Có Nên Áp Dụng Chế Độ Ăn 1 Bữa 1 Ngày Không?

Chế độ ăn một bữa một ngày là gì? Có sao không?

Hầu hết chúng ta đều lo ngại khi nghĩ đến việc chỉ ăn một bữa duy nhất trong ngày. Chế độ ăn 1 bữa 1 ngày (OMAD) hay còn được gọi là chế độ ăn một bữa, là một biến thể cực đoan của chế độ nhịn ăn gián đoạn hoặc chế độ ăn kiêng kiểu chiến binh (Warrior Diet). Tuy nhiên, những người ủng hộ chế độ OMAD cho rằng nó mang lại nhiều lợi ích sức khỏe ấn tượng, bao gồm:

• Tăng cường khả năng tập trung và năng suất: Vì chế độ ăn một bữa không bao gồm bữa trưa nên nó có thể giúp loại bỏ cảm giác uể oải do quá trình tiêu hóa thức ăn của bữa trưa.
• Giảm cân: Áp dụng chế độ ăn một bữa mỗi ngày có thể giúp tránh hấp thụ nhiều Calo như khi ăn cả ba bữa chính trong ngày. Điều này giúp giảm cân một cách hiệu quả và nhanh chóng.
• Tự do về chế độ ăn: Khi thực hiện chế độ OMAD, bạn không cần phải lên kế hoạch cho các bữa ăn trong ngày và có thể ăn uống tự do.

Đối tượng nào không nên áp dụng chế độ 1 ngày ăn 1 bữa?

Để biết chế độ ăn 1 bữa 1 ngày có phù hợp với mình hay không, bạn nên thảo luận kỹ lưỡng với các chuyên gia dinh dưỡng.

Ăn một bữa (OMAD) không phải là một chế độ ăn kiêng có thể duy trì trong thời gian dài, vì vậy không nên sử dụng nó như phương pháp chính để giảm cân. 

Khi nói về chế độ ăn kiêng, nguyên tắc chung là cần cân nhắc với những phương pháp, và trào lưu được quảng cáo là có thể dễ dàng giải quyết vấn đề giảm cân, hoặc ngăn ngừa ung thư. Bạn nên tìm hiểu kỹ lợi ích cũng như rủi ro mà chế độ ăn kiêng đó có thể mang lại.

Chế độ ăn kiêng OMAD có thể rất nguy hiểm đối với trẻ em và thanh niên, người mắc các vấn đề liên quan đến hạ đường huyết, tiểu đường, béo phì hoặc trao đổi chất. 

Thực hiện chế độ giảm cân một bữa 1 ngày

Để giảm cân, bạn có thể tạo ra thâm hụt năng lượng bằng cách tăng lượng Calo đốt cháy hoặc giảm lượng Calo tiêu thụ.

Phương pháp ăn một bữa duy nhất (OMAD) có khả năng giảm cân hiệu quả, vì nó giới hạn lượng Calo tổng thể so với việc ăn theo chế độ thông thường. Ví dụ, một nghiên cứu trên người trưởng thành và khỏe mạnh cho thấy việc hạn chế Calo trong khoảng 4 giờ buổi tối sẽ giảm mỡ cơ thể nhiều hơn so với việc ăn ba bữa riêng lẻ trong ngày.

Một phân tích trên 50.660 người cho thấy những người chỉ ăn một hoặc hai bữa trong ngày có chỉ số khối cơ thể (BMI) giảm theo thời gian so với những người ăn ba bữa mỗi ngày. Nghiên cứu cũng cho thấy việc nhịn ăn trong 18 giờ trở lên sẽ đạt hiệu quả giảm cân hơn so với việc nhịn ăn trong khoảng thời gian ngắn hơn.

Tuy nhiên, những lợi ích giảm cân của chế độ ăn 1 bữa 1 ngày đều có liên quan đến nhịn ăn. Ngoài ra, phương pháp nhịn ăn khắc nghiệt như OMAD có thể gây ra tác dụng phụ mà người thực hiện cần cân nhắc như cảm giác đói tăng và thay đổi không tốt cho quá trình trao đổi chất.

Lợi ích của chế độ ăn một bữa 1 ngày

Ngoài việc giúp giảm cân hiệu quả, đã có nghiên cứu liên kết giữa chế độ ăn 1 bữa 1 ngày với một số lợi ích sức khỏe khác. Ví dụ, nhịn ăn có thể giảm lượng đường trong máu và một số yếu tố nguy cơ bệnh tim, bao gồm cả Cholesterol LDL. Nhịn ăn cũng liên quan đến giảm các dấu hiệu viêm trong cơ thể (bao gồm cả Protein phản ứng C). 

Hơn nữa, nhịn ăn có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe của hệ thần kinh. Nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng phương pháp này làm chậm quá trình thoái hóa thần kinh và tăng tuổi thọ. Tuy nhiên, mặc dù những lợi ích mà chế độ ăn 1 bữa 1 ngày có thể mang lại cho cơ thể bạn vẫn phải cân nhắc về thể trạng của bản thân.

Trên thực tế, một số nghiên cứu cho thấy mô hình OMAD có thể có tác động tiêu cực cho sức khỏe hơn các phương pháp nhịn ăn khác.

Mặc dù nghiên cứu đã liên kết việc nhịn ăn và hạn chế Calo với nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng một số bằng chứng cho thấy việc ăn quá ít mỗi ngày như chế độ ăn 1 bữa 1 ngày có thể gây hại hơn là có lợi.

Nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra rằng ăn một bữa mỗi ngày có thể làm tăng lượng đường trong máu khi đang đói, làm chậm phản ứng của cơ thể với Insulin và tăng mức hormone kích thích hormone thèm ăn Ghrelin so với việc ăn ba bữa mỗi ngày.

Ngoài ra, hạn chế Calo bằng việc chỉ ăn một bữa trong ngày có thể tăng nguy cơ hạ đường huyết hoặc lượng đường trong máu thấp đặc biệt đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Thêm vào đó, chế độ ăn 1 bữa 1 ngày còn gây ra các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt, cáu gắt, mức năng lượng thấp, táo bón.

Chế độ ăn 1 nữa 1 ngày cũng không phù hợp cho nhiều nhóm người bao gồm phụ nữ mang thai hoặc cho con bú, trẻ em và thanh niên, người cao tuổi với những người có rối loạn ăn uống.

Thêm vào đó, rất khó để đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng trong một bữa ăn, điều này có thể gây thiếu hụt chất dinh dưỡng, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và gây ra nhiều rủi ro nghiêm trọng. 

Cuối cùng, một số người tuân thủ chế độ ăn một bữa mỗi ngày (OMAD) có thể ưa chuộng các loại thực phẩm đã qua chế biến, giàu Calo như thức ăn nhanh. Mặc dù các loại thực phẩm này có thể phù hợp với một lối sống cân bằng nhưng việc chỉ ăn thực phẩm giàu đường, không có lợi ích khác sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe trong dài hạn.

Nhìn chung những nghiên cứu gần gần đây đều cho rằng chế độ ăn 1 bữa 1 ngày gây ảnh hưởng đến sức khỏe so với việc tiêu thụ 2 – 3 bữa mỗi ngày. Hãy cùng Đa khoa Phương Nam tìm hiểu thông tin chi tiết trong phần tiếp theo nhé!

Rủi ro của chế độ 1 ngày ăn 1 bữa là gì?

Chế độ ăn 1 bữa 1 ngày không phù hợp cho tất cả mọi người. Có nhiều nghiên cứu cho thấy việc ăn một bữa duy nhất trong ngày có thể làm tăng huyết áp và Cholesterol trong máu đặc biệt khi thực đơn chỉ bao gồm các món chiên hoặc các loại Carbs đơn giản.

Ngoài ra, việc nhịn ăn cũng có một số rủi ro khác, bao gồm:

• Rối loạn cơ thể và suy nhược: Ăn 1 bữa 1 ngày có thể làm tăng lượng đường huyết trong lúc đói từ đó giảm phản ứng của những tế bào đối với insulin. Chính vì vậy, cơ thể dễ rơi vào trạng thái suy nhược, có hiện tượng run rẩy tay, chân.
• Gây cảm giác đói và ăn uống quá độ: Chỉ dùng 1 bữa 1 ngày dễ khiến bạn rơi vào trạng thái đói quá mức và có xu hướng ăn uống vô độ khi có cơ hội.
• Mệt mỏi và thiếu năng lượng: Việc không cung cấp đủ Calo và dinh dưỡng cho cơ thể có thể dẫn đến mệt mỏi, thiếu năng lượng.
• Sao lãng, khó tập trung: Có thể gây ra tình trạng sương mù não và khó tập trung khi cơ thể không nhận đủ năng lượng từ chế độ ăn.

Một nghiên cứu nhỏ trên những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 đã chỉ ra rằng việc nhịn ăn trong khoảng thời gian từ 18 đến 20 giờ mỗi ngày giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn. Tuy nhiên, chế độ ăn 1 bữa 1 ngày dài hạn có thể không phù hợp cho những người mắc bệnh tiểu đường. Trước khi thay đổi phương pháp ăn kiêng bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Một nghiên cứu khác cũng cho thấy việc nhịn ăn có thể cải thiện sức đề kháng của cơ thể bằng cách kích thích các tế bào vào trạng thái căng thẳng tích cực. Ngoài ra, nhịn ăn kéo dài, trong đó chỉ uống nước, cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh như tiểu đường, ung thư. Tuy nhiên, các chuyên gia chăm sóc sức khỏe đều đồng ý rằng việc thỉnh thoảng nhịn ăn là an toàn cho hầu hết những người trưởng thành khỏe mạnh.

Thực phẩm nên ăn và tránh khi giảm cân

Khi bạn áp dụng thực đơn ăn kiêng, lượng thực phẩm bạn tiêu thụ nên tập trung vào thực phẩm toàn phần giàu chất dinh dưỡng. Mặc dù các chuyên gia y tế không khuyến khích chế độ ăn 1 bữa 1 ngày, nhưng nếu bạn lựa chọn phương pháp này thì cần đảm bảo tiêu thụ nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây mọng, trái cây họ cam quýt, rau xanh như cải xoăn, bông cải xanh, súp lơ trắng, măng tây,…

Ngoài ra, bạn nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm đã qua chế biến như thức ăn nhanh, bánh nướng có đường, bánh mì trắng, ngũ cốc chứa đường, nước ngọt, khoai tây chiên. Những thực phẩm này thường có ít giá trị dinh dưỡng và tiêu thụ quá thường xuyên có thể dẫn đến tăng cân đồng thời tăng nguy cơ mắc bệnh.

Trong thời gian nhịn ăn, chế độ ăn OMAD yêu cầu bạn giữ lượng Calo ở mức tối thiểu. Một số người khác chọn ăn các món ăn nhẹ có hàm lượng Calo thấp và giàu Protein chẳng hạn như lòng trắng trứng, thịt gà, cá ngừ,…

Ăn một bữa mỗi ngày có thể giúp giảm cân, nhưng không phải là phương pháp tốt cho sức khỏe tổng thể. Các chế độ ăn kiêng bền vững mà vẫn đảm bảo sức khỏe bao gồm ăn không liên tục theo phương pháp 16/8 hoặc tuân thủ một chế độ ăn uống lành mạnh, ít Calo hơn nếu bạn đang ăn quá nhiều và muốn giảm cân.

Việc áp dụng một chế độ ăn khoa học không chỉ giúp bạn đạt được thân hình mong muốn mà còn giảm nguy cơ các vấn đề về sức khỏe liên quan đến việc giảm cân.