Hotline:
1800 2222
Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 10 31, 2024
Bác sĩ tư vấn Y khoa
Mục Lục Bài Viết
Đông máu là quá trình máu chuyển từ dạng lỏng sang dạng rắn, tạo thành cục máu đông (sợi huyết) để cầm máu khi thành mạch máu bị tổn thương và hạn chế máu chảy ra ngoài. Đồng thời, máu vẫn duy trì trạng thái lỏng lưu thông ở các vùng khác. Quá trình đông máu là sự kết hợp của 3 yếu tố, bao gồm: tế bào máu, protein huyết tương, thành mạch.
Cơ thể con người luôn tồn tại sự cân bằng giữa hệ thống chống đông máu và đông máu. Hệ thống đông máu giúp bảo vệ cơ thể khỏi chảy máu, trong khi hệ thống chống đông máu đảm bảo máu lưu thông trong mạch một cách trơn tru, duy trì sự sống. Bất kỳ sự mất cân bằng nào trong hai hệ thống này đều có thể dẫn đến tắc mạch hoặc chảy máu.
Rối loạn đông máu có thể do thiếu hụt các yếu tố đông máu, dẫn đến chảy máu quá nhiều, thậm chí tử vong. Ngược lại, thiếu hụt chất ức chế đông máu có thể gây tắc mạch, cản trở lưu thông máu. Do đó, xét nghiệm đông cầm máu là cần thiết để đánh giá khả năng đông máu, đặc biệt đối với những người có biểu hiện nghi ngờ rối loạn đông máu.
Xét nghiệm PT giúp phát hiện các bất thường trong quá trình đông máu, có thể do thiếu hụt các yếu tố đông máu, bệnh gan, hoặc sử dụng thuốc chống đông.
Xét nghiệm kiểm tra quá trình đông máuXét nghiệm PT (Prothrombin Time) đo thời gian hình thành cục máu đông trong mẫu máu, dựa vào khả năng hoạt động của các yếu tố đông máu khi mạch máu bị tổn thương. Nếu lượng yếu tố đông máu đủ, quá trình đông máu diễn ra bình thường. Ngược lại, thiếu hụt yếu tố đông máu sẽ gây chảy máu, trong khi dư thừa yếu tố đông máu lại dẫn đến máu đông quá mức, dễ hình thành cục máu đông.
Chỉ định xét nghiệm PTXét nghiệm thời gian đông máu PT được áp dụng cho các trường hợp sau:
Chảy máu không rõ nguyên nhân
Xét nghiệm thời gian đông máu PT được thực hiện khi người bệnh gặp tình trạng chảy máu không rõ nguyên nhân, thường kết hợp với xét nghiệm PTT (Thời gian Thromboplastin từng phần). Xét nghiệm PT giúp đánh giá hoạt động của các yếu tố đông máu trong con đường ngoại sinh và con đường chung của quá trình đông máu.
Xét nghiệm PTT giúp đánh giá hoạt động của các yếu tố đông máu trong con đường nội tại sinh và con đường chung. Cả hai xét nghiệm này cung cấp thông tin đầy đủ để đánh giá chính xác chức năng của các yếu tố đông máu.
Phẫu thuật
Xét nghiệm PT thường được chỉ định cho bệnh nhân trước khi thực hiện các thủ thuật y tế xâm lấn, đặc biệt là phẫu thuật. Mục đích là để kiểm tra khả năng đông máu của bệnh nhân, từ đó chuẩn bị tốt cho ca phẫu thuật, tránh những biến chứng nguy hiểm.
Đối với bệnh nhân đang dùng thuốc đông máu
Xét nghiệm PT và INR được thực hiện định kỳ để theo dõi hiệu quả của thuốc chống đông máu, đảm bảo liều lượng thuốc phù hợp, vừa đủ để ngăn ngừa cục máu đông, nhưng không gây bầm tím hay chảy máu quá mức.
Bên cạnh những trường hợp cần thiết theo dõi hiệu quả thuốc, xét nghiệm PT cũng cần được thực hiện đối với những bệnh nhân có dấu hiệu nghi ngờ rối loạn chảy máu như: chu kỳ kinh nguyệt nặng, chảy máu cam, thiếu máu mạn tính, giảm thị lực, dễ bầm tím, chảy máu nướu răng, máu trong nước tiểu hoặc phân, viêm khớp do chảy máu vào khớp,…
Tiến hành xét nghiệm PTMáu được lấy từ tĩnh mạch của bệnh nhân, cho vào ống chứa chất chống đông và được phân tích tự động bằng máy. Quá trình đông máu diễn ra theo hai con đường: con đường nội sinh và con đường ngoại sinh, cuối cùng cả hai đều hội tụ vào một con đường chung để hoàn tất quá trình đông máu.
Mặc dù xét nghiệm PT tập trung vào Prothrombin, một trong những bước cuối cùng của đông máu, nhưng nó thực chất đánh giá hoạt động của tất cả các yếu tố đông máu tham gia vào quá trình này.
Xét nghiệm Prothrombin (PT) đánh giá chức năng của 5 yếu tố đông máu, bao gồm:
Xét nghiệm PT đo thời gian hình thành cục máu đông, phản ánh khả năng đông máu tổng thể của cơ thể. Nếu thiếu hụt hoặc rối loạn chức năng của các yếu tố đông máu, thời gian PT sẽ kéo dài. Xét nghiệm này được thực hiện nhanh chóng, chỉ trong vài giây, và kết quả sẽ được so sánh với mức PT bình thường ở người khỏe mạnh.
Mỗi phòng thí nghiệm có thể sử dụng thuốc thử khác nhau để thực hiện xét nghiệm PT, dẫn đến phạm vi giá trị PT bình thường có sự khác biệt. Đối với những người đang sử dụng thuốc chống đông máu Warfarin, cần sử dụng chỉ số INR (International Normalized Ratio) để điều chỉnh kết quả xét nghiệm PT nhằm đảm bảo độ chính xác.
Thời gian đông máu PT bình thường dao động từ 10 đến 13 giây, tuy nhiên có thể thay đổi tùy theo phương pháp thực hiện và từng phòng xét nghiệm. Khi thời gian PT kéo dài hơn bình thường, nghĩa là máu cần nhiều thời gian hơn để đông, có thể do các nguyên nhân sau:
Để xác định chính xác nguyên nhân gây kéo dài thời gian đông máu PT, cần kết hợp kết quả xét nghiệm PTT. Bên cạnh đó, một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến thời gian PT như: Bổ sung vitamin K, tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin K, sử dụng thuốc tránh thai hoặc thuốc an thần,…
Kết quả xét nghiệm có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, từ việc chuẩn bị của bệnh nhân đến các điều kiện thực hiện xét nghiệm. Dưới đây là một số yếu tố phổ biến có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm:
Lưu ý: Không nên dừng hoặc thay đổi bất kỳ loại thuốc nào nếu không có chủ định của bác sĩ.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đa khoa Phương Nam I Thương hiệu thăm khám và chữa bệnh uy tín, chất lượng với đội ngũ và kiến thức y khoa hiện đại, cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến. Vì cuộc sống là vô giá, chúng tôi đề cao triết lý “đón mừng cuộc sống”, đồng hành cùng với gia đình trong việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân
Hotline
