Xét Nghiệm Công Thức Máu Để Làm Gì? Và Quy Trình Thế Nào?

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Cử nhân Trương Thị Thanh Hương

Cử nhân Xét nghiệm I Đa khoa Phương Nam

Đặt lịch Xem hồ sơ

Xét nghiệm công thức máu là gì?

Trước khi tìm hiểu xét nghiệm công thức máu để làm gì, chúng ta cùng tìm hiểu tổng quan về phương pháp này là gì.

Xét nghiệm công thức máu toàn bộ (CBC) được sử dụng để đánh giá sức khỏe tổng thể và phát hiện các rối loạn bất thường của máu bao gồm thiếu máu, nhiễm trùng và bệnh bạch cầu.

Xét nghiệm công thức máu hoàn chỉnh đo một số thành phần và đặc điểm của máu, bao gồm:

Hồng cầu

Các tế bào hồng cầu có nhiệm vụ mang oxy đi khắp cơ thể và loại bỏ carbon dioxide. CBC đo hai thành phần của tế bào hồng cầu như:

• Hemoglobin: Protein vận chuyển oxy.
• Hematocrit: tỷ lệ phần trăm hồng cầu trong máu.

Mức độ thấp của hemoglobin và hematocrit thường là dấu hiệu của bệnh thiếu máu (xảy ra khi máu bị thiếu sắt)

Bạch cầu

Các tế bào bạch cầu có chức năng giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. CBC đo số lượng và loại tế bào bạch cầu trong cơ thể. Bác sĩ có thể dựa trên các chỉ số tăng hoặc giảm bất thường về số lượng hoặc loại tế bào bạch cầu để chẩn đoán các tình trạng nhiễm trùng, viêm hoặc ung thư.

Tiểu cầu

Tiểu cầu giúp cầm và đông máu. Bất kỳ thay đổi nào về mức độ tiểu cầu đều có thể khiến cơ thể có nguy cơ bị chảy máu quá nhiều và đây cũng là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng.

Xét nghiệm công thức máu để làm gì?

Công thức máu toàn bộ là một xét nghiệm máu phổ biến được thực hiện vì nhiều lý do sức khỏe khác nhau. Vậy xét nghiệm công thức máu để làm gì? chúng ta cùng tìm hiểu nhé!

Công thức máu toàn bộ (CBC) thường được sử dụng như một xét nghiệm sàng lọc rộng rãi để xác định tình trạng sức khỏe chung được sử dụng để:

• Để đánh giá tình trạng sức khỏe: Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm công thức máu như một phần của khám sức khỏe định kỳ để theo dõi sức khỏe và tầm soát các rối loạn bất thường như thiếu máu hoặc bệnh bạch cầu.
• Để chẩn đoán tình trạng bệnh: Nếu bạn đang suy nhược, mệt mỏi, sốt, viêm nhiễm, bầm tím hoặc chảy máu. Công thức máu đầy đủ có thể giúp chẩn đoán nguyên nhân cũng như dấu hiệu và triệu chứng gây ra tình trạng này. Bên cạnh đó, CBC giúp chẩn đoán các bệnh và tình trạng khác nhau như thiếu máu, nhiễm trùng, viêm nhiễm, chảy máu không rõ nguyên nhân (bên trong hoặc ngoài cơ thể),…CBC còn giúp chẩn đoán một số bệnh ung thư máu, chẳng hạn như bệnh bạch cầu và ung thư hạch.
• Để theo dõi tình trạng bệnh lý: Nếu bạn được chẩn đoán mắc chứng rối loạn máu thì xét nghiệm công thức máu hoàn chỉnh là phương pháp để theo dõi tình trạng của bệnh lý.
• Để theo dõi điều trị y tế: Công thức máu hoàn chỉnh được sử dụng để theo dõi sức khỏe nếu bạn đang dùng các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến số lượng tế bào máu.

Quy trình xét nghiệm công thức máu

Sau khi tìm hiểu xét nghiệm công thức máu để làm gì, bệnh nhân cũng cần nắm rõ quy trình thực hiện phương pháp này như thế nào để có thể chủ động hơn trong việc thăm khám.

Trong quá trình thực hiện thu thập mẫu máu CBC, bác sĩ hoặc kỹ thuật viên phòng thí nghiệm sẽ lấy máu từ tĩnh mạch (bên trong khuỷu tay hoặc từ mu bàn tay) và diễn ra theo các bước sau:

• Bước 1: Làm sạch da bằng khăn hoặc bông gòn có thấm dung dịch sát trùng.
• Bước 2: Buộc sợi dây thun hoặc garot quanh cánh tay để giúp tĩnh mạch hiện rõ hơn.
• Bước 3: Nhẹ nhàng đưa kim vào tĩnh mạch đã được xác định từ trước để lấy đủ lượng máu cần xét nghiệm.
• Bước 4: Y tá sẽ tháo dây thun đồng thời băng kín khu vực tim để cầm máu.
• Bước 5: Dán nhãn mẫu có thông tin đầy đủ và gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.

Đối với trẻ sơ sinh

Ở trẻ sơ sinh, y tá thường sẽ khử trùng gót chân và dùng một cây kim nhỏ để chích vào khu vực này. Sau đó y tá sẽ bóp nhẹ gót chân và lấy một lượng máu nhỏ vào lọ để xét nghiệm.

Một số lưu ý khi xét nghiệm công thức máu

Chắc chắn tới đây bạn đã có câu trả lời xét nghiệm công thức máu để làm gì? Vì thế để chuẩn bị tốt cho quá trình xét nghiệm công thức máu, bệnh nhân cần lưu ý các điểm sau:

• Nếu mẫu máu chỉ được xét nghiệm để có công thức máu hoàn chỉnh, bạn có thể ăn uống bình thường trước khi xét nghiệm. Tuy nhiên, nếu mẫu máu của bạn sẽ được sử dụng cho các xét nghiệm bổ sung khác, bạn có thể cần nhịn ăn và kiêng cử trong một khoảng thời gian nhất định trước khi xét nghiệm. Vì thế bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi đến các cơ sở y tế để thực hiện.
• Uống nhiều nước trước 1 đến 2 ngày xét nghiệm để các tĩnh mạch được hiện rõ hơn nhằm hỗ trợ cho quá trình thu mẫu máu. Ngoài ra, uống nhiều nước còn giúp bệnh nhân không bị tụt huyết áp sau khi lấy máu.
• Bạn nên mặc áo tay ngắn rộng rãi để giúp bác sĩ thuận lợi trong việc tìm tĩnh mạch.
• Ngoài ra, nếu bạn có tâm lý sợ máu, thì cần chuẩn bị một tinh thần thoải mái, tránh làm quá sức trước ngày xét nghiệm để không bị ngộp trong quá trình thực hiện.
• Sau khi lấy mẫu máu, bệnh nhân tránh các hoạt động mạnh để giữ cho sức khỏe được ổn định.

Hy vọng những chia sẻ trong bài viết này đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc xét nghiệm công thức máu để làm gì? nếu còn bất kỳ băn khoăn nào cần ý kiến của các chuyên gia y tế tại Đa khoa Phương Nam, xin vui lòng liên hệ qua Hotline 1800 2222.