Hỏi Đáp: Trước Khi Phẫu Thuật Có Xét Nghiệm HIV Không?

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Bác sĩ K Mình

Bác sĩ khoa nội tổng quát

Đặt lịch Xem hồ sơ

Trước khi phẫu thuật có xét nghiệm HIV không?

Hiện vẫn chưa có loại thuốc đặc trị HIV khỏi hoàn toàn. Bệnh nhân HIV nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ khiến diễn biến bệnh nhanh chuyển nặng, dễ lây truyền cho mọi người. Virus HIV có thể lây nhiễm qua những con đường dưới đây:

• Quan hệ tình dục khác giới, đồng giới mà không dùng bao cao su hoặc bao cao su bị rách.
• Virus HIV lây truyền từ mẹ sang thai nhi.
• Dịch, mô, máu của bệnh nhân HIV bắn vào vết thương hở trên cơ thể hoặc bắn vào mắt, họng, mũi, niêm mạc,…
• Lây do sử dụng chung kim tiêm hoặc bị kim tiêm có dính dịch/máu của bệnh nhân HIV đâm phải.
• Bị nhiễm virus HIV trong quá trình làm nhiệm vụ chuyên môn, điển hình là bắt tội phạm, thực hiện phẫu thuật y tế,… 

Vậy trước khi phẫu thuật có xét nghiệm HIV không? Virus HIV rất nguy hiểm và dễ lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau. Do đó, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân làm xét nghiệm HIV trước khi phẫu thuật. Trường hợp người bệnh nhiễm HIV, bác sĩ sẽ chuẩn bị tâm lý cũng như phương pháp phòng ngừa lây truyền hiệu quả nhất. 

Thế nhưng trong trường hợp phải tiến hành phẫu thuật cấp cứu khẩn cấp, bác sĩ có thể sẽ chỉ định cho bệnh nhân làm xét nghiệm HIV sau phẫu thuật. Hình thức xét nghiệm HIV trước khi làm phẫu thuật cũng được chia thành 2 loại là tự nguyện và bắt buộc. 

Xét nghiệm HIV bắt buộc và không bắt buộc trước khi phẫu thuật

Chúng ta đã biết trước khi phẫu thuật có xét nghiệm HIV không. Hãy cùng tìm hiểu cụ thể hơn về trường hợp xét nghiệm HIV bắt buộc và không bắt buộc trước khi phẫu thuật nhé. Theo Thông tư 33/2011/TT-BYT (26/8/2011) được Bộ Y Tế quy định: Bắt buộc phải làm xét nghiệm HIV trước khi làm phẫu thuật trong những trường hợp dưới đây: 

• Người hiến bộ phận cơ thể hoặc mô cho người khác.
• Người nhận bộ phận cơ thể hoặc mô từ người khác.
• Người đồng ý cho noãn hoặc tinh trùng cho người khác.
• Người nhận noãn, tinh trùng hoặc phôi từ người khác.
• Bệnh nhân đã xét nghiệm cận lâm sàng, khám lâm sàng nhưng chưa phát hiện ra tác nhân gây bệnh hoặc xuất hiện những dấu hiệu nghi ngờ nhiễm virus HIV theo Quyết định số 2003 (19/8/2009) do Bộ Y Tế ban hành về hướng dẫn chữa trị và chẩn đoán HIV/AIDS.

Việc xét nghiệm HIV sẽ được xem là tự nguyện ngoài các trường hợp bắt buộc kể trên. Hình thức bắt buộc tức là bác sĩ sẽ viết phiếu chỉ định xét nghiệm HIV mà không cần hỏi ý kiến của bệnh nhân. Trong các trường hợp bắt buộc, bệnh nhân có quyền từ chối làm xét nghiệm HIV. 

Nếu bác sĩ không hỏi ý kiến của người bệnh trước mà tự chỉ định cho làm xét nghiệm HIV (trong trường hợp không bắt buộc) sẽ là hành động vi phạm quy định về khám chữa bệnh. Theo quy định của pháp luật, vi phạm này sẽ bị xử phạt hành chính. Ở trường hợp này, bệnh nhân có thể gửi đơn tố cáo hoặc phản ánh với lãnh đạo bệnh viện. 

Xét nghiệm HIV trước khi phẫu thuật có thật sự cần thiết?

Với tính chất nguy hiểm và khả năng lây lan cao, xét nghiệm HIV trước khi phẫu thuật là việc nên làm. Nhất là trong những thủ thuật lấy mẫu dịch, máu của bệnh nhân hoặc làm phẫu thuật cho người bệnh HIV,… 

Trên thực tế đã từng có 1 ca bệnh nhập viện trong tình trạng nguy cấp, tim ngừng đập, xuất huyết không ngừng. Để thực ca phẫu thuật này, 18 y bác sĩ đã được điều động. Thậm chí họ còn không kịp đeo kính phòng hộ, mặc đồ bảo vệ cho bản thân. 

Đến khi hoàn tất ca phẫu thuật mới biết kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân dương tính với virus HIV. Và cả 18 y bác sĩ đều có nguy cơ bị nhiễm bệnh vì đã phơi nhiễm với HIV trong quá trình phẫu thuật. Từ ví dụ ở trên, chúng ta có thể thấy việc tiến hành làm xét nghiệm HIV trước khi làm phẫu thuật là vô cùng quan trọng và cần thiết. Cơ sở khám chữa bệnh sẽ kịp thời đưa ra chỉ định chuyên môn khi có kết quả xét nghiệm HIV.

Ngoài ra, cho người bệnh thực hiện các biện pháp chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm HIV sẽ hỗ trợ bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh cũng như phát hiện ra các rối loạn chức năng xuất hiện kèm theo. Từ đó, bác sĩ có thể đề ra phương pháp chữa trị, xử trí hữu hiệu hơn. 

Một số thắc mắc có liên quan thường gặp

Bên cạnh câu hỏi trước khi phẫu thuật có xét nghiệm HIV không. Nhiều bạn đọc vẫn còn nhiều thắc mắc khác. Hãy để Đa khoa Phương Nam giúp bạn giải đáp nhé.

Chi phí mỗi lần làm xét nghiệm HIV là bao nhiêu?

Tại hầu hết các cơ sở y tế và bệnh viện, chi phí cho mỗi lần làm xét nghiệm HIV là khoảng 50.000 – 100.000 đồng. Với các trường hợp làm xét nghiệm HIV bắt buộc trước khi phẫu thuật, nếu bệnh nhân có thẻ BHYT thì sẽ được bảo hiểm chi trả. Nếu không có BHYT thì người bệnh trong trường hợp bắt buộc làm xét nghiệm HIV phải tự chi trả.

Tại sao có thẻ BHYT mà xét nghiệm HIV vẫn bị mất tiền?

Thỉnh thoảng vẫn xảy ra trường hợp người bệnh phải thanh toán chi phí xét nghiệm HIV (bắt buộc) dù có BHYT. Đó là vì cơ sở y tế thực hiện sai quy định. Bạn có thể khiếu nại nếu rơi vào trường hợp này. 

Xét nghiệm HIV miễn phí, chữa trị HIV hiệu quả với thẻ BHYT ở đâu tốt?

Bạn hãy đến cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ bác sĩ giỏi, trang thiết bị hiện đại, minh bạch về chi phí xét nghiệm, chữa trị HIV và áp dụng BHYT đúng luật nhé. Đừng quên tham khảo thêm ý kiến từ mọi người xung quanh trước khi đến bất kỳ bệnh viện, phòng khám nào.