Viêm bờ mi mắt: triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa

Trang chủ > Chuyên khoa > Trị liệu > Nhãn khoa > Viêm bờ mi mắt: triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa

Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 3 5, 2025

Viêm bờ mi mắt là tình trạng viêm nhiễm ở bờ mi, phần rìa mí mắt nơi lông mi mọc. Đây là một bệnh lý phổ biến, gây khó chịu do cộm, bỏng rát, khô mắt… và có thể ảnh hưởng đến thị lực nếu không được điều trị đúng cách. Vậy viêm bờ mi điều trị như thế nào? Làm sao phòng tránh bệnh viêm bờ mi?

Viêm bờ mi là gì?

Viêm bờ mi (Blepharitis) là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở bờ mi mắt, gây ra các triệu chứng khó chịu như ngứa, bỏng rát, đỏ và sưng phù. Bệnh có thể ảnh hưởng đến sự tập trung và làm giảm tầm nhìn của người bệnh. Nguyên nhân thường gặp là do các tuyến dầu ở chân lông mi bị tắc nghẽn, dẫn đến kích ứng và viêm nhiễm.

Viêm bờ mi là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở bờ mi mắt, nơi lông mi mọc ra
Viêm bờ mi là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở bờ mi mắt, nơi lông mi mọc ra

Viêm bờ mi thường ảnh hưởng đến cả hai mắt. Đây là một bệnh lý mãn tính, tuy gây khó chịu nhưng thường không gây tổn hại đến thị lực và không có khả năng lây lan từ người này sang người khác.

Viêm bờ mi mắt có thể được phân loại thành nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào vị trí viêm và nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là một số loại viêm bờ mi phổ biến:

  • Viêm bờ mi trước: Xảy ra ở phía trước của mí mắt, tại vị trí lông mi mọc ra, với các biểu hiện như đỏ hoặc sẫm màu hơn bình thường, sưng tấy và có gỉ bám trên lông mi.
  • Viêm bờ mi sau: Xảy ra khi các tuyến Meibomian (tuyến tiết dầu) ở bên trong mí mắt bị tắc nghẽn hoặc tiết ra chất dầu đặc bất thường.
  • Viêm bờ mi hỗn hợp: Là tình trạng kết hợp cả viêm bờ mi trước và viêm bờ mi sau.

Nguyên nhân viêm bờ mi

Nguyên nhân gây bệnh có thể khác nhau tùy thuộc vào loại viêm bờ mi. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm bờ mi trước và viêm bờ mi sau:

Các giai đoạn phát triển của viêm bờ mi
Các giai đoạn phát triển của viêm bờ mi

Nguyên nhân gây viêm bờ mi trước: Vi khuẩn tụ cầu (Staphylococcus) hoặc viêm da tiết bã là nguyên nhân phổ biến gây viêm bờ mi trước.

  • Nhiễm trùng tụ cầu: Nguyên nhân chính là do vi khuẩn Staphylococcus, thường biểu hiện qua các triệu chứng như mí mắt dính nhẹ và viền mi mắt dày hơn. Vi khuẩn này thường cư trú trên da, mũi, mông, nách nhưng có thể xâm nhập vào cơ thể hoặc mắt qua vết thương hở, vết côn trùng cắn hoặc từ rác thải y tế. Đặc biệt nguy hiểm là chủng Staphylococcus aureus kháng methicillin (MRSA) đã phát triển khả năng kháng nhiều loại thuốc, và chủng Staphylococcus aureus tạo độc tố Panton-Valentine leukocidin (PVL) có thể tiêu diệt tế bào bạch cầu, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da tái phát, đặc biệt ở người có hệ miễn dịch yếu.
  • Viêm da tiết bã (gàu): Tình trạng gàu bong ra từ da đầu có thể dính vào mắt, gây kích ứng và viêm mí mắt. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm bờ mi ở những người có vấn đề về da đầu.
  • Khô mắt: Khi ống dẫn nước mắt bị khô, sức đề kháng tự nhiên của mắt bị suy giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công và gây viêm nhiễm. Tình trạng này thường gặp ở người lớn tuổi hoặc những người thường xuyên làm việc với máy tính.
  • Ký sinh trùng: Rận hoặc ve Demodex có thể chặn các nang lông và tuyến lông mi trong mắt, dẫn đến tắc nghẽn và viêm bờ mi. Những sinh vật nhỏ bé này thường sống ở chân lông mi và có thể gây ra các vấn đề mãn tính nếu không được điều trị.
  • Mụn trứng cá đỏ: Vi khuẩn Rosacea, nguyên nhân gây viêm da mặt, cũng có thể lan đến và gây viêm ở mí mắt. Tình trạng này thường xuất hiện đồng thời với các triệu chứng viêm da đỏ trên mặt.
  • Dị ứng: Phản ứng dị ứng với dung dịch kính áp tròng, thuốc nhỏ mắt, hoặc các sản phẩm trang điểm có thể gây kích ứng và viêm mí mắt.

Nguyên nhân viêm bờ mi sau thường xảy ra do tuyến Meibomian bị tắc nghẽn hoặc hoạt động không bình thường. Điều này làm giảm lượng dầu tiết ra, gây khô mắt và tạo điều kiện cho viêm nhiễm phát triển ở bờ mi.

Dựa vào triệu chứng, có thể phân biệt các loại viêm bờ mi như sau:

  • Viêm bờ mi tiết bã có vảy nhờn trên mi.
  • Viêm bờ mi loét có thể gây chảy máu khi cố gắng gỡ bỏ vảy.
  • Viêm bờ mi Meibomian thay đổi thành phần hoặc lưu lượng của nước mắt.
  • Viêm bờ mi do tụ cầu khuẩn gây rụng mi hoặc mi mọc sai hướng.

Triệu chứng viêm bờ mi mắt

Người bị viêm bờ mi mắt thường gặp nhiều triệu chứng khó chịu như chảy nước mắt, mắt đỏ, cảm giác cộm, nóng hoặc châm chích trong mắt. Ngoài ra, mí mắt có thể xuất hiện nhờn, ngứa, đỏ, sưng, bong da quanh mắt, lông mi dính vào nhau, chớp mắt thường xuyên, nhạy cảm với ánh sáng, mờ mắt,…

Các triệu chứng của viêm bờ mi không chỉ giúp nhận biết bệnh mà còn có thể gợi ý về mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm:

  • Viêm bờ mi cấp tính: xuất hiện của các mụn mủ nhỏ trong nang lông mi, khi vỡ ra sẽ tạo thành các ổ loét ở mi mắt. Dịch tiết ra khô và bám chặt vào mi mắt, có thể gây chảy máu khi cố gắng bóc đi. Triệu chứng đặc trưng là mi mắt thường bị dính lại sau khi ngủ dậy. Đáng chú ý, nếu tình trạng viêm và loét bờ mi tái phát nhiều lần có thể dẫn đến hình thành sẹo ở bờ mi hoặc làm cho lông mi mọc ngược.
  • Viêm bờ mi mạn tính: bác sĩ sẽ thấy các tuyến Meibomian bị giãn và đặc lại, khi ấn vào sẽ làm cho dịch vàng đặc dạng sáp chảy ra. Đối với viêm bờ mi do tăng tiết bã nhờn kèm theo bất thường của tuyến Meibomian, người bệnh sẽ gặp các triệu chứng như khô giác mạc, cảm giác có dị vật trong mắt, cộm và mỏi mắt, cũng như nhìn mờ. Đáng lưu ý, viêm bờ mi mạn tính cũng có thể xuất hiện ở những bệnh nhân bị ung thư biểu mô mi mắt.

Biến chứng viêm bờ mi ở mắt

Viêm bờ mi có thể dẫn đến những biến chứng khó chịu, thậm chí ảnh hưởng đến thị lực. Cụ thể, một số biến chứng có thể xảy ra bao gồm:

  • Viêm bờ mi có thể khiến lông mi bị rụng, mọc bất thường (lệch, ngược) hoặc mất màu.
  • Nếu viêm bờ mi kéo dài lâu ngày có thể để lại sẹo ở trên mí mắt hoặc ở cạnh mí mắt.
  • Tình trạng nước mắt bất thường do viêm bờ mi cản trở việc giữ ẩm cho mi mắt, dẫn đến khô mắt.
  • Lẹo mắt là biến chứng nhiễm trùng phát triển gần gốc lông mi khi viêm bờ mi gây viêm đến các tuyến Meibomian.
  • Chắp hình thành khi viêm bờ mi làm tuyến Meibomian bị tắc nghẽn, gây viêm lộ tuyến, sưng, đỏ.
  • Viêm bờ mi không kiểm soát tốt có thể dẫn đến các cơn đau mắt đỏ tái phát thường xuyên, trở thành mạn tính.
  • Mi mắt viêm hoặc lông mi mọc lệch gây kích ứng liên tục có thể dẫn đến loét giác mạc, đặc biệt khi thiếu nước mắt bảo vệ.

Chẩn đoán viêm bờ mi mắt như thế nào?

Khi có các dấu hiệu bất thường ở mi mắt, bác sĩ có thể sử dụng một số phương pháp để chẩn đoán viêm bờ mi, bao gồm:

  • Hỏi tiền sử bệnh: Thu thập thông tin về các triệu chứng hiện tại và tiền sử bệnh lý liên quan.
  • Khám mí mắt bên ngoài: Quan sát hình dạng mí mắt, đánh giá tình trạng đỏ, sưng, và tiết dịch để xác định loại và mức độ nghiêm trọng của viêm bờ mi.
  • Xét nghiệm dịch tiết: Lấy mẫu dịch tiết từ mí mắt để phân tích trong phòng thí nghiệm, xác định loại và số lượng vi khuẩn.
  • Xét nghiệm nước mắt: Đánh giá chất lượng và số lượng nước mắt để kiểm tra tình trạng khô mắt có thể gây viêm bờ mi.
  • Kiểm tra lông mi: Sử dụng kính hiển vi để kiểm tra lông mi, tìm kiếm dấu hiệu của bọ ve hoặc các bất thường khác.
  • Sinh thiết mi mắt: Thủ thuật hiếm khi được thực hiện, chỉ khi nghi ngờ có ung thư da.

Điều trị viêm bờ mi mắt

Sau quá trình thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị viêm bờ mi được cá nhân hóa, phù hợp với từng bệnh nhân. Các phương pháp điều trị dưới đây là những lựa chọn phổ biến thường được sử dụng.

  • Điều trị bằng thuốc kháng sinh: sử dụng thuốc mỡ kháng sinh như erythromycin hoặc bacitracin, hoặc thuốc nhỏ mắt kháng sinh. Trong trường hợp viêm kéo dài, bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh đường uống như doxycycline hoặc azithromycin.
  • Sử dụng thuốc chống viêm: bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt hoặc kem chứa steroid. Những loại thuốc này giúp giảm viêm, tuy nhiên cần sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
  • Điều trị nguyên nhân gốc: bác sĩ sẽ tìm ra và giải quyết nguyên nhân gốc rễ của bệnh, thay vì chỉ tập trung vào việc làm giảm các triệu chứng khó chịu.
  • Thuốc điều hòa miễn dịch: hoạt động bằng cách can thiệp vào hệ miễn dịch của cơ thể, giúp làm dịu phản ứng viêm quá mức và từ đó giảm các triệu chứng của viêm bờ mi.

Điều trị bệnh viêm bờ mi tại nhà cần lưu ý những điều như sau:

  • Tránh trang điểm mắt là biện pháp quan trọng để giảm kích ứng, không nên trang điểm mắt cho đến khi kiểm soát được tình trạng viêm nhiễm bờ mi.
  • Chườm ấm mắt bằng cách sử dụng khăn sạch ẩm với nước ấm, đặt lên mí mắt và thay khăn để duy trì nhiệt độ, sau đó dùng vải sạch lau gỉ và dịch bám ở mi mắt.
  • Bổ sung omega-3 từ các thực phẩm như cá hồi, mỡ cá, hạt lanh, cá thu, cá trích, cá mòi và hàu giúp các tuyến trong mắt hoạt động tốt hơn.
  • Tẩy tế bào chết nhẹ nhàng cho mắt là biện pháp hiệu quả để làm sạch bụi bẩn trên lông mi và giảm số lượng vi khuẩn trên mi mắt.

Cách phòng ngừa viêm bờ mi mắt

Để giảm nguy cơ mắc viêm bờ mi hoặc tái phát bệnh, bạn có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

Biện pháp phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm bờ mi mắt
Biện pháp phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm bờ mi mắt

  • Thường xuyên rửa tay, giữ cho da mặt và da đầu luôn sạch sẽ.
  • Tránh đưa tay lên dụi mắt để hạn chế lây lan vi khuẩn.
  • Tẩy trang kỹ lưỡng vùng mắt trước khi đi ngủ, loại bỏ hoàn toàn cặn trang điểm.
  • Sử dụng khăn giấy sạch để lau nhẹ nhàng nước mắt hoặc thuốc nhỏ mắt còn dư trên mi.
  • Hạn chế đeo kính áp tròng để giảm kích ứng mắt.
  • Vệ sinh tay và kính áp tròng cẩn thận trước khi đeo.
  • Thay mới thường xuyên các sản phẩm trang điểm mắt như bút kẻ mắt, phấn mắt, mascara.

Viêm bờ mi tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng lại gây ra nhiều phiền toái cho người bệnh. Việc điều trị không đúng cách hoặc chậm trễ có thể dẫn đến các biến chứng ảnh hưởng đến thị lực. Vì vậy, khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở mắt, bạn nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn tham khảo: 

News-Medical. (2022, November 8). Blepharitis types and causes. https://www.news-medical.net/health/Blepharitis-Types-and-Causes.aspx

Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ