Mang thai là một hành trình kỳ diệu nhưng cũng đòi hỏi người mẹ phải có những chăm sóc đặc biệt. Một trong những xét nghiệm quan trọng trong suốt thai kỳ chính là xét nghiệm công thức máu (CBC). Vậy phân tích tế bào máu (CBC) khi mang thai có ý nghĩa như thế nào?
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu CBC (Complete blood count) cung cấp thông tin quan trọng về số lượng và các loại tế bào máu, bao gồm hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu.
Máu được cấu tạo từ hai thành phần chính là tế bào máu và huyết tương. Xét nghiệm công thức máu toàn bộ cung cấp thông tin về số lượng, kích thước, hình thái của hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Ngược lại, xét nghiệm thành phần huyết tương đo lường các chất sinh hóa hòa tan trong máu.
Công thức máu (CBC) cung cấp những thông tin quan trọng về loại và số lượng tế bào trong máu
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi giúp bác sĩ tìm hiểu nguyên nhân gây ra các triệu chứng như suy yếu, mệt mỏi, xuất hiện những mảng bầm tím, đặc biệt phổ biến ở phụ nữ mang thai. Các triệu chứng này có thể là dấu hiệu của thiếu máu, nhiễm trùng hoặc các rối loạn khác.
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu khi mang thai thường được thực hiện như một phần trong các kiểm tra sức khỏe thai kỳ định kỳ. Kết quả xét nghiệm này cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng sức khỏe chung của mẹ bầu.
Công thức máu (CBC) cung cấp thông tin về các chỉ số sau:
Số lượng bạch cầu (WBC): Khi cơ thể bị nhiễm khuẩn, số lượng bạch cầu thường tăng cao. Chỉ số WBC có thể giúp bác sĩ đánh giá khả năng nhiễm trùng hoặc mức độ đáp ứng với điều trị ung thư.
Phần trăm từng loại bạch cầu (WBC): Tỷ lệ các loại bạch cầu trong công thức máu, bao gồm bạch cầu trung tính, tế bào lympho, bạch cầu đơn nhân, bạch cầu ái kiềm và bạch cầu ái toan, cung cấp thông tin quan trọng về hệ thống miễn dịch của cơ thể. Thông qua tỷ lệ này, bác sĩ có thể đánh giá nguy cơ bị nhiễm trùng, phản ứng dị ứng với thuốc, hóa chất hoặc khả năng mắc bệnh bạch cầu,…
Số lượng hồng cầu (RBC): Chỉ số xác định tình trạng thiếu máu (hồng cầu thấp) hoặc đa hồng cầu (hồng cầu cao). Số lượng hồng cầu thấp có thể là dấu hiệu của thiếu máu, trong khi số lượng hồng cầu cao có thể là dấu hiệu của đa hồng cầu.
Dung tích hồng cầu (HCT) và Huyết sắc tố Hemoglobin (Hgb): Hai chỉ số quan trọng giúp đánh giá tình trạng thiếu máu hoặc đa hồng cầu.
Chỉ số hồng cầu: Các chỉ số hồng cầu, bao gồm MCV (thể tích trung bình của hồng cầu), MCH (huyết sắc tố trung bình trong mỗi hồng cầu) và MCHC (nồng độ huyết sắc tố trung bình trong mỗi hồng cầu), đóng vai trò quan trọng trong việc phân biệt các loại thiếu máu khác nhau.
Chỉ số tiểu cầu (thrombocytes): Tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong quá trình cầm máu. Số lượng tiểu cầu bất thường có thể ảnh hưởng đến khả năng cầm máu, tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc tắc nghẽn mạch máu.
Thể tích trung bình tiểu cầu (MPV): MPV được sử dụng kết hợp với số lượng tiểu cầu để chẩn đoán một số bệnh lý liên quan đến tiểu cầu.
Vì sao nên phân tích tế bào máu (CBC) khi mang thai?
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu (CBC) là một trong những xét nghiệm quan trọng nhất đối với phụ nữ mang thai. Phương pháp đánh giá một cách toàn diện về tình trạng sức khỏe của mẹ và bé, từ đó phát hiện sớm các vấn đề có thể ảnh hưởng đến cả hai.
Thực hiện xét nghiệm CBC định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe mẹ và thai nhi.
Khám sức khỏe tổng quát: Xét nghiệm CBC (Tổng phân tích tế bào máu) là một phần không thể thiếu trong khám sức khỏe tổng quát, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai. Thiếu máu rất phổ biến ở phụ nữ mang thai, có thể ảnh hưởng đến cả mẹ và bé.
Chẩn đoán một số bệnh lý: Bác sĩ thường yêu cầu thai phụ làm xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu nếu họ có những dấu hiệu như mệt mỏi, suy nhược, sốt, viêm nhiễm, bầm tím hoặc chảy máu. Những triệu chứng này có thể là do thiếu máu, nhiễm trùng, bệnh bạch cầu, đa hồng cầu hoặc các bệnh lý khác.
Theo dõi tình trạng sức khoẻ của mẹ và con: Xét nghiệm máu định kỳ là một phần quan trọng trong việc theo dõi sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Đối với những thai phụ từng được chẩn đoán rối loạn máu ảnh hưởng đến số lượng tế bào máu, bác sĩ thường yêu cầu thực hiện xét nghiệm máu thường xuyên để theo dõi tình trạng bệnh.
Ngoài ra, nếu chỉ số Hemoglobin hoặc Hematocrit (RBC) thấp, có thể là dấu hiệu thiếu sắt hoặc thiếu máu ở mẹ bầu, điều này có thể cản trở sự phát triển của thai nhi.
Đánh giá phương pháp điều trị: Xét nghiệm công thức máu CBC đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi hiệu quả điều trị của thai phụ, đặc biệt khi họ đang sử dụng thuốc điều trị các bệnh lý khác có thể ảnh hưởng đến số lượng tế bào máu. Kết quả xét nghiệm giúp kiểm tra xem cơ thể có đáp ứng tốt với thuốc điều trị hoặc liệu pháp bức xạ hay không.
Sàng lọc các giá trị máu cao và thấp trước khi phẫu thuật (sinh mổ): Xét nghiệm công thức máu CBC thường được thực hiện trước khi phẫu thuật (sinh mổ) để sàng lọc các giá trị máu bất thường, đảm bảo sức khỏe của thai phụ đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật, không bị thiếu máu hoặc mắc chứng máu khó đông.
Quy trình thực hiện xét nghiệm máu (CBC)
Thông thường, bạn sẽ được yêu cầu nhịn ăn trong khoảng 8-12 giờ trước khi lấy máu để đảm bảo kết quả chính xác nhất. Tuy nhiên, có một số trường hợp không cần nhịn ăn, bác sĩ sẽ tư vấn cụ thể.
Những xét nghiệm bổ sung này có thể yêu cầu thai phụ nhịn ăn trước khi lấy máu. Do đó, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ và tuân theo hướng dẫn của họ về việc ăn uống trước khi lấy máu.
Thông thường, kết quả xét nghiệm CBC sẽ có sau khoảng 1-2 giờ.
Để thuận tiện cho việc lấy máu, bạn nên mặc áo ngắn tay khi đến làm xét nghiệm. Các bước lấy máu thực hiện xét nghiệm CBC thường bao gồm:
Quấn một dải thun quanh tay để ngưng máu lưu thông.
Điều dưỡng sẽ sát trùng vùng da ở cánh tay hoặc cổ tay.
Bác sĩ hoặc kỹ thuật viên y tế sẽ dùng kim tiêm chọc vào tĩnh mạch, thường là ở khuỷu tay, để lấy máu.
Máu sẽ được thu thập vào ống nghiệm chứa chất chống đông.
Đặt miếng gạc băng hay bông gòn lên chỗ vừa tiêm để cầm máu.
Mẫu máu sẽ được đưa vào máy phân tích tự động để xác định các chỉ số máu như số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, hemoglobin, hematocrit…
Thông thường, kết quả xét nghiệm CBC sẽ có sau khoảng 1-2 giờ. Bác sĩ sẽ giải thích ý nghĩa của các chỉ số trong kết quả xét nghiệm và tư vấn cho bạn về tình trạng sức khỏe.
Các lưu ý kết đối với quả xét nghiệm CBC
Khi nhận được kết quả xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu, bạn cần lưu ý rằng kết quả có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khách quan, bao gồm:
Nếu kết quả xét nghiệm có bất thường, bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm lại xét nghiệm để xác nhận.
Mang thai: Phụ nữ mang thai thường có xu hướng thiếu máu. Nguyên nhân chủ yếu là do nhu cầu về sắt tăng cao trong giai đoạn này để đáp ứng cho sự phát triển của thai nhi.
Tập luyện, căng thẳng, hút thuốc: Cả tập luyện, căng thẳng và hút thuốc đều có thể ảnh hưởng đến số lượng bạch cầu, nhưng theo những cách khác nhau và trong những điều kiện nhất định.
Thuốc: Một số loại thuốc, bao gồm steroid, kháng sinh, thuốc lợi tiểu Thiazid, thuốc hóa trị, Quinine và Meprobamate, có thể gây giảm tiểu cầu.
Lá lách to: Có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó có việc giảm tiểu cầu hoặc số lượng bạch cầu, và thậm chí là dấu hiệu của một số loại ung thư.
Triglyceride cao: Có thể ảnh hưởng đến kết quả một số xét nghiệm máu, trong đó có thể làm tăng chỉ số bạch cầu và hemoglobin giả tạo.
Tuổi tác: Trẻ em thường có số lượng bạch cầu cao hơn người lớn. Hệ miễn dịch của trẻ em đang trong giai đoạn hình thành và hoàn thiện, do đó cần một lượng lớn bạch cầu để chống lại các tác nhân gây bệnh, bảo vệ cơ thể.
Bệnh lý: Một số bệnh lý có thể gây tăng hoặc giảm số lượng tế bào máu. Một số bệnh lý cần điều trị, trong khi số khác sẽ tự khỏi.
Có thể thấy, xét nghiệm CBC đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc theo dõi sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Bằng cách đánh giá các chỉ số máu, bác sĩ có thể phát hiện sớm các bất thường và đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời, đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn cho cả mẹ và bé.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
