Bệnh Tay Chân Miệng Ở Trẻ Em – Mối Nguy Hiểm Tiềm Ẩn

Trang chủ > Chuyên khoa > Nhi khoa > Nhi truyền nhiễm > Bệnh Tay Chân Miệng Ở Trẻ Em – Mối Nguy Hiểm Tiềm Ẩn

Tham vấn y khoa: Bác sĩ IRENE CHANG | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng ba 15, 2020

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Xuất hiện ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Tay chân miệng có tốc độ lây lan rất nhanh nếu không phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.

benh-tay-chan-mieng

Dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng ở trẻ

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em xuất hiện nhiều triệu chứng khác nhau tùy vào từng giai đoạn. Trung bình thời gian ủ bệnh từ 3 – 6 ngày. Thời gian khởi phát bệnh bắt đầu với các triệu chứng dễ nhận biết:

  • Trẻ bị sốt nhẹ (37,5 – 38 độ C), mệt mỏi và có thể bị sốt cao (38,5 – 39 độ C).
  • Đau họng khi nuốt.
  • Đặc biệt là tổn thương, đau rát ở răng miệng.
  • Chảy nước bọt nhiều.
  • Chán ăn, ăn không ngon.
  • Có thể tiêu chảy vài lần trong ngày.

Thời gian toàn phát (sau 1 – 2 ngày bệnh khởi phát), trẻ bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nặng hơn, điển hình:

  • Trẻ bị phát ban dạng bỏng nước (mụn nước) ở lòng bàn tay, đầu gối và mông.
  • Xuất hiện các bọng nước có đường kính 2 – 3 mm ở niêm mạc má, lợi và lưỡi gây lở loét.
  • Đối với trẻ sơ sinh trên mông sẽ xuất hiện các mụn lở và rộp da.
  • Dấu hiệu toàn thân ở trẻ là rối loạn tri giác, mê sảng, co giật.

benh-tay-chan-mieng
Nổi các mụn nước ở miệng, tay, chân là triệu chứng toàn phát của bệnh

Hình ảnh có nội dung gây shock!! Cân nhắc trước khi xem
Click để xem

Trẻ bị bệnh tay chân miệng do EV71 gây ra nên cực kỳ nguy hiểm. Vì thế, khi thấy các triệu chứng trên, bố mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám ngay lập tức để được chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị hiệu quả.

Vì sao trẻ bị bệnh tay chân miệng?

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em là dạng bệnh lây nhiễm, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh do virus Entero với nhiều chủng loại như Coxsackie, Echo,… gây nên. Bệnh có 2 thể:

  • Virus Coxsackie A16 gây ra là dạng bệnh thể nhẹ, có thể tự khỏi từ 7 – 10 ngày mà không cần điều trị.
  • Virus Entero 71 (EV71) gây ra là dạng bệnh thể nặng, rất nguy hiểm. Nếu không được chữa trị kịp thời rất dễ dẫn đến tử vong. Ngoài ra, dạng bệnh này cũng rất dễ để lại biến chứng như các vấn đề về thần kinh, viêm màng não, viêm não, ảnh hưởng hệ hô hấp.

Bên cạnh Virus Coxsackie A16 và Enterovirus typ 71, một số chủng virus nhóm A khác như Coxsackie A4 – A7, A9, A10 hoặc virus Coxsackie nhóm B (B1 – B3, và B5) cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em lây lan như thế nào?

Để biết trẻ em bị tay chân miệng có nguy hiểm không, chúng ta cần tìm hiểu về con đường lây truyền của bệnh trước. Virus tai chân miệng có khả năng lây lan từ người sang người vô cùng nhanh chóng, thông qua đường miệng, nước bọt, phân, dịch tiết mũi và họng của bệnh nhân. Trong giai đoạn ủ bệnh (tuần đầu tiên) người bệnh có khả năng phát tán virus. Tuy nhiên, thời gian lây nhiễm vẫn có thể tiếp tục kéo dài.

benh-tay-chan-mieng
Chơi chung với trẻ bệnh tay chân miệng rất dễ lây nhiễm

Những đường lây truyền virus gây bệnh tay chân miệng gồm có:

  • Tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh.
  • Lây gián tiếp bằng việc hít, nuốt phải các dịch tiết, nước bọt của người bệnh khi ăn uống chung hay sử dụng chung đồ, ho, hắt hơi và nói chuyện.
  • Tiếp xúc trực tiếp với dịch của mụn nước, bọng nước, phân của người bệnh.
  • Trẻ lành cầm nắm đồ chơi, chạm vào các vật dụng của trẻ bệnh.
  • Lây qua bàn tay người chăm sóc trẻ.

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em có thể lây lan rất nhanh và dễ bùng phát thành dịch. Do đó nếu một trẻ bệnh nhưng không được phát hiện sớm, thì những đứa trẻ xung quanh chơi cùng cũng có nguy cơ bị lây nhiễm bất kỳ lúc nào.

Các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra ở trẻ bị tay chân miệng

Tình trạng mất nước không chỉ gặp ở trẻ bị tiêu chảy, mà nó còn xảy ra khi trẻ bị tay chân miệng. Vì bệnh có thể gây lở loét miệng, đau họng dẫn đến việc trẻ khó nuốt và lười uống nước. Bên cạnh đó là những biến chứng nghiêm trọng dù rất hiếm xảy ra khi trẻ không được điều trị bệnh kịp thời, ví dụ như:

benh-tay-chan-mieng
Sốt cao 39 độ C ở giai đoạn nặng của tay chân miệng

  • Nhiễm trùng thứ phát: Các vết loét trên da có thể bị nhiễm trùng. Đặc biệt là vết loét bị trầy xước. Trẻ mắc bệnh tay chân miệng nếu có vết loét trên da, trầy xước thì sẽ đối mặt với nguy cơ bị nhiễm trùng. Các triệu chứng nhiễm trùng da bao gồm: da chảy dịch hoặc mủ hoặc đau, đỏ, sưng và cảm giác nóng ở vị trí nhiễm trùng.
  • Viêm màng não do Virus: Đây là tình trạng nhiễm trùng hiếm gặp do viêm màng não và dịch não tủy bao quanh não và tủy sống. Viêm màng não do virus ít nghiêm trọng hơn viêm màng não do vi khuẩn và không gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho sức khỏe. Hầu hết trẻ em sẽ hồi phục hoàn toàn trong vòng hai tuần. Các triệu chứng bao gồm: sốt cao từ 38 độ, buồn ngủ, đau đầu, cứng cổ, không thích ánh đèn sáng.
  • Viêm não: Biến chứng nghiêm trọng và hiếm gặp nhất của bệnh tay chân miệng là viêm não – một bệnh nhiễm trùng khiến mô não bị sưng và viêm. Bệnh có thể gây tổn thương não và đe dọa tính mạng của trẻ. Theo các bác sĩ nhi khoa thì dấu hiệu sớm của viêm não tương tự với triệu chứng cúm, có thể phát triển trong vài giờ hoặc vài ngày. Các triệu chứng bao gồm: cảm thấy không khỏe, buồn ngủ hoặc nhầm lẫn, co giật (có thể ngất xỉu), không thích ánh đèn sáng.
  • Viêm cơ tim: Cũng có thể xảy ra nhưng biến chứng này hiếm khi xảy ra.

Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà như thế nào đúng cách và giúp trẻ mau bình phục? Làm sao để giúp bé phòng tránh hiệu quả là thắc mắc chung của nhiều bậc phụ huynh khi mùa dịch bệnh tay chân miệng ở trẻ em hoành hành. Nếu bạn cũng đang muốn tìm giải pháp cho những vấn đề trên, vậy thì đừng bỏ qua nội dung dưới đây nhé! Sẽ rất hữu ích với bạn đấy!

Chẩn đoán bệnh tay chân miệng

Mùa hè là thời điểm nhiều dịch bệnh bùng phát mạnh mẽ, mà trẻ em là đối tượng dễ bị nhiễm nhất vì sức đề kháng còn non yếu. Một trong những nguyên nhân khiến nhiều cha mẹ “thức trắng đêm” cùng con đó chính là căn bệnh Tay chân miệng ở trẻ em.

Có thể chẩn đoán lâm sàng bệnh tay chân miệng ở trẻ em dựa trên triệu chứng và dịch tễ học:

  • Yếu tố dịch tễ: Căn cứ vào vùng lưu hành bệnh, mùa, độ tuổi, số trẻ mắc bệnh trong cùng một khoảng thời gian.
  • Lâm sàng: Phỏng nước điển hình ở lòng bàn chân, bàn tay, miệng, mông, gối kèm theo triệu chứng sốt hoặc không.

Chẩn đoán xác định: Bác sĩ có thể lấy mẫu phân hoặc mẫu trong cổ họng để gửi đến phòng thí nghiệm. Xét nghiệm RT-PCR hoặc phân lập có virus gây bệnh.

Cùng điểm qua một vài dấu hiệu đặc trưng của bệnh lý này:

Phát ban ở lòng bàn tay là một trong những dấu hiệu trẻ bị tay chân miệng
Phát ban ở lòng bàn tay là một trong những dấu hiệu trẻ bị tay chân miệng

Nổi ban trên da

  • Đây là dấu hiệu bé bị tay chân miệng dễ nhận thấy nhất trong 1 – 2 ngày đầu. Trẻ sẽ xuất hiện các nốt hồng ban, nổi trên nền da bình thường và trở thành bọng nước.
  • Những nốt ban đỏ này có nhiều ở ngón tay, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông.
  • Bọng nước có kích thước từ 2 – 4mm, ở giữa màu xám sẫm và hình bầu dục. Trẻ có thể không đau, không ngứa kéo dài đến 10 ngày.

Loét miệng

  • Các nốt ban ở khu vực miệng gây lở loét.
  • Đường kính các bọng nước từ 4 – 8mm và xuất hiện trong khoang miệng, lưỡi và vòm miệng của trẻ. Điều này khiến trẻ khó khăn khi nuốt.
  • Những nốt ở chân tay miệng rất dễ lầm tưởng với viêm loét thông thường, vì thế bố mẹ cần chú ý.

Sốt

  • Trẻ có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao. Nếu bị sốt cao không có dấu hiệu hạ thì tình trạng bệnh đang tiến triển nặng.
  • Khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu khả nghi, bố mẹ nên đưa trẻ thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa uy tín để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Kiến thức chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà

Do tính chất của bệnh tay chân miệng ở trẻ em rất dễ lây lan và việc phát tán mầm bệnh là khá dễ khi có sự tiếp xúc với nguồn bệnh cũng như khu vực phát bệnh. Vì vậy, việc chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà nếu không được thực hiện đúng cách sẽ khiến tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn.

cham-soc-tre-bi-tay-chan-mieng-tai-nha-kien-thuc-huu-ich-me-nen-biet
Bệnh tay chân miệng ở trẻ là căn bệnh truyền nhiễm

Theo chia sẻ của các bác sĩ chuyên nhi khoa, đối với bệnh tay chân miệng ở trẻ em thể nhẹ, sau khi thăm khám có thể chăm sóc tại nhà như sau:

Về chế độ dinh dưỡng

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em thường khiến cho trẻ mệt mỏi, chán ăn do các vết loét ở miệng gây đau đớn. Vì thế, mẹ nên chia nhỏ bữa ăn của con. Đồng thời cho con uống nhiều nước mát.

Thức ăn cho trẻ cần được chế biến mềm, mịn, lỏng, dễ tiêu hóa và đặc biệt là đủ chất dinh dưỡng.

Không cho trẻ ngậm ti giả (nhựa), ăn thức ăn thô cứng, đăc biệt là các loại thức ăn có vị chua, cay vì điều này sẽ khiến trẻ đau miệng và đau họng hơn.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng cần lưu ý thêm trẻ bị tay chân miệng nên ăn gìtrẻ bị tay chân miệng kiêng gì đã được Phòng khám Đa khoa Phương Nam chia sẻ trong những bài viết khác.

cham-soc-tre-bi-tay-chan-mieng-tai-nha-kien-thuc-huu-ich-me-nen-biet
Cho trẻ uống nhiều nước hơn bình thường khi bị tay chân miệng

Sử dụng thuốc

Chỉ cho trẻ dùng thuốc hạ sốt (Paracetamol) và thuốc theo đơn của bác sĩ đã kê.

Thường xuyên cho trẻ uống nhiều nước hơn khi bị sốt.

Tại vị trí vết loét ngoài da, mẹ có thể bôi các dung dịch sát khuẩn để tránh bội nhiễm.

*** Lưu ý: Khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào bố mẹ cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Thực hiện vệ sinh cách ly

Cách ly trẻ bị bệnh với các trẻ khác ở chung nhà. Người lớn khi tiếp xúc, chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà nên đeo khẩu trang y tế cho mình và cả trẻ. Sau đó nên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng để hạn chế lây nhiễm khi tiếp xúc với trẻ khác.

Tắm rửa, vệ sinh nhẹ nhàng cho trẻ hàng ngày bằng nước sạch để tránh tình trạng bội nhiễm. Bên cạnh đó thường xuyên hướng dẫn trẻ súc miệng bằng nước muối loãng.

Các vật dụng cá nhân của trẻ như quần áo, tã lót phải được ngâm dung dịch sát khuẩn hoặc luộc lại nước sôi trước khi giặt sạch sẽ bằng xà phòng.

Đối với dụng cụ ăn uống của trẻ như bình sữa, cốc uống nước, chén ăn cơm,… cần được luộc sôi kỹ và sử dụng riêng biệt.

Ngoài việc chăm sóc trẻ tay chân miệng tốt thì bố mẹ cần theo dõi thật kỹ tình trạng bệnh của con, để phát hiện kịp thời dấu hiệu bất thường.

cham-soc-tre-bi-tay-chan-mieng-tai-nha-kien-thuc-huu-ich-me-nen-biet
Hãy tắm rửa, vệ sinh nhẹ nhàng sạch sẽ cho trẻ khi bị tay chân miệng

Khi trẻ có một trong các dấu hiệu sau: Sốt cao 39 độ C trở lên hoặc sốt cao kéo dài, quấy khóc, bứt rứt, nôn nhiều, ngủ lịm, dễ giật mình, hoảng hốt, run tay chân, chới với, đi loạng choạng, mạch nhanh, thở khó/thở nhanh, da nổi vằn,… thì phải nhập viện ngay.

Cách phòng tránh bệnh tay chân miệng cho trẻ

Thắc mắc trẻ em bị tay chân miệng có nguy hiểm không đã được giải đáp xong. Vậy cần phòng ngừa bệnh tay chân miệng bằng cách nào? Hiện nay vẫn chưa có vacxin ngăn chặn bệnh tay chân miệng.

benh-tay-chan-mieng
Tạo thói quen rửa tay bằng xà phòng thường xuyên cho trẻ có thể ngăn ngừa bệnh

Tuy nhiên phụ huynh vẫn có thể chủ động giúp con phòng bệnh bằng cách:

  • Tạo thói quen rửa tay sạch sẽ: Phụ huynh cần rửa tay với xà phòng trước, trong và sau khi chuẩn bị thức ăn cũng như lúc cho bé dùng bữa. Ngoài ra, sau khi thay tã cho con, đi vệ sinh, tiếp xúc với các bọng nước bố mẹ cũng cần rửa tay sạch sẽ.
  • Hãy dùng các chất tẩy rửa thông thường vệ sinh nhà cửa, vật dụng trong nhà thường xuyên.
  • Tránh cho con dùng chung vật dụng cá nhân với trẻ nhiễm bệnh. Bố mẹ không nên hôn con. Nếu nhà có nhiều trẻ cũng cần dặn dò các con lúc chơi không được hôn nhau.
  • Tránh đưa bé đến nơi đông người khi đang bị bệnh.
  • Hãy tạo cho bé thói quen che mũi và miệng khi ho, hắt hơi.

Theo các bác sĩ, bé đã từng mắc bệnh tay chân miệng vẫn có nguy cơ tái nhiễm. Trẻ sẽ tạo ra kháng thể để chống lại một loại virus nhất định khi nhiễm bệnh. Thế nên bé vẫn có thể bị nhiễm bệnh lại từ virus khác thuộc nhóm Enterovirus. Đặc biệt, bé bị nhiễm HIV, suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch,… thì lại càng dễ mắc lại bệnh.

Mọi vấn đề về bệnh tay chân miệng ở trẻ em nên được tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa về cách chăm sóc và điều trị. Khi cần được tư vấn về điều trị, chăm sóc, xin vui lòng liên hệ qua số Hotline 0868 666 968 hoặc 1800 2222 hoặc đăng ký online TẠI ĐÂY. Bệnh viện Đa khoa Phương Nam sẽ nhanh chóng hỗ trợ bạn.

Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

  • 1/ Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
    2/ Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ