Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 10 10, 2024
Mục Lục Bài Viết
Song thị là hiện tượng nhìn thấy hai hình ảnh của cùng một vật. Khi hai mắt nhìn vào một vật, trục nhìn của cả hai mắt đều hướng về vật đó và ảnh của vật rơi vào hoàng điểm – vùng trung tâm của võng mạc, tạo thành một ảnh duy nhất trong não. Tuy nhiên, nếu trục nhìn của một mắt lệch, ảnh của vật sẽ không rơi vào hoàng điểm, dẫn đến sự xuất hiện một ảnh mờ bên cạnh ảnh thật của mắt kia.
Song thị có thể là hậu quả của tổn thương trực tiếp lên các cơ vận động mắt hoặc tổn thương gián tiếp lên các dây thần kinh số III, IV, VI điều khiển hoạt động của mắt. Một số bệnh lý có thể dẫn đến song thị bao gồm: Bệnh nhược cơ, bệnh nhãn giáp, kẹt cơ vào lỗ gãy xương hốc mắt sau chấn thương, bệnh lý thần kinh vận nhãn do tiểu đường, viêm tự miễn, nhiễm siêu vi, chấn thương hoặc u bướu chèn ép,…
Song thị có thể là hiện tượng bẩm sinh, thường gặp ở trẻ nhỏ và người trưởng thành do ảnh hưởng của bệnh lý thần kinh, bệnh về mắt hoặc chấn thương. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
Song thị xảy ra khi hai mắt nhìn cùng một vật nhưng lại thấy hai hình ảnh. Tuy nhiên, hiện tượng này sẽ biến mất khi che một bên mắt lại. Nguyên nhân chính là do lác hoặc lé mắt, khiến hai mắt không cùng hướng nhìn và não bộ nhận tín hiệu hai hình ảnh khác nhau.
Lác mắt là hiện tượng khá phổ biến, tuy nhiên không phải ai bị lác mắt cũng bị song thị. Nguyên nhân gây lác mắt có thể là do: Cử động quá nhanh và mạnh khiến hai mắt không theo kịp, cơ mắt bị yếu hoặc tê liệt, bất thường ở dây thần kinh kiểm soát hoạt động của mắt,…
Ngoài hai nguyên nhân chính là lác mắt và bệnh lý thần kinh, song thị ở hai mắt còn có thể do các nguyên nhân khác như:
Song thị một mắt ít gặp hơn song thị hai mắt. Một số nguyên nhân có thể gây ra song thị ở một mắt bao gồm:
Khác với song thị mãn tính, song thị tạm thời thường có nguyên nhân cụ thể và có thể được điều trị hoặc tự khỏi. Khi mắt quá mệt hoặc cơ thể căng thẳng, khả năng tập trung của mắt có thể bị ảnh hưởng, gây ra tình trạng nhìn đôi tạm thời.
Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc điều trị thần kinh, thuốc giảm đau, hoặc thuốc kháng histamine có thể gây ra tác dụng phụ là nhìn đôi. Bên cạnh đó, tiếp xúc với các chất độc hại, như rượu, ma túy, hoặc một số hóa chất, cũng có thể gây ra song thị tạm thời. Đau nửa đầu (migraine) đôi khi có thể đi kèm với các triệu chứng thị giác, bao gồm cả nhìn đôi.
Song thị có thể xảy ra mà không có triệu chứng nào khác. Tuy nhiên, tùy thuộc vào nguyên nhân, bạn có thể gặp phải các triệu chứng sau:
Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng song thị, bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm và kiểm tra chuyên sâu. Dưới đây là một số phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng:
Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng sức khỏe của người bệnh: Hỏi về triệu chứng song thị, các triệu chứng đi kèm, tiền sử gia đình, và các bệnh lý nền bạn đang mắc. Kiểm tra mắt, thị lực, và các chuyển động của mắt. Đồng thời, có thể yêu cầu xét nghiệm máu, chụp ảnh, hoặc các xét nghiệm khác để xác định chính xác nguyên nhân của song thị.
Xét nghiệm chẩn đoán: Dựa trên kết quả kiểm tra sức khỏe và thị lực, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm bổ sung để xác định nguyên nhân gây song thị, bao gồm:
Mặc dù không phải lúc nào cũng có thể ngăn chặn hoàn toàn tình trạng song thị, đặc biệt là khi nó là triệu chứng của một bệnh lý nền. Nhưng việc thực hiện một số biện pháp phòng ngừa có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng song thị.
Bước đầu tiên và quan trọng nhất trong điều trị song thị là xác định và điều trị nguyên nhân gốc rễ. Nếu do yếu cơ mắt hoặc chèn ép cơ mắt do chấn thương, phẫu thuật có thể là giải pháp hiệu quả. Bên cạnh đó, người bệnh có thể được điều trị bằng các phương pháp khác như:
Sau khi phẫu thuật điều trị song thị, việc chăm sóc mắt đúng cách rất quan trọng để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra suôn sẻ và đạt hiệu quả cao. Dưới đây là một số hướng dẫn chung về chăm sóc mắt sau phẫu thuật:
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.