Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng mười một 14, 2022
Mục Lục Bài Viết
Viêm gan B là bệnh lý nguy hiểm do virus HBV gây ra. Căn bệnh này có khả năng lây truyền cao, dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được kịp thời phát hiện, chữa trị hiệu quả. Virus HBV có tốc độ lây lan cực kỳ nhanh, ước tính gấp 100 lần so với HIV. Hơn thế nữa, chúng còn có khả năng tồn tại bên ngoài cơ thể tối thiểu 7 ngày mà vẫn không giảm đi chức năng gây hại.
Viêm gan B lây truyền chủ yếu qua 3 con đường là máu, tình dục và từ mẹ sang con. Nếu chẳng may để niêm mạc bị tổn thương tiếp xúc với dịch nhầy hoặc máu của bệnh nhân thì khả năng nhiễm virus HBV là rất cao. Vì thế, việc phòng chống bệnh viêm gan B có vai trò vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Tiêm vắc xin chính là biện pháp chủ động giúp ngăn ngừa virus HBV hiệu quả nhất hiện nay. Dưới đây là trình tự tiêm ngừa cụ thể:
Chúng ta vừa tìm hiểu về quy trình chủng ngừa viêm gan B. Vậy tiêm phòng viêm gan B muộn có sao không? Lịch tiêm ngừa vắc xin HBV được khuyến cáo ra sao? Hãy tiếp tục cùng Đa khoa Phương Nam khám phá bạn nhé!
Số mũi tiêm vắc xin HBV được phân chia lộ trình cụ thể tùy vào tình trạng sức khỏe và độ tuổi của đối tượng tiêm, cụ thể như sau:
Tất cả trẻ sơ sinh ngay sau khi chào đời đều được khuyến cáo chủng ngừa 1 liều vắc xin viêm gan B. Thời điểm tiêm phòng tối ưu là trong vòng 24 giờ sau khi ra đời và chỉ dùng vắc xin viêm gan B đơn giá để chủng ngừa mũi này. Lịch tiêm cụ thể gồm có:
Với bé có mẹ nhiễm virus HBV hoặc đã từng mắc bệnh viêm gan B trước đó, ngoài 1 mũi vắc xin như những đứa trẻ khác cần tiến hành tiêm thêm 1 liều huyết thanh kháng viêm gan B (HBIg) trong vòng 12 – 24 giờ đầu sau khi chào đời. Vị trí tiêm HBIg phải khác chỗ chủng ngừa vắc xin HBV. Tiêm huyết thanh kháng viêm gan B được thực hiện nhằm mục đích tạo ra miễn dịch thụ động. Nó giúp trẻ sở hữu kháng thể ngay để đề kháng với virus HBV. Trình tự chủng ngừa vắc xin viêm gan B của trẻ trong trường hợp này như sau:
Đến khi bé được 15 – 18 tháng thì phải tiến hành xét nghiệm, kiểm tra lại chỉ số Anti-HBs và HBsAg để chắc chắn rằng cơ thể đã được bảo vệ, không bị lây virus viêm gan B từ mẹ. Vắc xin HBV dùng cho trẻ thường là loại đơn giá hay kết hợp 5in1, 6in1 có chứa thành phần phòng chống bệnh viêm gan B.
Với người lớn chỉ tiến hành tiêm vắc xin HBV trong trường hợp không bị nhiễm virus viêm gan B và cũng chưa sở hữu kháng thể kháng loại virus này. Nghĩa là khi xét nghiệm chỉ số Anti-HBs và HBsAg cho ra kết quả âm tính. Có thể chọn 1 trong 2 phác đồ dưới đây:
Phác đồ 0 – 1 – 6 (3 mũi)
Phác đồ 0 – 1 – 2 – 12 (4 mũi)
Có nhiều cách để phòng tránh tình trạng lây bệnh viêm gan B, ví dụ như: Không dùng chung vật dụng cá nhân, quan hệ tình dục an toàn, tiêm vắc xin,… Tuy nhiên, chủng ngừa vắc xin được xem là phương pháp hữu hiệu nhất.
Để đạt được hiệu quả ngừa bệnh một cách tối ưu, cần tiêm 3 – 4 mũi vắc xin HBV với lộ trình đầy đủ kéo dài trong 6 tháng đến hơn 1 năm. Thời gian chủng ngừa các mũi kế tiếp sẽ được ghi chú cụ thể theo từng phác đồ. Thế nhưng vì một số lý do người tiêm không thể chủng ngừa đúng lịch hoặc bị muộn. Điều này khiến mọi người băn khoăn liệu tiêm phòng viêm gan B muộn có sao không?
Theo các chuyên gia, việc chủng ngừa vắc xin HBV nên được tiến hành càng sớm càng tốt. Tiêm vắc xin viêm gan B muộn sẽ làm gia tăng nguy cơ nhiễm virus, nhất là ở người dễ bị lây bệnh như trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh, làm công việc phải tiếp xúc thường xuyên với huyết thanh và máu, người chăm sóc hoặc sinh hoạt cùng bệnh nhân,…
Với mẹ bầu hoặc trẻ sơ sinh, tiêm vắc xin viêm gan B chậm trễ sẽ làm giảm khả năng phòng ngừa virus HBV. Nếu đã chủng ngừa mũi 1 nhưng bị trễ liều thứ 2, bạn cần đến gặp bác sĩ để tiến hành tiêm bổ sung ngay. Mũi 3 nên chủng ngừa cách đó 8 tuần là tốt nhất.
Trong trường hợp đã chủng ngừa viêm gan B mũi 1, 2 nhưng liều thứ 3 lại bị trễ thì nên tiến hành tiêm mũi 3 càng sớm càng tốt. Lúc này, bạn không cần thực hiện lại lịch tiêm từ đầu, vì 2 mũi trước đó đã sản sinh được kháng thể giúp chống lại virus HBV. Nếu chẳng may mắc bệnh vì tiêm ngừa viêm gan B chậm, bạn cần đến gặp bác sĩ thăm khám, chữa trị sớm.
Khi chủng ngừa vắc xin viêm gan B muộn, các bạn cần làm những điều dưới đây để tối ưu hiệu quả phòng bệnh:
Thăm khám sức khỏe trước khi chủng ngừa
Thăm khám trước khi tiêm hoặc kiểm tra sức khỏe định kỳ góp phần giúp việc phòng ngừa bệnh viêm gan B đạt hiệu quả cao. Khám sức khỏe trước chủng ngừa giúp bạn biết được bản thân có đáp ứng đủ điều kiện để tiêm vắc xin HBV hay không. Những trường hợp dưới đây không nên tiêm vắc xin viêm gan B để tránh làm sức khỏe bị ảnh hưởng:
Chú ý chủng ngừa nhắc lại đầy đủ và đúng lịch
Viêm gan B có tốc độ lây nhiễm nhanh chóng nên chủ động phòng ngừa cũng như tuân thủ lịch tiêm vắc xin là việc làm vô cùng cần thiết. Nếu quên lịch tiêm thì cần tiêm bổ sung sớm theo chỉ định của bác sĩ.
Theo dõi sức khỏe định kỳ sau khi chủng ngừa
Để tối ưu hiệu quả phòng bệnh, sau khi chủng ngừa bạn nên theo dõi sức khỏe định kỳ. Bên cạnh đó hãy tiêm nhắc lại 1 mũi vắc xin sau 5 năm để hệ miễn dịch được củng cố. Bạn nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng thực phẩm giàu khoáng chất, Vitamin,… Việc làm này có công dụng đẩy nhanh quá trình tiêu hóa, hạn chế tối đa nguy cơ bị viêm gan B.