Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng năm 16, 2023
Mục Lục Bài Viết
Nếu trong hơn 12 tháng bạn không xuất hiện kinh nguyệt (trừ trường hợp sau khi sinh con) thì rất có thể bạn đang trong giai đoạn mãn kinh. Hầu hết phụ nữ đều phải trải qua khoảng thời gian trước khi mãn kinh gọi là giai đoạn tiền mãn kinh, sẽ có nhiều sự thay đổi cả về tâm lý và chức năng sinh sản, gây nhiều phiền toái cho bản thân người phụ nữ cũng như gia đình.
Những triệu chứng thường bắt đầu một vài tháng hoặc vài năm trước khi chu kỳ kinh nguyệt của bạn dừng lại. Trung bình, hầu hết các biểu hiện kéo dài khoảng 4 năm kể từ chu kỳ cuối cùng. Nếu bạn trải qua thời kỳ mãn kinh đột ngột thay vì dần dần thì những dấu hiệu của bạn có thể nặng nề hơn.
Triệu chứng tiền mãn kinh sớm cũng giống như những biểu hiện của một giai đoạn mãn kinh bình thường, chỉ khác là nó xảy ra sớm hơn (trước 40 tuổi). Các dấu hiệu tiền mãn kinh sớm bao gồm:
Dấu hiệu tiền mãn kinh dễ nhận ra nhất là các chu kỳ kinh nguyệt không đều, quá dài hoặc quá ngắn, lượng máu kinh nguyệt ra ít hoặc nhiều hơn (xuất hiện trước 40 tuổi). Cuối cùng, chu kỳ kinh sẽ chấm dứt hoàn toàn.
Nếu bạn xuất hiện cảm giác nóng đột ngột, bốc hỏa trong thời gian ngắn, thường xảy ra ở mặt, cổ, ngực và da đỏ bừng, đổ mồ hôi thì đây cũng là một dấu hiệu tiền mãn kinh.
Bốc hỏa thường xuyên xảy ra vào ban đêm khiến cho chị em bị đổ mồ hôi khi ngủ.
Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh cũng hay khó ngủ. Điều này khiến cho họ cảm thấy mệt mỏi, cáu kinh hơn so với bình thường.
Khi lượng hormone Estrogen suy giảm, phụ nữ trong giai đoạn này cũng không còn nhiều ham muốn tình dục. Thêm vào đó, hormone Estrogen bị giảm sút gây tình trạng khô âm đạo, đau, ngứa hoặc khó chịu khi quan hệ tình dục.
Thay đổi cảm xúc thất thường cũng là một trong các dấu hiệu tiền mãn kinh. Thời điểm này chị em đôi khi hay lo lắng, cáu kỉnh, trầm buồn hay nóng tính.
Nhịp tim có thể tăng lên gây ra tình trạng đánh trống ngực ở những phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh.
Đây cũng là một trong những dấu hiệu tiền mãn kinh sớm. Lượng hormone Estrogen suy giảm gây mất lượng lớn canxi ra khỏi xương và làm loãng xương.
Đây là một biểu hiện tiền mãn kinh xảy ra do sự suy giảm nồng độ hormone. Nếu bạn bị chóng mặt dữ dội, cần đến gặp ngay bác sĩ bởi đôi khi nguyên nhân khiến bạn chóng mặt là do bệnh lý khác. Nếu tình trạng này được gây ra bởi tiền mãn kinh thì có thể khắc phục bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn.
Tuổi tác càng cao thì quá trình trao đổi chất trong cơ thể sẽ chậm lại. Trong khi đó, biểu hiện lo lắng, căng thẳng, mất ngủ thường gặp ở tuổi tiền mãn kinh tạo điều kiện cho sự tích tụ của những tế bào mỡ trắng. Kết quả là bạn dễ bị tăng cân đặc biệt là sự mất cân bằng về vóc dáng khi mỡ trắng thường tập trung ở vùng eo, đùi, bụng, bắp tay.
Đây là một dấu hiệu tiền mãn kinh khá hiếm gặp. Người có dấu hiệu này dễ dàng nhận thấy một số thực phẩm chứa mùi vị của kim loại hoặc hương vị khác nhau. Thêm vào đó, một số phụ nữ trải qua thời kỳ tiền mãn kinh thường cảm thấy đau hoặc nóng rát ở môi, lưỡi, nướu hoặc xuất hiện các đốm trong miệng.
Nguyên nhân gây ra dấu hiệu này chính là sự mất cân bằng hormone dẫn đến ảnh hưởng vị giác của bạn đồng thời khiến bạn nhạy cảm hơn với cơn đau.
Trong thời kỳ mãn kinh nhiều phụ nữ lâm vào tình trạng rụng tóc nhiều khiến mái tóc mỏng dần. Ngoài ra, móng tay trở nên giòn hơn, bề mặt móng gồ ghề và dễ gãy.
Thêm vào đó, làn da trở nên khô, ráp trong thời kỳ này khiến cho da đầu của bạn bị khô, gây rụng tóc. Để khắc phục tình trạng rụng tóc bạn có thể sử dụng dầu gội và dầu xả dưỡng ẩm.
Một trong những triệu chứng tiền mãn kinh là làn da của bạn đang dần bị khô ráp, chảy xệ, dễ bị kích ứng, bầm tím, mỏng dần,… Thêm vào đó, ở giai đoạn tiền mãn kinh, bạn cũng có thể bị mụn trứng cá, phát ban đặc biệt là các vết thương ngoài da lâu lành hơn so với trước kia.
Sự suy giảm nồng độ Estrogen khiến cho làn da mỏng, dễ dàng bị bầm tím, trở nên khô ráp do mất dần khả năng giữ ẩm. Tình trạng này khiến khả năng đàn hồi của da bị giảm, các nếp nhăn hình thành. Bạn có thể cải thiện làn da bằng cách thoa kem dưỡng ẩm hàng ngày. Điều này giúp làm dịu làn da, phần nào hạn chế được các kích ứng.
Một biểu hiện tiền mãn kinh khác là mặt, miệng bị khô. Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh thường bị viêm mắt, khô mắt, mắt dễ bị kích ứng. Tình trạng mắt khô khiến nhiều người không thể đeo kính áp tròng thường xuyên do thiếu chất bôi trơn trên mô che nhãn cầu.
Thêm vào đó, phụ nữ tiền mãn kinh cũng bị khô miệng gây ra khó chịu. Tình trạng này có thể nghiêm trọng đến mức ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Thiếu nước bọt dễ dẫn tới tăng nguy cơ sâu răng, bệnh nha chu, viêm nướu.
Giải pháp trong trường hợp này là giữ vệ sinh răng miệng thật sạch, ăn nhiều rau xanh, trái cây và uống nhiều nước.
Vào thời kỳ tiền mãn kinh thì mùi cơ thể cũng nặng hơn so với bình thường. Nồng độ Estrogen giảm gây ảnh hưởng trực tiếp đến vùng dưới đồi. Điều này khiến cho chị em bị bốc hỏa và đổ mồ hôi. Tình trạng đổ mồ hôi quá nhiều là nguyên nhân chính dẫn đến mùi cơ thể.
Để hạn chế tình trạng bốc hỏa, bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, thực hành các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, thiền,… Ngoài ra, bạn cũng nên mặc quần áo bằng chất liệu thoáng mát, tắm rửa thường xuyên và sử dụng chất khử mùi nhằm ngăn ngừa mùi cơ thể.
Mãn kinh còn gây ra ảnh hưởng đến những kỹ năng ngôn ngữ và các chức năng khác liên quan đến trí nhớ. Đây là lý do giải thích tại sao khi trải qua thời kỳ tiền mãn kinh cũng như nồng độ Estrogen giảm, bạn có thể gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin hoặc truy xuất dữ liệu trong đầu.
Một lý do khác dẫn đến vấn đề trí nhớ là chứng mất ngủ của thời kỳ tiền mãn kinh khiến chị em mệt mỏi, ảnh hưởng đến khả năng tập trung và ghi nhớ.
Sự sụt giảm nồng độ Estrogen cùng với bốc hỏa, mất ngủ hay giấc ngủ bị gián đoạn, dễ thay đổi tâm trạng, trầm cảm có thể là những nguyên nhân gây ra tình trạng này. Tuy nhiên bạn đừng lo lắng vì vấn đề trí nhớ và sự tập trung chỉ làm tạm thời.
Việc thay đổi nồng độ Cholesterol là một dấu hiệu tiền mãn kinh. Hormone Estrogen suy giảm dễ dẫn đến những thay đổi mang tính bất lợi về nồng độ Cholesterol có trong máu.
Điều này góp phần làm tăng Cholesterol Lipoprotein mật độ thấp (LDL) được gọi là Cholesterol xấu khiến tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Đồng thời HDL hay Cholesterol mật độ cao (Cholesterol tốt) giảm ở nhiều phụ nữ khi có tuổi cũng khiến dễ mắc bệnh tim cao.
Nếu biết trước những biểu hiện tiền mãn kinh bạn sẽ không quá lo lắng khi bước vào giai đoạn này. Đồng thời, bạn cũng chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân để vượt qua thời kỳ tiền mãn kinh một cách nhẹ nhàng.
Bác sĩ sẽ chỉ định bạn thực hiện một số xét nghiệm, kiểm tra để giúp chẩn đoán tình trạng mãn kinh sớm:
Sau đây là một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng mãn kinh sớm tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp khó xác định được lý do gây ra mãn kinh sớm, cụ thể:
Nếu mẹ của bạn mãn kinh sớm thì con gái thường thường có nhiều khả năng cũng sẽ mãn kinh sớm. Do đó, việc biết được độ tuổi bắt đầu mãn kinh của mẹ giúp cung cấp những dữ liệu gợi ý về thời điểm mà bạn bắt đầu mãn kinh. Tuy nhiên gen chỉ đóng một phần nguyên nhân gây ra tình trạng mãn kinh sớm.
Một trong những nhân tố có thể tác động vào tuổi bắt đầu mãn kinh như:
Một số khiếm khuyết nhiễm sắc thể thường dẫn đến tình trạng tiền mãn kinh sớm. Chẳng hạn như hội chứng Turner liên quan đến việc sinh ra một loại nhiễm sắc thể không hoàn chỉnh, chỉ có một nhiễm sắc thể trong tế bào.
Nữ giới mắc hội chứng Turner có buồng trứng hoạt động không hiệu quả hoặc không hoạt động. Đây chính là lý do dẫn đến vô sinh hay tiền mãn kinh sớm.
Dấu hiệu tiền mãn kinh sớm có thể là biểu hiện của bệnh tự miễn như bệnh tuyến giáp hoặc viêm khớp dạng thấp. Trong những bệnh tự miễn, hệ thống miễn dịch sẽ nhận nhầm một số cơ quan với các nhân tố lạ và tấn công cơ quan này.
Mắc phải một trong số các bệnh này có thể ảnh hưởng đến buồng trứng. Thời kỳ mãn kinh xảy ra khi buồng trứng gần như ngừng hoạt động.
Hóa trị và xạ trị dễ gây ra suy buồng trứng sớm. Điều này có thể là tạm thời hoặc vĩnh viễn. Nguy cơ tiền mãn kinh sớm sẽ phụ thuộc vào các yếu tố sau:
Thời kỳ mãn kinh là giai đoạn chắc chắn sẽ xảy ra tuy nhiên việc điều trị có thể giúp trì hoãn hoặc giảm các dấu hiệu tiền mãn kinh, hỗ trợ cải thiện chất lượng cuộc sống, cụ thể:
Phụ nữ có thể điều trị các dấu hiệu tiền mãn kinh sớm nhờ những biện pháp không dùng thuốc như:
Mãn kinh sớm chủ yếu là do suy giảm lượng hormone Estrogen trong cơ thể sớm. Do đó, bạn nên bổ sung loại hormone này nhằm trì hoãn thời kỳ mãn kinh đến sớm cũng như cải thiện một số triệu chứng do suy giảm nội tiết tố nữ gây ra.
Có 2 nguồn bổ sung Estrogen thường được sử dụng là Estrogen có nguồn gốc từ thực vật (Phytoestrogen) và Estrogen có nguồn gốc tổng hợp. Mỗi phương pháp đều có ưu, nhược điểm riêng. Khi dùng các hormone điều trị tiền mãn kinh sớm bạn cần thận trọng, tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý sử dụng để tránh một số tác dụng phụ.
Độ tuổi mãn kinh thường diễn ra từ 44 đến 53 tuổi. Tuy nhiên một số trường hợp có thể mãn kinh sớm từ 40 tới 45 tuổi và cũng có tình huống mãn kinh muộn hơn sau 55 tuổi.
Các dấu hiệu tiền mãn kinh có thể kéo dài đến 10 hoặc 15 năm. Nếu không biết cách tự chăm sóc bản thân trong thời kỳ này thì hậu quả sẽ nặng nề và gặp phải một số biến chứng như teo âm đạo, loãng xương nặng, mắc bệnh tim mạch,…