Hotline:
1800 2222
Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng mười hai 11, 2024
Bác sĩ tư vấn Y khoa
Mục Lục Bài Viết
Tiêm chủng mở rộng là dự án y tế cộng đồng được triển khai từ năm 1981, do Bộ Y tế khởi xướng và thực hiện với sự hợp tác của WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) và UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc), nhằm giúp người dân tiếp cận các loại vắc-xin quan trọng. Chương trình hướng đến việc tăng cường sức đề kháng xã hội, tạo miễn dịch cộng đồng đối với các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, ngăn chặn dịch bệnh bùng phát. Trẻ em trong độ tuổi quy định được tiêm ngừa miễn phí các loại vắc-xin phòng các bệnh truyền nhiễm phổ biến tại Việt Nam.
Hiện có 12 loại vắc-xin phòng 12 bệnh cho trẻ dưới 1 tuổi trong lịch tiêm chủng mở rộng ở Việt Nam. Với sự phát triển kinh tế và y tế, chương trình đã mở rộng đối tượng đến trẻ 10 tuổi và tăng số lượng mũi tiêm miễn phí. Chương trình tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam đã trải qua 4 giai đoạn phát triển chính từ khi hình thành đến nay:
Lợi ích của tiêm chủng vắc xin cho trẻ:
Tiêm chủng mở rộng là dự án y tế quốc gia do Bộ Y tế thực hiện, mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ em và đất nước, cụ thể:
| STT | Các bệnh truyền nhiễm có vắc xin tại Việt Nam | Vắc xin, đối tượng, lịch tiêm chủng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng | ||
| Vắc xin | Đối tượng sử dụng | Lịch tiêm/uống | ||
| 1 | Bệnh viêm gan B | Vắc xin viêm gan B đơn giá | Trẻ sơ sinh | Liều vắc xin sơ sinh được tiêm trong 24 giờ đầu sau sinh. |
| Vắc xin phối hợp có chứa thành phần viêm gan B | Trẻ dưới 1 tuổi |
|
||
| 2 | Bệnh Lao | Vắc xin Lao | Trẻ dưới 1 tuổi | Trẻ được tiêm một mũi vắc xin trong vòng một tháng sau khi sinh |
| 3 | Bệnh Bạch hầu | Vắc xin kết hợp có chứa thành phần bạch hầu | Trẻ dưới 1 tuổi |
|
| Trẻ dưới 2 tuổi | Mũi nhắc lại được tiêm khi trẻ 18 tháng tuổi. | |||
| 4 | Bệnh Ho gà | Vắc xin kết hợp có chứa thành phần ho gà | Trẻ dưới 1 tuổi |
|
| Trẻ dưới 1 tuổi | Mũi nhắc lại được tiêm khi trẻ 18 tháng tuổi. | |||
| 5 | Bệnh Bại liệt | Vắc xin bại liệt uống đa giá | Trẻ dưới 1 tuổi |
|
| Vắc xin bại liệt tiêm đa giá | Trẻ dưới 1 tuổi |
|
||
| 6 | Bệnh Sởi | Vắc xin sởi đơn giá | Trẻ dưới 1 tuổi | Tiêm khi trẻ em đủ 9 tháng tuổi |
| Vắc xin phối hợp có chứa thành phần sởi | Trẻ dưới 2 tuổi | Tiêm khi trẻ em đủ 18 tháng tuổi | ||
| 7 | Bệnh do Haemophilus influenzae type B | Vắc xin Haemophilus influenzae type B đơn giá hoặc vắc xin phối hợp có chứa thành phần Haemophilus influenzae type B | Trẻ dưới 1 tuổi |
|
| 8 | Bệnh viêm não Nhật Bản | Vắc xin viêm não Nhật Bản | Trẻ em từ 1 đến 5 tuổi |
|
| 9 | Bệnh Rubella | Vắc xin kết hợp có chứa thành phần rubella | Trẻ dưới 2 tuổi | Tiến hành tiêm khi trẻ em đủ 18 tháng tuổi |
| 10 | Bệnh Uốn ván | Vắc xin kết hợp có chứa thành phần uốn ván | Trẻ em dưới 1 tuổi |
|
| Trẻ em dưới 2 tuổi | Tiêm nhắc lại khi trẻ em đủ 18 tháng tuổi | |||
| Vắc xin uốn ván đơn giá | Phụ nữ đang mang thai |
1. Đối với người chưa tiêm hoặc không rõ tiền sử tiêm vắc-xin hoặc chưa tiêm đủ 3 mũi vắc- xin có chứa thành phần uốn ván liều cơ bản:
2. Đối với người đã tiêm đủ 3 mũi vắc-xin có chứa thành phần uốn ván liều cơ bản:
3. Đối với người đã tiêm đủ 3 mũi vắc-xin có chứa thành phần uốn ván liều cơ bản và 1 liều nhắc lại:
|
||
Lưu ý: Nhỡ lịch tiêm phòng cho trẻ có sao không?Nhiều trẻ không được tiêm phòng đúng lịch do phụ huynh bận rộn quên lịch tiêm, thiếu thông tin về vắc-xin cần thiết, hoặc do trẻ không đủ điều kiện sức khỏe như sốt cao hay mắc bệnh.
Tiêm chủng đúng lịch là cách tốt nhất để bảo vệ trẻ khỏi bệnh tật vì lúc đó vắc xin phát huy tác dụng tối đa. Nếu bỏ mũi tiêm hoặc không tiêm đủ, khả năng phòng bệnh sẽ giảm, khiến trẻ dễ mắc bệnh truyền nhiễm, đặc biệt trong mùa dịch.
Để không làm nhỡ lịch tiêm phòng của trẻ, phụ huynh cần theo dõi sát lịch tiêm chủng cho trẻ. Nếu quên hoặc trẻ không đủ điều kiện tiêm đúng lịch, cần liên hệ cơ sở tiêm chủng để được tư vấn và xem xét tiêm bù tùy theo loại vắc-xin và tình trạng bệnh lý. Tùy thuộc vào loại vắc xin và tình trạng sức khỏe của trẻ, nhân viên y tế sẽ tư vấn lịch tiêm bù.
Nếu trẻ đã đến tuổi tiêm chủng hoặc tiêm nhắc lại nhưng vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng thiếu, phụ huynh có thể lựa chọn tiêm vắc xin dịch vụ tại các cơ sở y tế uy tín. Ngược lại nếu một mũi vắc xin dịch vụ nào đó quá khan hiếm, phụ huynh có thể tiêm vắc xin miễn phí thay thế (nếu có). Việc kết hợp tiêm vắc xin miễn phí và dịch vụ đã được chứng minh là an toàn và không ảnh hưởng đến hiệu quả phòng bệnh.
Mặc dù Bộ Y tế đã triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng toàn quốc, nhiều phụ huynh vẫn phân vân giữa việc tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ cho con. Vậy, nên tiêm phòng dịch vụ hay miễn phí cho trẻ?
Từ năm 1981, chương trình Tiêm chủng mở rộng của Bộ Y tế triển khai cùng sự hỗ trợ từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) đã giúp hàng triệu trẻ em được tiếp cận vắc-xin miễn phí, an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, số lượng vắc-xin trong chương trình còn hạn chế và chỉ áp dụng cho một số đối tượng, trong khi tiêm chủng dịch vụ cung cấp hơn 50 loại vắc-xin phòng gần 50 bệnh cho mọi đối tượng, lứa tuổi như: trẻ em, trẻ tiền học đường, trẻ thanh thiếu niên, người trưởng thành, người cao tuổi và phụ nữ mang thai.
Do đó, ngoài vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, Bộ Y tế khuyến khích phụ huynh chủ động tiêm thêm vắc-xin dịch vụ để bảo vệ sức khỏe trẻ, đặc biệt khi bệnh truyền nhiễm ngày càng gia tăng và phức tạp. Dù chọn loại vắc-xin nào, phụ huynh cần nắm rõ thông tin và các lưu ý trước sau tiêm để đảm bảo sức khoẻ cho trẻ.
Có thể thấy, 12 loại vắc xin được sử dụng trong lịch tiêm chủng mở rộng cho trẻ là rất an toàn. Để đảm bảo hiệu quả của vắc xin và tránh các tác dụng phụ không mong muốn, cha mẹ cần lưu ý một số điều trước và sau khi tiêm cho bé.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn tham khảo: Essential Programme on Immunization. (2024). Who.int. https://www.who.int/teams/immunization-vaccines-and-biologicals/essential-programme-on-immunization.
Đa khoa Phương Nam I Thương hiệu thăm khám và chữa bệnh uy tín, chất lượng với đội ngũ và kiến thức y khoa hiện đại, cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến. Vì cuộc sống là vô giá, chúng tôi đề cao triết lý “đón mừng cuộc sống”, đồng hành cùng với gia đình trong việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân
Hotline
