Ý nghĩa siêu âm màng phổi trong chẩn đoán, điều trị bệnh

Trang chủ > Chuyên khoa > Chẩn đoán > Vô tuyến học > Ý nghĩa siêu âm màng phổi trong chẩn đoán, điều trị bệnh

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa | Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng 9 30, 2020

Siêu âm màng phổi là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh giúp bác sĩ phát hiện các bệnh lý ở thành ngực như tràn dịch màng phổi, u màng phổi hay tràn khí màng phổi. Phương pháp này mang lại nhiều lợi ích cho bác sĩ lâm sàng như tiện lợi, nhanh chóng và hiệu quả trong việc chẩn đoán bệnh. 

Siêu âm màng phổi là gì?

Siêu âm màng phổi là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp bác sĩ xác định lượng dịch trong màng phổi, tính chất của dịch và phát hiện các tổn thương khác ở phổi. Ngoài ra, phương pháp này còn được ứng dụng để phát hiện sớm tình trạng tràn khí màng phổi trong trường hợp chưa thể chụp X-quang.

Siêu âm màng phổi chỉ được thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ
Siêu âm màng phổi chỉ được thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ

Siêu âm phổi hiện nay là một kỹ thuật phổ biến và được ứng dụng rộng rãi tại hầu hết các bệnh viện và phòng khám tư nhân bởi nhiều ưu điểm vượt trội:

  • Không sử dụng tia xạ;
  • Thiết bị nhỏ gọn, dễ dàng di chuyển và thực hiện tại giường bệnh; 
  • Cho phép thăm khám lặp lại nhiều lần, thời gian nhanh chóng và giá thành hợp lý.
  • Kỹ thuật an toàn, không gây đau, không để lại biến chứng và bệnh nhân không cần chuẩn bị gì trước khi thực hiện.

Trong khi chụp X-quang chỉ mang lại độ chính xác khoảng 75%, kém hơn so với CT, và CT Scanner hay MRI lại có chi phí cao, siêu âm màng phổi là lựa chọn tối ưu và hợp lý, đặc biệt trong việc chẩn đoán viêm phổi. Độ nhạy của hình ảnh siêu âm có thể lên đến 90%, giúp phát hiện bệnh hiệu quả hơn.

Khi nào cần chỉ định siêu âm khoang màng phổi?

Siêu âm màng phổi được chỉ định trong trường hợp nghi ngờ tổn thương màng phổi, đặc biệt là tràn dịch màng phổi, nhất là tràn máu hoặc tràn mủ do bệnh lý hoặc sau thủ thuật. Ngoài ra, phương pháp này cũng được áp dụng trong các trường hợp sau:

Siêu âm màng phổi giúp phát hiện sớm các bệnh lý tại phổi
Siêu âm màng phổi giúp phát hiện sớm các bệnh lý tại phổi

  • Tràn dịch màng phổi, đặc biệt khi người bệnh nghi ngờ có tràn máu, tràn mủ màng phổi do bệnh lý hoặc sau một số thủ thuật (sinh thiết, chọc dò,…). Siêu âm có thể phát hiện dịch ngay cả khi chỉ có vài chục ml.
  • Theo dõi quá trình tiến triển và các biến chứng có thể xảy ra tràn khí màng phổi.
  • Phát hiện và xác định rõ các tổn thương màng phổi (khối u).
  • Khảo sát dịch khu trú tại cơ hoành và sự di động của cơ hoành.
  • Kiểm tra độ dày màng phổi, khối u trên màng và khối u xâm lấn thành ngực.
  • Hỗ trợ bác sĩ trong việc chọc dò, sinh thiết màng phổi và dẫn lưu dịch.

Ưu điểm của siêu âm màng phổi

Siêu âm màng phổi là một kỹ thuật chẩn đoán phổ biến được sử dụng để xác định tình trạng của phổi và phát hiện sớm tràn khí màng phổi cũng như các bất thường khác. Phương pháp này mang nhiều ưu điểm vượt trội so với các xét nghiệm phổi thông thường khác, cụ thể:

Hiệu quả: Siêu âm màng phổi mang lại hiệu quả chẩn đoán cao, cung cấp hình ảnh rõ nét về vùng được siêu âm, giúp phản ánh chính xác tình trạng của phổi. Kỹ thuật này hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ trong quá trình chẩn đoán lâm sàng.

An toàn với người bệnh: Siêu âm màng phổi là một kỹ thuật an toàn vì không sử dụng tia xạ như các kỹ thuật chẩn đoán khác như chụp X-quang. Điều này đảm bảo siêu âm màng phổi không gây hại cho sức khỏe, cho phép bệnh nhân thực hiện nhiều lần để đánh giá chính xác tình trạng phổi mà không lo ngại về vấn đề an toàn.

Chi phí thấp: Chi phí thực hiện siêu âm màng phổi tương đối thấp, thiết bị cũng không quá đắt đỏ. Điều này giúp kỹ thuật này phù hợp với nhiều đối tượng, tạo điều kiện cho mọi người có thể sử dụng để kiểm tra sức khỏe phổi.

Nhược điểm của siêu âm màng phổi

Độ phân giải của hình ảnh siêu âm màng phổi phụ thuộc vào chất lượng thiết bị siêu âm. Thiết bị tốt sẽ cho hình ảnh rõ nét, trong khi thiết bị kém chất lượng có thể tạo ra hình ảnh mờ, gây khó khăn cho việc chẩn đoán.

Ngoài ra, kết quả siêu âm màng phổi còn phụ thuộc vào kỹ thuật của người thực hiện, dẫn đến tính khách quan của hình ảnh bị ảnh hưởng.

Do đặc thù cấu trúc của phổi chứa khí, sóng siêu âm bị cản trở, gây khó khăn trong việc phân tích hình ảnh, đặc biệt khi chẩn đoán u phổi. Dịch màng phổi cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến sự dẫn truyền sóng âm.

Trên siêu âm, tràn dịch màng phổi được nhận biết bởi khoảng trống âm đồng nhất giữa lá thành và lá tạng.

Tùy thuộc vào nguyên nhân tràn máu màng phổi, siêu âm có thể hiển thị các hình ảnh đơn lẻ hoặc kết hợp của 4 mức độ cản âm: trống âm, hỗn hợp âm có vách hóa và tăng âm, hỗn hợp âm nhưng không có vách hóa. 

Dưới đây là cách ước lượng mức độ tràn dịch màng phổi trên siêu âm với đầu dò 3,5 MHz:

  • Lượng rất ít: Khoảng trống âm chỉ thấy ở góc sườn hoành.
  • Lượng ít: Khoảng trống âm vẫn nằm trong góc sườn hoành nhưng đầu dò có thể quét được.
  • Lượng vừa: Khoảng trống âm nằm giữa 1-2 tầm quét của đầu dò.
  • Lượng nhiều: Khoảng trống âm vượt quá 2 tầm quét của đầu dò siêu âm.

Trên siêu âm màng phổi, tràn khí màng phổi được xác định khi:

  • Không thấy hình ảnh phổi trượt
  • Không thấy hình ảnh đuôi sao chổi
  • Đường màng phổi rộng ra

Siêu âm màng phổi đóng vai trò quan trọng trong việc thăm khám, chẩn đoán và điều trị tràn dịch màng phổi. Phương pháp này an toàn, hiệu quả, chi phí thấp, nhanh chóng và có thể thực hiện nhiều lần. Tuy nhiên, kết quả siêu âm phụ thuộc vào chất lượng thiết bị và kỹ năng của người thực hiện. Thiết bị hiện đại giúp tạo ra hình ảnh rõ nét, dễ dàng phát hiện các dấu hiệu bất thường ngay từ giai đoạn đầu.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

5/5 - (1 bình chọn)
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ