Lưu ngay lịch tiêm chủng cho trẻ em từ 0 – 12 tuổi​ đầy đủ

Khi trẻ bước vào giai đoạn từ 1 đến 2 tuổi, việc tiếp xúc với nhiều người hơn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm. Để bảo vệ trẻ, theo lịch tiêm chủng từ 0 đến 12 tuổi, trẻ cần được tiêm mới vắc xin phòng viêm gan A, vắc xin phòng viêm não Nhật Bản (vaccine bất hoạt), vắc xin 3 trong 1 phòng sởi – quai bị – rubella. Đồng thời, trẻ cần tiêm nhắc lại mũi 2 vắc xin viêm não Nhật Bản (nếu đã tiêm vaccine sống ở giai đoạn 9 tháng tuổi), mũi 2 vắc xin thủy đậu và mũi 2 vắc xin phòng viêm màng não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135.

Bên cạnh các vắc xin cơ bản, bố mẹ cần chú ý tiêm nhắc lại vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu nhóm B cho trẻ khi trẻ 12 tháng tuổi.

Giai đoạn 15 – 24 tháng

Ở giai đoạn này, trẻ cần được tiêm mũi thứ 4 của vắc xin 6 trong 1 và mũi thứ 2 của vắc xin phòng viêm gan B. Ba mẹ không nên bỏ qua các mũi tiêm nhắc lại vì nồng độ kháng thể sẽ suy giảm theo thời gian. Kháng thể với các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm chỉ được hoàn thiện khi trẻ được tiêm đủ mũi và đúng lịch theo khuyến nghị, nếu không, trẻ vẫn có nguy cơ mắc bệnh sau mũi tiêm đầu tiên.

Giai đoạn từ 2 – 3 tuổi

Sau 2 năm, hệ miễn dịch của trẻ đã phát triển và có khả năng chống lại một số virus gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Do đó, các mũi tiêm trong lịch tiêm chủng cho trẻ từ 0 đến 12 tuổi sẽ giảm dần, chủ yếu tập trung vào các mũi tiêm nhắc lại. Trong đó có mũi 3 vắc xin phòng viêm não Nhật Bản (đối với vắc xin bất hoạt). Đồng thời, trẻ cũng sẽ bắt đầu tiêm 1 mũi vắc xin thương hàn, sau đó tiêm nhắc lại mỗi 3 năm, và uống 2 liều vắc xin tả cách nhau 2 tuần.

Giai đoạn 3 – 12 tuổi

Trong giai đoạn tiền học đường từ 4 đến 6 tuổi, trẻ cần được tiêm các loại vắc xin sau đây:

Trong giai đoạn đi học, trẻ có nguy cơ cao bị lây nhiễm nhiều bệnh nguy hiểm, dẫn đến tình trạng bệnh chồng bệnh, biến chứng chồng biến chứng và bệnh nặng càng thêm nặng như viêm màng não, thủy đậu, sởi… Vì vậy, trẻ từ 3 đến 12 tuổi vẫn cần được tiêm thêm một số mũi nhắc lại để hoàn thành phác đồ cơ bản của các loại vắc xin quan trọng. Cụ thể, trẻ cần tiêm mũi thứ 5 vắc xin 6 trong 1 và mũi thứ 2 vắc xin phòng sởi – quai bị – rubella vào giai đoạn 4 – 6 tuổi.

Bên cạnh các vắc xin đã tiêm ở giai đoạn tiền học đường, trẻ từ 7 đến 12 tuổi cần tiêm thêm các loại vắc xin sau:

Trẻ tròn 7 tuổi, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ tiêm nhắc lại vắc xin phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván. Sau đó, cứ mỗi 10 năm, trẻ sẽ cần tiêm nhắc lại một mũi để duy trì nồng độ kháng thể chống lại bộ ba bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này suốt đời.

Từ 9 tuổi trở lên, cả bé trai và bé gái đều có thể tiêm vắc xin ngừa HPV để phòng các bệnh ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn, ung thư dương vật, ung thư vòm họng, sùi mào gà và các bệnh lây nhiễm qua đường sinh dục khác do HPV gây ra. Số lượng mũi tiêm có thể là 2 hoặc 3, tùy thuộc vào loại vắc xin và độ tuổi bắt đầu tiêm. Đặc biệt, giai đoạn 9 – 14 tuổi được xem là “độ tuổi vàng” để tiêm vắc xin HPV, vì cơ thể trẻ có đáp ứng miễn dịch tốt nhất và tạo ra kháng thể mạnh nhất.

Trường hợp không nên tiêm vắc xin cho trẻ dưới 12 tuổi

Một số trường hợp trẻ không nên tiêm chủng một số loại vắc xin hoặc cần tiêm trễ hơn so với lịch trình thông thường, bao gồm:

Lưu ý khi tiêm chủng cho trẻ 0 – 12 tuổi

Tiêm chủng là một phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ. Để quá trình tiêm chủng diễn ra an toàn và hiệu quả, cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau:

Kiểm tra sức khỏe của trẻ trước khi tiêm

Trước khi tiêm phòng, trẻ cần được khám sàng lọc kỹ lưỡng để kiểm tra tình trạng sức khỏe và đảm bảo đủ điều kiện tiêm chủng. Bố mẹ nên cung cấp đầy đủ thông tin cho bác sĩ về tiền sử bệnh, tình trạng sức khỏe hiện tại, các loại thuốc đang sử dụng và các liệu pháp điều trị mà trẻ đang trải qua, để bác sĩ có thể đưa ra quyết định tiêm an toàn hoặc hoãn lịch tiêm phù hợp.

Trấn an tinh thần của trẻ

Tâm lý sợ kim tiêm, vật nhọn và sợ đau là điều tự nhiên, đặc biệt ở trẻ em, khiến trẻ thường có xu hướng sợ tiêm chủng. Vì vậy, trước khi tiêm, bố mẹ cần giải thích cho trẻ hiểu rõ về tầm quan trọng của việc tiêm chủng đối với sức khỏe và sự phát triển của trẻ, cho trẻ biết lý do tại sao cần phải tiêm và những hậu quả nếu không tiêm. Đồng thời, bố mẹ cần trấn an, động viên tinh thần, giúp trẻ hợp tác tốt hơn trong quá trình tiêm chủng.

Phối hợp trong quá trình tiêm

Tại phòng tiêm, phụ huynh cần kiểm tra kỹ lưỡng thông tin về vaccine với điều dưỡng, bao gồm tên vaccine, hạn sử dụng, chất lượng, liều dùng và đường tiêm, đối chiếu với chỉ định của bác sĩ để đảm bảo trẻ được tiêm đúng loại vaccine.

Phụ huynh cần phối hợp với điều dưỡng để trấn an trẻ và giữ trẻ ở tư thế phù hợp theo hướng dẫn, giúp quá trình tiêm chủng diễn ra suôn sẻ và đạt hiệu quả tốt nhất.

Theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng

Sau khi tiêm, trẻ cần được theo dõi tại cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút để phát hiện kịp thời các dấu hiệu bất thường như nôn ói, thở nhanh, nổi mẩn đỏ. Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào, phụ huynh cần báo ngay cho nhân viên y tế.

Khi về nhà, trẻ cần được tiếp tục theo dõi cẩn thận trong vòng 48-72 giờ. Phụ huynh cần chú ý theo dõi nhịp thở, tình trạng ăn uống/ngủ nghỉ của trẻ, đồng thời thường xuyên quan sát vùng da xung quanh vết tiêm và toàn thân.

Sau tiêm, trẻ nên mặc quần áo thoáng mát và duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất. Nếu trẻ sốt từ 38.5 độ C, có thể cho uống thuốc hạ sốt phù hợp với cân nặng. Với vết tiêm sưng đỏ, chỉ nên chườm lạnh bằng nước đá và khăn sạch, tuyệt đối không đắp lá, thuốc hay chườm nóng, thoa dầu để tránh nhiễm trùng.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn tham khảo: 

1. Gardner, A. (2022, December 29). 8 scenarios to delay vaccines for kids. Health. https://www.health.com/condition/vaccines/8-reasons-to-delay-vaccines-for-kids
2. CDC. (2023, August 30). Baby Vaccines at Birth. Centers for Disease Control and Prevention. https://www.cdc.gov/vaccines/parents/by-age/newborn-birth.html