Xét nghiệm Men gan cao: Nguyên nhân, Triệu chứng, Cách điều trị & Phòng ngừa

Trang chủ > Dịch Vụ Y Tế > Xét nghiệm Men gan cao: Nguyên nhân, Triệu chứng, Cách điều trị & Phòng ngừa

Tác giả: ngocdo Ngày đăng: Tháng mười 29, 2024

Men gan cao là tình trạng phổ biến ở Việt Nam, ảnh hưởng đến hàng triệu người mỗi năm. Để bảo vệ sức khỏe gan, việc hiểu rõ về xét nghiệm men gan cao và tầm quan trọng của nó là vô cùng cần thiết. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh thông qua bài phân tích này của Đa khoa Phương Nam để đảm bảo sức khỏe cho bạn và gia đình.

Tìm hiểu về men gan cao

Men gan cao là tình trạng tăng mức enzyme trong máu, báo hiệu gan đang bị tổn thương hoặc viêm. Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh men gan cao đang ngày càng tăng do lối sống không lành mạnh, tiêu thụ rượu bia nhiều, môi trường ô nhiễm,… Men gan cao không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời.

Men gan cao là bệnh thường gặp ở tất cả mọi người nên cần phải kiểm tra để có biện pháp xử lý kịp thời
Men gan cao là bệnh thường gặp ở tất cả mọi người nên cần phải kiểm tra để có biện pháp xử lý kịp thời

Khi nào men gan được cho là cao?

Khi chỉ số men gan cao hơn mức bình thường, đó có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang gặp vấn đề. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, chúng ta cần xác định rõ ràng các mức độ của men gan, bao gồm mức bình thường và các mức tăng nhẹ, trung bình hoặc nghiêm trọng. Cụ thể:

Chỉ số men gan bình thường:

  • AST (Aspartate Aminotransferase): 5 – 40 U/L
  • ALT (Alanine Aminotransferase): 5 – 37 U/L​
  • GGT: 5 – 60 UI/L

Chỉ số men gan cao:

Men gan tăng mức độ nhẹ: Khi AST hoặc ALT tăng từ 1,5-2 lần so với giới hạn bình thường.

  • AST: 40 – 80 U/L
  • ALT: 40 – 80 U/L​
  • GGT: 40 – 80 UI/L

Men gan tăng mức độ trung bình:

Khi chỉ số này tăng từ 2 – 5 lần

  • AST: 80 – 200 U/L
  • ALT: 80 – 200 U/L​
  • GGT: 80 – 200 UI/L

Men gan tăng mức độ nặng:

Đây là dấu hiệu gan bị tổn thương nghiêm trọng do các nguyên nhân như viêm gan cấp tính, xơ gan hoặc nhiễm độc gan do rượu​

  • AST: >200 U/L
  • ALT: >200 U/L​
  • GGT: >200 UI/L

Nguyên nhân gây men gan cao

Có nhiều nguyên nhân gây men gan cao nên mọi người cần tham khảo kỹ đề đề phòng và thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày
Có nhiều nguyên nhân gây men gan cao nên mọi người cần tham khảo kỹ đề đề phòng và thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày

Men gan cao có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm:

  • Rượu bia: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn thương gan, làm tăng chỉ số men gan.
  • Nhiễm virus viêm gan B, C: Các virus này gây viêm gan, làm men gan tăng một cách đáng kể.
  • Thuốc: Một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc hạ mỡ máu và cả các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) có thể làm tăng men gan.
  • Bệnh lý khác: Béo phì, tiểu đường, gan nhiễm mỡ là những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến tăng men gan.
  • Nhiễm độc: Hóa chất hoặc kim loại nặng như chì, thủy ngân, hoặc một số loại nấm độc có thể gây hại cho gan, làm tăng men gan nhanh chóng.
  • Chế độ ăn uống không lành mạnh: Tiêu thụ quá nhiều thức ăn giàu chất béo, đồ ăn nhanh có thể làm tăng mỡ gan, dẫn đến tăng men gan​.
  • Thiếu máu hoặc bệnh lý tự miễn: Một số bệnh lý tự miễn hoặc thiếu máu huyết tán có thể làm tổn thương gan và làm tăng chỉ số men gan.

Những nguyên nhân trên cho thấy rằng men gan cao có thể do nhiều yếu tố khác nhau. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xét nghiệm định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời.

Dấu hiệu men gan cao

Người mắc men gan cao thường gặp các triệu chứng sau:

  • Vàng da, vàng mắt: Dễ nhận biết nhất, cho thấy gan không hoạt động tốt trong việc thải độc.
  • Mệt mỏi, chán ăn: Dấu hiệu phổ biến ở người có chỉ số men gan cao.
  • Đau bụng trên bên phải: Đây là vị trí của gan, biểu hiện rõ nhất khi gan bị viêm​.

Mặc dù có khá nhiều dấu hiệu nhưng 3 điều này thường là các triệu chứng phổ biến nhất thường xuất hiện ở một người đang sắp hoặc đã bị men gan cao. Mọi người hãy lưu ý để có biện pháp điều trị sớm nha.

Ảnh hưởng của men gan cao

Dù nhiều hay ít thì cũng không thể phủ nhận rằng men gan cao gây nên những ảnh hưởng đến cơ thể, sức khỏe, sinh hoạt hàng ngày của chúng ta.

Tác động của men gan cao có thể được làm rõ qua các biểu hiện cụ thể:

  • Mệt mỏi liên tục: Người bệnh thường cảm thấy kiệt sức, giảm năng lượng, ngay cả khi nghỉ ngơi đầy đủ. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng làm việc, đặc biệt là những công việc yêu cầu sự tập trung cao.
  • Khó tập trung: Tăng men gan có thể ảnh hưởng đến chức năng não, gây ra hiện tượng mất tập trung hoặc lú lẫn nhẹ. Điều này đặc biệt gây trở ngại cho người làm việc văn phòng, nơi cần sự tỉnh táo để xử lý công việc.
  • Giảm hiệu suất làm việc: Men gan cao dẫn đến tình trạng mệt mỏi mãn tính, khiến người bệnh không thể hoàn thành công việc đúng thời hạn hoặc duy trì hiệu suất làm việc ổn định, gây áp lực cho cả cá nhân và tập thể​.
  • Nguy cơ xơ gan hoặc suy gan: Nếu không được điều trị kịp thời, men gan cao có thể tiến triển thành xơ gan hoặc suy gan, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và kéo theo chi phí điều trị cao​.

Vậy cách tốt nhất để hạn chế ảnh hưởng, tác hại của men gan cao với cuộc sống, mọi người cần thực hiện các biện pháp xét nghiệm từ sớm nhằm đưa ra được biện pháp điều trị kịp thời. Vậy phải bắt đầu như thế nào?

Xét nghiệm men gan cao

Men gan cao là dấu hiệu cảnh báo gan đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Việc xét nghiệm men gan định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm các tổn thương gan mà còn hỗ trợ trong quá trình điều trị và phục hồi.

Xét nghiệm men gan cao để bác sĩ nắm bắt được tình hình từ đó tư vấn bạn cách điều trị hợp lý
Xét nghiệm men gan cao để bác sĩ nắm bắt được tình hình từ đó tư vấn bạn cách điều trị hợp lý

Tình trạng men gan cao đang gia tăng tại Việt Nam, đặc biệt ở các đô thị lớn. Theo báo cáo từ Bộ Y tế, có đến 25% người trưởng thành mắc bệnh liên quan đến gan, trong đó phổ biến nhất là tình trạng men gan cao​. Hãy cùng tìm hiểu lý do tại sao xét nghiệm men gan là bước không thể thiếu trong việc bảo vệ sức khỏe.

Tại sao cần xét nghiệm men gan

Xét nghiệm men gan giúp phát hiện sớm các tổn thương, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như xơ gan hay ung thư gan. Theo thống kê, tỷ lệ mắc các bệnh về gan tại Việt Nam chiếm đến 10 -12% dân số, trong đó hơn 5 triệu người bị men gan cao ở các mức độ khác nhau. Việc xét nghiệm giúp đánh giá chính xác mức độ tổn thương của gan thông qua các chỉ số như ALT, AST, GGT và ALP.

Xét nghiệm men gan còn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng gan ở người bị nhiễm virus viêm gan B, C, hoặc những người thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc kháng sinh dài hạn. Phát hiện sớm men gan cao giúp điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống và lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp, từ đó nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe.

Các loại xét nghiệm men gan

1. Xét nghiệm ALT (SGPT): ALT là enzyme chủ yếu trong gan, tăng cao khi tế bào gan bị viêm hoặc tổn thương. Xét nghiệm này thường được dùng để phát hiện viêm gan cấp hoặc mãn tính, cũng như kiểm tra hiệu quả của điều trị viêm gan​.
>>> Ưu điểm của xét nghiệm ALT: Độ chính xác cao trong việc phát hiện tổn thương gan sớm, giúp định hướng phác đồ điều trị kịp thời.

2. Xét nghiệm AST (SGOT): AST có mặt trong gan, tim, cơ và thận. Mặc dù tăng cao không chỉ do gan, nhưng khi kết hợp với ALT, xét nghiệm AST giúp đánh giá tình trạng viêm gan chính xác hơn. Nó cũng có thể phát hiện tổn thương gan do rượu, thuốc hoặc bệnh gan di truyền​.
>>> Ưu điểm của xét nghiệm AST: Dễ thực hiện, có thể dùng để so sánh với ALT để xác định nguyên nhân tăng men gan.

3. Xét nghiệm GGT (Gamma-Glutamyl Transferase): GGT giúp phát hiện các tổn thương gan liên quan đến việc sử dụng rượu bia hoặc bệnh đường mật. Đây là chỉ số nhạy cảm trong việc đánh giá gan bị ảnh hưởng bởi rượu hoặc hóa chất độc hại​.
>>> Ưu điểm của xét nghiệm GGT: Phát hiện nhanh tổn thương gan do rượu hoặc nhiễm độc, giúp người bệnh điều chỉnh lối sống kịp thời.

4. Xét nghiệm ALP (Alkaline Phosphatase): ALP là enzyme liên quan đến ống mật và xương, nhưng cũng có thể tăng cao khi gan bị tắc nghẽn đường mật. Xét nghiệm này thường được dùng để kiểm tra các rối loạn mật và gan​.
>>> Ưu điểm của xét nghiệm ALP: Phát hiện nhanh chóng tình trạng tắc nghẽn đường mật và rối loạn gan mật, hỗ trợ điều trị kịp thời.

Những loại xét nghiệm này đều mang lại lợi ích riêng, giúp người bệnh hiểu rõ hơn về tình trạng gan của mình và có biện pháp điều trị phù hợp.

Cách hạ men gan tại nhà

Khi phát hiện chỉ số men gan cao, việc điều trị cần dựa trên mức độ tổn thương gan. Nếu men gan tăng cao hoặc có triệu chứng nặng như vàng da, mệt mỏi kéo dài, đau hạ sườn phải, cần đến ngay bác sĩ để được thăm khám và điều trị chuyên sâu. Còn nếu chỉ số men gan tăng nhẹ hoặc mới được phát hiện, bạn có thể áp dụng một số biện pháp hạ men gan tại nhà.

Thay đổi chế độ dinh dưỡng là cách tốt nhất để giúp giảm tình trạng men gan cao
Thay đổi chế độ dinh dưỡng là cách tốt nhất để giúp giảm tình trạng men gan cao

Khi nào có thể điều trị tại nhà?

Nếu chỉ số tăng từ 1,5 – 2 lần so với ngưỡng bình thường mà không có triệu chứng nghiêm trọng, có thể áp dụng các biện pháp tại nhà như điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt​.
Lưu ý các biện pháp này cần được thực hiện đúng cách và kiên trì trong thời gian dài để đạt hiệu quả tốt. Nếu không thấy chỉ số men gan cải thiện sau 1 – 2 tháng, hãy đến bác sĩ để được tư vấn.

Hiệu quả của hạ men gan tại nhà

Việc hạ men gan tại nhà có thể đạt được hiệu quả nhất định, đặc biệt là khi thực hiện đúng cách và kiên trì. Tuy nhiên, chỉ nên áp dụng các biện pháp này khi men gan tăng ở mức độ nhẹ và không kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng. Những biện pháp hạ men gan tại nhà chủ yếu nhằm hỗ trợ thải độc gan, cải thiện chức năng gan và kiểm soát chỉ số men gan ở mức an toàn​.

Biện pháp hạ men gan tại nhà

Theo các chuyên gia y tế thì để hạ men gan tại nhà, mọi người cũng có thể sử dụng khá nhiều cách khác nhau như:

  • Chế độ ăn uống lành mạnh: Tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin C như cam, bưởi, chanh. Giảm thiểu thực phẩm chứa chất béo, dầu mỡ và đường. Uống đủ nước cũng giúp thải độc cho gan hiệu quả.
  • Hạn chế rượu bia: Rượu bia là nguyên nhân chính gây tổn thương gan, vì vậy cần giảm hoặc ngừng tiêu thụ hoàn toàn để giảm áp lực cho gan​.
  • Tập thể dục đều đặn: Các bài tập như đi bộ, chạy bộ, yoga giúp tăng cường tuần hoàn máu, thúc đẩy quá trình chuyển hóa và hỗ trợ gan hoạt động tốt hơn​.
  • Bổ sung thảo dược: Một số thảo dược như nghệ, cây kế sữa, diệp hạ châu được cho là có tác dụng hỗ trợ chức năng gan và giảm men gan.

Tuy nhiên, khi thực hiện các cách này ở nhà bạn cũng nên lưu ý:

Các biện pháp hạ men gan tại nhà chỉ hiệu quả nếu thực hiện đúng cách và kiên trì. Việc lạm dụng thảo dược hoặc áp dụng sai phương pháp có thể gây phản tác dụng, thậm chí làm tổn thương gan nghiêm trọng hơn​.

Không tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng mà không có chỉ định của bác sĩ, vì điều này có thể làm tăng men gan hoặc gây tổn thương gan nặng hơn​.

Xét nghiệm men gan cao là bước quan trọng trong việc bảo vệ và theo dõi sức khỏe gan, giúp phát hiện sớm những bất thường và đưa ra phương án điều trị phù hợp. Duy trì thói quen kiểm tra men gan định kỳ không chỉ giúp ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng gan của mình, đừng chần chừ mà hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để thực hiện xét nghiệm men gan nhé.

Khuyến cáo Y khoa: Thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo vì còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố cũng như tình trạng sức khỏe của từng cá nhân. Vì thế, độc giả vui lòng thăm khám và tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để nhận được tư vấn chính xác nhất! Xin cảm ơn!

FAQ

1. Xét nghiệm men gan cao có nguy hiểm không?
Xét nghiệm men gan cao hoàn toàn an toàn và không gây nguy hiểm cho người thực hiện. Đây là quá trình lấy mẫu máu đơn giản để kiểm tra mức độ enzyme gan trong máu, không gây đau đớn hay có rủi ro nghiêm trọng nào. Mẫu máu sẽ được phân tích trong phòng thí nghiệm để xác định các chỉ số như AST, ALT, GGT, ALP. Kết quả giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng gan và phương pháp điều trị phù hợp.

2. Có thể tự điều trị men gan cao tại nhà không?
Có thể tự điều trị men gan cao tại nhà khi chỉ số men gan chỉ tăng nhẹ và không có triệu chứng nghiêm trọng. Các biện pháp bao gồm những điều đã được nhắc đến ở phần trên. Tuy nhiên, nếu men gan không giảm sau 1 – 2 tháng hoặc có dấu hiệu nặng hơn, cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và đưa ra các chẩn đoán, phương pháp điều trị chuyên sâu.

3. Khi nào nên đến gặp bác sĩ kiểm tra men gan?
Bạn nên đến gặp bác sĩ kiểm tra men gan ngay khi xuất hiện các triệu chứng như vàng da, vàng mắt, mệt mỏi kéo dài, đau tức vùng hạ sườn phải, hoặc khi có tiền sử gia đình bị bệnh gan. Ngoài ra, nếu thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau trong thời gian dài, hoặc đã được chẩn đoán viêm gan B, C, nên kiểm tra men gan định kỳ 3 – 6 tháng/lần để phát hiện và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm​.

4. Những loại thực phẩm nào tốt cho gan?
Theo các chuyên gia y tế thì những loại thực phẩm tốt cho gan gồm có:

  • Rau xanh (rau cải, cải xoăn, súp lơ): Giúp tăng cường thải độc gan và cung cấp nhiều chất chống oxy hóa.
  • Trái cây chứa vitamin C (cam, bưởi, chanh): Hỗ trợ quá trình thải độc và cải thiện chức năng gan.
  • Nghệ: Có chứa curcumin, giúp giảm viêm và bảo vệ gan khỏi tổn thương.
  • Cá hồi, cá thu: Chứa nhiều omega-3, có tác dụng giảm viêm và hỗ trợ quá trình phục hồi gan.
  • Diệp hạ châu: Thường được sử dụng trong y học cổ truyền để giảm men gan và bảo vệ gan trước tổn thương.
Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

  • 1/ Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
    2/ Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ