Tê Bì Chân Tay: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Điều Trị và Phòng Ngừa Hiệu Quả

Trang chủ > Chuyên khoa > Chẩn đoán > Tê Bì Chân Tay: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Điều Trị và Phòng Ngừa Hiệu Quả

Tác giả: Hiền Vy Ngày đăng: Tháng 9 6, 2025

Mục Lục Bài Viết

Tê Bì Chân Tay: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Điều Trị và Phòng Ngừa Hiệu Quả

Bạn có từng thức dậy vào buổi sáng với cảm giác chân tay tê cứng, mất cảm giác trong vài phút?
Hoặc khi đang làm việc, bỗng dưng ngón tay bủn rủn, cảm giác như có kim châm râm ran? Đây là tình trạng
tê bì chân tay – một vấn đề sức khỏe phổ biến, tưởng chừng vô hại nhưng đôi khi lại tiềm ẩn nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Theo thống kê, có đến 20 – 30% người trưởng thành từng trải qua cảm giác này ít nhất một lần trong đời,
và tỉ lệ gặp phải ở người cao tuổi cao hơn đáng kể [1].

Tê bì chân tay là gì
Hình ảnh minh họa tình trạng tê bì chân tay thường gặp.

Tê bì chân tay là gì?

Tê bì chân tay là hiện tượng giảm hoặc mất cảm giác tạm thời ở các chi,
thường kèm theo cảm giác kim châm, râm ran hoặc thậm chí đau buốt. Đây là phản ứng của hệ thần kinh
và mạch máu khi bị chèn ép, lưu thông kém hoặc tổn thương.

Trong y khoa, hiện tượng này được gọi là paresthesia. Tình trạng có thể thoáng qua,
không nguy hiểm, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của các bệnh lý thần kinh, cơ xương khớp,
chuyển hóa hoặc tim mạch.

Triệu chứng thường gặp khi bị tê bì chân tay

Các triệu chứng tê bì có thể xuất hiện khác nhau tùy theo nguyên nhân. Người bệnh nên lưu ý phân biệt
giữa hiện tượng sinh lý bình thường và dấu hiệu bệnh lý.

Tê bì thoáng qua

  • Cảm giác kim châm, râm ran ngắn hạn khi ngồi lâu, gác chân, tựa tay.
  • Mất cảm giác tạm thời ở đầu ngón tay hoặc ngón chân.
  • Thường hết sau vài phút khi thay đổi tư thế hoặc vận động nhẹ.

Tê bì kéo dài, kèm đau nhức

  • Cảm giác nặng nề, ê buốt lan dọc cánh tay hoặc chân.
  • Tê bì không giảm sau khi thay đổi tư thế.
  • Có thể đi kèm sưng, nóng rát hoặc hạn chế vận động.

Kèm theo triệu chứng khác

Trong nhiều trường hợp, tê bì chân tay xuất hiện kèm những biểu hiện nguy hiểm khác:

  • Chuột rút về đêm, co cứng cơ.
  • Yếu cơ, khó cầm nắm đồ vật hoặc bước đi loạng choạng.
  • Hoa mắt, chóng mặt, khó thở (gợi ý vấn đề tuần hoàn hoặc thần kinh).
Triệu chứng tê bì chân tay
Các triệu chứng tê bì tay chân thường thấy trong sinh hoạt hàng ngày.

Nguyên nhân gây tê bì chân tay

Tình trạng tê bì có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ thói quen sinh hoạt hằng ngày cho đến bệnh lý nghiêm trọng.
Việc xác định đúng nguyên nhân là yếu tố then chốt để điều trị hiệu quả.

Nguyên nhân sinh lý

  • Ngồi hoặc đứng lâu một tư thế: Làm chèn ép mạch máu và thần kinh.
  • Ngủ sai tư thế: Đè lên tay, chân dẫn đến máu khó lưu thông.
  • Luyện tập thể thao quá sức: Làm cơ, khớp và dây thần kinh bị quá tải.

Nguyên nhân bệnh lý

Thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm

Các bệnh lý cột sống chèn ép rễ thần kinh là nguyên nhân phổ biến gây tê bì tay chân kéo dài.
Người bệnh thường có kèm đau lưng, cổ, vai gáy.

Thiếu vitamin nhóm B

Vitamin B1, B6, B12 đóng vai trò quan trọng trong dẫn truyền thần kinh.
Thiếu hụt sẽ dẫn đến tổn thương thần kinh ngoại biên, biểu hiện bằng tê bì.

Tiểu đường biến chứng thần kinh ngoại biên

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có đến 50% bệnh nhân tiểu đường lâu năm gặp biến chứng thần kinh ngoại biên,
trong đó tê bì tay chân là triệu chứng nổi bật.

Bệnh lý mạch máu, tim mạch

Tắc nghẽn động mạch, xơ vữa động mạch hay suy giãn tĩnh mạch cũng có thể cản trở lưu thông máu,
gây cảm giác tê rần ở chi.

Hội chứng ống cổ tay

Người làm việc văn phòng, thợ thủ công, nhân viên IT dễ gặp hội chứng này do dây thần kinh giữa bị chèn ép.
Triệu chứng điển hình: tê ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa, đặc biệt về đêm.

Nguyên nhân khác

  • Tác dụng phụ của một số loại thuốc (hóa trị, kháng sinh nhóm quinolone).
  • Lạm dụng rượu bia làm tổn thương thần kinh ngoại biên.
  • Căng thẳng thần kinh, mất ngủ kéo dài.
Nguyên nhân tê bì chân tay
Các bệnh lý cột sống và thiếu vitamin thường là nguyên nhân chính gây tê bì.

Tê bì chân tay có nguy hiểm không?

Nhiều người chủ quan nghĩ rằng tê bì chỉ là hiện tượng sinh lý thoáng qua. Tuy nhiên, trên thực tế,
nếu tình trạng này kéo dài hoặc xuất hiện thường xuyên thì có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm.

Khi nào chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường?

  • Tê bì xảy ra sau khi ngồi lâu, ngủ sai tư thế và nhanh chóng hồi phục.
  • Không đi kèm đau nhức dữ dội hay yếu cơ.
  • Biểu hiện biến mất sau vài phút vận động hoặc xoa bóp nhẹ nhàng.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Người bệnh nên đi khám khi có các biểu hiện:

  • Tê bì kéo dài nhiều giờ, không thuyên giảm.
  • Tê bì kèm yếu cơ, khó cầm nắm, đi lại khó khăn.
  • Tái phát thường xuyên, ảnh hưởng công việc và sinh hoạt.

Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời

Bỏ qua tình trạng tê bì có thể dẫn đến các biến chứng như:

  • Thoát vị đĩa đệm nặng gây liệt chi.
  • Mất cảm giác ở bàn tay, bàn chân, dễ chấn thương mà không hay biết.
  • Biến chứng thần kinh ngoại biên ở bệnh nhân tiểu đường, có thể gây hoại tử chi.

Phương pháp chẩn đoán tê bì chân tay

Để xác định nguyên nhân, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và chỉ định các cận lâm sàng phù hợp.

Khai thác bệnh sử và thăm khám lâm sàng

  • Hỏi về thời gian, mức độ tê bì, yếu tố làm tăng hoặc giảm triệu chứng.
  • Khám phản xạ gân xương, sức cơ và cảm giác ở tay chân.

Các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh

  • X-quang: Phát hiện thoái hóa, gai xương, hẹp khe khớp.
  • MRI: Xác định chèn ép thần kinh, thoát vị đĩa đệm.
  • Xét nghiệm máu: Đánh giá tiểu đường, thiếu vitamin, bệnh lý chuyển hóa.
  • Điện cơ đồ: Kiểm tra chức năng dẫn truyền thần kinh ngoại biên.
Chẩn đoán tê bì chân tay
Bác sĩ thần kinh thực hiện kiểm tra lâm sàng cho bệnh nhân.

Cách điều trị tê bì chân tay hiệu quả

Điều trị phụ thuộc nguyên nhân gây tê bì. Người bệnh không nên tự ý dùng thuốc mà cần được thăm khám chuyên khoa.

Điều trị tại nhà với nguyên nhân sinh lý

  • Xoa bóp, vận động nhẹ để tăng tuần hoàn máu.
  • Thay đổi tư thế thường xuyên khi làm việc, học tập.
  • Chườm ấm để giảm co cứng cơ và cải thiện lưu thông máu.

Sử dụng thuốc theo chỉ định

  • Thuốc giảm đau, kháng viêm trong thoái hóa cột sống.
  • Vitamin nhóm B để phục hồi thần kinh.
  • Thuốc kiểm soát đường huyết với bệnh nhân tiểu đường.

Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng

Các bài tập kéo giãn, điện trị liệu, thủy trị liệu giúp cải thiện lưu thông thần kinh và giảm tê bì đáng kể.

Phẫu thuật trong trường hợp cần thiết

Áp dụng với bệnh nhân thoát vị đĩa đệm nặng, hội chứng ống cổ tay nặng, khi điều trị bảo tồn không hiệu quả.

Cách phòng ngừa tê bì chân tay

Thay đổi lối sống và tư thế sinh hoạt

  • Tránh ngồi một chỗ quá lâu, nên vận động nhẹ sau 45 – 60 phút.
  • Không gối quá cao khi ngủ, hạn chế đè tay khi nằm nghiêng.

Chế độ dinh dưỡng

  • Bổ sung vitamin B1, B6, B12 qua thực phẩm như cá, thịt, ngũ cốc nguyên hạt.
  • Ăn nhiều rau xanh, trái cây để cung cấp chất chống oxy hóa.

Luyện tập thể dục thể thao

  • Tập yoga, bơi lội, đi bộ để tăng cường tuần hoàn.
  • Tránh mang vác nặng gây tổn thương cột sống.

Kiểm soát bệnh lý nền

Người tiểu đường, tăng huyết áp, tim mạch cần tuân thủ điều trị, tái khám định kỳ để ngăn biến chứng tê bì.

Giải đáp thắc mắc thường gặp về tê bì chân tay (FAQ)

Tê bì chân tay khi ngủ có nguy hiểm không?

Nếu chỉ xảy ra do đè ép thần kinh tạm thời thì không đáng lo. Nhưng nếu tê bì lặp lại nhiều lần, kéo dài hơn 30 phút, cần đi khám để loại trừ bệnh lý.

Người trẻ bị tê bì chân tay có cần lo lắng?

Người trẻ thường bị do thói quen sinh hoạt sai. Tuy nhiên, nếu kèm đau, yếu cơ thì có thể là bệnh lý thần kinh hoặc cột sống.

Khi nào nên đi khám ngay?

Khi tê bì kèm liệt mặt, nói khó, chóng mặt – có thể là dấu hiệu đột quỵ. Cần gọi cấp cứu ngay lập tức.

Dịch vụ thăm khám và điều trị tê bì chân tay tại Phòng khám Đa khoa Phương Nam

Tại Phòng khám Đa khoa Phương Nam, bệnh nhân được thăm khám bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa thần kinh và cơ xương khớp giàu kinh nghiệm.
Cơ sở vật chất hiện đại, hệ thống máy MRI, X-quang kỹ thuật số, điện cơ đồ tiên tiến giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân tê bì.

Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp điều trị toàn diện, từ thuốc, vật lý trị liệu đến can thiệp ngoại khoa khi cần, nhằm giúp người bệnh phục hồi sức khỏe nhanh chóng.

Điều trị tê bì chân tay
Điều trị tê bì chân tay hiệu quả tại Phòng khám Đa khoa Phương Nam.

Kết luận

Tê bì chân tay không nên xem nhẹ, bởi có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Việc phát hiện sớm, chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời sẽ giúp phòng tránh biến chứng nặng nề.
Nếu bạn hoặc người thân thường xuyên gặp tình trạng này, hãy liên hệ ngay với Phòng khám Đa khoa Phương Nam
để được tư vấn và thăm khám bởi chuyên gia.

Gọi tổng đài miễn cước 1800 2222 để được hỗ trợ nhanh chóng và đặt lịch hẹn thăm khám.

Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ