Bác sĩ giải đáp: Lỡ ăn sáng có xét nghiệm máu được không?

Trang chủ > Chuyên khoa > Nội khoa > Huyết học > Bác sĩ giải đáp: Lỡ ăn sáng có xét nghiệm máu được không?

Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng mười 22, 2024

Lỡ ăn sáng có xét nghiệm máu được không? Câu hỏi này rất phổ biến, đặc biệt là đối với những người lần đầu thực hiện xét nghiệm. Hãy cùng tìm hiểu để có những chuẩn bị tốt nhất cho lần xét nghiệm tiếp theo và có được kết quả chính xác nhất.

Tại sao cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu?

Thức ăn là một trong những yếu tố nhiễu lớn nhất ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Nhịn ăn giúp cho các chỉ số sinh hóa trong máu ổn định ở mức cơ bản, từ đó cho phép bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe của bạn.

Thức ăn là một trong những yếu tố nhiễu lớn nhất ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu
Thức ăn là một trong những yếu tố nhiễu lớn nhất ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu

Tất cả thực phẩm và đồ uống (trừ nước lọc) đều chứa vitamin, khoáng chất, chất béo, carbs và protein, có thể ảnh hưởng đến nồng độ các chỉ số trong máu và kết quả xét nghiệm. Do đó, bạn cần nhịn ăn trong 8 tiếng trước khi kiểm tra máu, chỉ được uống nước lọc. Tuy nhiên, thời gian nhịn ăn có thể thay đổi tùy thuộc vào loại xét nghiệm. Một số xét nghiệm có thể yêu cầu nhịn ăn trong 12 tiếng.

Vì vậy, các bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm máu vào buổi sáng sớm và dặn dò người bệnh không ăn sáng để đảm bảo kết quả chính xác. Buổi sáng cũng là thời điểm lý tưởng để đánh giá chính xác nồng độ một số chất trong máu. Để trả lời câu hỏi “lỡ ăn sáng có xét nghiệm máu được không”, chúng ta cần tìm hiểu kỹ hơn về yêu cầu nhịn ăn khi xét nghiệm.

Lỡ ăn sáng có xét nghiệm máu được không?

Việc lỡ ăn sáng có ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu hay không phụ thuộc vào loại xét nghiệm bạn cần làm. Mỗi xét nghiệm có những yêu cầu khác nhau, vì vậy bạn cần hỏi rõ bác sĩ để được tư vấn cụ thể.

Lỡ ăn sáng có xét nghiệm máu được không phụ thuộc vào loại xét nghiệm bạn cần làm
Lỡ ăn sáng có xét nghiệm máu được không phụ thuộc vào loại xét nghiệm bạn cần làm

Những xét nghiệm nào cần nhịn ăn?

  • Xét nghiệm đường huyết: Loại xét nghiệm này được thực hiện để kiểm tra lượng đường trong máu, từ đó giúp bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh liên quan đến tiểu đường. Do đó, bạn cần nhịn ăn từ 8-10 tiếng trước khi làm xét nghiệm để thức ăn không chuyển hóa thành đường Glucose, gây tăng lượng đường trong máu.
  • Xét nghiệm mỡ máu: Xét nghiệm mỡ máu thường được thực hiện sau khi bạn nhịn ăn trong khoảng 9 đến 12 tiếng. Điều này là bởi vì mỡ trong máu có thể tăng lên sau khi ăn, ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
  • Xét nghiệm sắt trong máu: Đây là loại xét nghiệm được bác sĩ chỉ định để kiểm tra các bệnh như thiếu sắt, thiếu máu,… Trước khi thực hiện xét nghiệm, bạn cần nhịn ăn trong 4-6 tiếng để tránh tiêu thụ các thực phẩm chứa sắt. Chất này hấp thu rất nhanh vào máu, có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm.
  • Xét nghiệm chức năng gan: Một trong những xét nghiệm thường quy được thực hiện để đánh giá sức khỏe của gan. Xét nghiệm GGT là một loại xét nghiệm chức năng gan, kiểm tra lượng enzyme – chất hỗ trợ chức năng gan trong cơ thể.
  • Xét nghiệm đánh giá chức năng thận: Để đảm bảo kết quả chính xác cho xét nghiệm chức năng thận, bạn cần nhịn ăn từ 8 đến 12 tiếng. Điều này giúp cơ thể loại thải hết các chất dư thừa, cho phép bác sĩ đánh giá chính xác chức năng thận.

Ngoài các xét nghiệm đã nêu trên, một số xét nghiệm chuyển hóa cơ bản khác cũng yêu cầu nhịn ăn, bao gồm:

  • Xét nghiệm cân bằng điện giải: Bạn cần nhịn ăn trong khoảng 10-12 tiếng trước khi làm xét nghiệm.
  • Xét nghiệm hàm lượng vitamin B12: Bạn cần nhịn ăn trong 6-8 tiếng và thông báo cho bác sĩ biết các loại thuốc bạn đang sử dụng.

Nếu bạn lỡ ăn sáng trong khi được bác sĩ yêu cầu nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu, kết quả xét nghiệm có thể bị sai lệch, dẫn đến chẩn đoán không chính xác. Trong trường hợp này, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để được sắp xếp lại lịch xét nghiệm.

Những xét nghiệm máu không cần nhịn ăn sáng

Không phải tất cả các xét nghiệm máu đều yêu cầu người bệnh phải nhịn ăn sáng. Có một số loại xét nghiệm mà việc ăn uống trước khi xét nghiệm không ảnh hưởng đến kết quả.

Xét nghiệm công thức máu (CBC)

Là một bảng xét nghiệm máu toàn diện, giúp bác sĩ đánh giá sức khỏe của người bệnh bằng cách kiểm tra số lượng và đặc điểm của các tế bào máu, bao gồm hồng cầu (RBC), bạch cầu (WBC) và tiểu cầu (PLT).

Mỗi loại tế bào máu có chức năng riêng biệt, vì vậy kết quả CBC cung cấp thông tin cơ bản về sức khỏe tổng thể. Bên cạnh đó, CBC còn được sử dụng để chẩn đoán một số bệnh lý và theo dõi phản ứng của cơ thể với bệnh tật hoặc phương pháp điều trị.

Xét nghiệm nhóm máu

Nhóm máu được quyết định bởi các gen bạn thừa hưởng từ bố mẹ. Các gen này mã hóa cho việc sản xuất các kháng nguyên trên hồng cầu. Một khi các kháng nguyên này đã hình thành, chúng sẽ không thay đổi suốt cuộc đời của một người. Việc ăn uống, sử dụng thuốc hoặc các yếu tố môi trường khác không thể làm thay đổi cấu trúc di truyền này.

Nhóm máu được quyết định bởi gen di truyền và không thay đổi do việc ăn uống.
Nhóm máu được quyết định bởi gen di truyền và không thay đổi do việc ăn uống.

Xét nghiệm beta hCG

Llà một xét nghiệm máu hoặc nước tiểu được sử dụng để xác định xem một phụ nữ có đang mang thai hay không. HCG là viết tắt của human chorionic gonadotropin, một hormone được sản xuất bởi nhau thai ngay sau khi trứng được thụ tinh.

Khác với nhiều xét nghiệm máu khác, xét nghiệm beta hCG không yêu cầu người bệnh phải nhịn ăn. Điều này là do nồng độ hormone hCG trong máu không bị ảnh hưởng bởi việc ăn uống.

Xét nghiệm tìm giun sán

Xét nghiệm máu tìm giun sán chủ yếu nhằm phát hiện các kháng thể hoặc kháng nguyên đặc hiệu của giun sán trong máu. Việc ăn uống không ảnh hưởng đến sự hiện diện của các kháng thể hoặc kháng nguyên này trong máu.

Xét nghiệm viêm gan B

Xét nghiệm viêm gan B gồm nhiều loại, chẳng hạn như xét nghiệm tìm virus viêm gan B, xác định nồng độ virus, xét nghiệm tìm kháng thể viêm gan B. Tuy nhiên, tất cả các loại xét nghiệm này đều không yêu cầu nhịn ăn.

Xét nghiệm tìm kháng nguyên và kháng thể HIV

Xét nghiệm HIV chủ yếu nhằm phát hiện sự hiện diện của kháng thể hoặc kháng nguyên HIV trong máu, chứ không phải đo lường các chỉ số liên quan đến quá trình tiêu hóa như đường huyết, mỡ máu,… Việc ăn uống không ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm HIV.

Xét nghiệm NIPT tầm soát dị tật thai nhi ở phụ nữ mang thai

Xét nghiệm NIPT là một xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn, được thực hiện bằng cách phân tích ADN tự do của thai nhi có trong máu mẹ. Chính vì vậy, mẹ bầu hoàn toàn có thể ăn uống bình thường trước khi làm xét nghiệm.

Cần lưu ý gì trước khi xét nghiệm máu?

Trước khi thực hiện xét nghiệm máu, có một số điều bạn cần lưu ý để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác và đáng tin cậy. Dưới đây là một số thông tin chi tiết:

loại xét nghiệm, đặc biệt là các xét nghiệm liên quan đến đường huyết, mỡ máu, chức năng gan, thận, bạn cần nhịn ăn từ 8-12 tiếng trước khi xét nghiệm
Các xét nghiệm liên quan đến đường huyết, mỡ máu, chức năng gan, thận, bạn cần nhịn ăn từ 8-12 tiếng

Chuẩn bị trước khi xét nghiệm

  • Nhịn ăn: Đối với nhiều loại xét nghiệm, đặc biệt là các xét nghiệm liên quan đến đường huyết, mỡ máu, chức năng gan, thận, bạn cần nhịn ăn từ 8-12 tiếng trước khi xét nghiệm. Trong thời gian nhịn ăn, bạn vẫn có thể uống nước lọc.
  • Thuốc: Thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn. Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
  • Hoạt động thể chất: Tránh hoạt động thể lực mạnh trước khi xét nghiệm vì điều này có thể làm thay đổi một số chỉ số trong máu.
  • Ngủ đủ giấc: Việc ngủ đủ giấc giúp tinh thần thoải mái, giảm stress và căng thẳng trước khi thực hiện xét nghiệm máu.
  • Uống rượu bia, cà phê: Nên tránh uống rượu bia, cà phê trong vòng 24 giờ trước khi xét nghiệm vì chúng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
  • Hút thuốc: Hút thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến một số kết quả xét nghiệm, vì vậy nên hạn chế hoặc tốt nhất là không hút thuốc trước khi xét nghiệm.

Trong quá trình lấy máu: Cố gắng thư giãn, tránh căng thẳng để mạch máu dễ dàng được lấy máu. Nếu bạn có tiền sử bị ngất hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác, hãy thông báo cho nhân viên y tế trước khi lấy máu.

Sau khi lấy máu: Sau khi lấy máu, bạn nên bấm chặt bông vào vết chích trong vài phút để cầm máu. Quan sát vết chích, nếu thấy sưng đỏ hoặc đau quá mức, hãy thông báo cho nhân viên y tế.

Thực phẩm, thức uống cần tránh trước khi xét nghiệm máu

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, bạn nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và tránh ăn uống các loại thực phẩm, thức uống có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Các chất kích thích trong rượu bia, cà phê có thể làm thay đổi một số chỉ số trong máu.
Các chất kích thích trong rượu bia, cà phê có thể làm thay đổi một số chỉ số trong máu

Thực phẩm

  • Thực phẩm giàu chất béo: Các loại thịt mỡ, đồ chiên xào, thức ăn nhanh, bơ, phô mai… có thể làm tăng lượng mỡ trong máu, ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm mỡ máu.
  • Thực phẩm giàu đường: Các loại bánh kẹo, nước ngọt, hoa quả quá ngọt… làm tăng đường huyết, gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm đường huyết.
  • Thực phẩm giàu protein: Các loại thịt đỏ, hải sản, trứng… có thể làm tăng một số chỉ số trong máu, ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm chức năng gan, thận.

Thức uống

  • Rượu bia, cà phê: Các chất kích thích trong rượu bia, cà phê có thể làm thay đổi một số chỉ số trong máu, ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
  • Nước ngọt có ga: Các loại nước ngọt có ga chứa nhiều đường, có thể làm tăng đường huyết.
  • Trà: Trà chứa nhiều hợp chất sinh học có hoạt tính dược lý, bao gồm caffeine, catechin và các chất chống oxy hóa khác. Một số loại trà có thể tương tác với thuốc hoặc ảnh hưởng đến quá trình đông máu.
  • Sữa: Sữa có thể làm thay đổi một số chỉ số trong máu, đặc biệt là đối với những người không dung nạp lactose.

Có thể thấy, việc nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu là rất quan trọng để đảm bảo kết quả chính xác. Mặc dù có một số xét nghiệm không yêu cầu nhịn ăn tuyệt đối, nhưng tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn cụ thể. Việc tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp cho quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh được diễn ra thuận lợi hơn.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn tham khảo
  • Fasting before a blood test: Everything you need to know. (n.d.). Health. https://www.828urgentcare.com/blog/fasting-before-a-blood-test-everything-you-need-to-know
  • Professional, C. C. M. (2024, September 11). Complete Blood Count (CBC). Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/4053-complete-blood-count
Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

  • 1/ Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
    2/ Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ