Không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có sao không?
Để phát hiện sớm tiểu đường thai kỳ, xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là một bước quan trọng. Xét nghiệm này đo nồng độ glucose trong máu của mẹ bầu, giúp sàng lọc và phát hiện bệnh đái tháo đường thai kỳ. Việc phát hiện sớm tiểu đường thai kỳ giúp mẹ bầu có những điều chỉnh phù hợp trong lối sống, bao gồm chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và sử dụng thuốc nếu cần thiết. Điều này giúp ngăn ngừa các tác động tiêu cực của đường huyết cao đối với mẹ và bé trong và sau thai kỳ.

Tiểu đường thai kỳ có thể gây ra những ảnh hưởng nguy hiểm đến thai phụ, thai nhi và trẻ sơ sinh nếu không được hỗ trợ đúng cách. Cụ thể:
Ảnh hưởng của tiểu đường thai kỳ với thai phụ
Thai phụ mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn gặp phải các biến chứng trong suốt quá trình mang thai so với thai phụ bình thường. Các biến chứng gồm:
- Tăng huyết áp: Thai phụ mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao bị tăng huyết áp so với những người không mắc bệnh. Tình trạng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi, bao gồm tiền sản giật, sản giật, tai biến mạch máu não, suy gan, suy thận, thai chậm phát triển trong tử cung, sinh non và tăng tỷ lệ tử vong chu sinh.
- Sinh non: Tiểu đường thai kỳ làm tăng đáng kể nguy cơ sinh non. Theo thống kê, tỷ lệ sinh non ở phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ là 26%, cao hơn nhiều so với tỷ lệ 9,7% ở nhóm thai phụ bình thường.
- Đa ối: Đa ối là tình trạng dư thừa nước ối và thường gặp ở thai phụ mắc tiểu đường thai kỳ. Tỷ lệ đa ối ở nhóm này cao gấp 4 lần so với nhóm thai phụ bình thường.
- Sẩy thai và thai lưu: Những phụ nữ có tiền sử sẩy thai liên tiếp được khuyến cáo nên kiểm tra đường huyết một cách định kỳ để phát hiện và quản lý sớm tình trạng này.
- Nhiễm khuẩn niệu: Thai phụ mắc tiểu đường thai kỳ nếu không kiểm soát tốt glucose huyết tương sẽ có nguy cơ cao bị nhiễm khuẩn niệu.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ từng mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao phát triển tiểu đường tuýp 2 trong tương lai. Cụ thể, tỷ lệ này dao động từ 17% đến 63%, và thường xảy ra trong khoảng thời gian từ 5 đến 16 năm sau khi sinh.
Ảnh hưởng tiểu đường thai kỳ đối với thai nhi và trẻ sơ sinh
Tiểu đường thai kỳ có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi trong 3 tháng đầu thai kỳ. Đặc biệt, tuần thứ 6 và thứ 7 của thai kỳ, khi các cơ quan của thai nhi đang hình thành, lượng đường trong máu cao của mẹ có thể dẫn đến các vấn đề như thai không phát triển, sảy thai tự nhiên và dị tật bẩm sinh,…
Trong 3 tháng giữa và đặc biệt là 3 tháng cuối thai kỳ, tiểu đường thai kỳ có thể gây ra hiện tượng tăng tiết insulin ở thai nhi. Điều này dẫn đến sự tăng trưởng quá mức của thai nhi, hay còn gọi là thai nhi to. Thai nhi quá lớn có thể gây ra nhiều khó khăn trong quá trình sinh nở, bao gồm cả việc tăng nguy cơ sinh mổ và chấn thương khi sinh.
- Tăng trưởng quá mức và thai to: Lượng đường trong máu cao của mẹ có thể khiến thai nhi phát triển quá lớn, gây khó khăn cho việc sinh nở và tăng nguy cơ chấn thương khi sinh.
- Hạ glucose huyết tương và các bệnh lý chuyển hóa ở trẻ sơ sinh: Trẻ sơ sinh của mẹ bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao bị hạ đường huyết sau khi sinh. Tỷ lệ này chiếm khoảng 15% – 25% ở trẻ sơ sinh của các thai kỳ có đái tháo đường.
- Bệnh lý đường hô hấp: Hội chứng nguy kịch hô hấp (ARDS) là một tình trạng suy hô hấp cấp tính nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.
- Tăng hồng cầu: Tình trạng này thường gặp ở trẻ sơ sinh của các thai phụ có tiểu đường thai kỳ, với nồng độ hemoglobin trong máu tĩnh mạch trung tâm > 20g/dl hoặc dung tích hồng cầu > 65%.
- Vàng da sơ sinh: Trẻ sơ sinh có nguy cơ cao bị vàng da, với tỷ lệ xảy ra khoảng 25% ở các thai phụ có tiểu đường thai kỳ.
- Lưu thai: Mặc dù không phổ biến, thai lưu vẫn là một biến chứng thai kỳ nghiêm trọng, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt.
Nếu bạn đang băn khoăn về việc có nên xét nghiệm tiểu đường thai kỳ hay không, hãy nhớ rằng căn bệnh này có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho cả mẹ và bé trong suốt quá trình mang thai, lúc sinh và sau sinh. Việc phát hiện sớm và kiểm soát tốt bệnh tiểu đường thai kỳ sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm trong quá trình sinh nở.
Mặc dù việc xét nghiệm tầm soát tiểu đường thai kỳ có thể làm tăng thêm gánh nặng cho quá trình quản lý và chăm sóc thai kỳ, và hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu đầy đủ để xác định phương pháp tầm soát tối ưu nhất, nhưng lợi ích của việc sàng lọc, phát hiện sớm bệnh là không thể phủ nhận. Xét về việc cải thiện sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi, việc chủ động tầm soát và kiểm soát tiểu đường thai kỳ là rất quan trọng.
Thời điểm xét nghiệm tiểu đường thai kỳ
Việc tầm soát tiểu đường thai kỳ là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé. Do đó, các chị em phụ nữ, dù đang chuẩn bị mang thai hay đã mang thai, đều cần đặc biệt chú ý đến thời điểm thích hợp để thực hiện các xét nghiệm sàng lọc. Cụ thể:

- Phụ nữ mang thai không có yếu tố nguy cơ: Quy trình sàng lọc thường bắt đầu bằng việc đo nồng độ đường huyết lúc đói. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ đường huyết lúc đói từ 92 mg/dL trở lên, thai phụ cần tiếp tục được sàng lọc bằng xét nghiệm dung nạp glucose trong khoảng thời gian từ tuần thứ 24 đến 28 của thai kỳ.
- Phụ nữ mang thai có yếu tố nguy cơ: Xét nghiệm dung nạp glucose nên được tiến hành ngay từ lần khám thai đầu tiên hoặc trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Ngay cả khi kết quả xét nghiệm ban đầu là bình thường, thai phụ vẫn cần được kiểm tra lại trong khoảng thời gian từ tuần thứ 24 đến 28 của thai kỳ. Xét nghiệm này là để xác định rõ ràng những thai phụ thực sự mắc tiểu đường thai kỳ, ngay cả khi các xét nghiệm trước đó không phát hiện ra.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.