Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng 9 30, 2020
Mục Lục Bài Viết
Siêu âm màng phổi là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp bác sĩ xác định lượng dịch trong màng phổi, tính chất của dịch và phát hiện các tổn thương khác ở phổi. Ngoài ra, phương pháp này còn được ứng dụng để phát hiện sớm tình trạng tràn khí màng phổi trong trường hợp chưa thể chụp X-quang.
Siêu âm phổi hiện nay là một kỹ thuật phổ biến và được ứng dụng rộng rãi tại hầu hết các bệnh viện và phòng khám tư nhân bởi nhiều ưu điểm vượt trội:
Trong khi chụp X-quang chỉ mang lại độ chính xác khoảng 75%, kém hơn so với CT, và CT Scanner hay MRI lại có chi phí cao, siêu âm màng phổi là lựa chọn tối ưu và hợp lý, đặc biệt trong việc chẩn đoán viêm phổi. Độ nhạy của hình ảnh siêu âm có thể lên đến 90%, giúp phát hiện bệnh hiệu quả hơn.
Siêu âm màng phổi được chỉ định trong trường hợp nghi ngờ tổn thương màng phổi, đặc biệt là tràn dịch màng phổi, nhất là tràn máu hoặc tràn mủ do bệnh lý hoặc sau thủ thuật. Ngoài ra, phương pháp này cũng được áp dụng trong các trường hợp sau:
Siêu âm màng phổi là một kỹ thuật chẩn đoán phổ biến được sử dụng để xác định tình trạng của phổi và phát hiện sớm tràn khí màng phổi cũng như các bất thường khác. Phương pháp này mang nhiều ưu điểm vượt trội so với các xét nghiệm phổi thông thường khác, cụ thể:
Hiệu quả: Siêu âm màng phổi mang lại hiệu quả chẩn đoán cao, cung cấp hình ảnh rõ nét về vùng được siêu âm, giúp phản ánh chính xác tình trạng của phổi. Kỹ thuật này hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ trong quá trình chẩn đoán lâm sàng.
An toàn với người bệnh: Siêu âm màng phổi là một kỹ thuật an toàn vì không sử dụng tia xạ như các kỹ thuật chẩn đoán khác như chụp X-quang. Điều này đảm bảo siêu âm màng phổi không gây hại cho sức khỏe, cho phép bệnh nhân thực hiện nhiều lần để đánh giá chính xác tình trạng phổi mà không lo ngại về vấn đề an toàn.
Chi phí thấp: Chi phí thực hiện siêu âm màng phổi tương đối thấp, thiết bị cũng không quá đắt đỏ. Điều này giúp kỹ thuật này phù hợp với nhiều đối tượng, tạo điều kiện cho mọi người có thể sử dụng để kiểm tra sức khỏe phổi.
Độ phân giải của hình ảnh siêu âm màng phổi phụ thuộc vào chất lượng thiết bị siêu âm. Thiết bị tốt sẽ cho hình ảnh rõ nét, trong khi thiết bị kém chất lượng có thể tạo ra hình ảnh mờ, gây khó khăn cho việc chẩn đoán.
Ngoài ra, kết quả siêu âm màng phổi còn phụ thuộc vào kỹ thuật của người thực hiện, dẫn đến tính khách quan của hình ảnh bị ảnh hưởng.
Do đặc thù cấu trúc của phổi chứa khí, sóng siêu âm bị cản trở, gây khó khăn trong việc phân tích hình ảnh, đặc biệt khi chẩn đoán u phổi. Dịch màng phổi cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến sự dẫn truyền sóng âm.
Siêu âm màng phổi là một kỹ thuật đơn giản, bệnh nhân không cần chuẩn bị gì trước khi thực hiện. Người bệnh có thể ngồi hoặc nằm tùy theo vị trí cần kiểm tra để có thể quan sát rõ nhất vùng cần siêu âm.
Tư thế ngồi: Sử dụng đầu dò siêu âm trên các khoang liên sườn để kiểm tra các bệnh lý liên quan đến thành ngực, màng phổi và tràn dịch.
Tư thế nằm: Đầu dò được sử dụng để khảo sát góc sườn hoành bên và sau, phần đáy nhu mô phổi. Lấy gan làm cửa sổ siêu âm để đánh giá cơ hoành và màng phổi.
Đầu dò siêu âm được di chuyển dọc theo khoang liên sườn, từ đỉnh phổi xuống dưới vòm hoành. Nếu nghi ngờ có tổn thương, cần quan sát sự bất thường trong các thì hô hấp và so sánh với bên đối diện. Tràn dịch màng phổi được xác định trong các trường hợp:
Trên siêu âm, tràn dịch màng phổi được nhận biết bởi khoảng trống âm đồng nhất giữa lá thành và lá tạng.
Tùy thuộc vào nguyên nhân tràn máu màng phổi, siêu âm có thể hiển thị các hình ảnh đơn lẻ hoặc kết hợp của 4 mức độ cản âm: trống âm, hỗn hợp âm có vách hóa và tăng âm, hỗn hợp âm nhưng không có vách hóa.
Dưới đây là cách ước lượng mức độ tràn dịch màng phổi trên siêu âm với đầu dò 3,5 MHz:
Trên siêu âm màng phổi, tràn khí màng phổi được xác định khi:
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.