Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 1 22, 2025
Mục Lục Bài Viết
Xét nghiệm mỡ máu (blood lipid test) là một loại xét nghiệm máu giúp đo lường lượng cholesterol và chất béo trung tính (triglyceride) có trong máu của bạn. Cholesterol và triglyceride là các chất béo quan trọng cho cơ thể, nhưng khi chúng tồn tại ở mức cao trong máu có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là các bệnh liên quan đến tim mạch.
Máu và huyết dịch chứa nhiều thành phần đa dạng như mỡ máu, hồng cầu, tiểu cầu, bạch cầu, các yếu tố đông máu, kháng thể, muối khoáng và nước. Mỡ máu (hay lipid máu) là thuật ngữ chung để chỉ tất cả các loại chất béo có trong huyết dịch, và bao gồm nhiều thành phần khác nhau.
Xét nghiệm mỡ máu giúp định lượng cholesterol toàn phần và phân tích chi tiết các loại chất béo trong máu, bao gồm triglyceride, LDL-c (cholesterol xấu) và HDL-c (cholesterol tốt). Cholesterol là một loại chất béo steroid, có dạng mềm và màu vàng nhạt.
Cholesterol là một thành phần quan trọng trong máu và các mô của cơ thể, tham gia vào cấu tạo hormone, màng tế bào, vận hành chức năng não, cung cấp năng lượng, dự trữ vitamin và là tiền chất tạo vitamin D.
Do cholesterol là chất béo không tan trong nước, nó cần kết hợp với protein để di chuyển tự do trong máu. Cholesterol chỉ gây hại khi có tình trạng rối loạn do nồng độ tăng cao. Mỡ máu cao làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ và tai biến mạch máu não. Để xác định chính xác nồng độ cholesterol trong máu, người bệnh cần thực hiện xét nghiệm mỡ máu.
Tổng hội Y học Việt Nam đã đưa ra cảnh báo rằng gần một nửa số người dân ở thành thị đang gặp phải tình trạng mỡ máu cao. Đáng lo ngại hơn, hiện có gần 4,4 triệu người trên thế giới tử vong liên quan đến mỡ máu cao, tương đương 7,78% số ca tử vong do các bệnh mạn tính không lây gây ra.
Khi bị máu nhiễm mỡ, người bệnh phải đối mặt với nguy cơ xơ vữa động mạch, có thể dẫn đến đột quỵ và tai biến mạch máu não. Để xác định nồng độ cholesterol trong máu, cần thực hiện xét nghiệm mỡ máu. Do cholesterol là chất không tan trong nước, nó cần kết hợp với protein để có thể di chuyển trong máu. Tuy nhiên, cholesterol chỉ thực sự gây hại khi nồng độ tăng cao bất thường trong máu, dẫn đến tình trạng rối loạn.
Việc xét nghiệm mỡ máu thường được chỉ định cho nhiều đối tượng khác nhau, bao gồm người trung niên trở lên, người có tiền sử gia đình bị máu nhiễm mỡ, người thừa cân béo phì, người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường, bệnh thận hoặc suy giáp. Đặc biệt với người dân thành thị, do lối sống ít vận động và thường xuyên tiêu thụ thức ăn nhanh, việc xét nghiệm cần được thực hiện sớm hơn để phòng ngừa các biến chứng.
Có 4 chỉ số quan trọng cần quan tâm khi xét nghiệm mỡ máu, bao gồm:
Dựa trên các chỉ số xét nghiệm mỡ máu, bác sĩ có thể đánh giá được liệu người bệnh có bị rối loạn mỡ máu hay không, mức độ nặng nhẹ của tình trạng này, và liệu nó có ảnh hưởng đến các bệnh liên quan khác như tim mạch, đái tháo đường, xơ vữa động mạch… hay không.
Kết quả xét nghiệm cho chỉ số cholesterol toàn phần thấp hơn 130 mg/dL (dưới 3.3 mmol/L), điều này chứng minh nồng độ mỡ máu toàn phần của bạn nằm trong ngưỡng bình thường và an toàn.
Nếu chỉ số cholesterol toàn phần của bạn vượt quá 160 mg/dL (trên 4.1 mmol/L), đây là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe của bạn đang ở ngưỡng nguy hiểm, cần có biện pháp can thiệp kịp thời.
Cholesterol trong máu được hình thành từ hai nguồn chính là từ thức ăn hàng ngày mà cơ thể hấp thụ được, hai là từ quá trình tổng hợp tự nhiên của gan và ruột. Đây là hai con đường quan trọng góp phần vào lượng cholesterol tổng thể trong cơ thể.
Do có mối liên hệ trực tiếp với nguồn thực phẩm đưa vào, kết quả xét nghiệm máu nhiễm mỡ sẽ bị ảnh hưởng đáng kể bởi chế độ ăn uống của người bệnh. Đặc biệt, nếu trước khi đi xét nghiệm, người bệnh tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu cholesterol như lòng đỏ trứng, thịt mỡ, da gà, da vịt, thức ăn nhanh, điều này có thể làm tăng đột biến nồng độ cholesterol trong máu, dẫn đến kết quả xét nghiệm không chính xác.
Ngoài ra, kết quả xét nghiệm mỡ máu có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác như:
Xét nghiệm mỡ máu bao gồm việc đo lường 4 chỉ số quan trọng: cholesterol toàn phần, triglyceride, mỡ máu xấu LDL và mỡ máu tốt HDL. Hiện nay, có nhiều dịch vụ xét nghiệm mỡ máu với chất lượng khác nhau trên thị trường, dẫn đến sự khác biệt về giá cả.
Vì vậy, khi quyết định xét nghiệm, người bệnh nên lựa chọn các bệnh viện uy tín, có trang thiết bị xét nghiệm hiện đại, sử dụng sinh phẩm đạt chuẩn châu Âu, cùng đội ngũ bác sĩ xét nghiệm có chuyên môn sâu và bác sĩ tim mạch giỏi trong việc điều trị mỡ máu. Điều này đảm bảo quy trình xét nghiệm được thực hiện chuẩn chỉnh, kết quả chính xác, đồng thời người bệnh sẽ được theo dõi, chẩn đoán và điều trị một cách hiệu quả.
Quy trình thực hiện xét nghiệm mỡ máu khá đơn giản, việc lấy máu diễn ra thường quy. Các bước thực hiện xét nghiệm mỡ máu bao gồm:
Xét nghiệm máu nhiễm mỡ là một xét nghiệm quan trọng để đánh giá sức khỏe tim mạch. Để kết quả xét nghiệm chính xác và đáng tin cậy, bạn cần lưu ý một số điều sau:
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.