Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng năm 10, 2021
Mục Lục Bài Viết
Bại liệt là bệnh truyền nhiễm cấp tính vô cùng nguy hiểm gây ra khi virus bại liệt xâm nhập vào cơ thể và tiến hành tấn công hệ thần kinh trung ương. Một số di chứng của bệnh bại liệt điển hình là liệt nửa người hay các chi, thậm chí liệt cơ hô hấp dẫn đến tử vong. Hiện nay, virus bại liệt gồm có ba tuýp 1, 2, 3 và đều gây bệnh. Trong đó, tuýp 1 là nguyên nhân của hơn 90% các ca bại liệt.
Virus bại liệt sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ nhân lên ở hệ tiêu hóa và bị thải ra ngoài qua phân. Các chất này tác động đến nguồn nước, thức ăn làm chúng bị ô nhiễm và tiếp tục lây lan qua đường ăn uống cho người khác. Virus bại liệt rất dễ lây và có khả năng tồn tại lâu ngoài môi trường. Do đó, bệnh bại liệt đã từng là đại dịch lớn hoành hành khắp thế giới khi chưa chế tạo vacxin. Tính đến thời điểm hiện tại, chỉ áp dụng được các phương pháp giảm bớt triệu chứng bệnh và chưa có thuốc chữa bại liệt đặc hiệu.
Việt Nam đã ngăn ngừa bệnh bại liệt thành công nhờ chương trình tiêm chủng mở rộng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần đề phòng vì trên quy mô toàn cầu bại liệt chưa được kiểm soát. Bệnh có thể quay lại bất kì lúc nào, đặc biệt là trong bối cảnh các quốc gia giao lưu văn hóa, thông thương thuận tiện. Biện pháp chống lại bệnh hiệu quả nhất là tiêm phòng bại liệt. Theo WHO, vacxin giúp củng cố miễn dịch và rất an toàn cho cơ thể, mang đến khả năng ngừa bệnh bại liệt tốt.
Đối tượng được chỉ định nên tiêm vacxin bại liệt
Đối tượng chống chỉ định tiêm phòng bại liệt
Hiện nay, vacxin phòng bại liệt có 3 loại:
Vacxin sống giảm độc lực dạng uống (OPV) có tác dụng kích thích cơ thể tạo miễn dịch, chứa virus bại liệt sống đã làm suy yếu. Cơ thể sẽ phòng được bệnh nhờ miễn dịch này. Trẻ được uống vacxin OPV khi được 2, 3, 4 tháng tuổi thông qua chương trình tiêm chủng mở rộng.
Vacxin bất hoạt dạng tiêm (IPV) kích thích cơ thể tạo miễn dịch phòng bệnh, nhờ chứa virus bại liệt chết (sau khi xử lý). Vacxin IPV được tiêm cho trẻ 5 tháng tuổi thông qua chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 2018.
Các vacxin có thành phần phòng chống bại liệt được áp dụng tại cơ sở y tế dịch vụ điển hình như:
Trên đây là các loại vacxin ngừa bệnh bại liệt hiện có tại Việt Nam. Vậy tiêm phòng bại liệt bao nhiêu mũi?
Theo hướng dẫn của Bộ Y Tế Việt Nam và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lịch chủng ngừa vacxin bại liệt theo chương trình tiêm chủng cho trẻ em dưới 1 tuổi được thực hiện như sau:
Nếu trẻ không tuân thủ theo đúng phác đồ, cần tiêm ngay sau đó càng sớm càng tốt. Trong cùng một buổi chủng ngừa, vacxin bại liệt có thể tiêm cùng với những loại vacxin khác. Việc sử dụng cùng lúc vacxin OPV và IPV sẽ tạo nên khả năng miễn dịch tốt hơn cho trẻ, cũng là phương pháp chủng ngừa an toàn. Đối với phác đồ tiêm phòng bại liệt dịch vụ, trẻ sẽ chủng ngừa 4 mũi vacxin 6in1, 5in1 hoặc 4in1 với lịch cụ thể như sau:
Bố mẹ nên cho trẻ tiêm phòng bại liệt đúng lịch
Nồng độ vacxin bại liệt theo thời gian có khả năng bị sụt giảm, từ đó cơ thể không đáp ứng đủ miễn dịch để phòng ngừa bệnh một cách tối ưu. Theo khuyến cáo từ WHO, trẻ em nên được tiêm phòng bại liệt nhắc lại khi được 4 – 6 tuổi cùng với vacxin ngừa uốn ván, ho gà, bạch hầu (điển hình là Tetraxim).
Việc tiêm nhắc lại vacxin bại liệt có ý nghĩa quan trọng đảm bảo trẻ phát triển khỏe mạnh, tránh xa các biến chứng nặng nề. Vì thế, bố mẹ nên ghi nhớ lịch chủng ngừa, đưa con đến cơ sở y tế tiêm phòng bại liệt nhắc lại khi đủ tuổi nhé.
Rất nhiều phụ huynh thắc uống hoặc tiêm phòng bại liệt có sốt không, kèm theo những phản ứng phụ nào? Trên thực tế, vacxin bại liệt đường tiêm và uống đều gây ra một số tác động đến trẻ, thông qua các biểu hiện như quấy khóc nhiều hơn, sốt, sưng đau tại vị trí chủng ngừa.
Tuy nhiên, khi tiếp nhận vacxin những phản ứng trên khá bình thường, bố mẹ không cần lo lắng. Riêng đối với triệu chứng sốt có xuất hiện hay không sẽ tùy vào cơ địa của bé. Sau khi chủng ngừa, bố mẹ nên theo dõi sức khỏe trẻ, nếu muốn cho con dùng thuốc hạ sốt, hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ trước.
Tiêm vắc xin bại liệt giá bao nhiêu cũng là câu hỏi Đa khoa Phương Nam nhận được từ rất nhiều phụ huynh. Nếu trẻ tiêm phòng bại liệt bằng vacxin IPV sẽ được Nhà nước hỗ trợ 100% chi phí. Vì vacxin IPV nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Bố mẹ chỉ việc đưa con yêu đến chủng ngừa như đúng lịch tiêm được quy định, hoàn toàn không phải lo lắng về giá cả.
Trong trường hợp phụ huynh chọn tiêm phòng bại liệt dịch vụ cho con bằng vacxin 6in1, 5in1 hoặc 4in1 sẽ chi trả một mức phí nhất định, điển hình như sau:
Tên vacxin | Giá thành |
Vacxin 6in1 Hexaxim | Từ 1.300.000 đến 1.400.000 VNĐ/mũi. |
Vacxin 6in1 Infanrix Hexa | Từ 1.300.000 đến 1.400.000 VNĐ/mũi. |
Vacxin 5in1 Pentaxim | Từ 785.000 – 800.000 VNĐ/mũi. |
Vacxin 4in1 Tetraxim | Từ 458.000 – 500.000 VNĐ/mũi. |
Mức giá ở trên chỉ mang tính tương đối và sẽ thay đổi theo thời gian, phụ thuộc vào các yếu tố như cơ sở tiêm chủng, loại vacxin (có sẵn hay phải đặt hàng), bác sĩ thực hiện,… Bố mẹ nên chọn cơ sở y tế uy tín như Phòng khám Đa khoa Phương Nam để chủng ngừa cho con, đừng vì ham rẻ mà đến nơi kém chất lượng.
Bên cạnh những thông tin ở trên, Đa khoa Phương Nam sẽ giải đáp thêm cho bạn hai câu hỏi thường gặp về việc tiêm phòng bại liệt, cụ thể là:
Trong vacxin 5in1 đã có thành phần ngăn ngừa bệnh bại liệt. Do đó trẻ không cần phải uống bại liệt nữa. Bố mẹ chỉ việc ghi nhớ lịch tiêm của vacxin 5in1 và cho trẻ chủng ngừa đủ mũi là được.
Theo quy định, vacxin IPV (với liều tiêm 0,5 ml) được chỉ định tiêm bắp ở 1/3 giữa mặt ngoài đùi. Nếu cùng một buổi tiêm phòng bại liệt, trẻ phải chủng ngừa thêm vacxin khác thì không được tiêm giống bên.