Siêu âm thận biết được bệnh gì? Quy trình thực hiện ra sao?

Siêu âm thận là gì?

Siêu âm thận là kỹ thuật không xâm lấn sử dụng sóng âm tần số cao để tạo ra hình ảnh chi tiết về cấu trúc, kích thước và đường bờ của thận, giúp phát hiện các dấu hiệu bệnh lý. Ngoài thận, phương pháp này còn được áp dụng để quan sát các cơ quan khác như túi mật, gan, tim và cơ quan sinh sản nữ, bao gồm cả thai nhi đang phát triển trong thai phụ.

Máy siêu âm sẽ tiếp xúc với cơ thể thông qua đầu dò được bôi gel chuyên dụng, truyền sóng âm tần số cao vào vùng thận. Sau đó, máy tính sẽ thu nhận sóng âm phản hồi và tạo ra hình ảnh chi tiết về thận và các bộ phận liên quan. Sóng siêu âm ghi nhận hình ảnh ghi nhận hình ảnh theo thời gian thực, cho phép bác sĩ quan sát và đánh giá chuyển động của các cấu trúc bên trong cơ thể, bao gồm hệ thống mạch máu.

Siêu âm thận biết được những bệnh gì?

Phương pháp này giúp bác sĩ quan sát trực tiếp cấu trúc, kích thước và hoạt động của thận, từ đó phát hiện sớm nhiều bệnh lý khác nhau, cụ thể:

Siêu âm thận được chỉ định khi nào?

Siêu âm thận thường được bác sĩ chỉ định thực hiện trong những lần kiểm tra sức khỏe tổng quát. Nếu bệnh nhân có các triệu chứng bất thường liên quan đến đường tiết niệu thì nên tiến hành thăm khám để siêu âm tiết niệu – thận và điều trị. Dưới đây là các dấu hiệu bất thường có thể báo hiệu vấn đề về thận, cụ thể:

Tìm Hiểu Thêm Về Siêu Âm

• Các triệu chứng báo hiệu cần thực hiện siêu âm sỏi thận
• Siêu âm thận ứ nước cho kết quả như thế nào?

Quy trình siêu âm thận

Siêu âm thận là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh an toàn và nhanh chóng, được sử dụng rộng rãi để chẩn đoán các bệnh lý về thận. Quy trình siêu âm thận thường diễn ra trong khoảng 15-30 phút.

Trước khi siêu âm thận

Tiến hành siêu âm thận

Sau khi siêu âm thận

Sau khi kết thúc quá trình siêu âm thận, bệnh nhân có thể ra về và sinh hoạt bình thường. Bác sĩ sẽ xem xét kết quả siêu âm và trao đổi trực tiếp với bệnh nhân về tình trạng sức khỏe của thận.

Kết quả siêu âm thận

Bác sĩ sẽ so sánh kết quả siêu âm với các thông tin khác như triệu chứng, bệnh sử, xét nghiệm máu để đưa ra chẩn đoán chính xác.

Hình ảnh siêu âm thận bình thường

Hình ảnh siêu âm thận bất thường

Dưới đây là một số hình ảnh siêu âm bất thường, cho thấy thận có thể đang gặp phải những tổn thương, cụ thể:

Bệnh lý lan tỏa

Bệnh lý thận khu trú

Sỏi thận: Hình ảnh siêu âm thận cho thấy sỏi thận thường xuất hiện dưới dạng các bóng tăng âm hình vòm (vùng sáng), chủ yếu tập trung ở bể thận hoặc đài thận, kèm theo các nốt vôi hóa trong nhu mô thận, đặc biệt với sỏi san hô sẽ thể hiện qua hình ảnh nhiều viên sỏi nối tiếp liên tục với nhau.

Thận ứ nước: Siêu âm thận cho phép đánh giá tổn thương ở đài thận, bể thận và niệu quản qua 3 mức độ, cụ thể:

Máu tụ quanh thận: Hình ảnh siêu âm cho thấy lớp dịch có hình liềm bao quanh thận, có thể đẩy lệch thận, cho thấy dấu hiệu máu tụ quanh thận.

Chấn thương thận: Hình ảnh siêu âm có thể cho thấy dấu hiệu chấn thương thận ở các mức độ khác nhau. Siêu âm có thể phát hiện đường rách, vỡ, ổ đụng dập hoặc tụ máu trong và ngoài thận.

U thận: Siêu âm thường có thể xác định được khối u trong thận, nhưng không thể phân biệt chính xác loại u là lành tính hay ác tính.

Dị tật tiết niệu bẩm sinh: Một số hình ảnh siêu âm bất thường cho thấy dị tật tiết niệu bẩm sinh, bao gồm teo thận, thận nằm ở vùng chậu, bể thận ở ngoài thận, hoặc chỉ quan sát thấy một quả thận.

Áp xe quanh thận: Kết quả siêu âm cho thấy thận được bao quanh bởi một lớp dịch không đồng nhất, có thể là dấu hiệu của áp xe quanh thận.

Những điều cần lưu ý trước khi siêu âm 

Để đảm bảo kết quả siêu âm chính xác và đạt hiệu quả cao nhất, bạn nên lưu ý một số điều sau:

Siêu âm thận có cần nhịn ăn, nhịn tiểu?

Để đảm bảo chất lượng hình ảnh siêu âm, bác sĩ thường yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn từ 6 đến 8 tiếng trước khi siêu âm thận. Nên siêu âm thận vào buổi sáng trước khi ăn sáng để thức ăn từ đêm hôm trước được tiêu hóa hết, hạn chế hiện tượng nhiễu hình ảnh trong quá trình siêu âm. Bên cạnh đó, người bện nên uống 3 ly nước (khoảng 250ml mỗi ly) và nhịn tiểu trong 1 giờ trước khi siêu âm.

Siêu âm thận có chính xác không?

Kỹ thuật siêu âm thận có độ chính xác cao, có thể phát hiện những tổn thương ở thận mà X-quang không thể nhìn thấy. Do đó, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng thận của bệnh nhân một cách hiệu quả mà không cần phải sử dụng tia X, đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Siêu âm thận có rủi ro không?

Siêu âm là kỹ thuật an toàn cho sức khỏe, không sử dụng bức xạ. Tuy nhiên, gel siêu âm có thể gây cảm giác lạnh, thao tác của bác sĩ có thể khiến người bệnh hơi khó chịu trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, kết quả siêu âm có thể không chính xác nếu được thực hiện tại cơ sở y tế kém uy tín với thiết bị siêu âm không đạt chất lượng.

Siêu âm thận có phát hiện suy thận không?

Siêu âm có thể phát hiện tình trạng suy thận, nhưng do hình ảnh không rõ ràng và bệnh lý thận thường không có biểu hiện lâm sàng rõ rệt ở giai đoạn sớm. Vậy nên, siêu âm khó phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu.

Ngoài ra, trong một số trường hợp siêu âm không thể loại trừ khả năng suy thận mặc dù kích thước thận bình thường và không giãn đài bể thận. Để có thêm thông tin chẩn đoán, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp siêu âm thận với sinh thiết thận.

Siêu âm chính xác hơn trong việc phát hiện các bệnh lý thận ở giai đoạn nặng, chẳng hạn như thận đa nang, giãn đài thận,… giúp xác định nguyên nhân khởi phát của bệnh.

Siêu âm thận có phát hiện ung thư thận không?

Siêu âm là phương pháp giúp phát hiện khối u, đặc biệt là các khối u nhỏ chưa có biểu hiện lâm sàng. Đối với ung thư thận, siêu âm có thể phát hiện khối u dựa vào hình ảnh khối u đặc, không đồng nhất, bờ không đều, âm vang khác biệt. Ngoài ra, vị trí ung thư ở thận trái, thận phải và kích thước tế bào ung thư cũng có thể được đánh giá sớm. 

Siêu âm có thể được sử dụng để xác định mức độ di căn của ung thư thận vào tĩnh mạch thận, tĩnh mạch chủ, và các hạch ở cuống thận.

Siêu âm thận giá bao nhiêu?

Chi phí siêu âm thận hiện nay dao động từ 200.000 VNĐ đến 500.000 VNĐ, tùy thuộc vào từng bệnh viện. Sự chênh lệch chi phí này phụ thuộc vào các yếu tố sau:

• Chất lượng thiết bị y tế: Các cơ sở y tế sử dụng máy siêu âm hiện đại, công nghệ tiên tiến thường có chi phí cao hơn.
• Chất lượng dịch vụ: Các cơ sở y tế uy tín, khang trang, có đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp sẽ có chi phí dịch vụ cao hơn.
• Chuyên môn của bác sĩ: Bệnh viện có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao thường có chi phí cao hơn.

Lưu ý: Thông tin chi phí này chỉ mang tính tham khảo. Vui lòng liên hệ trực tiếp bệnh viện để được tư vấn chi phí cụ thể.

Có thể thấy, siêu âm thận là một trong những phương pháp tầm soát bệnh lý thận nhanh chóng và hiệu quả. Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân bằng cách thực hiện siêu âm thận định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc về kỹ thuật siêu âm thận, hãy đến bệnh viện để được bác sĩ tư vấn chi tiết.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn tham khảo: Radiological Society of North America (RSNA) and  American College of Radiology (ACR). (n.d.). Renal ultrasound. Radiologyinfo.org. https://www.radiologyinfo.org/en/info/ultrasound-renal