Bị ong đốt ở mắt có nguy hiểm không? Hướng dẫn sơ cứu đúng cách

Trang chủ > Chuyên khoa > Trị liệu > Nhãn khoa > Bị ong đốt ở mắt có nguy hiểm không? Hướng dẫn sơ cứu đúng cách

Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 3 6, 2025

Ong có thể đốt vào mí mắt, kết mạc hay giác mạc của một người gây viêm cấp tính, sưng đau dữ dội. Tình trạng cần được cấp cứu kịp thời để phát hiện và loại bỏ ngòi ong, vì nọc độc có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn. Vậy phải xử trí như thế nào khi bị ong đốt? Cùng tìm hiểu chi tiết nội dung dưới đây!

Bị ong đốt ở mắt có nguy hiểm không?

Ong đốt gây sưng mắt là một tình huống nguy hiểm, đặc biệt khi bị đốt trực tiếp vào giác mạc. Điều này có thể dẫn đến viêm giác mạc, thậm chí mất thị lực vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời. Do đó, khi bị ong đốt gây sưng mắt, bạn cần đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị sớm. Nếu phát hiện có ngòi ong còn sót lại quanh hoặc bên trong mắt, cần loại bỏ ngay lập tức để tránh nọc độc gây tổn thương nghiêm trọng hơn.

Bị ong đốt vào mắt có thể rất nguy hiểm, tùy thuộc vào loài ong và vị trí vết đốt.
Bị ong đốt vào mắt có thể rất nguy hiểm, tùy thuộc vào loài ong và vị trí vết đốt.

Ong là loài động vật không xương sống, có cánh và thuộc ngành chân đốt. Có nhiều loại ong khác nhau về hình dạng, kích thước và độc tính. Điểm chung của chúng là đều có ngòi và túi chứa nọc độc.

Mức độ tổn thương do ong đốt có thể khác nhau, từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào loài ong và số lượng vết đốt. Trong tự nhiên có nhiều loài ong khác nhau như ong vò vẽ, ong bắp cày, ong rừng, ong chúa… 

Khi bị ong đốt vào mắt, ngòi ong sẽ bị đứt ra và lưu lại trên vùng da bị đốt. Túi nọc độc sẽ tiết ra nọc độc, thấm dần qua da vào bên trong, gây ra các phản ứng tức thì tại mắt như đau nhức, ngứa, đỏ, sưng phù, nhiễm trùng…

Ong có thể đốt vào vùng da quanh mắt, mí mắt, kết mạc hoặc giác mạc, gây sưng, đau và nhức mắt. Mặc dù ít gặp nhất, nhưng ong đốt vào giác mạc có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng, đặc biệt là tình trạng viêm giác mạc cấp tính do nọc độc trực tiếp thẩm thấu vào giác mạc.

Nọc độc của ong chứa nhiều thành phần khác nhau, trong đó các thành phần chính bao gồm:

  • Melitine: một thành phần trong nọc ong, có thể gây tan máu, thay đổi điện thế màng thần kinh cảm giác, gây ra cảm giác đau nhức dữ dội và làm tan hồng cầu.
  • Dopamine: có trong nọc ong có thể ảnh hưởng đến nhịp tim, khiến tim của người bị đốt đập nhanh hơn.
  • Hyaluronidase và histamin: trong nọc ong gây giãn mạch và tăng tính thấm thành mạch, dẫn đến thoát dịch, đây là những tác nhân chính gây sưng, đỏ và ngứa ở mắt.
  • Apamin: có trong nọc ong có thể gây tê liệt hoạt động thần kinh cơ do làm bất hoạt bơm canxi ở màng tế bào.
  • Peptide: trong nọc ong có thể gây thoái hóa các hạt của bạch cầu hạt ưa kiềm, giải phóng histamin, dẫn đến dị ứng, thậm chí sốc phản vệ.

Dấu hiệu thường gặp khi bị ong đốt ở mắt

Khi không may bị ong đốt vào mắt, nọc độc sẽ ngay lập tức được tiết ra và thẩm thấu trực tiếp vào các bộ phận của mắt, dẫn đến một số biểu hiện đặc trưng sau:

Cảm giác đau nhức mắt đột ngột xuất hiện do mắt bị kích ứng với nọc độc tiết ra từ ong.
Cảm giác đau nhức mắt đột ngột xuất hiện do mắt bị kích ứng với nọc độc tiết ra từ ong.

  • Đau nhức mắt đột ngột do kích ứng với nọc độc của ong.
  • Mắt đỏ.
  • Chảy nước mắt không kiểm soát.
  • Sưng phù một hoặc cả hai mí mắt, thậm chí không thể mở mắt.
  • Thị lực suy giảm, nhìn mờ dần.
  • Cảm giác cộm, xốn, ngứa trong mắt.
  • Mắt trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng.

Hướng dẫn xử trí khi bị ong đốt sưng mắt

Khi bị ong đốt gây sưng mắt, ngòi ong chính là nguyên nhân trực tiếp gây ra các triệu chứng sưng đau và khó chịu. Do đó, điều quan trọng nhất là cần thăm khám để xác định vị trí ngòi ong và loại bỏ nó càng sớm càng tốt.

Ngay khi phát hiện bị ong đốt vào mắt, bạn nên thực hiện các bước sau đây để giảm sưng và khó chịu cho mắt:

  • Bước 1: Ra khỏi khu vực có ong – Ngay sau khi bị ong đốt, việc đầu tiên cần làm là nhanh chóng rời khỏi khu vực có ong để tránh bị đốt thêm. Hãy di chuyển đến một nơi an toàn, chắc chắn không có ong ở gần.
  • Bước 2: Nghỉ ngơi, hạn chế cử động – Khi đã đến nơi an toàn, hãy nằm nghỉ và hạn chế cử động để tránh làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Nếu thấy ngòi ong trên mắt, hãy nhẹ nhàng rút nó ra. Cần thao tác thật cẩn thận để không gây thêm tổn thương cho mắt. Tuyệt đối không dùng tay nặn vì có thể làm vỡ túi nọc độc.
  • Bước 3: Vệ sinh mắt sạch – Rửa sạch mắt bị đốt bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý có thể giúp giảm đau nhức tạm thời. Nước muối sinh lý là lựa chọn tốt hơn vì có tính sát khuẩn cao, giúp vệ sinh mắt hiệu quả. Vệ sinh mắt lúc này giúp loại bỏ bớt các tác nhân gây hại, dịu bớt cơn đau và khó chịu.
  • Bước 4: Chườm lạnh cho mắt – Lấy khăn mặt sạch nhúng nước lạnh hoặc bọc đá vào khăn rồi chườm lên mắt. Hơi lạnh sẽ làm co mạch máu, giảm sưng, tê liệt dây thần kinh, từ đó giúp giảm đau và phù nề. Hãy chườm liên tục trên đường đến bệnh viện để giảm bớt cơn đau nhức do ong đốt.
  • Bước 5: Đến cơ sở y tế gần nhất cấp cứu – Hãy nhanh chóng đưa người bị ong đốt đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu. Tại đây, bác sĩ sẽ khám mắt tổng quát, xác định vị trí của ngòi ong và tiến hành phẫu thuật để lấy ngòi độc ra ngoài. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ cẩn thận tránh làm vỡ túi nọc, ngăn nọc độc tràn ra và gây thêm tổn thương cho mắt.

Sau khi phẫu thuật lấy ngòi ong, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi và hạn chế biến chứng. Tùy thuộc vào tình trạng mắt và mức độ tổn thương, phác đồ điều trị sẽ khác nhau. Bệnh nhân cần tuân thủ tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra suôn sẻ và không gặp biến chứng.

Đối với bệnh nhân bị ong đốt, đặc biệt là khi đốt vào giác mạc, khả năng phục hồi thị lực phụ thuộc vào nhiều yếu tố như số lượng vết đốt, thời gian đến bệnh viện và phương pháp điều trị được áp dụng. Vì vậy, việc đến bệnh viện càng sớm và can thiệp y tế kịp thời sẽ giúp tổn thương phục hồi nhanh hơn và bảo vệ thị lực.

Nếu chủ quan và chỉ đến bệnh viện khi tình hình trở nên nghiêm trọng, mắt đã bị tổn thương nặng nề, thì dù có được can thiệp y tế và loại bỏ ngòi ong, thị lực cũng khó có thể phục hồi hoàn toàn. Nguy hiểm hơn, trì hoãn điều trị trong trường hợp ong đốt vào giác mạc có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.

Làm thế nào để phòng ngừa ong đốt?

Ngoài việc trang bị kiến thức về sơ cứu và cấp cứu khi bị ong đốt, người dân cũng cần nắm rõ các biện pháp phòng ngừa như sau

  • Tránh những nơi có nhiều ong sinh sống để giảm nguy cơ bị đốt.
  • Ong chỉ tấn công khi bị đe dọa, vì vậy không chọc phá tổ ong và nhắc nhở trẻ em điều này.
  • Không đi vào khu vực nhiều cây cối vào buổi tối vì khó phát hiện tổ ong và việc cấp cứu sẽ khó khăn hơn.
  • Khi lấy tổ ong cần mặc đồ bảo hộ đầy đủ, tránh để lộ da ra ngoài.
  • Sử dụng khói hoặc lửa để đuổi ong thay vì dùng que chọc vào tổ.
  • Vệ sinh nhà cửa thường xuyên để không tạo điều kiện cho ong làm tổ.
  • Nếu ong đã làm tổ gần nhà, không nên chọc phá tổ mà hãy tìm cách xử lý an toàn.
  • Khi vào rừng, nên mặc trang phục che chắn kín đáo, đi giày kín và đội mũ có màng che mặt.

Tóm lại, bị ong đốt ở mắt là một tình huống nguy hiểm, đòi hỏi sự xử lý nhanh chóng và đúng cách. Việc sơ cứu ban đầu tại chỗ là rất quan trọng để giảm thiểu tác hại của nọc độc. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến thị lực.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ