Tiêm Phòng Thương Hàn Cho Trẻ Cần Lưu Ý Điều Gì?

Bệnh thương hàn là gì? Vắc xin bệnh thương hàn là gì?

Bệnh thương hàn là gì?

Thương hàn hay sốt thương hàn là một bệnh lý cấp tính có nguồn gốc từ vi khuẩn Salmonella. Trực khuẩn này khi xâm nhập vào cơ thể phát triển đủ số lượng nhất định sẽ gây ra các triệu chứng cho bệnh nhân. Vì vậy dẫn đến nhiều tổn hại đến các cơ quan đặc biệt là hệ tiêu hóa.

Bệnh dễ lây lan nhanh chủ yếu do dùng đồ ăn thức uống không hợp vệ sinh. Bên cạnh việc gây hại cho người bệnh, khuẩn Salmonella cũng lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp và gián tiếp. Do đó, những đối tượng có sức đề kháng yếu rất dễ bị nhiễm bệnh. 

Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa được xem là môi trường thuận lợi để trực khuẩn Salmonella phát triển và gây ra dịch bệnh thương hàn. Vi khuẩn được giải phóng ra bên ngoài từ bệnh nhân và lây lan cho những người xung quanh. Bệnh nhân thường có cảm giác mệt mỏi, đau đầu, chán ăn. Nếu như không phát hiện và điều trị kịp thì có thể dẫn đến nhiều biến chứng khôn lường.

Vắc xin bệnh thương hàn là gì?

Vắc xin thương hàn là loại vắc xin phòng ngừa bệnh sốt thương hàn. Các loại vắc xin phổ biến hiện nay bao gồm: Vắc xin liên hợp thương hàn (TCV), Polysaccharide dạng viên nang (ViPS), TYPHIM Vi,… Các vắc xin có hiệu lực từ 30 – 70 % trong 2 năm đầu tiên.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo mọi người dân nên tiêm phòng đặc biệt là tất cả các trẻ em đang ở khu vực bệnh lưu hành. Trải qua thử nghiệm lâm sàng, hiện tại vắc xin rất an toàn. Tác dụng phụ có thể xảy ra tại chỗ tiêm nhưng rất ít. 

Vắc xin sốt thương hàn được phát triển đầu tiên vào năm 1896 và hiện đang nằm trong danh sách các thuốc thiết yếu của WHO. Đây cũng là vắc xin có hiệu quả và an toàn, cần thiết nhất của hệ thống y tế.

Vì sao nên tiêm phòng thương hàn cho trẻ?

Khi khuẩn Salmonella bắt đầu tấn công, người bệnh thường xuất hiện dấu hiệu sốt cao đến 40 độ C kéo dài. Kèm theo đó là các biểu hiện nhức mỏi, ra nhiều mồ hôi, đau đầu, tiêu chảy, viêm dạ dày,… Nếu không phát hiện và ngăn chặn kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nặng nề như thủng ruột non, xuất huyết bao tử, viêm não, viêm xương thậm chí là tử vong.

Số liệu thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy có đến hơn 20 triệu người nhiễm sốt thương hàn mỗi năm. Trong đó, 200 nghìn người mất do không điều trị kịp thời. Phần lớn trong số đó lại là trẻ em. Nhất là các bé từ 2 – 12 tuổi. Đây được xem là giai đoạn trẻ đang phát triển nên sức đề kháng còn kém. Nếu phụ huynh không phát hiện kịp thời thì dễ dẫn đến kết quả đáng tiếc.

Với mức độ đáng báo động của bệnh, việc tiêm phòng thương hàn cho trẻ được xem là điều cần thiết không thể thiếu.

Các loại vắc xin tiêm phòng thương hàn cho trẻ

Các chuyên gia y tế chỉ định sử dụng vắc xin thương hàn cho trẻ từ 2 tuổi trở lên và người lớn. Bác sĩ khuyến khích những người thường xuyên đi đến vùng có dịch sốt thương hàn, người thường đi du lịch, tiếp xúc với thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh,… nên đi tiêm vắc xin phòng bệnh. Hiện nay Việt Nam đang sử dụng 2 loại vắc xin sốt thương hàn là TYPHIM Vi và Typhoid Vi.

Vắc xin TYPHIM Vi

Vắc xin TYPHIM Vi là vắc xin bất hoạt dùng qua đường tiêm của Sanofi Pasteur (Pháp). Vắc xin này được bào chế từ các kháng nguyên đã bị chết của trực khuẩn Salmonella. Những đối tượng không được sử dụng vắc xin TYPHIM Vi:

• Mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của vắc xin.
• Người bị rối loạn đông máu hoặc giảm tiểu cầu.
• Trẻ em dưới 2 tuổi.

Vắc xin Typhoid Vi

Vắc xin Typhoid Vi là vắc xin được sản xuất tại Viện Pasteur Đà Lạt Việt Nam (DAVAC). Không sử dụng Typhoid Vi cho những trường hợp sau:

• Có tiền sử dị ứng với thành phần của vắc xin.
• Phụ nữ mang thai.
• Người bị sốt hoặc mắc bệnh cấp tính.

Tiêm vắc xin thương hàn giá bao nhiêu?

Hãy đăng ký tiêm ngay cho trẻ trên 2 tuổi và người lớn trong gia đình hoặc tiêm mũi nhắc lại sau 3 năm kể từ ngày tiêm. Giá vắc xin hiện tại dao động từ 150.000 – 300.000 đồng/mũi tùy vào chủng loại và cơ sở tiêm phòng.

Tiêm phòng thương hàn cho trẻ ở đâu?

Để tiêm phòng thương hàn cho trẻ em và người lớn, phụ huynh có thể tìm đến các trung tâm tiêm chủng hay trung tâm y tế trên toàn quốc. Điều quan trọng là cần tìm hiểu kỹ về tình hình dịch tễ tại địa điểm, cơ sở tiêm vắc xin để việc chủng ngừa diễn ra an toàn, đảm bảo chất lượng.

Nếu trong tình huống cấp bách, cha mẹ có thể tìm hiểu các phương pháp khác như đặt trước hoặc mua gói vắc xin để đảm bảo trẻ được tiêm bất cứ lúc nào mà không lo hết vắc xin. Dưới đây là những trung tâm tiêm chủng lớn đạt tiêu chuẩn của bộ Y Tế mà bạn có thể tham khảo:

Công ty Cổ phần Vắc xin Việt Nam (VNVC)

Công ty Cổ phần Vắc xin Việt Nam được thành lập năm 2017 – là hệ thống trung tâm tiêm chủng cao cấp đầu tiên tại Việt Nam. Công ty sở hữu nhiều hệ thống cơ sở trải dài từ Bắc vào Nam và là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam sở hữu hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold Chain) đạt tiêu chuẩn GSP. Kho lạnh còn được trang bị đầy đủ các thiết bị theo dõi nhiệt độ tự động hiện đại, hệ thống cảnh báo đúng lúc khi nhiệt độ vượt ra khỏi ngưỡng cho phép.

VNVC hiện cung cấp nhiều dịch vụ tiêm chủng linh hoạt theo yêu cầu của khách hàng: Tiêm theo yêu cầu, lẻ, mua đặt giữ vắc xin trước,… Đặc biệt, đây cũng là đơn vị y tế đầu tiên của Việt Nam thực hiện chính sách mua gói vắc xin trả góp không lãi suất trong 6 tháng.

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM

Với gần 30 năm hình thành và phát triển, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM được xem là địa chỉ chăm sóc sức khỏe uy tín của người dân Việt Nam. Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM hoạt động dưới hình thức liên kết Trường – Viện. Với 3 cơ sở đều quy tụ đội ngũ nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, có thiết bị hiện đại cùng với sự đa dạng của các chuyên khoa. Đây là nơi nhiều bệnh nhân tin tưởng tìm đến.

Bệnh viện Nhi đồng 1

Bệnh viện Nhi đồng 1 được xem là một trong 2 bệnh viện chuyên khoa Nhi lớn nhất nhì toàn khu vực. Bệnh viện đã có gần 60 năm hoạt động trong lĩnh vực y tế. Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, Bệnh viện Nhi đồng 1 đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Nhất là vào giai đoạn từ năm 2005 đến nay. Nhờ thế, nơi đây đã là một trong những bệnh viện tuyến đầu của cả nước. 

Một số lưu ý khi tiêm phòng thương hàn

Vắc xin thương hàn được sử dụng rộng rãi trên thế giới, trong đó đối tượng nên tiêm là trẻ em từ 2 tuổi trở lên và những người thường xuyên đi và đến các vùng có dịch. Việc tiêm ngừa giúp tạo kháng thể, ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể và gây nhiễm trùng. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn tuyệt đối, các bậc phụ huynh cần lưu ý một số điều dưới đây:

Đối tượng chỉ định tiêm

Các chuyên gia y tế khuyến khích những đối tượng dưới đây nên tiêm phòng:

• Người lớn và trẻ em trên 2 tuổi.
• Người đi du lịch, di cư hoặc nhân viên y tế đến những khu vực có dịch.
• Người tiếp xúc với những người mang mầm bệnh.
• Nhân viên phòng thí nghiệm làm việc với vi khuẩn Salmonella.

Vắc xin sốt thương hàn chống chỉ định đối với những trường hợp:

• Người mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của vắc xin.
• Phụ nữ có thai hoặc cho con bú.
• Trẻ em dưới 2 tuổi.
• Người bị rối loạn đông máu hoặc giảm tiểu cầu.
• Người đang sốt hoặc mắc bệnh cấp tính.

Liều tiêm

Vắc xin có thời gian bảo vệ tối thiểu là 3 năm. Xác định rõ lịch tiêm vắc xin sốt thương hàn có vai trò cấp bách, cần thiết trong việc phòng bệnh cho bản thân và cộng đồng, mọi người cần lưu ý về liều tiêm như sau:

• Hai vắc xin thương hàn TYPHIM Vi, Typhoid Vi chỉ áp dụng cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi.
• Đường tiêm: Tiêm dưới da hoặc tiêm bắp. Tiêm dưới da ưu tiên cho những bệnh nhân rối loạn chảy máu.
• Sau tiêm 3 tuần, vắc xin sẽ phát huy tác dụng.
• Vắc xin có tính miễn dịch trong vòng 3 năm nên người dân cần cân nhắc tiêm lại sau mỗi 3 năm.
• Khi tiêm vắc xin thương hàn cùng với vắc xin khác cần hỏi ý kiến của chuyên gia y tế.

Tác dụng phụ khi tiêm

Cũng giống như những loại vắc xin khác, khi chủng ngừa bệnh thương hàn sẽ có nguy cơ xuất hiện một số tác dụng phụ:

• Vị trí tiêm: Đau, sưng, có quầng đỏ.
• Toàn thân: Mệt mỏi, sốt, đau đầu, đau cơ, buồn nôn, đau bụng.
• Thỉnh thoảng phát ban trên da hoặc quá mẫn.
• Sốc phản vệ: Xảy ra khi cơ địa không thích ứng, dùng quá liều thuốc, tiêm sai kỹ thuật, dùng thuốc không đảm bảo chất lượng.

Một số lưu ý khác

Để tránh những biến chứng nặng có thể ảnh hưởng đến tính mạng sau tiêm chủng, phụ huynh cần quan tâm những điều sau:

• Tuyệt đối không được tiêm vắc xin vào trong lòng mạch máu.
• Tiêm dưới da hoặc bắp ở người bị xuất huyết giảm tiểu cầu hoặc bị rối loạn chảy máu.
• Tuyệt đối không chỉ định dùng vắc xin thương hàn cho trẻ dưới 2 tuổi.
• Không nên tiêm nhắc lại với những đối tượng có phản ứng với vắc xin lần đầu.
• Cần có chỉ định tiêm phòng của bác sĩ đối với phụ nữ có thai và cho con bú.
• Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ cũng như thuốc để xử lý kịp thời khi sốc phản vệ xảy ra.