Quy Trình Nội Soi Dạ Dày Theo Tiêu Chuẩn Bộ Y Tế

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Bác sĩ Nông Thị Điềm

Bác sĩ nội tổng quát

Đặt lịch Xem hồ sơ

Hướng dẫn trước khi nội soi dạ dày

Hình ảnh có nội dung gây shock!! Cân nhắc trước khi xem
Click để xem

Trước khi thực hiện nội soi dạ dày, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân thực hiện một số điều sau đây:

• Nhịn ăn tối thiểu 6 giờ để bác sĩ có thể quan sát rõ lớp niêm mạc dạ dày và tránh bị trào ngược, sặc thức ăn trong quá trình nội soi.
• Không được uống các loại nước có màu như sữa, coca, nước hoa quả, nước ngọt, cà phê,… trước khi nội soi vì dễ ảnh hưởng đến khả năng quan sát.
• Nên lựa chọn nội soi dạ dày vào buổi sáng vì thời điểm này là lúc thức ăn đêm qua đã được tiêu hóa.
• Nhịn ăn từ 12 – 24 tiếng theo chỉ định của bác sĩ đối với trường hợp nội soi khi bị hẹp môn vị hoặc phải đặt ống bơm rửa dạ dày trước khi thực hiện thủ thuật.
• Nhịn ăn uống tối thiểu 6 tiếng thậm chí là nước lọc để tránh trào ngược vào phổi.
• Thông báo về những loại thuốc bản thân đang sử dụng cũng như về tiền sử dị ứng thuốc rõ ràng cho bác sĩ.

Chúng ta vừa tìm hiểu một số lưu ý trước khi thực hiện thủ thuật. Trong phần tiếp theo Đa khoa Phương Nam sẽ giới thiệu đến bạn quy trình nội soi dạ dày theo tiêu chuẩn Bộ Y Tế.

Quy trình nội soi dạ dày Bộ Y tế

Quy trình nội soi dạ dày theo tiêu chuẩn Bộ Y Tế bao gồm 6 bước dưới đây:

Thăm khám và chỉ định bệnh nhân nội soi dạ dày

Đây là một trong các bước quan trọng nhất trong quy trình nội soi dạ dày. Trước khi có chỉ định thủ thuật, bác sĩ kiểm tra tiền sử nội khoa, ngoại khoa của bệnh nhân, những loại thuốc đang sử dụng (nếu có), nếu cần thiết và đủ điều kiện thì bác sĩ sẽ chỉ định nội soi. 

Bác sĩ thường chỉ định nội soi dạ dày trong những trường hợp bệnh nhân có các triệu chứng lâm sàng sau đây:

• Đau bụng, buồn nôn, khó nuốt.
• Phân có màu đen hoặc xuất hiện máu trong phân.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân.
• Nóng rát thượng vị, ợ chua, ợ hơi. 
• Nghi ngờ ung thư dạ dày hoặc ung thư thực quản.
• Bệnh nhân sau phẫu thuật cần kiểm tra lại.

Bệnh nhân được yêu cầu ký vào giấy chấp thuận nội soi dạ dày

Sau khi được chỉ định thực hiện nội soi dạ dày, bệnh nhân sẽ phải ký vào giấy chấp thuận nội soi dạ dày để xác nhận rằng mình đã hiểu và đồng ý với những rủi ro có thể xảy ra sau khi thực hiện thủ thuật.

Chuẩn bị cho bệnh nhân trước khi thực hiện nội soi dạ dày

Khi các thủ tục được hoàn tất, bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể bệnh nhân cần chuẩn bị gì trước khi thực hiện nội soi dạ dày.

Để quy trình nội soi dạ dày diễn ra thuận lợi và đạt kết quả, bệnh nhân cần chuẩn bị:

• Điều chỉnh chế độ ăn trước ngày thực hiện nội soi.

• Nhịn ăn tối thiểu 6 tiếng trước ngày nội soi.
• Không nên uống nước có màu.

• Thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết.

• Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, chức năng đông cầm máu.
• Xét nghiệm các bệnh lây nhiễm.
• Xét nghiệm chức năng gan thận.
• Chụp X quang tim phổi, đo điện tim.
• …

Tiến hành tiền mê bệnh nhân (đối với phương pháp nội soi gây mê)

Bác sĩ truyền một lượng lớn vừa đủ thuốc gây mê cho người bệnh qua đường tĩnh mạch. Phương pháp này được nhận xét là giúp bệnh nhân tránh cảm giác lo âu, sợ hãi trước khi tiến hành nội soi cũng như không hành động nguy hiểm như: Giãy giụa, giật dây soi,… làm tổn thương đến đường tiêu hóa.

Tiến hành nội soi và chẩn đoán

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các bước trong quy trình nội soi dạ dày thì bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện thủ thuật cho bệnh nhân, cụ thể như sau:

• Bệnh nhân được yêu cầu nằm sang bên trái theo đúng tư thế nội soi. Vì vị trí này sẽ giúp hạn chế tình trạng trào ngược, nâng cao hiệu quả của quá trình nội soi.
• Bác sĩ gắn các thiết bị hỗ trợ nội soi gây mê như: Theo dõi huyết áp, nhịp tim,… lên bệnh nhân để đảm bảo an toàn trong quá trình thực hiện thủ thuật.
• Bác sĩ tiến hành đưa thiết bị nội soi đi qua thực quản, xuống dạ dày và tá tràng. Hình ảnh toàn bộ hệ tiêu hóa của bệnh nhân được camera ghi lại, hiển thị trên màn hình tivi. Nếu có những dấu hiệu bất thường bác sĩ sẽ chụp, kiểm tra. Từ đó xác định chính xác vùng tổn thương và đưa ra chẩn đoán bệnh.
• Trong quá trình nội soi dạ dày, nếu cần thiết bạc sĩ cũng có thể thực hiện lấy mẫu sinh thiết để xét nghiệm mô bệnh học hoặc tiến hành thủ thuật cắt polyp, nong hẹp hoặc lấy dị vật,…

Nghỉ ngơi và chăm sóc sau thủ thuật nội soi dạ dày

Đây là bước cuối cùng trong quy trình nội soi dạ dày. Tuy nhiên bệnh nhân không nên chủ quan vì giai đoạn này sẽ giúp người bệnh phục hồi sau khi thực hiện thủ thuật.

Sau nội soi, bệnh nhân sẽ được đưa ra phòng để nghỉ ngơi. Đối với người bệnh thực hiện nội soi gây mê thì cần nằm lại phòng khoảng 30 phút cho thuốc mê hết tác dụng. Ngoài ra, bệnh nhân cũng không nên tự ý điều khiển phương tiện tham gia giao thông mà cần đi cùng người thân khi thực hiện thủ thuật.

Kết quả nội soi được chuyển đến bác sĩ chuyên khoa nhằm xác định, chẩn đoán nguyên nhân, mức độ bệnh lý liên quan và đưa ra phác đồ điều trị (nếu cần). Trường hợp bệnh nghiêm trọng bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh nhập viện, thực hiện thêm một số xét nghiệm bổ sung để có biện pháp can thiệp phù hợp.

Các phản ứng có thể gặp trong quá trình nội soi dạ dày

Nếu có gây mê, người bệnh sẽ được đưa ra phòng để hồi tỉnh và nghỉ ngơi khoảng 30 phút. Sau nội soi dạ dày qua đường miệng bệnh nhân sẽ xuất hiện các cảm giác khó chịu như: Đau nhẹ, buồn nôn ở cổ họng, khó nuốt tạm thời, đau mũi nếu nội soi qua đường mũi. Đây là những triệu chứng bình thường và biến mất nhanh chóng mà không cần điều trị.

Sau 72 giờ thực hiện thủ thuật nội soi nếu bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau bụng dữ dội, sốt, đau tức ngực, ớn lạnh,… cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Quá trình nội soi dạ dày mất bao lâu?

Thông thường quy trình nội soi dạ dày sẽ mất khoảng 15 – 20 phút, tuy nhiên thời gian thực hiện thủ thuật có thể kéo dài lâu hơn nếu bác sĩ cần lấy mẫu tế bào để chẩn xét nghiệm HP hoặc chẩn đoán ung thư, cắt polyp, nong thực quản, gắp dị vật,…