Xét nghiệm QuantiFERON tầm soát bệnh lao

Trang chủ > Chuyên khoa > Nội khoa > Huyết học > Xét nghiệm QuantiFERON tầm soát bệnh lao

Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 3 25, 2025

Xét nghiệm QuantiFERON là phương pháp xét nghiệm máu nhằm xác định xem một người có bị nhiễm vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis) hay không. Nếu kết quả xét nghiệm QuantiFERON dương tính, điều này có nghĩa là người đó đã bị nhiễm vi khuẩn lao.

Xét nghiệm QuantiFERON là gì?

Lao là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, nằm trong top 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Vi khuẩn lao là nguyên nhân gây tử vong hàng năm nhiều hơn bất kỳ nguyên nhân đơn lẻ nào khác, kể cả HIV/AIDS. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới năm 2015, ước tính có khoảng 1/3 dân số thế giới bị nhiễm vi khuẩn lao, và Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm lao cao.

Xét nghiệm máu Quantiferon (hay còn gọi là xét nghiệm phóng thích Interferon-Gamma hoặc IGRAs)phương pháp xét nghiệm máu giúp phát hiện sớm sự hiện diện của vi khuẩn lao. Cơ chế của xét nghiệm này dựa trên việc đánh giá phản ứng của hệ miễn dịch đối với vi khuẩn gây bệnh lao phổi. Kết quả xét nghiệm QuantiFERON dương tính có nghĩa là người đó đã bị nhiễm vi khuẩn lao.

Xét nghiệm QuantiFERON chẩn đoán sự có mặt vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis trong cơ thể người. 

Ưu điểm nổi bật của xét nghiệm máu Quantiferon là chỉ cần lấy mẫu máu một lần duy nhất và có kết quả sau 24 giờ. Đặc biệt, xét nghiệm này không bị dương tính giả khi người bệnh nhiễm khuẩn lao không điển hình hoặc đã được tiêm vaccine BCG trước đó.

Xét nghiệm QuantiFERON thường được chỉ định cho các đối tượng sau:

  • Người có hệ miễn dịch suy yếu do HIV hoặc đang điều trị bằng corticosteroid.
  • Người đã tiêm phòng vắc-xin BCG.
  • Người làm các công việc có nguy cơ cao hoặc thường xuyên tiếp xúc với bệnh lao.
  • Người đã tiếp xúc gần gũi với người mắc bệnh lao đang hoạt động.

Lưu ý: kết quả xét nghiệm QuantiFERON có thể bị ảnh hưởng bởi việc tiêm vắc-xin sống. Do đó, nên thực hiện xét nghiệm QuantiFERON ngay trong ngày tiêm vắc-xin hoặc đợi ít nhất 4-6 tuần sau khi tiêm.

Kết quả xét nghiệm QuantiFERON giúp xác định khả năng một người bị nhiễm lao. Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm khác như: xét nghiệm 3 mẫu đờm tìm AFB, nuôi cấy tìm lao, PCR đờm/dịch tìm lao,… Bệnh nhân được xác định nhiễm lao sẽ được tư vấn và điều trị kịp thời để ngăn ngừa lây lan.

Với những bệnh nhân nhiễm lao tiềm ẩn (là những người bị nhiễm virus lao, nhưng không xuất hiện biểu hiện của bệnh cũng như không có khả năng lây nhiễm cho người khác) không nên chủ quan mà cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa và điều trị để bệnh không phát triển thành bệnh lao.

Ý nghĩa của xét nghiệm QuantiFERON

Xét nghiệm QuantiFERON có ưu điểm là chỉ cần lấy mẫu máu một lần duy nhất và cho kết quả trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, phương pháp này có hạn chế là không thực hiện được với trẻ em dưới 5 tuổi, người mới nhiễm khuẩn lao, hoặc người bị suy giảm miễn dịch.

Xét nghiệm QuantiFERON thường dùng trong sàng lọc, chẩn đoán lao
Xét nghiệm QuantiFERON thường dùng trong sàng lọc, chẩn đoán lao

Xét nghiệm QuantiFERON đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán lâm sàng bệnh lao, cụ thể như sau:

  • Phân biệt bệnh lao phổi với ung thư phổi.
  • Phân biệt nhiễm vi khuẩn lao với nhiễm các loại vi khuẩn Mycobacterium không lao khi có triệu chứng tương tự.
  • Phát hiện nhiễm lao ở trẻ em.
  • Tầm soát lao trước khi điều trị các bệnh về da, khớp, đường tiêu hóa, hoặc chuẩn bị cho bệnh nhân ghép tạng hoặc sử dụng thuốc điều trị sinh học.
  • Hỗ trợ phân biệt bệnh lao xương khớp với hội chứng viêm đa khớp dạng thấp.
  • Hỗ trợ phát hiện các bệnh lao ngoài phổi như lao màng não, lao màng bụng, lao hạch, lao xương, lao tinh hoàn, lao khớp.

Trong cộng đồng, xét nghiệm QuantiFERON đóng vai trò quan trọng trong tầm soát bệnh lao, giúp phát hiện và điều trị các trường hợp lao sơ nhiễm ở trẻ em cũng như các đối tượng có nguy cơ cao như nhân viên y tế và tù nhân.

Ngoài ra, kỹ thuật này còn được sử dụng để sàng lọc nhiễm lao trong môi trường quân đội, trường học, và đặc biệt hữu ích cho những người cần xuất cảnh đi học tập, lao động tại các quốc gia có yêu cầu cao về kiểm soát lao như Mỹ, Úc, Nhật Bản,…

Xét nghiệm máu Quantiferon đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị bệnh lao phổi. Nếu xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc lao, bạn nên đăng ký thực hiện xét nghiệm này tại các cơ sở y tế có dịch vụ chuyên môn. Dựa trên kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn và đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ