Tác giả: Duyên Nguyễn Ngày đăng: Tháng ba 14, 2023
Mục Lục Bài Viết
Siêu âm tim là phương pháp chẩn đoán hình ảnh quan trọng. Nó được ứng dụng trong việc thăm khám, chẩn đoán, theo dõi và chữa trị các căn bệnh về tim mạch. Khi siêu âm tim, bác sĩ sẽ dùng đầu dò để khảo sát qua thực quản hoặc thành ngực. Trong đó, hình thức siêu âm tim qua thành ngực được thực hiện phổ biến hơn.
Siêu âm có nguyên lý cơ bản dựa trên hoạt động của sóng âm. Đầu dò sẽ phát ra sóng âm, nó sẽ xuyên qua thành ngực đi đến tim cũng như những cơ quan khác. Song song đó, sóng phản xạ cũng được đầu dò thu nhận, thể hiện lên màn hình của máy tính. Lúc này, bác sĩ sẽ biết bên dưới có cấu trúc như thế nào.
Bác sĩ sẽ cần đến siêu âm Doppler đối với mục tiêu mô tả luồng dòng máu trong tim. Nó cũng là chùm siêu âm được phát, thu nhưng sẽ tương thích với hướng di chuyển và tốc độ của dòng máu. Nhờ vậy, bác sĩ có thể nhận ra các luồng thông bất thường cũng như những căn bệnh hở hẹp van tim.
Ở người trưởng thành bước vào giai đoạn tuổi trung niên, siêu âm tim qua thành ngực được xem là phương pháp cận lâm sàng thường quy. Tương tự như những hình thức xét nghiệm tổng quát khác, nên tiến hành siêu âm tim 1 lần/năm. Mục đích là để đánh giá tình trạng sức khỏe nói chung và chức năng của hệ tim mạch nói riêng. Với người bệnh lớn tuổi phải làm phẫu thuật thì rất cần siêu âm tim để tiên lượng khả năng chịu đựng khi tiến hành mổ cũng như quá trình hậu phẫu sau này.
Xét riêng trong khoa Tim mạch, đa phần các bệnh nhân đều cần siêu âm tim ít nhất một lần để chẩn đoán. Ở những trường hợp bệnh đang diễn tiến cấp tính, phức tạp, nguy kịch đôi khi phải làm siêu âm tim nhiều lần mới có thể đánh giá, hội chẩn hay tiếp cận thông qua cách siêu âm đầu dò đường thực quản.
Bác sĩ có thể chỉ định siêu âm tim mỗi 6 tháng đến 1 năm trong những lần tái khám, theo dõi hiệu quả chữa bệnh. Đây chính là cơ sở giúp bác sĩ đánh giá khả năng đáp ứng thuốc của người bệnh. Qua đó có thể điều chỉnh thuốc hay can thiệp kịp thời nếu cần.
Những nhóm bệnh tim mạch được chỉ định thực hiện siêu âm tim qua thành ngực gồm có:
Trước khi làm kỹ thuật siêu âm tim, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân và người nhà của họ biết lý do, cách thức, tư thế thực hiện. Phương pháp này có thể được tiến hành ở bệnh viện hoặc phòng mạch của bác sĩ. Người bệnh sẽ nằm trên giường và kéo áo từ eo lên. Bác sĩ sẽ đính vào cơ thể các miếng dán (điện cực) để theo dõi, phát hiện những dòng điện của tim.
Để nhìn hình ảnh rõ nét hơn, bác sĩ sẽ giảm ánh sáng khi siêu âm tim. Tiếp đó, bác sĩ sẽ bôi lên ngực người bệnh một loại gel đặc biệt. Việc làm này giúp loại bỏ không khí giữa bộ phận chuyển đổi với da cũng như hỗ trợ gia tăng khả năng dẫn truyền sóng âm thanh.
Đầu dò sẽ được bác sĩ di chuyển qua lại trên ngực. Lúc này, sóng âm thanh tạo ra hình ảnh của tim sẽ được ghi lại trên màn hình. Tiếng “whoosh” có thể xuất hiện khi siêu âm. Đó là tiếng máu trong tim đang chảy được ghi lại bởi máy siêu âm.
Siêu âm được xem là kỹ thuật thuận tiện nhất để đánh giá chức năng của tim mạch. Nó sở hữu các ưu điểm như chi phí thấp, sẵn có, nhanh chóng. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể siêu âm ở phòng chuyên biệt hay ngay tại giường trong trường hợp cần tiến hành cấp cứu. Siêu âm an toàn tuyệt đối cho trẻ em và phụ nữ có thai vì không xâm lấn hay gây ra tình trạng nhiễm phóng xạ, lây truyền bệnh.
Thế nhưng siêu âm tim lại là hình thức thăm khám cận lâm sàng hoàn toàn chủ quan. Độ chính xác của kết quả còn tùy vào tay nghề, kinh nghiệm và trình độ của bác sĩ. Siêu âm cũng có hạn chế khi thực hiện với người bệnh béo phì, có lớp mỡ dưới da, thành ngực dày. Tương tự, siêu âm cũng bị hạn chế khi khảo sát cho người mắc bệnh phổi mạn tính, có van tim cơ học hoặc những cấu trúc tim nằm xa so với đầu dò. Chất lượng hình ảnh khi đó sẽ không rõ ràng.
Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định thay thế bằng phương pháp siêu âm tim qua thực quản hoặc những kỹ thuật hình ảnh học chuyên sâu khác. Một vài người bị bệnh phổi hay tim nghiêm trọng, cảm thấy khó thở phải ngồi thì sẽ khó để tiến hành siêu âm. Vì lúc này cửa sổ siêu âm sẽ bị hạn chế rất nhiều.