư hoặc bệnh lý phức tạp, bác sĩ vẫn có thể chỉ định sinh thiết để xác định mô học chi tiết.

3. Có nên thực hiện siêu âm đàn hồi định kỳ không?

Người có nguy cơ cao mắc bệnh gan nên thực hiện định kỳ 6–12 tháng/lần để theo dõi tình trạng gan và phát hiện tổn thương sớm.

4. Siêu âm đàn hồi có gây đau hoặc tác dụng phụ không?

Không. Đây là phương pháp an toàn, không xâm lấn, không gây đau, không để lại tác dụng phụ hay biến chứng sau khi thực hiện.

Lời khuyên của bác sĩ

  • Khám sức khỏe gan định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý.
  • Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế rượu bia, chất béo bão hòa.
  • Tập thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng và đường huyết.
  • Tuân thủ điều trị nếu đang mắc bệnh gan mạn tính, không tự ý ngưng thuốc.

Kết luận

Siêu âm đàn hồi gan là phương pháp chẩn đoán hiện đại, an toàn và hiệu quả cao trong phát hiện sớm xơ gan. Với khả năng đánh giá chính xác độ đàn hồi mô gan, phương pháp này giúp phát hiện tổn thương từ giai đoạn đầu – khi gan vẫn có thể phục hồi hoàn toàn. Đừng chờ đến khi cơ thể xuất hiện triệu chứng mới kiểm tra, hãy chủ động tầm soát sức khỏe gan định kỳ tại Phòng khám Đa khoa Phương Nam để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2222 hoặc truy cập website phuongnamhospital.com để được tư vấn và đặt lịch siêu âm đàn hồi gan nhanh chóng!

Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ