Tác giả: Duyen Nguyen Ngày đăng: Tháng mười hai 26, 2022
Mục Lục Bài Viết
HIV là tên viết tắt của virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Nó sẽ dẫn đến bệnh AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch). AIDS cũng chính là giai đoạn tiến triển nhất khi nhiễm virus HIV, có tải lượng virus cao nhất. Số lượng virus HIV trong cơ thể bệnh nhân được gọi là tải lượng virus. Xét nghiệm tải lượng virus là hình thức đo số lượng bản sao của HIV có trong 1 mililit máu.
Giữ cho tải lượng virus thấp sẽ góp phần làm giảm những biến chứng của HIV, hỗ trợ kéo dài thời gian sống. Bệnh nhân có thể đạt được tuổi thọ bình thường hay gần như bình thường nếu tuân thủ phác đồ chữa trị. Trong nhiều năm gần đây, tuổi thọ của người bệnh HIV đã gia tăng đáng kể. Ở giai đoạn 1996 – 2010, tuổi thọ của bệnh nhân nhiễm HIV tăng khoảng 10 năm với cả nữ và nam, tại Bắc Mỹ, Châu Âu.
Với một người bắt đầu điều trị ARV từ lúc 20 tuổi trong giai đoạn 2008 – 2010, số lượng CD4 ban đầu chỉ hơn 350 tế bào/ml. Kể từ lúc bắt đầu chữa trị khoảng 1 năm, tuổi thọ ước tính là 78 năm. Nó gần với tuổi thọ dự kiến của hầu hết dân số. Vậy xét nghiệm tải lượng virus HIV là gì?
Xét nghiệm tải lượng virus HIV là hình thức đếm số lượng bản sao của HIV trong mỗi mililit máu. RNA sẽ được tìm kiếm khi làm xét nghiệm. Nó chính là thành phần cấu tạo nên virus HIV, sở hữu khả năng tự sinh sản. Nó sẽ dùng những Enzyme có sẵn trong cơ thể để tạo thành nhiều bản sao RNA của virus. Việc đo tải lượng HIV trong mẫu máu sẽ diễn ra dễ dàng hơn nếu số lượng RNA của virus nhiều.
So với những xét nghiệm HIV được dùng trước đây, các xét nghiệm RT-PCR (phản ứng chuỗi Polymarase thời gian thực) sẽ nhạy hơn nhiều. Trong một mililit máu họ sẽ tìm thấy tối thiểu 20 bản sao RNA HIV. Những phương pháp mới đang được các nhà khoa học nghiên cứu, thậm chí sẽ còn nhạy hơn.
Dù có ít hơn 1% HIV trong máu, thế nhưng để ước lượng sự phát triển của HIV trong cơ thể thì tải lượng virus vẫn là dấu hiệu hữu ích. So với hình thức xét nghiệm hạch bạch huyết hoặc các mô khác trong cơ thể, xét nghiệm máu cũng thực hiện dễ dàng hơn. Kỹ thuật xét nghiệm tải lượng virus cũng có thể được áp dụng để kiểm tra lượng virus HIV trong những loại mẫu khác như dịch tủy sống, tinh dịch, dịch âm đạo.
Kết quả xét nghiệm tải lượng virus HIV giúp bác sĩ theo dõi, đánh giá được tình trạng nhiễm HIV. Qua đó có thể hướng dẫn bệnh nhân chọn cách điều trị. Thông qua tải lượng virus HIV, bác sĩ sẽ tiên lượng được căn bệnh sẽ tiến triển như thế nào. Trong máu càng có nhiều HIV thì số lượng tế bào CD4 cũng giảm càng nhanh hơn. Nó sẽ khiến nguy cơ mắc bệnh vì HIV gia tăng.
Xét nghiệm cũng hỗ trợ chẩn đoán nhiễm HIV mới ở đối tượng có kết quả xét nghiệm kháng thể HIV chưa chắc chắn. Tải lượng virus sẽ được xét nghiệm này phát hiện ra sau khi nhiễm virus một vài ngày. Trong khi xét nghiệm kháng thể HIV có khả năng cho ra kết quả âm tính trong 2 – 6 tháng sau khi mới nhiễm virus HIV. Thế nhưng, bệnh nhân nên tiến hành xét nghiệm lại kháng thể HIV sau 6 tháng để bác sĩ xác định chẩn đoán.
Tải lượng virus HIV được gọi là cao khi có trên 100.000 bản sao. Nhưng cũng có thể xuất hiện 1 triệu bản sao hoặc nhiều hơn. Virus HIV đang hoạt động và sẽ tạo ra những bản sao của chính nó. Điều đó khiến bệnh nhanh chóng tiến triển.
“Không phát hiện = Không lây truyền” còn được viết tắt là K = K. Nó diễn ra khi bệnh nhân nhiễm HIV được chữa trị ARV mà đạt đến ngưỡng ức chế virus. Tức là tải lượng virus HIV dưới 200 bản sao/ml máu. Hiện tượng này còn được gọi là dưới ngưỡng phát hiện. Lúc này sẽ phòng ngừa được tình trạng lây truyền virus HIV thông qua đường tình dục.
Lưu ý rằng, ngay cả khi duy trì được tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện thì cũng chỉ giúp không làm lây virus HIV sang người khác qua đường quan hệ tình dục. “Không phát hiện = Không lây truyền” không áp dụng cho những đường lây virus HIV khác, cụ thể là máu, từ mẹ sang con. Nó cũng không được áp dụng cho những căn bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như sùi mào gà, giang mai, lậu,…
Xét nghiệm tải lượng virus HIV có 3 loại chính:
Các xét nghiệm này sẽ hoạt động dựa trên những phương pháp khác nhau. PCR là hình thức xét nghiệm tải lượng virus được dùng rộng rãi nhất. Trong một số trường hợp, công nghệ PCR sẽ được dùng để đo mức độ DNA HIV.
Không có mức giá xét nghiệm tải lượng virus HIV chính xác. Mức chi phí này sẽ còn phụ thuộc vào phương pháp xét nghiệm, cơ sở y tế, chất lượng dịch vụ. Để được báo giá chi tiết, bạn hãy liên hệ trực tiếp với bệnh viên, phòng khám nhé!
Để nhận được kết quả xét nghiệm tải lượng virus HIV chính xác, nhanh chóng, bạn hãy thực hiện tại cơ sở y tế uy tín, đáp ứng những yếu tố dưới đây:
Xét nghiệm tải lượng virus HIV bao lâu có kết quả sẽ còn phụ thuộc vào cơ sở y tế và phương pháp được chọn. Nếu kỹ thuật xét nghiệm phức tạp thì thời gian nhận kết quả cũng lâu hơn. Vậy cách đọc kết quả xét nghiệm HIV như thế nào?
Hình thức xét nghiệm tải lượng virus HIV có thể xuất hiện sai số gấp 3 lần. Do đó, nếu kết quả tải virus là 30.000 thì kết quả thực tế có thể dao động từ 10.000 – 90.000 bản sao/ml. Ngưỡng giới hạn về độ nhạy của mỗi xét nghiệm tải lượng virus HIV là khác nhau. Nó chính là mức độ HIV thấp nhất mà xét nghiệm có thể tiến hành đo được. Xét nghiệm tải lượng virus có ngưỡng giới hạn là dưới 50 bản sao/ml.
Nếu tải lượng virus không thể phát hiện được nghĩa là tải lượng virus có trong máu rất thấp. Lúc này, tải lượng virus trong những chất dịch cơ thể khác (bao gồm cả dịch âm đạo và tinh dịch) cũng sẽ thấp. Vì thế sẽ có rất ít nguy cơ truyền nhiễm cho người khác. Thế nhưng, các chuyên gia khuyến cáo bệnh nhân vẫn nên tiếp tục dùng bao cao su để phòng ngừa bị nhiễm virus HIV cũng như các bệnh khác lây qua đường tình dục.