Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 3 25, 2025

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Cử nhân Xét nghiệm I Đa khoa Phương Nam

Xét nghiệm triglyceride được dùng để đánh giá mức độ rối loạn mỡ máu và tầm soát, điều trị bệnh kịp thời. Triglyceride cao liên quan đến xơ vữa động mạch cảnh, nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch và vôi hóa động mạch vành. Vậy, xét nghiệm Triglyceride là gì? Bao lâu nên thực hiện xét nghiệm triglyceride?

Mục Lục Bài Viết

1 Chỉ số triglyceride là gì?
2 Xét nghiệm Triglyceride là gì?
3 Cách kiểm soát chỉ số triglyceride bình thường

Chỉ số triglyceride là gì?

Triglyceride (hay triacylglycerol) là chất béo trung tính, được cấu tạo từ sự kết hợp của 3 axit béo este hóa với một phân tử glycerol. Đây là dạng lipid chủ yếu có trong các nguồn mỡ động vật như mỡ heo, da gà, da vịt, da heo, mỡ bò, cũng như trong các loại dầu thực vật như dầu dừa, bơ, đậu phộng.

Chỉ số triglyceride

Sau đó, các chất béo được cơ thể phân tách và hấp thụ dưới dạng năng lượng. Tuy nhiên, khi lượng chất béo tiêu thụ vượt quá nhu cầu thực tế của cơ thể, nồng độ triglyceride trong máu sẽ tích tụ và tăng cao, dẫn đến nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.

Chỉ số triglyceride đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán y khoa. Thông qua chỉ số này, các bác sĩ có thể đánh giá tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và đưa ra những chẩn đoán chính xác về các bệnh lý liên quan đến tim mạch và mạch máu. Cụ thể:

Gan nhiễm mỡ: Triglyceride được sản sinh từ hai nguồn chính là thức ăn hàng ngày và quá trình tổng hợp tại gan. Tuy nhiên, khi lượng triglyceride tăng cao quá mức, chúng sẽ tích tụ trong tế bào gan, gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ.
Rối loạn mỡ máu: Bên cạnh các xét nghiệm chỉ số cholesterol toàn phần, LDL-cholesterol (mỡ máu xấu) và HDL-cholesterol (mỡ máu tốt), việc định lượng triglyceride máu giúp bác sĩ đánh giá toàn diện hơn về tình trạng mỡ máu của bệnh nhân. Khi triglyceride tăng cao, chúng bám vào thành mạch tạo thành các mảng mỡ trên động mạch, cản trở lưu thông máu. Chỉ số triglyceride cao cảnh báo nhiều nguy cơ như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, rối loạn lipid máu, gan nhiễm mỡ và đột quỵ.
Tăng huyết áp: Triglyceride – chất béo trung tính – khi tích tụ nhiều trong lòng mạch máu sẽ gây chít hẹp lòng mạch, cản trở quá trình lưu thông máu. Điều này tạo áp lực lên thành mạch máu, dẫn đến tình trạng tăng huyết áp ở người bệnh.
Viêm tụy: Bệnh viêm tụy có nhiều nguyên nhân, bao gồm nghiện rượu, sỏi mật và tăng triglyceride máu. Viêm tụy cấp thường xảy ra khi nồng độ triglyceride vượt quá 1000 mg/dL hoặc trên 20 mmol/l. Khi đó, chylomicrons (chất được tạo ra sau khi ăn và thường được đào thải sau 8 giờ) xuất hiện thường xuyên trong các mao mạch, với kích thước lớn gây tắc nghẽn các mao mạch tụy. Tình trạng này dẫn đến thiếu máu gây hoại tử tụy và toan hóa máu, từ đó gây viêm tụy cấp.
Bệnh mạch vành: Tăng triglyceride máu làm tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch vành. Điều này có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

Xét nghiệm Triglyceride là gì?

Xét nghiệm định lượng triglycerid là một xét nghiệm cơ bản giúp đánh giá tình trạng cân bằng giữa quá trình hấp thu và chuyển hóa lipid trong cơ thể.

xét nghiệm triglyceride

Triglyceride là một loại chất béo trung tính được gan tổng hợp từ các thành phần như axit béo, protein và glucose. Chúng được lưu trữ trong các mô mỡ và cơ, và khi cơ thể cần năng lượng, triglyceride sẽ được giải phóng để sử dụng. Trong hệ tuần hoàn, triglycerid được vận chuyển chủ yếu bởi hai loại lipoprotein: chylomicron (các vi thể dưỡng chấp) và VLDL (lipoprotein tỉ trọng rất thấp). Tình trạng tăng triglyceride trong máu có thể là dấu hiệu của việc VLDL bị quá tải hoặc do sự tích tụ bất thường của chylomicron khi đói.

Xét nghiệm định lượng triglycerid là một phần của bảng lipid máu, thường được kiểm tra cùng với cholesterol toàn phần, HDL cholesterol và LDL cholesterol để đánh giá tình trạng rối loạn mỡ máu. Và có trong gói kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ.
Ngoài ra, ở những người đang điều trị để giảm triglyceride, xét nghiệm được sử dụng để theo dõi xem phương pháp điều trị (chế độ ăn uống, tập thể dục, thuốc men) có hiệu quả hay không.

Khi nào cần xét nghiệm tầm soát chỉ số triglyceride

Để đánh giá tình trạng “mỡ máu xấu” của một người, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm bao gồm cholesterol toàn phần, LDL-cholesterol, HDL-cholesterol và triglyceride. Dựa trên kết quả tổng thể của các chỉ số này, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ ảnh hưởng của tình trạng mỡ máu đến nguy cơ mắc các bệnh lý như rối loạn mỡ máu, tim mạch, viêm tụy,…

Trẻ em: Đối với trẻ em, cần thực hiện xét nghiệm triglyceride một lần vào khoảng 9-11 tuổi. Sau đó, nên xét nghiệm lại một lần nữa khi trẻ bước vào độ tuổi 17-21. Đây là khuyến nghị cơ bản để theo dõi sức khỏe và phát hiện sớm bất thường về mỡ máu ở lứa tuổi này.
Người trẻ: Hiện nay, nhiều người trẻ sống ở khu vực thành thị có lối sống ít vận động thể lực, thường xuyên tiêu thụ thức ăn nhanh. Điều này dẫn đến xu hướng rối loạn mỡ máu ngày càng trẻ hóa. Do đó, người trẻ nên khám sức khỏe tổng quát mỗi năm một lần, bao gồm việc tầm soát nồng độ triglyceride để kiểm soát tình trạng sức khỏe.
Người lớn: Nam giới trong độ tuổi 40-55 và nữ giới trong độ tuổi 50-65, ngay cả khi chưa có bệnh nền, cũng nên thực hiện xét nghiệm triglyceride hai lần mỗi năm. Việc này giúp phát hiện sớm và có biện pháp điều chỉnh, cải thiện kịp thời tình trạng mỡ máu xấu, ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.
Người bệnh nền: Đối với những người có bệnh nền như bệnh tim mạch, đái tháo đường, viêm tụy, rối loạn mỡ máu, hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh cholesterol cao, cần thực hiện xét nghiệm triglyceride thường xuyên hơn theo chỉ định của bác sĩ. Tần suất xét nghiệm có thể lên đến 4-6 lần/năm.

Giá trị của chỉ số triglyceride và cách đọc kết quả

Xét nghiệm sinh hóa máu là phương pháp chính xác để định lượng triglyceride. Mẫu máu bệnh nhân thường được thực hiện bằng phương pháp enzym so màu.

Chỉ số triglyceride	Mức độ
0.46 – 1.59 mmol/L (dưới 150 mg/dL)	Bình thường
1.6 – 2.25 mmol/L (150 – 199 mg/dL)	Khá cao
2.26 – 5.64 mmol/L (hoặc 200 – 499 mg/dL)	Cao
≥ 5.65 mmol/L (≥ 500 mg/dL)	Rất cao. Nguy cơ xơ vữa động mạch, gan nhiễm mỡ, nhồi máu cơ tim, mỡ máu, đột quỵ,…

Yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số triglyceride

Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến việc đánh giá chỉ số triglyceride, từ đó ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm và việc đưa ra chẩn đoán chính xác. Cụ thể:

Thức ăn: Người bệnh cần nhịn ăn ít nhất từ 8 – 12 tiếng và không uống bia rượu trong vòng 24 giờ trước xét nghiệm bởi có thể làm sai lệch kết quả nghiêm trọng.
Thuốc men: Một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm triglycerid như: thuốc ngừa thai, thuốc lợi tiểu, corticosteroid, dextrothyroxine, và metformin.
Độ tuổi: Chỉ số tham chiếu triglyceride có sự khác biệt giữa các độ tuổi khác nhau, bao gồm trẻ nhỏ, người trưởng thành và người lớn tuổi. Vì vậy, khi đi khám bệnh và thực hiện xét nghiệm, người bệnh cần cung cấp thông tin chính xác về độ tuổi cho bác sĩ.
Cơ sở y tế: Để đảm bảo kết quả xét nghiệm mỡ máu có độ chuẩn xác cao, việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín là rất quan trọng. Nên ưu tiên các cơ sở y tế được trang bị máy móc hiện đại, có đầy đủ sinh phẩm và hóa chất cần thiết, đồng thời thường xuyên được kiểm định chất lượng để đảm bảo kết quả chính xác và tin cậy.
Một số yếu tố khác: Ngoài các yếu tố trên, một số tình trạng sức khỏe và yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm triglyceride. Ví dụ, phụ nữ mang thai thường có nồng độ triglyceride thấp hơn bình thường trong giai đoạn đầu thai kỳ. Các tình trạng như cường giáp, hội chứng thận hư, yếu tố di truyền, và béo phì cũng có thể làm thay đổi nồng độ triglyceride trong máu.

Cách kiểm soát chỉ số triglyceride bình thường

Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số triglyceride tăng cao, việc điều chỉnh lối sống hàng ngày là rất quan trọng để giúp ổn định và duy trì nồng độ triglyceride ở mức bình thường. Dưới đây là một số gợi ý bạn có thể tham khảo:

*Tăng cường sử dụng các loại hạt như óc chó, đậu phộng, hạnh nhân, hạt bí để kiểm soát chỉ số triglyceride bình thường*

Chế độ dinh dưỡng khoa học

Để kiểm soát triglyceride, nên ưu tiên các loại tinh bột nguyên cám giàu chất xơ như gạo lứt, yến mạch, bánh mì đen. Tăng cường sử dụng các loại hạt như óc chó, đậu phộng, hạnh nhân, hạt bí. Nên ăn cá nhiều hơn thịt vì cá chứa axit béo không no, giúp hạn chế tích tụ mỡ máu xấu. Đồng thời, bổ sung thịt nạc, rau xanh và trái cây giàu chất xơ vào chế độ ăn hàng ngày.

Cần hạn chế các loại chất béo có hại như da heo, da bò, da gà, da vịt, thịt mỡ. Tránh xa các loại thức ăn chế biến sẵn như xúc xích, cá viên chiên, nem nướng, thịt đóng hộp. Bên cạnh đó, hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia và bỏ thuốc lá hoàn toàn.

Tập thể dục

Duy trì thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, liên tục 5 ngày trong tuần. Điều này giúp đào thải mỡ máu xấu ra khỏi cơ thể, tăng cường sự dẻo dai và săn chắc cho cơ bắp.

Khám sức khỏe tổng quát

Đồng thời, nên khám sức khỏe định kỳ tối thiểu 6 tháng/lần để theo dõi và kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe, đặc biệt là nồng độ triglyceride trong máu.

Xét nghiệm Triglyceride đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim mạch và các rối loạn chuyển hóa khác. Kết quả xét nghiệm giúp bác sĩ đưa ra những lời khuyên hữu ích về thay đổi lối sống, chế độ ăn uống và các phương pháp điều trị cần thiết để duy trì sức khỏe tim mạch tốt nhất.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Đánh giá bài viết

Bài viết này có hữu ích với bạn không?

71 lượt đọc

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

1800 2222
phuongnamclinic@gmail.com
1: Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
2: Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng
Nhà Thuốc Đa Khoa Phương Nam - Đức Trọng:
Số 410 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng

Xét nghiệm Triglyceride là gì? Hướng dẫn cách đọc chỉ số

Chỉ số triglyceride là gì?

Xét nghiệm Triglyceride là gì?

Khi nào cần xét nghiệm tầm soát chỉ số triglyceride