Hotline:
1800 2222
Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng mười hai 19, 2024
Bác sĩ tư vấn Y khoa
Mục Lục Bài Viết
Tiêm chủng mở rộng là chiến lược y tế được triển khai tại Việt Nam từ năm 1981, với mục tiêu cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi. Đây là biện pháp quan trọng giúp đẩy lùi bệnh tật và tăng cường sức đề kháng cho trẻ nhỏ chống lại các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Hiện nay, chương trình đã cung cấp vắc xin phòng ngừa 12 loại bệnh cho trẻ nhỏ, khẳng định vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe trẻ em.
Tiêm chủng được xem là biện pháp tối ưu nhất để bảo vệ trẻ nhỏ khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt là các bệnh như ho gà, sởi, viêm não Nhật Bản, viêm gan B. Thông qua việc tiêm phòng, cơ thể trẻ sẽ hình thành hệ miễn dịch tự nhiên ngay từ sớm, từ đó giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng hoặc tử vong do mắc bệnh.
Chương trình tiêm chủng mở rộng hiện đã được triển khai rộng rãi ở hầu hết các địa phương. Ban đầu, chương trình chỉ tập trung vào đối tượng trẻ em dưới 1 tuổi – nhóm có hệ miễn dịch còn non yếu và cần được bảo vệ đặc biệt. Tuy nhiên, nhờ sự phát triển của kinh tế và y tế công, đối tượng được hưởng lợi từ chương trình đã được mở rộng đến trẻ 10 tuổi, đồng thời số lượng mũi vắc xin miễn phí cũng được tăng lên đáng kể.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khẳng định tiêm chủng là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ – những người có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và chưa đủ khả năng tự tạo ra kháng thể chống lại virus và vi khuẩn gây bệnh.
Tiêm chủng giúp bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ một cách tối ưu, giảm nguy cơ nhập viện, biến chứng nặng và tử vong do các bệnh truyền nhiễm, góp phần vào sự phát triển toàn diện thể chất và trí tuệ của trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần tuân thủ lịch tiêm chủng mở rộng do Bộ Y tế khuyến cáo để đảm bảo trẻ được tiêm đầy đủ và đúng lịch, tránh bỏ sót các mũi tiêm quan trọng.
Tuân thủ lịch tiêm chủng là biện pháp tốt nhất để bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm. Hiện nay, y học dự phòng đã phát triển các loại vắc xin phòng ngừa gần 30 bệnh khác nhau. Việc tuân thủ lịch tiêm chủng đúng lịch và đầy đủ là trách nhiệm của mỗi bậc phụ huynh, cụ thể như sau:
| STT | Bệnh truyền nhiễm có vắc xin tại Việt Nam | Vắc xin, đối tượng, lịch tiêm chủng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng | ||
| Vắc xin sử dụng | Đối tượng | Lịch tiêm/ uống | ||
| 1 | Bệnh viêm gan B | Vắc xin viêm gan B đơn giá | Trẻ sơ sinh | Liều sơ sinh: tiêm trong vòng 24 giờ sau khi sinh |
| Vắc xin phối hợp có chứa thành phần viêm gan B | Trẻ em dưới 1 tuổi |
|
||
| 2 | Bệnh Lao | Vắc xin Lao | Trẻ em dưới 1 tuổi |
Tiêm phòng cho trẻ trong vòng một tháng sau khi sinh. |
| 3 | Bệnh Bạch hầu | Vắc xin phối hợp có chứa thành phần bạch hầu | Trẻ em dưới 1 tuổi |
|
| Trẻ em dưới 2 tuổi |
Tiêm nhắc lại lúc trẻ 18 tháng tuổi. |
|||
| 4 | Bệnh Ho gà | Vắc xin phối hợp có chứa thành phần ho gà | Trẻ em dưới 1 tuổi |
|
| Trẻ em dưới 2 tuổi | Tiêm nhắc lại khi trẻ đủ 18 tháng tuổi | |||
| 5 | Bệnh Bại liệt | Vắc xin bại liệt uống đa giá | Trẻ em dưới 1 tuổi |
|
| Vắc xin bại liệt tiêm đa giá | Trẻ em dưới 1 tuổi | Mũi 1: trẻ đủ 5 tháng tuổi
Mũi 2: trẻ đủ 9 tháng tuổi |
||
| 6 | Bệnh Sởi | Vắc xin sởi đơn giá | Trẻ em dưới 1 tuổi | Tiêm khi trẻ đủ 9 tháng tuổi |
| Vắc xin phối hợp có chứa thành phần sởi | Trẻ em dưới 2 tuổi | Tiêm khi trẻ đủ 18 tháng tuổi | ||
| 7 | Bệnh do
Haemophilus influenzae type B |
Vắc xin Haemophilus influenzae type B đơn giá hoặc vắc xin phối hợp có chứa thành phần Haemophilus influenzae type B | Trẻ em dưới 1 tuổi |
|
| 8 | Bệnh viêm não Nhật Bản | Vắc xin viêm não Nhật Bản | Trẻ em từ 1 đến 5 tuổi |
|
| 9 | Bệnh Rubella | Vắc xin phối hợp có chứa thành phần rubella | Trẻ em dưới 2 tuổi |
Tiêm phòng khi trẻ được 18 tháng tuổi. |
| 10 | Bệnh Uốn ván | Vắc xin phối hợp có chứa thành phần uốn ván | Trẻ em dưới 1 tuổi |
|
| Trẻ em dưới 2 tuổi | Tiêm nhắc lại khi trẻ đủ 18 tháng tuổi | |||
| Vắc xin uốn ván đơn giá | Phụ nữ có thai |
1. Đối với những người chưa từng tiêm, không rõ tiền sử tiêm chủng, hoặc chưa tiêm đủ 3 mũi vắc xin cơ bản có chứa uốn ván:
2. Đối với những người đã được tiêm đủ 3 mũi vắc xin cơ bản chứa thành phần uốn ván: Lần 1: Tiêm trong thời kỳ mang thai đầu tiên. Lần 2: Tối thiểu một tháng sau mũi tiêm đầu tiên. Lần 3: Tối thiểu 1 năm sau mũi tiêm thứ hai. 3. Đối với những người đã được tiêm đủ 3 mũi vắc xin cơ bản có chứa thành phần uốn ván và 1 mũi nhắc lại: Lần 1: Tiêm sớm khi có thai lần đầu Lần 2: Tối thiểu 1 năm sau lần tiêm thứ 1 |
||
Thực tế cho thấy nhiều trẻ em không được tiêm chủng đầy đủ do cha mẹ quên lịch tiêm hoặc trẻ bị ốm, sốt vào ngày tiêm. Điều này dẫn đến việc tiêm chủng muộn hoặc thiếu mũi tiêm, khiến trẻ vẫn đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm.
Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo cha mẹ không nên quá lo lắng nếu trẻ bị bỏ lỡ lịch tiêm chủng. Hãy liên hệ với bác sĩ tại các trung tâm tiêm chủng hoặc bệnh viện để được tư vấn và lập kế hoạch tiêm bù, tiêm vét nhằm đảm bảo trẻ vẫn được bảo vệ đầy đủ trước các bệnh truyền nhiễm.
Việc tuân thủ lịch tiêm chủng và đưa trẻ đi tiêm đúng thời hạn là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, trong trường hợp địa phương thiếu hoặc hết vắc xin thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng, mà trẻ đã đến tuổi cần tiêm, bạn có thể cân nhắc sử dụng dịch vụ tiêm chủng tại các bệnh viện hoặc trung tâm tiêm chủng uy tín. Đây là giải pháp giúp bảo vệ sức khỏe trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh trong thời gian chờ đợi vắc xin được cung cấp miễn phí theo chương trình tiêm chủng mở rộng.
Bổ sung những mũi tiêm không có trong Tiêm chủng mở rộng như cúm, thủy đậu, dại, vắc xin phòng các bệnh do phế cầu, vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu,… là rất cần thiết để bảo vệ trẻ khỏi những bệnh nguy hiểm và biến chứng nặng nề xảy ra.
Việc lựa chọn tiêm chủng dịch vụ hay miễn phí phụ thuộc vào nhiều yếu tố như điều kiện kinh tế, nơi cư trú, sự tiện lợi, độ tuổi và lịch sử tiêm chủng của từng người. Tuy nhiên, cả hai loại hình tiêm chủng đều mang lại hiệu quả bảo vệ sức khỏe tốt.
Chương trình Tiêm chủng mở rộng được Bộ Y tế triển khai từ năm 1981 với sự hỗ trợ của WHO và UNICEF đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Chương trình giúp hàng triệu trẻ em trên cả nước được tiếp cận miễn phí với các loại vắc xin quan trọng, an toàn và hiệu quả cao, từ đó nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, số lượng vắc xin trong chương trình này còn hạn chế và chỉ áp dụng cho một số đối tượng nhất định. Trong khi đó, tiêm chủng dịch vụ cung cấp đa dạng hơn với hơn 50 loại vắc xin phòng ngừa gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và phù hợp cho mọi đối tượng, độ tuổi từ trẻ em, thanh thiếu niên đến người trưởng thành, người cao tuổi và phụ nữ mang thai.
Chính vì vậy, Bộ Y tế khuyến khích phụ huynh nên chủ động cho con tiêm thêm các mũi vắc xin trong tiêm chủng dịch vụ, đặc biệt trong bối cảnh các bệnh truyền nhiễm đang có xu hướng gia tăng và diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, dù lựa chọn tiêm chủng theo chương trình mở rộng hay dịch vụ, phụ huynh đều cần tìm hiểu kỹ thông tin về từng loại vắc xin cũng như các lưu ý trước và sau khi tiêm để đảm bảo vắc xin phát huy hiệu quả bảo vệ sức khỏe cho trẻ.
Để quá trình tiêm chủng đạt hiệu quả cao và an toàn, bố mẹ cần lưu ý một số điều sau:
Tiêm chủng là biện pháp an toàn và hiệu quả nhất để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, giảm thiểu nguy cơ nhập viện, biến chứng nặng và tử vong. Cha mẹ cần nghiêm túc thực hiện lịch tiêm chủng cho con em mình, không chỉ vì sức khỏe của trẻ mà còn vì cộng đồng.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn tham khảo:
Đa khoa Phương Nam I Thương hiệu thăm khám và chữa bệnh uy tín, chất lượng với đội ngũ và kiến thức y khoa hiện đại, cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến. Vì cuộc sống là vô giá, chúng tôi đề cao triết lý “đón mừng cuộc sống”, đồng hành cùng với gia đình trong việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân
Hotline
